Fjarðarpósturinn


Fjarðarpósturinn - 25.06.2015, Blaðsíða 4

Fjarðarpósturinn - 25.06.2015, Blaðsíða 4
4 www.fjardarposturinn.is FJARÐARPÓSTURINN | FIMMTUDAGUR 25. JÚNÍ 2015 Á fundi bæjarstjórnar 4. mars 2015 lögðu fulltrúar Samfylk­ ingar og Vinstri grænna fram tillögu um að fram færi óháð stjórnsýsluúttekt sem hafi þann tilgang að skýra stjórnsýslustöðu Hafnarfjarðarhafnar. Var það gert í kjölfar upphlaups sem varð vegna tilraunar formanns hafnar­ stjórnar til að áminna starfsmann hafnarinnar fyrir að hafa upplýst að hann hafi verið boðaður á fund í ráðhúsinu þar sem hann hafi verið spurður út í málefni hafnarinnar. Hafði hafnarstjóri áður neitað að veita honum áminn ingu. Fulltrúar Sjálfstæðisflokks höfnuðu tillögu minnihlutans á fundinum og lögðu fram tillögu um að fram færi úttekt á stjórn­ sýslu, fjármálum og rekstri Hafn ar fjarðarhafnar sl. tíu ár. Út tektin yrði víðtækari á hafn­ arsjóði en áform voru um í áður sam þykktri rekstrarúttekt á stofn unum Hafnarfjarðarbæjar. Var sú tillaga samþykkt með atkvæðum fulltrúa Sjálfstæðis­ flokks og Bjartrar framtíðar. Ekki í samræmi við tillöguna Bæjarstjóri fékk síðan Capa­ cent til að vinna þessa úttekt og var skýrsla um hana gefin út 18. júní sl. og bar nafnið Úttekt á starfsemi Hafnarfjarðarhafnar. Greini legt er að engin úttekt hef­ ur verið gerð á stjórnsýslu Hafn­ ar fjarðarhafnar eins og greinilega er kveðið á um í samþykkt bæjar stjórnar. Samt kemur fram í inn gangi að skýrslan sé um rekstur og stjórnun Hafnarfjarðar­ hafnar. Skýrslan var kynnt hafnar stjóra 16. júní sem þá fékk fyrst tæki færi til að koma með ábendingar og sendi hann inn ábendingar á 5 síðum en skýrslan var birt á heima síðu bæjarins 2 dögum síðar. Samkeppnishöfn Í skýrslunni kemur fram að skipakomum hefur fækkað frá 2006 en enginn togari á lengur heimahöfn í Hafnarfirði og Hafnar fjarðarhöfn því í hreinum samkeppnisrekstri. Komum skemmtiferðaskipa hefur þó fjölgað en sérstaklega er tekið fyrir það markaðsstarf sem höfnin hefur átt í, ekki síst til að reyna að laða að fleiri skemmti­ ferðaskip. Ekkert er fjallað um landanir minni báta og kemur m.a. fram að landaður afli heima­ skipa hafi verið 19,2 tonn árið 2014 og er þá augljóslega ekki tekinn með landaður afli báta sem skráðir eru í Hafnarfirði. Þess má geta að skv. upp lýsing­ um frá Fiski stofu var árið 2014 landað 41.378 tonnum í Hafnar­ firði og var hlutur fiski skipa með heima höfn í Hafnar firði 510,8 tonn en í skýrsl unni segir að mest hafi verið landað 5,5 tonn­ um árið 2013! Skipakomum fækkar en tekjur standa í stað Í skýrslunni kemur fram að þrátt fyrir að skipakomum hafi fækkað mikið frá 2006 hafi tekjur nánast staðið í stað en þær voru 427 millj. kr. 2014. Rekstr­ ar hagnaður hefur verið 67­99 millj. kr. árin 2010­2014 en geng is munur hefur haft mikil áhrif á útkomuna en hagnaður eftir fjármagnsliði hefur verið 52 – 164 milljónir kr. en tap var á rekstrinum 2011 og 2012, mest 25,5 millj. kr. Bent er á að hagnaður fyrir afskriftir og fjármagnsliði (EBITDA) hafi farið lækkandi en hann var 124 millj. kr. 2014 og að meðaltali 150 millj. kr. 2005­2014. Í samanburði við tíu stærstu hafnir landsins var EBITDA Hafnar­ fjarðar hafnar næst lægst í hlut­ falli af tekjum árið 2013, næst á eftir Reykjaneshöfn eða 32,5% af tekjum. Skýrsluhöfundar benda á að framlegð sé rúmlega tvöfalt meiri en skamm tíma­ skuldir sem verði að teljast vel við un andi. Launakostnaður er langstærsti útgjaldaliðurinn eða um 35% af útgjöldum. Hjá höfninni starfa 12 manns. Nokkuð er fjallað um fjölda starfsmanna og gerður saman burður við aðrar hafnir. Hafnarstjóri bendir á að víða þar sem heimaskip eru mörg sjá skipverjar sjálfir um ýmsa vinnu sem hafnsögumenn þurfa að sinna þegar aðkomuskip koma að höfn. Bent er á mikla yfirvinnu og óreglulegan vinnutíma á höfninni