Fréttablaðið - 02.02.2016, Síða 18

„Kjörorð tannverndarvikunnar er
hreinar tennur – heilar tennur en
í ár er vikan helguð því að hvetja
landsmenn til að þess að bursta
tennur með flúortannkremi að lág-
marki tvisvar á dag í tvær mínútur
og aðstoða börn til 10 ára aldurs,“
segir Hólmfríður Guðmundsdótt-
ir tannlæknir hjá Embætti land-
læknis og Heilsugæslu höfuðborg-
arsvæðis. Hún segir margt mega
betur fara þegar kemur að tann-
heilsu Íslendinga en einnig sé ým-
islegt jákvætt í spilunum líkt og
samningurinn um gjaldfrjálsa
tannlæknaþjónustu til barna.
Ná til fleiri barNa á hverju ári
„Í ár bætast öll börn sem verða sex
og sjö ára í hóp þeirra barna sem
fá gjaldfrjálsa tannlæknisþjón-
ustu. Þar með eru tannlækning-
ar barna frá sex til og með 17 ára
auk þriggja ára barna greiddar að
fullu af Sjúkratryggingum Íslands,
að frátöldu 2.500 kr. árlegu komu-
gjaldi,“ útskýrir hún en á næsta ári
bætast 4 til 5 ára börn við.
16 próseNt áN heimilis­
taNNlækNis
Forsenda gjaldfrjálsra tannlækn-
inga er að börnin hafi skráðan
heimilistannlækni. „Um miðjan
janúar voru tæplega 6.700 grunn-
skólanemendur eða um 16% ekki
með skráðan heimilistannlækni,“
segir Hólmfríður sem telur þessa
tölu vel skiljanlega, til dæmis séu
sex og sjö ára börn aðeins nýlega
komin inn í kerfið. „Vonandi náum
við til þessa hóps á þessu ári,“
segir hún og bendir á að hjá eldri
börnum sé hlutfallið komið yfir
níutíu prósent. „Ég vil hins vegar
setja stefnuna á hundrað prósent,“
segir hún.
„Það eru ákveðin tímamót núna
því við getum lesið beint í sjúkra-
skrárkerfi heilsugæslunnar fjölda
og upplýsingar um þau börn sem
eru ekki með skráðan tannlækni,“
segir Hólmfríður og telur að það
muni hjálpa til við að ná þessum
metnaðarfullu markmiðum.
vill ekki Nammidaga
Hólmfríður segir bráðnauðsyn-
legt fyrir Íslendinga að gíra niður
nammiátið. „Það vegur þungt í
okkar samfélagi hve mikið er borð-
að af sælgæti,“ segir Hólmfríður
sem er alveg á móti nammidögum
og telur mun skárra að fá sér ein-
stöku sinnum sælgæti í lok máltíð-
ar fremur en að úða í sig sælgæti í
miklu magni einu sinni í viku. „Á
Íslandi ríkir hálfgert laugardags-
fár þar sem virðist ætlast til að
borðað sé nammi. Verslunin hefur
líka ýtt undir þetta með alls kyns
tilboðum og auglýsingum,“ segir
hún og telur tíma til kominn að
taka á þessum vanda.
brýNt að raNNsaka
taNNheilsu
Árið 2005 var gerð Munnís rann-
sókn á tannheilsu barna á Íslandi.
Niðurstaða hennar var sú að ís-
lensk 12 ára börn voru með tvöfalt
fleiri tannskemmdir en saman-
burðarhópur í Svíþjóð. Í framhaldi
af því skapaðist mikil umræða og
gripið var til ýmissa ráðstafana til
dæmis þeirra að gera samninga
um gjaldfrjálsa tannlæknaþjón-
ustu fyrir börn.
