Feykir - 06.11.1981, Blaðsíða 5

FeykÍR
ÚTGEFANDI: FEYKIR H/F.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
BALDUR HAFSTAÐ.
Auglýslngar:
BJÚRN MAGNÚS BJÖRGVINSSON,
Síml 95-5661.
Rltstjörn:
Arni RAGNARSSON, hilmir hóhannesson,
hjálmar jónsson, jón Asbergsson, jón fr.
HJARTARSON.
Rltnefnd á Slglulirðl:
BIRGIR STEINDÓRSSON, SVEINN BJÖRNSSON,
GUNNAR RAFN SIGURBJÖRNSSON, KRISTJÁN
MÖLLER, PALMI VILHJÁLMSSON.
Rltnefnd á Hvammstanga:
HÓLMFRlÐUR BJARNADÓTTÍR, EGILL GUNN-
LAUGSSON, HELGI ÓLAFSSON, ÞÓRVEIG HJART-
ARDÓTTIR, HAFSTEINN KARLSSON, MATTHlAS
HALLDÓRSSON.
Rltnefnd á Blönduósl:
MAGNÚS ÓLAFSSON, SIGMAR JÓNSSON, BJÖRN
SIGURBJÚRNSSON, ELfN SIGURÐARDÓTTIR.
Rltnefnd á Skagaströnd:
ELlN NJÁLSDÓTTIR, SVEINN INGÓLFSSON, JÓN
INGI INGVARSSON, MAGNÚS B. JÓNSSON, ÓLAF-
UR BERNÓDUSSON.
Útllt: REYNIR HJARTARSON.
PRENTVERK ODDS BJÖRNSSONAR HF.
AKUREYRI 1981
Feyklr er hálfsmánaðarblað.
Áskrift 10 kr. á mánuðl.
Lausasala 8 kr.
Lekandi
kerfi
ÞaS eru ekki ýkjamörg ár sfðan áhugasamir
menn á Blönduósi börðust í þvf að koma upp
plastverksmiðju. Þeir lögðu á sig mikiS erflSi
viS nauSsynlegan undirbúning. LögSu siðan
plögg og arSsemisáætlanir Inn hjá opinberum
aSilum til umsagnar og fyrirgreiSslu. Undar-
legur selnagangur og vafningar stofnana og
sjóðstjórna elnkenndu alla afgrelSslu þessa
máls. Þvf var þvælt fram og aftur uns allar
upplýsingar höfSu lekiS út. ASur en Blönduó-
singar höfSu fengiS tilskilin leyfi, hafSi Ham-
piSjan f Reykjavík keypt vélar og hafiS þá fram-
leiðslu sem Blönduósmenn höfSu stefnt aS I
mörg ár. Þó að þeir keyptu einnig vélar var
grundvöllurinn fyrir framleiSslu þeirra bro-
stinn. Eftir skamma hrfS voru vélar þeirra seld-
ar, fyrlrtækiS gert upp, áragamall draumur bú-
Inn.
Upplýsingar sem SteinullarfélagiS á
SauSárkrókl hafSi afiaS með mikilli elju og
æmum tilkostnaSi láku einnlg út úr stjórnsýsl-
ukerfinu og komust m.a. í hendur manna f ein-
um af hafnarbæjum Reykjavíkur. Sá lekl hefur
valdiSSteinullarfélaginu á SauSárkróki töfum
og óþæglndum. Fyllsta ástæSa er aS vísu til aS
ætla aS vel rætist úr og áralangt starf ötulla
manna beri ávöxt I þetta sinn.
Þar sem þungamiSja fjármagnslns f landinu
er, nefnilega I Reykjavfk, úthverfum hennar og
hafnarbæjum, þar er auSveldast að taka vlS
lekanum, notfæra sér upplýsingarnar sem
seytla frá ráSuneytum og valdastofnunum.
KeraldlS lekur, eins og hjá BakkabræSrum.
