Fréttablaðið - 01.06.2015, Blaðsíða 12
1. júní 2015 MÁNUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞRÓUNARSTJÓRI: Tinni Sveinsson tinni@365.is HELGARBLAÐ: Erla Björg Gunnarsdóttir erla@frettabladid.is MENNING: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr
Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRAR:
Andri Ólafsson andri@365.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is.
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Enn eina ferðina fylgist þjóðin með loka-
dögum þingsins, og hvernig stjórn og
stjórnarandstaða hreinlega misbýður
fólki verð ég að segja. Hafandi fylgst
með störfum Alþingis bæði á hliðarlín-
unni nú undanfarin ár, og svo í þinghús-
inu sjálfu, bæði á hænsnapriksbekknum
svokallaða hér áður fyrr og í hliðar-
herbergjum – þegar það mátti í fjölda
ára – þá verð ég að segja að ástandið að
undanförnu eins og það blasir við mér í
fjölmiðlum tekur út yfir allan þjófabálk.
Þetta gengur hreinlega ekki, ágætu
þingmenn, að haga sér svona, og mis-
bjóða þjóðinni með framkomu sinni í
þingsal. Þetta er jú elsta löggjafarsam-
kunda heimsins, sem enn er við lýði, og
þið verðið að gæta virðingar ykkar og
ekki síst þjóðarinnar við hin daglegu
störf ykkar.
Það er ekki nema von að þið hríðfallið í
áliti hjá almenningi þegar hann er spurð-
ur um álit sitt á Alþingi. Það hefur líka
í för með sér að fólk – og ekki síður hin
unga og upprennandi kynslóð – fær óbeit
á pólitík, nennir ekki á kjörstað, og leggur
sig ekki niður við að taka þátt í lýðræðis-
legri umræðu varðandi stjórn landsins.
Mér verður stundum hugsað til vor-
daganna 1974 þegar blikur voru á lofti
í heimi stjórnmálanna, og við blasti að
stjórnin var að springa. Þá voru odd-
vitar stjórnar og stjórnarandstöðu tveir
sómakærir menn, Ólafur Jóhannesson
forsætisráðherra og Geir Hallgríms-
son, formaður Sjálfstæðis flokksins. Þótt
mikið gengi á, á hvorum tveggja víg-
stöðvum, heyrði maður aldrei orðfæri
eins og nú er nær daglega viðhaft í sölum
Alþingis. Ólafur, með sína miklu stjórn-
visku og þekkingu á stjórnlagafræðum,
sat rólegur í hliðarherberginu með pípu
sína, á meðan stjórnarandstaðan safnaði
undirskriftum þingmanna um vantraust
á stjórnina, og steig svo á réttu augna-
bliki í ræðustól og tilkynnti um þingrof
og kosningar. Það var enginn ógurlegur
hávaði í kringum þessa örlagastund, og
séntilmaðurinn Geir Hallgrímsson vissi
auðvitað mæta vel að Ólafur hafði örlög-
in í hendi sér.
Væri nú ekki heillavænlegra fyrir alla
– stjórn og stjórnarandstöðu, að ekki sé
nú talað um fólkið í landinu – að kjörnir
alþingis menn tækju sig dálítið saman í
andlitinu, og ofbyðu þjóðinni ekki hvern
dag undir þinglok með framkomu sinni.
Þingmenn! Þetta gengur ekki
STJÓRNMÁL
Kári Jónasson
leiðsögumaður og
fv. fréttastjóri
➜ Þetta gengur hreinlega ekki
ágætu þingmenn að haga sér svona,
og misbjóða þjóðinni með fram-
komu sinni í þingsal. Þetta er jú
elsta löggjafarsamkunda heimsins...
NÆRANDI ÞÆTTIR
Á NÝJU VEFSVÆÐI VÍSIS
Fylgstu með þessum fróðlegu örþáttum á
visir.is/heilsuvisir.
Vísir.is er hluti af
F
yrir ekki alls löngu skrifaði Bragi Ólafsson rithöf-
undur bókina Bögglapóststofan eftir pöntun fyrir-
tækisins Gamma sem dreifði bókarkorninu til 300
viðskipta- og vildarvina fyrirtækisins. Bragi hefur
mátt sæta gagnrýni fyrir tiltækið á þeim forsendum
að hann þiggi rithöfundalaun og að fyrir vikið eigi hann ekkert
með að vera að skrifa bækur, þótt litlar séu, fyrir útvalda
fjársterka aðila. Að hann hafi samfélagslegar skyldur við sinn
launagreiðanda, skattgreiðendur, og eigi því að einbeita sér
að því að skrifa aðeins fyrir þá. Bragi blæs á þessa gagnrýni í
úttekt sem birtist í Reykjavík vikublað eftir Atla Þór Fanndal
blaðamann á sambandi listamanna við fjársterka einstaklinga
og fyrirtæki í samfélaginu hverju sinni.
Auðvitað er hverjum þeim
sem starfar að einhverju eða
öllu leyti fyrir hið opinbera í
sjálfsvald sett hvort viðkom-
andi tekur að sér aukavinnu
eða ei. Mikilvægt er að hafa
í huga að gerðar eru kröfur
til rithöfunda sem og annarra
listamanna um að þeir skili afköstum – skrifi bækur, máli
myndir o.s.frv. Að rithöfunda- og listamannalaun séu greidd
fyrir ekki neitt er meinlegur misskilningur í besta falli.
