Vestfirska fréttablaðið - 15.11.1984, Blaðsíða 4

4
Isafjarðarkanpstaðnr
Viðtalstímar
Viðtalstímar bæjarfulltrúa hefjast á ný n. k.
föstudag og verða framvegis annan hvern
föstudag í vetur.
Föstudaginn 16. nóvemberverðabæjarfull-
trúarnir Guðmundur Sveinsson og Árni
Sigurðsson til viðtals við bæjarbúa á bæjar-
skrifstofunum kl. 17:00 — 19:00.
Bæjarstjórinn.
0S}0
IjjÉgtf Fjórðungssjúkrahúsið Isafirði
Laust starf
Fjórðungssjúkrahúsið á ísafirði óskar að
ráð frá 1. janúar n.k. aðstoðarmatráðskonu.
Upplýsingar hjá hjúkrunarforstjóra í síma
3020.
ORKUBÚ VESTFJARÐA
Stakkanesi 1 - Pósthólf 220
400 ísafjörður
Raftæknir
Raftæknir eða maður með sambærilega
menntun óskast til starfa á tæknideild
Orkubús Vestfjarða. Helstu verkefni á
tæknideild eru: Háspennu-/lágspennu-
kerfi/hitaveitur og tilheyrandi stjórnkerfi. í
starfinu felst hönnun/áætlanagerð/verk-
umsjón og eftirlit.
Skriflegar umsóknir ásamt upplýsingum
um menntun og fyrri störf sendist til deild-
arstjóra tæknideildar O. V., Stakkanesi, 400
ísafirði.
Umsóknarfrestur er til 23. nóvemvber n. k.
Allar nánari upplýsingar gefur deildarstjóri
tæknideildar í síma 94-3211.
AÐALFUNDUR
Aðalfundur Vélsmiðjunnar Þórs hf. verður
haldinn laugardaginn 8. desember kl.
16:00 á skrifstofu félagsins.
Dagskrá samkvæmt félags-
samþykktum.
Stjórnin.
Vélstjóri
Vélstjóra vantar á
Hafþór
Upplýsingar á skrifstofunni í síma 3163.
vestfirska
rRETTABLAaia
Allar atvinnu
frjálsræði t
— segir Guðjón A. Kristjánsson í
Nú um þessar mundir eru fiskveiðimál mjög í brennidepl-
inum þar sem nú fer að líða að því að ákveðið verði hversu
mikið megi veiða af botnfiskstegundum á næsta ári og
hvernig eigi að stýra veiðunum. Einn þeirra manna sem
hvað gleggst þekkir þessi mál og hvað mest hefur um þau
fjallað er Guðjón A. Kristjánsson skipstjóri og formaður
Farmanna og fiskimannasambands íslands. Hann hefur
verið viðloðandi sjóinn frá 14 ára aldri, þar af sem skip-
stjóri frá því hann var 21 árs gamall. Blaðamaður Vest-
firska réttablaðsins náði tali af Guðjóni í Reykjavík um
daginn og bað hann að segja lesendum blaðsins nokkuð
frá skoðunum sínum á þessum málum og eðlilega var byrj-
að á kvótanum.
„Ég held að sjómenn, út-
gerðarmenn og allir þessir
menn sem starfa beint að þess-
um útgerðarþáttum, að þeir séu
í stórum meirihluta á móti
kvótakerfinu. En hins vegar eru
skoðanir manna töluvert skipt-
ar og mönnum er ekkert alveg
sama, hvernig veiðarnar eru út-
færðar. Sumir hallast að kvóta-
kerfi og þá tala menn jafnframt
um, að ef verði kvótakerfi þá
eigi að vera algjört frjálsræði í
veiðunum og setja það sem
skilyrði að allir hafi sama rétt til
fisksins, hvar sem hann er við
landið og meina það hreint út,
að ef búið er að úthluta afla sem
er t.d. 1000 tonn, þá eigi ég eða
þú eða einhver annar hvar sem
hann býr á landinu, sama rétt til
að ná í þennan fisk hvar sem
hann er á miðunum. Þetta er
ekki þannig í dag. Landhelginni
er skipt upp. Það er 12 mílna
landhelgi í kringum landið sem
enn er notuð að stærstum hluta
gagnvart togurunum, þeir fá
ekki að veiða innan við 12 mílur
nema á vissum svæðum. Þar að
auki eru sett ákveðin línusvæði
og ákveðin netasvæði á vertíð,
þannig að ekki er öllum veiði-
aðferðum gert jafn hátt undir
höfði. Mönnum er skammtaður
aðgangur að fiskinum, þó að
búið sé að úthluta honum.
Semsagt, að sumir hafa mögu-
leika á að ná í stærri fisk en
aðrir, t.d. netamennirnir hérna
á suðvestursvæðinu, frá Pat-
reksfirði til Hornafjarðar, þeir
hafa meiri og frjálsari aðgang
að því að ná í stóran fisk en þau
skip sem eru á togveiðum, ein-
göngu vegna þess hvernig land-
helgislínurnar eru dregnar. Þar
af leiðandi má segja að eftir út-
hlutun kvóta þá geta sumir gert
sér meiri verðmæti úr honum en
aðrir, Þeir eiga möguleika til að
fá stærri og verðmeiri fisk held-
ur en þeir sem eru aftur þrengra
settir með veiði. 1 hugum
margra hefur það verið sett sem
skilyrði fyrir kvóta að þessu
misrétti yrði aflétt.“
—Nú vildu Vestfirðingarnir á
Fiskiþingi heldur hafa skrap-
dagakerfi en kvóta. Voru menn
ekki óánægðir með skrapdaga-
kerfið eins og það var áður en
kvótakerfið kom?