Skyldu sveitarfélög og fyrirtæki enn um sinn
eiga aS búa við þennan lekanda? Væri ekki
þörf á að hagsmunaaðilar, peninga- og athafn-
amenn víki úr þeim opinberu nefndum sem
fjármunum deila, en létu sætin sérfræSingun-
um eftir? ÞaS liggja leyndir þræSir frá athafna-
mönnum I opinberum nefndum. Klippa þarf á
leyndu þræðina, kýtta þarf f götin.
Fiskur og útgerS, jafnvel meS nýjum togara,
leysir ekki atvinnuvanda NorSurlands vestra.
örðugleikar útgerðarlnnar og fiskiðnaSarins á
SauSárkrókl um þessar mundir sýnir aS sá
atvinnuvegur stendur ekki mjög traustum fó-
tum.
Ibúum i NorSurlandskjördæmi vestra þykir
það eðlilega hastarlegt aS opinberir aSilar geti
orðiS til þess aS margra ára fyrirhöfn I þágu
nýrra atvinnugreina sé unnin fyrir gýg.
Obilandi dugnaSarforkur hefur barist nú um
sinn fyrir þvi aS vatnspökkunarverksmiðja
verSi reist á SauSárkróki. KerfiS hefur verið
svifaseint að Ijá því máli stuðning. Er kannski
veriS að láta vatniS leka út í Reykjavík eða ein-
hverjum hafnarbæ hennar?
STORMARKAÐUR A KROKNUM
Feykir sneri sér til þriggja kaupmanna á Sauð-
árkróki og spurði þá álits á þeirri hugmynd að
Hagkaup setti á stofn stórmarkað á staðnum.
Inn í þá umræðu spannst sitthvað um kaupskap
og þjónustu við fólk í landsins dreifðu byggðum.
Sambandið
persónulegra í
litlu verslununum
segir Kristján Skarphéðinsson
Kristján Skarphéðinsson kaup-
maður í Matvörubúðinni á
Sauðárkróki sagði að ef Hagkaup
kæmi þar upp markaði mundu allir
kaupmenn á staðnum þurrkast út.
Þá yrðu tveir aðilar sem sæju um
verslunina, þ.e. Kaupfélagið og
Hagkaup. Kristján taldi að mark-
aðssvæðið í Skagafirði væri tæp-
lega nógu fjölmennt fyrir stór-
markað. Fjöldinn á svæðinu öllu
næði ekki helmingi íbúatölu Akur-
eyrar.
Kristján sagði að á Akureyri, þar
sem Hagkaup hefði nýlega sett upp
stórmarkað, hefðu þrír stórir aðilar
þegar dottið út og KEA búið að
leggja niður þrjár búðir.
Kvaðst Kristján álíta að fólkið
hefði ekkert á móti smærri búðum
og fleiri, þar sem persónulegt sam-
band væri milli kaupmanns og
viðskiptavina. Hann gat þess einnig
að þegar stórmarkaðurinn væri
búinn að bíta af sér keppendur á
markaðnum, mætti hækka vöruna,
og þá væri neytandinn tæplega
betur settur en hann var meðan
smákaupmaðurinn lifði.
Hver er helsti vandi kaupmanns i
dreifbýli?
„Flutningskostnaður er geysileg-
ur og leggst á vöruna og verður þá
Kristján Skarphéðinsson.
vandamál neytandans. Flutnings-
kostnaður á smærri sendingum frá
Reykjavík getur farið upp í kr. 2,30
á hvert kg. Lager okkar af ný-
lenduvörum verður að vera stærri
en þar sem innflutningur berst á
land. Vörurýrnun verður þvímeiri,
svo ekki sé minnst á rýrnunina sem
stafar af verðbólgiinni. “.
Kcykir yat þess í síðasta blaði að hann hefði lilerað
dálítið nni Hagkaup, nefnilega að það (eða þau, eftir því
hvort inaður lítur á llagkaup sem eintölu- eða fleir-
töluorð) hygðist koma upp stórmarkaði á Sauðárkróki.