Það sem er sýnu athyglisverðara er að Bragi virðist kapp-
kosta að draga úr gildi bókarinnar. „Þetta er bara vara sem ég
er að selja,“ segir Bragi við Atla Þór og bendir á þetta sé bara
æfing fyrir annað og meira verk. Það er væntanlega dálítið
svekkjandi fyrir kaupandann að listamanninum þyki þetta
svona ómerkilegt en svo má velta því fyrir sér hvort skoðun
Braga á bókarkorninu skipti í raun einhverju máli.
Líkast til ekki. Listaverk hafa gildi í sjálfu sér og skáldsögur
eru í eðli sínu listaverk. Góð, slæm eða eitthvað þar á milli.
Moska Chistophs Büchel í Feneyjum er listaverk. Sumum
finnst það gott en öðrum ekki en þeir sem hata það mest reyna
að hafna því að hér sé í raun listaverk á ferð. Það er líkast til
vegna þess að það er óþægur ljár í þúfu valdhafa.Krefur sam-
félagið um umræðu sem yfirvöld vilja síður að eigi sér stað.
Ólíkt Braga Ólafassyni þá kýs Christoph Büchel að tjá sig
ekki um gildi verksins eða verkið yfirhöfuð. Það rýrir hvorki
né eykur á gildi þess. Verkið hefur verið bannfært og meinað
almenningi. Bögglapóststofa Braga er líka meinuð almenn-
ingi. En á gjörólíkum forsendum. Gamma vill sitja að verkinu
ásamt útvöldum vinum í krafti þess að þeir keyptu það eins og
þeir kaupa texta af auglýsingastofu. En Gamma keypti verkið
af skapara þess, og í sátt við hann fjármögnuðu þeir skrif
bókarinnar. Það breytir öllu – óháð því hvað okkur kann að
finnast um mátt peninga í nútíma menningarsamfélagi. Það er
annað mál.
En verk Christophs Büchel er aftur á móti fjármagnað fyrir
almannafé og því er ætlað að rata til almennings með einum
eða öðrum hætti. Bannfæring feneyskra yfirvalda er því aðför
að íslensku tjáningarfrelsi. Slík þöggun er ólíðandi með öllu.
Íslensk stjórnvöld hljóta að vilja andæfa slíkri þöggun. Að
öðrum kosti að spyrja sig, hvað banna valdhafar næst? Ítalskar
þýðingar á verkum Braga Ólafssonar?
Bragi og Büchel fá ekki að koma fyrir augu almennings:
Bannaður Bragi
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
Mikil ábyrgð
Það er ekki að sjá að það sé lausn í
sjónmáli í kjaradeilu BHM og hjúkr-
unarfræðinga. Ólafur G. Skúlason,
formaður Félags íslenskra hjúkrunar-
fræðinga, segir kröfu félagsmanna
vera þá að ábyrgð hjúkrunarfræðinga
og menntun þeirra verði metin til
launa. Nefna þeir meðal annars
viðskiptafræðinga sem samanburðar-
stétt. Og varla verður deilt um ábyrgð
hjúkrunarfræðinga. Sérstaklega ekki
eftir að ríkissaksóknari ákvað
að ákæra hjúkrunarfræðing
fyrir manndráp af gáleysi
eftir að sjúklingur lést á
hennar vakt. Það er vandséð
að slík atvik gætu komið
upp í starfi þess fólks sem
hjúkrunarfræðingar vilja
miða sig við í launum.
Kári hvassyrtur
Kári Stefánsson sagði á Sprengisandi á
Bylgjunni í gær. Kári gagnrýndi þar þá
sem vildu miðað laun sín við menntun
og sagði að slík hugmynd yrði óheppi-
legri eftir því sem háskólahugtakið
væri þynnt meira út. „Við erum með
háskóla á Íslandi í hverju krumma-
skurði og til þess að hafa þar fólk þarf
að lækka „standardinn“ í þessum
skólum og það sem raunverulega há-
skólamenntun segir um þig er miklu
minna en það var fyrir fimmtíu
árum,“ sagði Kári. Auk háskólanna
í höfuðborginni og í höfuðstað
Norðurlands eru háskólar á
Bifröst, á Hólum í Hjaltadal og
á Hvanneyri. Það er spurning
hvort þar á bæ geti menn
tekið undir orð
læknisins.
Áherslur stjórnarflokkanna
Stefán Ólafsson félagsfræðiprófessor
fagnar hugmyndum um nýtt félagslegt
húsnæðiskerfi. Í pistli á Eyjunni segir
hann nýja húsnæðiskerfið einkum
bæta hag lágtekjufólks. Þá segir hann
sjálfstæðismenn fá fram skattalækkun
til millihópa, með niðurfellingu milli-
þrepsins í tekjuskattinum, auk lægri
tolla á fötum og skóm. Hann segir
að munur stjórnarflokkanna krist-
allist nokkuð vel í þessum ríkispakka.
„Framsókn bætir hag lægri og
millihópa en Sjálfstæðisflokk-
urinn hugsar einkum um þá
sem hafa hærri tekjur,“ skrifar
Stefán. Illskiljanlegt er hvernig
afnám tolla mun koma þeim
tekjuhærri betur en öðrum.
jonhakon@frettabladid.is
2
7
-1
2
-2
0
1
5
2
2
:3
9
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
7
D
5
-A
2
D
C
1
7
D
5
-A
1
A
0
1
7
D
5
-A
0
6
4
1
7
D
5
-9
F
2
8
2
8
0
X
4
0
0
5
A
F
B
0
5
6
s
_
3
1
_
5
_
2
0
1
5
C
M
Y
K