Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.2009, Síða 14

Nýlega var Josko Risa kjörinn bæjarstjóri í bænum Proloz-ac í Dalmatíuhéraði í Króatíu. Hið undarlega er að hann
var kjörinn út á það kosningaloforð
að hann myndi markvisst hygla sjálf-
um sér og sínum nánustu. „Þessi bær
verður eins og mitt eigið fjölskyldufyr-
irtæki,“ lofaði hann. Bæjarbúar elskuðu
hann fyrir hreinskilnina.
Stjórnspeki Joskos er athyglis-verð vegna þess að hún var til grundvallar á Íslandi í meira en áratug. Fyrst ber að nefna
mann að nafni Gunnar Birgisson,
bæjarstjóra í Kópavogi. Á valdatíma
Gunnars hefur ríkt fádæma góðæri
og hvert glæsihýsið risið á fætur öðru.
En á bakvið öll húsin er saga. Þannig
skrifaði Gunnar Ólafsson, verktakinn
sem byggði knattspyrnuhúsið Fífuna,
bréf til Gunnars þar sem hann lýsti
vinnuferlinu. „Við vorum sennileg-
ast auðveldustu mennirnir til að stilla
upp við vegg og stuðla þannig að því
að þú fengir sjálfur jarðvinnu verksins.
En það átti eftir að draga dilk á eftir
sér eins og í flestum tilfellum þegar
Klæðning var að störfum fyrir okkur
það var ávallt einhver auka skattur
lagður á þau verk af þínum geðþótta.“
Klæðning var eitt sinn fyrirtæki Gunnars, en eftir að hann komst til áhrifa í bæjarkerf-inu varð til leynihlutur í Lúx-
emborg í fyrirtækinu. Um leið sagði í
fundargerð fyrirtækisins að Gunnar
yrði „sem ráðgjafi og við sérverkefni“.
Svo fór Klæðning í hvert verkefnið á
fætur öðru í Kópavogi, eða eins og
verktakinn sagði í bréfi sínu: „Við höf-
um til margra ára þurft að hlíta þessari
fjárkúgun þinni sem þú hefur beitt
okkur, og voru ferðir þínar til okkar á
útborgunardegi fyrirtækis Klæðning-
ar hvað eftir annað minnisstæðastar
þar sem þú komst og stappaðir niður
fótum, heimtaðir og hótaðir og lofaðir
öllu fögru fyrir okkar hag á kostnað
Kópavogsbæjar bara ef þú fengir svo
og svo mikla peninga eða víxla hvort
sem þú værir búinn að vinna fyrir
þeim eða ekki.“
Fyrirtæki Gunnars fékk þannig að njóta ávaxtanna, en allir græddu. Það varð til knatt-spyrnuhús, glerturn og margt
fleira til að gleðja augað. Fólkið baðaði
sig í dýrðlegu endurkastinu frá gler-
turninum. Þetta var gott fyrir fólkið, og
gott fyrir Gunnar og félaga.
Dóttir Gunnars hefur ekki farið varhluta af gríðarlegu góðæri í Kópavogi. Síðustu sex ár hefur hún fengið
verkefni upp á fimm til átta milljónir
króna á ári. Sumt þurfti ekki einu sinni
að klára, eins og ársritið sem hún vann
að árið 2005. Það situr enn óútgefið
ofan í skúffu, en hún fékk þrjár og hálfa
milljón fyrir viðvikið. Auk þess hefur
hún unnið umhverfisviðurkenningar,
sem eru A4-blöð í ramma, upp á allt
að 750 þúsund á ári. Enda margt gott í
umhverfinu í Kópavoginum.
Það er gott að búa í Kópavogi,“ sagði Gunnar, eins og frægt var orðið. Og varla verður deilt um það að Kópavogur er
fínn, sérstaklega ef maður er vinur eða
ættingi bæjarstjórans. Þannig er þetta
líka í Prolozac í Dalmatíu. „Að minnsta
kosti er hann hreinskilinn. Hann sagði
líka að ef honum myndi ganga vel þá
myndi bæjarbúum einnig ganga vel,“
sagði einn stuðningsmaður bæjarstjór-
ans þar.
Það var líka gott að búa á Ís-landi. Sérstaklega ef maður var vinur útrásarvíkinga og bankamanna og fékk ábyrgð-
arlaust kúlulán fyrir hlutabréfum, sem
hækkuðu við hvert kúlulánið sem við
bættist, eins og píramídatrix.
