Vestfirska fréttablaðið - 26.07.1984, Side 5
vestlirska
HVETTAiLADHl
ð ísafirði Elliheimilið ísafirði
5
milið ísafirði
settin væru tvö en engin snyrting
væri fyrir starfsfólkið. Hún sagði
að þess hefði verið farið á leit, að
byggt yrði við húsið snyrting fyrir
starfsfólk og bað fyrir vistmenn
elliheimilisins, en því hefði verið
synjað.
Hún sagði að það ylli oft erfið-
leikum að hafa aðeins 2 klósett og
1 bað fyrir 20 vistmenn og 14
starfsmenn.
Aðspurð um öryggisrástafanir
kvaðst Ásdís ekki geta hugsað það
til enda ef eldur kæmi upp í
húsinu. Uppi væri neyðarútgang-
ur en stiginn þar væri ekki fær
gamalmennum. Hún sagðist hafa
komið þeirri hugmynd á framfæri,
að sett yrði rennibraut niður af efri
hæð hússins, en hins vegar hefði
ekki verið hreyft við því máli, enn
sem komið væri.
Að loknu spjalli bauðst Ásdís
til að ganga með blaðamanni Vf
um húsið, svo hann gæti með eig-
in augum litið aðstæður og hitt
fólkið. Þegar við komum fram á
ganginn á neðri hæðinni mætum
við heimilisfólkinu, sem var á
leið í matsalinn, því það var kom-
inn kaffitími. Ásdís hafði á orði,
að slæmt væri að hafa ekkert
handrið með veggjum svo fólkið
ætti auðveldara með að komast
um ganga hússins.
Eftir að hafa skoðað matsal-
inn, sem er hinn vistlegasti, þó
ekki sé vítt til veggja, litum við
inn á herbergin. í herbergi á
neðri hæðinni hittum við Kristján
Finnbogason frá Litla-Bæ í
Skötufirði og síðar Hvítanesi í
sama firði. Með honum í her-
bergi hafa verið tveir aðrir heim-
ilismenn, en Kristján kvað
þrengsli ekkert til að tala um.
Það færi vel um sig. „Hér fæ ég
nóg að eta og allir eru góðir við
mig,“ sagði Kristján. Hann var
allur hinn hressasti og gantaðist
við blaðamanninn. Spurði m.a.
hvort blaðamaðurinn væri ekki
með kíki í fórum sínum fyrst
Kristján Finnbogason
aldur þeirra 82 ár. Segja má að
húsið sé af sömu kynslóð og
íbúar þess. Það var byggt árið
1896 og tók til starfa sem
sjúkrahús árið eftir. Þegar
sjúkrahúsið flutti árið 1925, tók
elliheimilið þar til starfa.
Vf ákvað nú á dögunum að
kynna sér hvernig búið væri að
starfseminni á elliheimilinu. í
þeim tilgangi var farið á vett-
vang, skoðaðar aðstæður og
rætt við forstöðukonuna og
nokkra heimilismenn. Einnig
hafði Vf samband við aðila, sem
með einhverjum hætti tengjast
málaflokkum er varða aðstæður
og aðbúnað á elliheimilinu.
hann væri í skoðunarferð um
húsið. Auk þess fór hann með
ýmis ummæli og vísur. Þessa
sagðist hann hafa hirt upp úr
dagblaði.
„Ætlarðu að muna eftir mér
einhvern tíma kæri
ef ganga af hjá þér
ung og falleg læri.“
Blaðamaðurinn kvaðst hafa
þetta í huga en kvaddi síðan
Kristján og hélt á eftir forstöðu-
konunni í næsta herbergi. Ásdís
kvað þrengslin mest í því her-
bergi. Þar inni komst þó fyrir
sjónvarp, einhverjar hirslur og
tvö rúm. Á milli rúmanna voru 4
Guðbjörg Steinsdóttir
ist brátt hundraðasta aldursárið.
Guðbjörg kvaðst vera ánægð á
elliheimilinu.
