Dagblaðið Vísir - DV - 12.06.2008, Side 7

DV Fréttir
FIMMTUDAGUR 12.JÚNÍ2008 7
Hið opinbera aðhefst lítið til að framfylgja lögum um lögheimilisskráningu. Engin
viðurlög eru við brotum gegn lögunum, en Þjóðskrá hefur heimild til að höfða
mál til þess að fá viðurkenningu á hvað telst lögheimili. Það hefur hins vegar
aldrei verið gert. Langalgengast er að fólk falsi lögheimilisskráningu til þess
að hagnast. Umtalsverðar Qárhæðir eru sviknar út úr kerfinu á hverju ári.
MARKLAUS
LÖGUM
LÖGHEI
Hann bjó hjá fjölskyldu-
meðlimum og því rann
jöfnunarstyrkurinn að
mestu í hans vasa. Þetta
var honum kleift að gera
þrátt fyrir skýr lög.
Umtalsverðar fjárhæðir eru svikn-
ar út úr keríinu á hveiju ári af fólki
sem brýtur gegn lögum um lög-
heimilisskráningu í þeim tilgangi að
njóta styrkja eða bóta. Langalgeng-
asta ástæðan fyrir því að fólk fer ekki
að lögum í þessum málum er vegna
peninga. Engin viðurlög eru við brot-
um á lögum um lögheimili. Þjóðskrá,
sem hefur eftirlit með lögheimilis-
skráningu, hefur samkvæmt lögum
heimild til þess að höfða mál til við-
urkenningar á hvar lögheimili er talið.
Ljóst má hins vegar vera að hið opin-
bera aðhefst lítið til þess að fr amfylgja
lögunum. Lögin um hvað telst lög-
heimili eru alveg skýr. Lögheimili er
sá staður þar sem maður hefur fasta
búsetu. Enn fremur segir í lögum um
lögheimili, að leiki vafi á því hvað telja
skuli fasta búsetu manns, til dæmis
vegna þess að hann hefur bækistöð
í fleiri en einu sveitarfélagi, skal lög-
heimili hans vera þar sem hann dvel-
ur meirihluta árs eða stundar aðalat-
Hagnast á svindli
Samkvæmt upplýsingum frá Þjóð-
skrá koma upp fjölmörg dæmi ár
hvert um að fólk falsi lögheimilis-
skráningar til þess að hagnast á þeim.
Algengt er að ffamhaldsskólanemar
sem ffytjast til höfuðborgarsvæðisins
utan af landi, til þess að hefja nám,
haldi lögheimili sínu áffarn á lands-
byggðinni til þess að njóta jöfnunar-
styrks fyrir námsmenn. Nemi í fram-
haldsskóla getur fengið rúmlega tvö
hundruð þúsund krónur fyrir skóla-
árið, meðal annars til þess að ganga
upp í húsaleigukostnað. Umsækj-
endur hjá Lánasjóði íslenskra náms-
manna þurfa aðeins að tilgreina hvar
þeir muni búa á meðan þeir stunda
nám. Heimildamaður DV þurfti ekki
að sýna ffam á neina staðfestingu
þess að hann væri í raun að leigja
húsnæði. í hans tilfelli var raunin sú
að hann bjó hjá fjölskyldumeðlim-
um og því rann jöfnunarstyrkurinn að
mestu í hans vasa. Þetta var honum
kleift að gera þrátt fyrir skýr lög.
Eins er það vel þekkt að barnafólk,
sem býr saman, kýs að skrá sig ekki
í sambúð til þess að svíkja út barna-
bætur og aðrar bætur úr trygging-
um. Ljóst má vera af upplýsingum
frá Þjóðskrá að lögum um lögheimil-
isskráningu er ekki framfylgt af mikl-
um krafti hér á landi. Þannig er það
nær óþekkt að heimild í lögum um
að Þjóðskrá geti höfðað mál hafi ver-
ið notuð. Hins vegar skrifar Þjóðskrá
bréf til fólks og hvetur það til að breyta
lögheimili sínu, ef engin
svör berast hefur Þjóð-
skrá heimild til þéss
að breyta einhliða lög-
heimili viðkomandi.
Skilaboðin
skýr að ofan
Framhaldsskólanem-
ar og barnafólk eru ekki
þeir einu sem hafa brot-
ið gegn lögum um lög-
heimilisskráningu. DV
sagði í síðustu viku fféttir
af því að Ámi Mathiesen
fjármálaráðherra hefði skráð
lögheimili í húsi í Þykkvabæ
þrátt fyrir að hafa ekki dvalist
þar löngum stundum. f hús-
inu búa hins vegar tveir Pólverjar.
Ráðherra brýtur með þessu gegn
lögum um lögheimilisskráningu, þar
sem segir að lögheimili sé sá staður
þar sem maður hafi fasta búsetu. Enn
fremur að dveljist hann ekki meiri-
hluta árs í neinu sveitarfélagi, skuli
hann hafa lögheimili þar sem hann
stundar aðalatvinnu sína, enda hafi
hann þar bækistöð. Ekki hafa feng-
ist upplýsingar um það hvort Þjóð-
skrá hafi í kjölfar fréttaflumings DV
af búsetu Árna skrifað honum bréf og
hvatt hann til þess að færa lögheimili
sitt, þó samkvæmt vinnureglum Þjóð-
skrár megi gera ráð fyrir því.
F