Kópavogsmódelið er ekki síst merkilegt fyrir þær sakir að það var fært yfir á Ísland allt. Allir sættu sig við að banka-
fólkið og útrásarvíkingarnir tækju sér
ofurlaun og sukkuðu, því allir nutu
góðs af brauðmylsnu veislunnar. Til-
gangurinn helgaði meðalið. Flestum
var sama þótt Sjálfstæðisflokkurinn
legði undir sig allar helstu stofnanir og
þótt alþingismenn fengju konungleg
kjör. Þessar forsendur góðærisins urðu
að fá að vera í friði svo pöpullinn fengi
að baða sig í endurkasti dýrðarljóssins.
Svo kemur jafnan að því að fólk áttar sig. Bakreikningur Kópa-vogsmódelsins er skollinn á al-menningi. Því bankamennirnir
sem svindluðu, víluðu og díluðu, voru
að gera það á kostnað almennings. Al-
veg eins og Gunnar.
Miðvikudagur 20. Maí 200914 Umræða
svarthöfði
spurningin
„Ég er rosalega
góð í Tetris og það
er allt sem segja
þarf,“ segir Katrín
Jakobsdóttir
menntamálaráð-
herra og nýr
samstarfsráðherra sem setti norrænu
tölvuleikjaráðstefnuna Nordic game
2009 í Málmey í gær. katrín veitti
einnig styrk að jafnvirði þriggja
milljóna danskra króna sem renna
munu til sex nýrra tölvuleikjaverkefna.
Katrín, ertu
tölvuleiKjanörd?
sandkorn
n Sjálfstæðisflokkurinn komst
ágætlega frá umræðum um
stefnuræðu forsætisráðherra
að flestu leyti. Þó vakti athygli
í ræðu Bjarna Benediktssonar
formanns
hversu
harða vörn
flokkur-
inn ætlar
að leggj-
ast í fyrir
sægreifana.
Bjarni sá
flest vont
við fyrningarleið stjórnarflokk-
anna og reifaði fyrir hönd út-
gerðarinnar mikla heimsenda-
spá. Í sama streng tók fyrsti
þingmaður Norðvesturkjör-
dæmis, Ásbjörn Óttarsson, en
hann er reyndar sjálfur einn af
greifum íslensku fiskistofnanna
auk þess að hafa selt vatnsrétt-
indi Snæfellinga með eftir-
minnilegum hætti til ævintýra-
manns.
n Harka VG gegn ESB í umræð-
unum í þinginu vakti mikla at-
hygli. Þeir þingmenn flokksins
sem töluðu,
að með-
töldum for-
manninum,
Steingrími J.
Sigfússyni,
lýstu algjörri
andstöðu
við aðild að
Evrópusam-
bandinu. Skörungurinn Guð-
fríður Lilja Grétarsdóttir tók
hvað dýpst í árinni og bannaði
Jóhönnu Sigurðardóttur for-
sætisráðherra að mæra ESB í
nafni beggja stjórnarflokkanna.
n Þótt andstaðan innan
VG sé mikil er þar að finna
þungavigtarmenn sem vilja
fá kosningu um sambandið.
Ögmundur Jónasson heil-
brigðisráðherra er annálað-
ur lýðræðissinni og víst er að
hann leiðir þann hóp sem mest
er hallur undir sambandið inn-
an VG. Ögmundur er guðfaðir
núverandi ríkisstjórnar ásamt
Össuri Skarphéðinssyni utan-
ríkisráðherra. Ögmundur og
Guðfríður Lilja eru nánir sam-
herjar og víst er talið að sami
taktur verði í afstöðu þeirra á
endanum.
n Eitt stendur tvímælalaust
upp úr umræðunum í þinginu.
„Hvers á þjóðin skilið af okkur?“
spurði nýliðinn og samfylking-
armaðurinn Sigmundur Ernir
Rúnarsson,
í upphafi
ræðu sinnar.
Í fyrstu mátti
ætla að um
meinlegt
mismæli
hefði verið
að ræða,
en því var
ekki að heilsa. Sigmundur Ernir
ítrekaði amböguna um hvers
þjóðin ætti skilið og þegar upp
var staðið hafði hann spurt
fjórum sinnum með sama orða-
lagi. En hvað þjóðin á skilið
og hvers á hún að gjalda? Við
þeirri spurningu er ekkert ein-
hlítt svar.
LyNgháLs 5, 110 reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn Loftsson
framkvæmdaStjóri: elín ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón Trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir Traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur helgason, asi@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnÚmer: 512 7000, ritStjórn: 512 7010,
áSkriftarSími: 512 7080, auglýSingar: 512 7050.