en hafnsögumenn ráða ekki komutíma skipa í höfn og geta áætlanir skipa breyst af ýmsum ástæðum. Er því velt upp hvort endurskoða þurfi vinnu­ tíma fyrirkomulagið. Bent er á að meðalaldur starfsmanna er hár, 62 ár og að yfirvinna hafi hækk­ að frá 2012 og er um 73% af mánaðarlaunum. Kostnaðarliðir skoðaðir Í skýrslunni er farið ofan í ýmsa kostnaðarliði, félagsgjöld, rekstur vörubifreiðar, rekstur hafnsögubáta og fl. Sérstaklega er farið í saumana á markaðs­ og ferðakostnaði en árin 2006­2007 var tekin tekin ákvörðun um að leggja aukna áherslu á að markaðs setja höfnina sem áfangastað fyrir skemmti ferða­ skip. Í kjölfar þess jókst kostn­ aður við markaðsmál nokkuð. Það væri ekki að sjá að markaðs­ setningin hafi verið hluti af samræmdri markaðsstefnu sveit­ arfélagsins í heild en stefna í markaðsmálum var samþykkt í hafnarstjórn í mars 2010. Bent er á svo virðist sem markaðsáhersla hafnarinnar hafi ekki skilað miklum árangri ef litið sé til heildartekna hafnarinnar. Segja skýrsluhöfundar það vekja athygli sú mikla áhersla sem lögð hafi verið á að hafnarstjóri sækti ráðstefnur erlendis til að kynna höfnina. Eru ferðirnar tíundaðar í skýrslunni og kostn­ aður við þær. Fjallað er um dagpeninga­ greiðslur og engar athugasemdir gerðar við þær nema í einu tilfelli þar sem fjöldi daga sem greiddir eru dagpeningar fyrir eru 3 dögum fleiri en fjöldi daga sem ráðstefnan stóð yfir. Er birt yfirlit yfir ferðakostnað og dagpeninga hafnarstarfsmanna 2011­2014. Kostnaður við dagpeninga var 9,1 millj. kr. þessi 4 ár en bent er á til samanburðar að dagpeningar annarra starfsmanna Hafnar­ fjarðarbæjar var 12,6 millj. kr. Fjallað er um söguritun vegna 100 ára afmælis hafnarinnar og athygli vakin á að tveir af þremur viðsemjendum voru starfsmenn bæjarins. Ekki var tekið lægsta tilboði og var kostnaður við út gáfuna 2,1 millj. kr. hærri en tilboðið hljóðaði upp á, eða samtals 11,7 millj. kr. Framtíðin Í skýrslunni segir að það tæki höfnina 7,5 ár að greiða upp allar langtímaskuldir sínar, þ.m.t. lífeyrisskuldbindingar, ef allri framlegð væri ráðstafað til þess. Bent er á að miðað við stöðuna árið 2006 hefði það tekið 18,5 ár svo staðan hafi batnað verulega. Þó nýr samningur hafi verið gerður við Alcan á Íslandi um hafnargjöld og rekstur Straums­ víkur hafnar í maí 2014 er hag­ ræðing sem af honum mun leiða ekki með í skýrslunni. Þess er aðeins getið í texta, 5 bls. síðar, að hann geti bætt hag hafnar­ innar um 60­75 millj. kr. á ári. Lántaka hafnarinnar hefur verið í erlendri mynt og vaxtir lágir en gengisáhættan mikil. Eftir geng­ is hagnað kom skell urinn 2008 er lánir hafnarinnar tvöfölduðust. Árið 2014 fékk hafnarsjóður hlutdeild í láni sem Hafnar­ fjarðarbær fékk hjá Íslands banka og er árleg greiðsla hafnarinnar af láninu um 48 m.kr. og ætti því að vera vel viðráðanlegt fyrir hafnar sjóð. Hvað næst? Ýmsar vangaveltur hafa verið uppi um tilgang úttektarinnar og heyrst hefur orðrómur um að núverandi meirihluti vilji breyta rekstrarformi hafnarinnar og setja hana undir bæjarstjórn. Stefni menn að því að segja núverandi hafnarstjóra upp og færa starf hans undir bæjarstjóra. Á það hefur líka verið bent að hafnarstjórn hefur verið mjög einhuga á undanförnum árum og ekkert kemur fram í úttektinni sem bendir til þess að óeðlilega hafi verið staðið að málum. Fulltrúar í hafnarstjórn eru í flestum tilfellum bæjarfulltrúar eða varabæjarfulltrúar svo tenging við bæjarstjórn hefur alltaf verið mikil. Allir þurfa á okkur að halda en færri virðast líta á okkur sem mikilvægan hlekk í uppeldi barnsins. Þegar foreldrar fara á stúfana að leita sér að dagforeldri fara flestir að með gát. Margir velja sér dagforeldri nálægt heimili og aðrir hafa fengið afspurn af ákveðnu dagforeldri hjá vinum og vandamönnum. Við gerum okkur grein fyrir hversu erfið þessi