„Þegar skrapdagakerfið er
farið að nálgast eitthvað yfir
100 daga á skrapi á ári þá er
þetta orðið voðalega stíf og erf-
ið stjórnun. Þessvegna var það
lagt til núna, að fjölga skrap-
dögunum ekki mikið en vera
með um 100 daga sem mönnum
væri stýrt í aðrar veiðar en
þorsk, en taka frekar inn stopp í
staðinn, bara hreina sóknartak-
mörkun og það var lagt til að
veiðiárið yrði stytt um 20 daga,
að við hefðum ekki veiði nema
11 mánuði og 10 daga. Hitt væri
bara hreinlega tekið út og það
var sett á tímabilið desember til
janúar og ætlað til þess að menn
veldu úr verstu veðrin á þeim
árstíma og væru þá bara í landi.
— Hefur ekki líka komið til tals
að leggja flotanum í einhverja
daga, t.d. í kringum jól og
páska?
„Jú, jú, og ef þetta hefði náðst
fram þá hefði þetta sjálfsagt
orðið til þess að menn hefðu
hætt þessu skarki milli hátíða,
oft í vitlausu veðri og litlum eða
engum afla.“
— I sumar heyrðist nokkur
gagnrýni á Vestfirðinga og fleiri
sem voru að veiða, að því er
sumir töldu, meira en hafðist
undan að verka í landi með góðu
móti. Hvað vilt þú segja um
þetta?
„Við vorum settir undir
kvótastjórnun. Þ.a.l. höfðum
við val um það hvenær við
vildum taka fiskinn. Frá út-
gerðarsjónarmiði séð og miðað
við tekjur sjómanna, þá er auð-
vitað hagkvæmara að taka fisk-
inn þegar það er sem mest af
honum og veðrið er sem best.
Þú eyðir kannski ekki nema 150
— 160 lítrum í togi yfir sumar-
tímann, þegar þú ert kominn í
240 — 250 lítra yfir vetrartím-
ann og aflinn er kannski helm-
ingi meiri á sóknareiningu um
sumarið en nokkurn tíma á vet-
uma eða haustin, þannig að
þama passa ekki saman afköst
vinnslunnar og veiðanna.
Vinnslan er í lágmarki, fólk er í
sumarfríi og einmitt þessvegna
lögðum við til í skrapdagakerf-
inu að þarna væri ákveðin tak-
mörkun. Við lögðum til 25 daga
í þorskveiðibann, akkúrat á
þessum tíma, júlí og ágúst, til
þess að menn gætu ekki verið í
þorskinum nema tæpa 20 daga í
hverjum mánuði. Þá hefðu
skipin annað hvort lagt meira á
þessum tíma eða farið í aðrar
tegundir sem ekki gefa jafn
mikinn afla á þessum tíma.
Þetta er til að koma á móti
vinnslunni til að hún hafi und-
an við að vinna fiskinn, því það
er auðvitað ekki æskilegt að
vinnslan sé í mjög miklum
vanda með hráefnið. Hinsvegar
eru laun sjómanna byggð upp á
afla og hlutaskiptum og þú
gætir ekki komist upp með það
ef þú værir verkstjóri í frysti-
húsi, að segja við konurnar:
„Heyriði elskurnar mínar, nú
bara takið þið það rólega í dag
og passið ykkur á því að komast
ekki í bónus.“ Þetta er ná-
kvæmlega sama kerfið. Sjó-
menn eru ráðnir uppá hluta-
skipti og ef það er virkilega
hagkvæmt fyrir vinnsluna að fá
einhverja standardtölu í land af
fiski, sem passar þeim akkúrat í
einhverja ákveðna vinnslurás
sem þeir telja hagkvæmt að
vinna á, þá verða þeir að gjöra
svo vel að færa eitthvað af
hagnaðinum yfir til sjómanna
ef sjómenn eiga að taka þátt í
því.“
— Nú eru dæmi þess að veiðun-
um er stýrt úr landi, að sjó-
mönnum er sagt að koma í land
þegar þeir hafa náð tilteknum
afla, án tillits til þess hvernig
veiðamar ganga.
„Ég álít að það sé alveg búið
að raska því að mennirnir eru á
hlutakerfi og þeir fá mest kaup
fyrir að ná sem bestum fiski á
sem stystum tíma. Þannig að ef
þessi miðstýring er farin að vera
mikil, þá er þetta launakerfi að
ganga sér til húðar og ég get
ekki séð annað en ef að þetta
verður almennt tekið upp, ef
myndast hagnaður í vinnslunni
með því að takmarka þetta
svona, þá verður að færa eitt-
hvað af þeim hagnaði til sjó-
manna. Öðruvísi munu þeir
ekki taka þátt í því á þessum
hlutaskiptum. Það kemur þá
eitthvað annað kaupform upp,
fast kaup, yfirtíðarkaup eða
biðtímakaup fyrir að liggja í
landi. Það hlýtur að koma eitt-
Guðjói