Peningamál - 01.09.2004, Blaðsíða 82

Þá hefði aðgangur að stórum fjármálamarkaði án
gengisáhættu margvíslegan ávinning í för með sér.
Samkeppni myndi aukast og kostnaður minnka án
þess að það væri endilega á kostnað aukinnar áhættu
fyrir fjármálakerfið í heild. Ástæðan er sú að hættan
á séríslenskri gjaldeyriskreppu yrði úr sögunni og
íslenska fjármálakerfið ætti aðgang að mun víðara
öryggisneti en það á nú. En slíku skrefi fylgdu einnig
ýmsir ókostir og sá mestur að möguleikinn á sjálf-
stæðri peningastefnu til að bregðast við séríslenskum
áföllum eða búhnykkjum yrði ekki lengur til staðar.
Ljóst er að þetta skref verður ekki stigið nema með
aðild Íslands að Evrópusambandinu. Það felur hins
vegar í sér pólitíska ákvörðun sem tekur til mun fleiri
þátta en gengis- og peningamála. Hitt er svo annað
mál að komi til þess að þetta skref verði stigið
verðum við að sumu leyti í sömu sporum og þegar
Sparisjóður Svarfdæla var stofnaður fyrir 120 árum.
Hvað má þá segja um framtíð íslenskra fjármála-
stofnana? Um þessar mundir standa íslenskir bankar
í útrás til annarra landa og hafa vaxið af þeim sökum
meira en áður var talið mögulegt. Verði Ísland hluti af
evrusvæðinu mun það hafa í för með sér aukna sam-
keppni fyrir íslenskar fjármálastofnanir en einnig
aukna möguleika á alþjóðlegum landvinningum.
Hins vegar er mjög líklegt að áfram verði þörf fyrir
staðbundnar fjármálastofnanir sem þekkja einstakl-
inga og lítil og meðalstór fyrirtæki á sínu svæði og
hafa yfirburði í að meta lánshæfi þeirra. Lítið er því
til fyrirstöðu að þær heiti sparisjóðir, en til að lifa af
þurfa sparisjóðir eins og aðrir að laga sig að síbreyti-
legum aðstæðum.
PENINGAMÁL 2004/3 81
Heimildir
Andersen, Palle, og Már Guðmundsson (1998), Inflation and dis-
inflation in Iceland, Central Bank of Iceland Working Paper No. 1.
Arnór Sighvatsson, Már Guðmundsson og Þórarinn G. Pétursson
(2000), Optimal exchange rate policy: The case of Iceland, Central
Bank of Iceland Working Paper No. 8.
Guðmundur Jónsson (1999), Hagvöxtur og iðnvæðing – Þróun
landsframleiðslu á Íslandi 1870-1945, Þjóðhagsstofnun.
Gunnar Karlsson (1975), Fyrsti sparisjóður á Íslandi?, í Afmælisrit
Björns Sigfússonar.
Hagskinna. Sögulegar hagtölur um Ísland. Hagstofa Íslands.
Ritstjórar Guðmundur Jónsson og Magnús S. Magnússon
(Reykjavík, 1997).
Haraldur Hannesson (1984), Um upphaf sparisjóðsstarfsemi á
Íslandi, í Afmælisrit Sparisjóðs Svarfdæla 1884-1984. Hjörtur E.
Þórarinsson sá um útg. Dalvík, Sparisjóður Svarfdæla. Bls. 10-25.
Jóhannes Nordal og Ólafur Tómasson (1985), Frá floti til flots, í
Klemensarbók, Sigurður Snævar (ritstj.), Félag viðskipta- og
hagfræðinga.