tímamót hjá foreldrum og barni geta verið. Aðlögun er því oftast bæði fyrir foreldra og barn. Þar sem við störfum langflest heima hjá okkur og höfum eingöngu leyfi fyrir 5 börn þá getum við boðið upp á rólegt, heimilislegt og náið umhverfi. Við upplýsum foreldra um uppeldisstefnu, mat­ ar ræði, dagsskipulag svo fátt eitt sé nefnt. Við reynum eftir fremsta megni að koma til móts við þarfir barnsins. Við getum upplýst for­ eldra í lok dags um líðan barnsins frá a­ö þar sem engin nema við höfum komið að umönnun barns­ ins á gæslutíma. Við getum boðið uppá sveigjanleika ef foreldrum seinkar í umferð, ef foreldrar þurfa að fá greiðslufrest og margt margt fleira. Náin samskipti og vinskapur myndast oft sem helst langt framyfir dvöl barnsins. Samtök dagforeldra í hafnarfirði hafa haldið fyrirlestra um mikilvægi góðra samskipta. Dagforeldrastarfið hefur sætt mikilli gagnrýni í nokkurn tíma. Margir virðast standa í þeirri trú að daggæsla í heimahúsi sé geymsla þangað til barnið fer á leikskóla, það er auðvitað mikill misskilningur því dagforeldrar eru að vinna ótrúlega gott starf með börnunum sem er góður undirbúningur fyrir leikskólann. Foreldrum finnst gjaldið alltof mikið og treysta oft ekki fólki í heimahúsi fyrir börnum sínum. Í allri þessari umræðu hefur ekki verið rætt um hvaða skilyrði fólk þarf að uppfylla til að fá dagforeldraleyfi. Mikið eftirlit er með dagforeldrum og þurfum við að aðlaga heimili okkar að þeim skilyrðum sem heilbrigðiseftirlitið og leyfisveitendur setja okkur. Sex sinnum á ári er komið í bæði boðaðar og óboðaðar eftirlitsferðir til okkar og skýrslur gerðar um heimsóknina. Dagforeldrar fagna þessu eftirliti því það gefur okkur aukið gagnsæi. Dagforeldrar spyrja sig oft af hverju er ekki niðurgreitt jafn mikið með barni hjá dagforeldri og á leikskóla. Er það sanngjarnt gagnvart foreldr­ um og er það sanngjarnt gagnvart okkar starfi. Væri ekki verið að bjóða uppá raunverulegt val ef foreldrum byðist að borga svipað gjald og hjá leikskólum? Þar þurfa sveitarfélögin að taka sína ábyrgð. Það er nokkuð ljóst að 6 mánaða börn eru ekki öll að fara að fá leikskólapláss á næstunni. Hvernig væri að hugsa þetta á þann hátt að öll börn 18­24 mánaða komist á leikskóla og yngri börnin séu í höndum þeirra sem henta vel til starfsins, þ.e dagforeldrum. Af hverju á þessi stétt stöðugt að búa við þá hugmynd að verið sé að útrýma henni, það yrðu mikil mistök því það er nokkuð ljóst að dagforeldrar eru mjög mikilvægir og án okkar kæmust fáir af. Af hverju er ekki hægt að raunverulega byggja upp dagforeldrakerfið þannig að allir séu sáttir. Þegar stöðug er verið að leggja fram tillögur um að lækka inntökualdur á leikskóla skapar það ekki bara starfsóöryggi hjá okkur heldur hætta einnig margir dagforeldrar. Mikið hefur borið á því undanfarið að ekki hafa verið nógu mörg laus pláss hjá dagforeldrum og foreldrar jafnvel þurft að fara í annað bæjarfélag. Við viljum fá viðurkenningu á okkar starfi og að allir átti sig á því hversu nauðsynlegir dagfor­ eldrar eru. Árlega er gerð skoðanakönnum meðal foreldra sem eiga börn hjá dagforeldrum og hefur hún ávallt komið mjög vel út. Það segir okkur að fólk er ánægt með starf dagforeldra. Ef foreldrar ættu möguleika að borga jafnmikið hjá dagforeldri og á leikskóla þá væri verið að bjóða uppá raunverulegt val. Eða eru allir búnir að gleyma að það er svo gott að hafa val? Virðingarfyllst, Samtök dagforeldra í Hafnarfirði. Skilaboð frá dagforeldrum í Hafnarfirði Úttekt á rekstri Hafnarfjarðarhafnar Engin úttekt gerð á stjórnun hafnarinnar eins og fyrirskrifað var Lj ós m .: G uð ni G ís la so n Lj ós m .: G uð ni G ís la so n

x

Fjarðarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fjarðarpósturinn
https://timarit.is/publication/945

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.