„Allir, sem skipta sér eitthvað
af mér eru góðir við mig,“ sagði
hún og brosti.
Næsti heimilismaður, sem við
hittum að máli var Friðlaug
Sólveig Pálsdóttir og Steinþóra Guðmundsdóttir
— 5 fet. En þær stöllurnar Stein-
þóra Guðmundsdóttir og Sólveig
Pálsdóttir höfðu undan engu að
kvarta. Steinþóra sagði að nóg
væri dótið í kringum hana. „Ég
er ánægð með það pláss sem ég
hef,“ sagði Steinþóra og Sólveig
tjáði okkur að rúmið nægði sér.
Þannig voru kröfurnar á þeim
bæ.
Uppi á efri hæðinni hitti blaða-
maður Guðbjörgu Steinsdóttur,
sem áður bjó í Djúpinu. Hún er
aldursforseti á heimilinu. Verður
98 ára síðar á þessu ári. Þrátt fyrir
háan aldur, þá bæði prjónar hún
og les. Prjónavettlingar sem hún
var með í takinu þá stundina,
báru því vitni að Guðbjörg er
mikil hagleikskona, þó hún nálg-
Friðlaug Guðmundsdóttir
Guðmundsdóttir. Hún var áður
saumakona hér í bæ. Friðlaug er
þægilegri aðstöðu
Einar Otti Guðmundsson, heilbrigðisfulltrúi: Guðmundur Helgason, slökkviliðsstjóri:
Hreinlætisaðstaðan Myndi skella í lás
í lágmarki og loka þessu
Við spurðum Einar Otta
Guðmundsson heilbrigðisfull-
trúa, hvort hreinlætisaðstaða á
elliheimilinu uppfyllti þau skil-
yrði sem heilbrigðisreglugerðin
segir til um.
„Það má segja að hreinlætisað-
staðan héngi í lágmarki sam-
kvæmt reglugerð, ef vistmenn
hefðu einir aðgang að henni. En
með því að bæta starfsfólki ofan
á vistmenn, þá er ekki hægt að
segja að það fylgi höfðatöluregl-
um. Jafnframt uppfyllir hún alls
ekki reglur um starfsaðstöðu
starfsfólks, því þeir eiga sam-
kvæmt reglugerð að hafa sér
hreinlætisaðstöðu,“ sagði Einar
Otti.
Einar sagði að reynt hefði ver-
ið að fá ýmislegt lagfært, en lítið
hefði þokað. Reyndar væri nokk-
uð liðið frá því er hann hefði
skrifað stjórn elliheimilisins síð-
ast bréf, en vegna ábendinga Vf
hefði hann nú nýverið farið á
vettvang og kannað ástandið á
ný. íframhaldi afþvíhyggsthann
senda stjórn elliheimilisins bréf,
fyrri kröfum sínum til áreftingar.
Að sögn Einars verður þar sett á
oddinn, að inn á stofnunina komi
sér snyrtiaðstaða fyrir starfsfólk
og að lagfærð verði sú salernis-
og baðaðstaða sem fyrir er. Ein-
nig verðir ræstingaraðstaða betr-
umbætt frá því sem nú er.
„Ég hef samræmt mínar kröfur
við það sem brennur mest á starf-
sfólki elliheimilisins,“ sagði Ein-
ar. — „í þessum ráðstöfunum sé
ég enga ákveðna lausn á meðan
þetta hús hangir þarna. En þetta
„Það verður nú aldrei í lagi í
þessu húsi, með svo viðkvæma
starfsemi innanborðs eins og
þarna er,“ sagði Guðmundur
Helgason slökkviliðsstjóri að-
spurður um brunavarnir á
elliheimilinu. „En ýmislegt hefur
verið reynt að gera, m.a. settur
upp aðvörunarbúnaður, slökkvi-
tæki o.fl. Nú svo var settur upp
þarna neyðarstigi, sem er vægast
sagt hæpin ráðstöfun gagnvart
þessu fólki, en til að fría sig gagn-
vart reglugerð var það gert.“
hús verður ekki fullkomið
elliheimili fyrir því.“
Hvað framhaldið varðaði,
kvað Einar aðeins um tvennt að
ræða, annaðhvort yrði ákveðn-
um skilyrðum þarna uppfyllt eða
að loka yrði hreinlega húsinu.