En hvernig er staðan á tann-
heilsu íslenskra barna í dag? „Þar
sem ekki hefur verið gerð rann-
sókn síðan árið 2005, getum við
því miður ekki svarað því með ná-
kvæmum hætti. Hins vegar segir
mín tilfinning að tannheilsan hafi
batnað töluvert og að við séum að
ná að skila krökkum vel út í full-
orðinsárin í dag,“ segir Ásta Ósk-
arsdóttir formaður Tannlækna-
félags Íslands. Hún telur afar
jákvætt að yfir níutíu prósent
krakka séu með skráðan heimil-
istannlækni. „Við erum samt að
reyna að ná til allra barna og nú er
t.d. verið að reyna að ná til þeirra
250 krakka í 10. bekk á landinu
sem enn hafa ekki skilað sér.“
„Ég finn líka fyrir mun minni
áhyggjum hjá foreldrum sem áður
voru ekki vissir um að eiga fyrir
viðgerðinni,“ segir Ásta og bendir
á að áður hafi margir foreldrar því
miður beðið of lengi með að koma
með börnin til tannlæknis en það
sé undantekning í dag.
En hvað með fjölda skemmda?
Fer þeim fækkandi? „Ég get lítið
sagt til um það. Við höfum vissu-
lega lagt meiri áherslu á forvarn-
ir og mér sýnist það vera að skila
sér en það þarf að fá nákvæmari
tölur til að svara þessu,“ segir Ásta
og telur brýnt verkefni að setja af
stað nýja rannsókn til að mæla
tannheilsu í landinu. solveig@365.is
Mín tilfinning er sú að tannheilsan hafi batnað
mikið og að við séum að ná að skila krökkum
vel út í fullorðinsárin í dag.
Ásta Óskarsdóttir formaður Tannlæknafélags Íslands
fólk er kyNNiNgarblað sem býður auglýsendum að kynna vörur og
þjónustu í formi viðtala og umfjallana. Í blaðinu er einnig hefðbundið ritstjórnar-
efni. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega.
Útgefandi: 365 miðlar | Ábyrgðarmaður: Svanur Valgeirsson | Umsjónarmenn efnis:
sólveig gísladóttir, solveig@365.is, s. 512 5351, vera einarsdóttir, vera@365.is, s.
512 5357 | Sölumenn: Atli Bergmann, atlib@365.is, s. 512 2447, Bryndís Hauksdóttir,
bryndis@365.is, s. 512 5434, Jóhann Waage, johannwaage@365.is, s. 512 5439, Jón Ívar
Vilhelmsson, jonivar@365.is, s. 512 5429
NammidagarNir
heyri söguNNi til
Embætti landlæknis og Tannlæknafélag Íslands standa fyrir árlegri
tannverndarviku 1.–7. febrúar. Nauðsynlegt er að gíra niður sælgætisát
Íslendinga og brýnt að rannsaka stöðu tannheilsu í landinu.
Hólmfríður Guðmundsdóttir tannlækn-
ir hjá Embætti landlæknis og Heilsu-
gæslu höfuðborgarsvæðisins.
Mynd/PJEtur
Foreldrar þurfa að vera góðar fyrirmyndir fyrir börnin sín. Þá er mælt með að foreldrar aðstoði börnin við tannburstun allt til
tíu ára aldurs. nordicPHotoS/GEtty
Ásta Óskarsdóttir formaður tann-
læknafélags Íslands.
Allt sem þú þar ...
Skv. prentmiðlakönnun Gallup, okt.– des. 2015.
íbúa á höfuðborgarsvæðinu
á aldursbilinu 12–80 ára lesa
Fréttablaðið daglega.*
59,9%
Sá öldi myndi fara langt með að fylla
sæti Laugardalsvallar tíu sinnum.
59,9% lesa
Fréttablaðið
29,9% lesa
Morgunblaðið
2 FÓLK Heilsa 2. febrúar 2016
0
1
-0
2
-2
0
1
6

2
2
:3
2
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
8
5
6
-0
0
6
4
1
8
5
5
-F
F
2
8
1
8
5
5
-F
D
E
C
1
8
5
5
-F
C
B
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
4
8
s
_
1
_
2
_
2
0
1
6
C
M
Y
K