Feykir hr ingdi til Pálma Jónssonar forstjóra Hag-
kaups og spurði haiin hvort þetta væri rétt. Pálmi vildi
ekkert láta eftir sér liafa annað en það að málið hefði
horið á góma.
Spurningin er hvort
byggingasamþykkt
breytist við
nafn umsækjanda

vw»ð se^'*
Ágúst Waltersson rekur ásamt
konu sinni Lilju Þórarinsdóttur
þrjár verslanir og fatahreinsun á
Sauðárkróki. Ágúst sagði að
stórmarkaður á borð við Hagkaup
mundi eðlilega þrengja mjög að
öllum sem við verslun fást á staðn-
um, ekki síst Kaupfélaginu. I hér-
aðinu væru þegar margar verslanir
miðað við viðskiptamannafjölda. Á
Sauðárkróki einum væru um 25
verslanir en íbúatalan aðeins um
2200. Tólf búðir versluðu með til-
búinn fatnað. Ágúst kvað það tæp-
lega verða umskipti til hins betra
fyrir fólkið ef stórmarkaður kæmi.
„Fólkið hefur notið góðrar þjón-
ustu á hagstæðu verði. við höfum
t.d. ekki verið með fulla álagningu
á ákveðnum vöruflokkum og borið
flutningskostnað sjálf. Fólk hefur
veitt því eftirtekt að barnafatnaður
okkar væri ódýrari kominn á
Það er hlægilegt
99
að koma upp stórmarkaði í 2200 manna kaupstað
Við hittum Erling Pétursson sem
snöggvast í versluninni Tindastól
og lögðum fyrir hann sömu spurn-
ingu og þá Ágúst og Kristján.
Erling kvaðst ekki viss um að
allir kaupmenn hyrfu. Verslunin
Tindastóll væti t.d. á dálítið öðru
sviði en Hagkaup, byggði mjög á
kvöld- og helgarsölu og sérhæfði
sig auk þess í íþróttavarningi. Þró-
unin á Sauðárkróki yrði þó líklega
svipuð og á Akureyri þar sem búið
væri að leggja niður fjölmargar
verslanir, bæði matvöru- og fata-
verslanir. Sagði Erling þetta bitna á
þjónustu við fólkið. Þá væri vert að
hafa í huga að ef Kaupfélagið, sem
er langstærsti atvinnurekandi á
staðnum, lenti í mikilli samkeppni
við Hagkaup, mætti búast við að
það drægi mjög úr umsvifum sin-
um. Stór hópur manna sem hefði
atvinnu af verslun, bæði hjá
Kaupfélaginu og öðrum, mundi
missa vinnu sína, og aðeins brot af
því fólki mundi Hagkaup taka.
Erling kvað það reyndar hafa
komið í ljós í Reykjavík að stór-
markaðir væru á undanhaldi. Gre-
ina mætti þar sömu þróun og í
mörgum örðum vestrænum rikjum,
þar sem stórmarkaðir væru víða að
leggjast niður en fólkið farið að
sækja aftur í smábúðina á horn-
inu. Það væri með Hagkaup eins og
aðra stórmarkaði að þar væri tals-
„Þaö var eins
og sveitafólkið
mætti ganga
í druslum“
vert vöruúrval og verði á vissum
vörutegundum stillt mjög í hóf (og
þá sama varan auglýst á mörgum
stöðum í salnum) en vörugæðin
væru ekki mikil.
Eriing Pétursson
Tindastól.
i verslun sinni
Erling kvað það hlægilegt ef
menn ætluðu að koma upp stór-
markaði í 2200 manna bæ meðan
slíkir markaðir ættu í vök að verjast
í fjölmennum íbúðahverfum eins
og Breiðholti og Árbæjarhverfi.
Hann sagði þá heimamenn, sem
væru að reyna að fá Hagkaup á
Sauðárkrók, óábyrga og ekki vita
hvað þeir væru að gera.
Niðurstöðuna sagði Erling hljóta
að vera þá, að stórmarkaður væri
langt frá því að vera „patent" lausn
á verslunarmálum á Sauðárkróki.