Guðmundur sagði að jafnframt
hefði starfsfólk elliheimilisins
fengið þjálfun í meðferð hand-
slökkvitækja og að rík áhersla
væri lögð á að starfsfólk 'lærði
símanúmer slökkviliðsins.
„Ef einhver talar um að þarna
séu lélegar brunavarnir, mótmæli
ég því alveg,“ sagði Guðmundur.
„Hlutirnir eru í eins góðu lagi og
þeir geta verið í svona púður-
tunnu. Ef það væri eitthvað sem
ég ætti að gera til viðbótar, þá
myndi ég bara skella í lás og loka
þessu. En það er ekki hægt, því
við verðum að hafa elliheimili.
Meðan bæjaryfirvöld ákveða að
hafa þessa starfsemi þarna í
þessu húsi, þá ráðum við ekki við
það.“
Um hugsanlegar viðbótarráð-
stafanir sagði Guðmundur: „Ég
ein í herbergi, og sagðist mega
vel við una. „Ef allir hefðu það
eins gott og ég, þá mætti fólkið
e.t.v. vel við ástandið una. Ég.
veit það er mjög þröngt hjá
mörgum.“ Hún sagði að einu
sinni hefðu verið 30 heimilis-
menn á elliheimilinu. Þrengslin
hefðu verið slík að sofa hefði
þurft á ganginum.
Á neðri hæðinni er annar
heimilismaður, sem er einn í her-
bergi. Hann heitir Baldvin Þórð-
arson og var m.a. bæjargjaldkeri
ísafjarðarkaupstaðar á árunum
1947 til 1962. Hann fluttist á ell-
Baldvin Þórðarson
iheimilið í september 1977 ásamt
eiginkonu sinni. Hún lést
skömmu síðar. Baldvin er nú að
verða 87 ára og er mjög viðræð-
ugóður. Hann hafði frá ýmsu að
segja, m.a. verkalýðsbaráttunni
hér á ísafirði á fyrri hluta þessar-
ar aldar, þegar menn stefndu at-
vinnumöguleikum sínum í hættu
með þátttöku í baráttu fyrir rétt-
indum, sem þykja sjálfsögð í dag.
Aðspurður sagði Baldvin, að
sér liði eftir atvikum vel og að
starfsfólkið hugsaði vel um sig.
Hins vegar hafði hann ýmislegt
við aðstöðu elliheimilisins að at-
huga. „Það er allt of mikið að
hafa 3 konur saman í einu her-
bergi. Allt of mikið. Það má ekki
vera nema tvennt. Nú, svo eru
engin handrið frammi á göngun-
um, sem fólk getur stutt sig við,
þegar það þarf að fara t.d. í mat
hérna fram í stofuna. Og það er
aðeins eitt bað hérna í húsinu.
Það er alveg óviðunandi,“ sagði
Baldvin.
Baldvin taldi að ýmislegt mætti
betur bæta á elliheimilinu. Hann
sagði að þau hjónin hefðu gefið
andvirði hússins, sem þau seldu
árið 1977 til byggingarsjóðs ell-
iheimilisins á ísafirði. Það hefðu
verið 6 milljónir króna. „En ég
held nú að sjóðnum hafi verið
ráðstafað í byggingu dvalarhei-
milis fyrir aldraða. En það var
ekki hugsun okkar,“ sagði Baldv-
in að endingu.
held að það sé ákaflega lítið hægt
að gera, annað en kannski að
tengja sjálfvirk brunaaðvörunar-
tæki, sem væru beintengd við
slökkvistöðina. Svo gæti vatns-
úðunarkerfi hugsanlega bætt
mikið,“ sagði Guðmundur.
Neyðarútgangur elliheimilisins