SmáauglýSingar: 515 5550.
umbrot: dv. Prentvinnsla: Landsprent. dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Það er erfitt að skora
þegar það er nánast
útihátíð í vítateignum.“
n Logi Ólafsson, þjálfari KR, um það hversu
mikið Þróttarar pökkuðu í vörn þegar liðin gerðu
markalaust jafntefli í Frostaskjólinu.- Fréttablaðið
„Fólk ætlaði
bara að éta
okkur eftir að
úrslitin voru
ljós.“
n Jóhanna Guðrún Jónsdóttir Eurovision-
stjarna um ágang aðdáenda í Rússlandi eftir að
Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva lauk á
laugardag. - DV
„Mér fannst
kjóllinn fallegur.“
n Egill Helgason á bloggsíðu
sinni um kjól Jóhönnu Guðrúnar.
Hann liggur ekki á skoðunum sínum
en margir aðrir bloggarar hafa farið ófögrum
orðum um flíkina. Gardínuafgangar, sagði Sverrir
Stormsker meðal annars. - DV
„Þá horfum við fram á
erfiða stöðu á fasteigna-
markaði til lengri tíma.“
n Þóroddur Bjarnason, prófessor í félagsfræði,
um það ef yngsta kynslóðin
læri þá lexíu að það væri
meiriháttar áhætta að
kaupa húsnæði. - DV
„Var að
eignast nýja
vinkonu.“
n Manúela
Steinsson á
Facebook-síðu
sinni um nýju
vinkonu sína sem
er engin önnur en
Nadine Coyle úr
stúlknasveitinni Girls
Aloud. - DV
Fölsk félagsvísindi
Leiðari
Fjölmiðlar á Íslandi hafa mörg und-anfarin ár stundað það að snúa út úr könnunum sér í hag. Þetta á við um lestur, traust eða hvaðeina sem nöfn-
um tjáir að nefna. Verst allra í framsetningu
á slíku efni er fréttastofa Ríkisútvarpsins sem
blygðunarlaust notar kannanir um traust til
þess að hossa sjálfri sér á kostnað annarra.
Fyrirtæki að nafni Markaðs- og miðlarann-
sóknir, MMR, hefur stundað það að mæla
traust á fjölmiðlum. Væntanlega gera þeir
það vegna þess að íslenskir fjölmiðlar eru svo
sjálfhverfir að þeim finnst allt merkilegt sem
snýr að þeim sjálfum. Í traustskönnunum
MMR kemur fram að fæstir bera mest traust
til DV. Úrtakið var 845 manns og líklegt er að
innan við helmingur þeirra notar fjölmiðil-
inn eða þekkir hann upp að einhverju marki.
Þeir hafa því ekki forsendur til að treysta eða
vantreysta vörunni. Ef um væri að ræða pits-
ur væri þarna um að ræða bragðkönnun, án
þess þó að smakka á vörunni. Í nýjustu
könnun MMR um traust á fjölmiðlum
kemur skýrt fram að flestir þeirra hrynja
í áliti frá því seinast var mælt. Undantekn-
ingarnar eru DV og tenglasíðan Eyjan sem
samkvæmt nýju könnuninni öðlast aukið
traust. Meðal þeirra sem mæta nú aukinni
fyrirlitningu almennings er fréttastofa RÚV
sem margir hafa snúið baki við á örlagatím-
um. Fyrirtækið sem heldur úti hinni popp-
uðu könnun um traust gerir enga tilraun til
að skyggnast á bak við froðuna. Hvað er að
baki þegar stór hópur ekkilesenda fellir dóm
yfir DV? Getur verið að það tengist sviplegu
mannsláti á Vestfjörðum fyrir þremur árum?
Skiptir þá engu þótt allir sem störfuðu á blað-
inu í þá daga séu hættir og komnir á aðra fjöl-
miðla? Niðurstaðan er sú að kannanir MMR
um traust séu gjörsamlega marklausar og til
skammar þeim sem leggja stund á félagsvís-
indi af þessu tagi. Þetta eru vísindi vanþekk-
ingar. Tilgangur þeirra sem
framkvæma
slíka
könnun getur varla verið annar en sá að
komast inn í sjálfhverfa fjölmiðla sem finnst
allt svo merkilegt sem um þá sjálfa er sagt.
Þeir sömu fjölmiðlar matreiða síðan óskapn-
aðinn eftir sínu höfði og með það að leið-
arljósi að upphefja sjálfa sig og niðurlægja
samkeppnisaðila. Mæling af svipuðum toga
sýndi að um 90 prósent Íslendinga treystu
Landsbankanum fyrir hrun. Það eru ívið
fleiri en þeir sem nú treysta Ríkisútvarpinu
og mun fleiri en treysta Mogganum með alla
sína ísbirni og plastálftir. Þannig
munu færri en áður verða fyr-
ir áfalli þegar og ef illa fer hjá
umræddum miðlum.
reynir traustason ritstjóri sKrifar. Þetta eru vísindi vanþekkingar
bókstafLega
KóPavoGsMódeliÐ