Hann mundi stórskaða Kaupfélag-
ið og skerða mjög þjónustu. Aðal-
gatan mundi deyja sem verslunar-
gata og lífið dofna yfir bænum.
f framhaldi af þessari umræðu
spurði ég Erling hvað það væri nú á
tímum sem fólkið færi fram á þegar
það kæmi í verslanir.
Hann sagði að fólkið legði
áherslu á gœðavöm, en hún þyrfti alls,
ekki að vera dýrari en draslið. „Það
var algengur hugsunarháttur að
sveitafólkið keypti rusl og ætti að
láta sér það nægja. Manstu ekki
eftir auglýsingunni frá Hagkaup:
„Kaupið ódýrt á bömin í sveitina.“
Það var eins og sveitafólkið mætti
ganga í druslum, vera verr til fara
en annað fólk. Sá hópur stækkar nú
óðum sem gerir kröfur, vill eitthvað
verulega gott, hvort sem það er
klænaður, matvara eða annað.
Sauðárkrók en í búð í Reykjavik. Á
fullorðinsfatnaði höfum við reynt
að halda sama verðinu og búðir í
Reykjavík auglýsa í fjölmiðlum.
Fólk kann að meta svona þjón-
ustu.“
Nú ert þú með viðskipti þín á
þremur stöðum í bænum. Er ekki
óþægilegt að dreifa starfseminni
svona?
„Við erum með þrjár verslanir.
Verlsunin Lilja er með bama- og
kvenfatnað. Aldurshópurinn 0-16
ára finnur þar ýmislegt við sitt
hæfi. Auk fatnaðar eru þar barna-
vagnar, kerrur og reiðhjól. Þar er
líka tækifærisfatnaður kvenna. Það
má því segja að Lilja hugsi'einnig
fyrir ófæddum börnum. Sparta
hefur hins vegar samkvæmisfatnað
karla og kvenna, og ef „slysið"
verður eftir samkvæmið, þá er bara
að fara í Lilju! Sparta er reyndar
alhliða fata- og tíksuverslun. Af
raftækjunum mætti nefna bíltölvu
og tungumálatölvu. Bíltölvan getur
sýnt eyðslu bílsins, hita á smurolíu,
Ágúst Waltersson í verslun sinni Spörtu.
olíuþrýsting, áætlaðan komutíma
til ákveðins staðar og fleira í þeim
dúr. I tungumálatölvuna má
stimpla inh orð á íslensku og fá það
þá fram á einum fimm öðrum
tungumálum.
ísambandiviðverslunina Liljuer
rétt að geta þess að þar er líka
fatahreinsun. Við þjónum bæði
Skagfirðingum og Húnvetningum
með hreinsun og þvotta. Við þvo-
um einnig gallabuxur fyrir versl-
anir í Reykjavík og erum sam-
keppnisfærir við hreinsanir syðra.
Jú, vissulega væri betra að vera
með alla sína starfsemi undir sama
þaki. En húsnæðið leyfir slíkt ekki
enn. Við höfum sótt um verslunar-
leyfi í stærra húsnæði í bænum en
ekki fengið.
Nú er spuming hvort Hagkaupi
verður leyft að versla þar sem við
höfum feneið synjun. Það er
spurning hvort byggingarsamþykkt
breytist við það að nafn aðilans,
sem um verslunarleyfið sækir,
breytist."
Er ekki áhættu- og snúningasamt
að standa í þessu öllu?
„Það er þungt að reka fyrirtæki í
dag, og það fylgja því snúningar og
streita. Ég þarf að fara suður á 10
daga fresti eða svo. Ég ek yfirleitt á
nóttunhi, útrétta í Reykjavík og fer
svo norður um kvöldið. Vinnutím-
anum lýkur ekki á lokunartíma
verslana. Og þetta er áhættusamt.
Við liggjum t.d. með lager upp á
tugi milljóna gamalla. En maður
væri ekki í þessu nema maður hefði
óstjórnlega gaman að þessu.
Við erum saman í þessu hjónin,
og jafnréttið er í fullu gildi. Svo
höfum við mjög gott fólk sem
starfar með okkur.“
sta«arV»r • i En v „ Lrir
Ós\and^ rttsa«van^^varta,
É^eíeUV,rWstU
ere^l^vantar.
égfaíVaðse

- ©

SaU®tvVU«aadur^a-
^árU6°nurteVnsofe
tý«v««eUD 11 vk

í flest° luur V 6V»6 VtS va« er
bur«“ .„„ftarVus- ‘ J _ cvouan
ingsVu>stJ ássi ^ar sem ^
^írugeríVr^’í" #i.
Vlegranesv.

Q*versVa. „ruVioVeg -,_ntar.
*vantar

eru
teittV»va
„Hér er stefnt að því
að drepa niður allt líf,
það á að gera norður-
bæinn að draugabæ“
segir Guðmundur Tómasson hótelstjóri
Við hittum að máli um daginn
Guðmund Tómasson hótelstjóra á
Sauðárkróki. Hann hefur rekið
Hótel Mælifell síðustu árin við
góðan orðstír.
Fyrst snerist umræðan um
hótelreksturinn almennt og nýj-
ungar sem verið er að brydda upp
á. Síðan leiddist talið inn á fram-
tíðarhorfur hótelrekstrar á Sauðár-
króki, og var Guðmundur nokkuð
þungorður i garð bæjaryfirvalda.
Hótel Mælifell hefur haft vín-
veitingaleýfi um nokkurt skeið, og
kvað Guðmundur það hafa mælst
vel fyrir. Hann hefði ekki orðið var
við að fólk amaðist við að þessi
þjónusta væri veitt. Barinn eropinn
öll kvöld nema miðvikudagskvöld.
Diskótek eru haldin fimmtudags-
föstudags- og laugardagskvöld. Á
fimmtudögum er aldurstakmarkið
18 ár en á föstudögum og laugar-
dögum 20 ár. Guðmundur gat þess
að veitingarekstur af þessu tagi
gerði það kleift að halda hótel-
rekstri gangandi árið um kring.
Hótel Saga, Hótel KEA og fleiri
hótel væru með veitingarekstur
samhliða hótelinu.
Af nýjungum í veisluhaldi gat
Guðmundur um matarkvöldin sem
haldin eru í vetur með þriggja til
fjögurra vikna millibili. í síðastliðn-
um mánuði var „grísakvöld".
Svínakjöt var á boðstólum, en
tískusýning á eftir í samvinnu við
verslunina Spörtu. Gaf þessi ný-
breytni mjög góða raun, og var
hvert sæti skipað. Nautakvöld
verður svo laugardaginn 7. nóv-
ember, en síðar er von á fugla-,
lamba- og fiskikvöldi ásamt kín-
versku, frönsku og ítölsku kvöldi.
Stefnt er að því að fá aðkomna
skemmtikrafta á þessi matar- og
kátínukvöld.
Guðmundur gat þess einnig að
hann hygðist „vinna upp sunnu-
dagshádegin“ með ódýrum mat
fyrir alla fjölskylduna.
Er mikið um að matreitt sé fyrir
hópa og klúbba?
Guðmundur sagðist sjá um mat
handa félögum í Rotary-klúbbnum
vikulega. Aðstaðan til slíkra veit-
inga mundi batna þegar búið væri
að gera breytingar á efri hæð
hótelsins upp úr áramótum. Þar
verður salur sem rúmar um 50
manns.
Hvað um hótelherbergin?
Hótelherbergin eru 7, en hótelið
útvegar einnig herbergi í einkahús-
næði. Á sumrin hefur Guðmundur
tekið á leigu heimsvistarhúsnæði
Fjölbrautaskólans og aukið þannig
stórlega gistirýmið. Þá er hægt að
taka á móti stórum hópum ferða-
manna og ráðstefnufólks.
Er nógu mikið gert af að auglýsa
Sauðárkrók og Skagafjörð sem
ferðamannastað?
„Nei. Það kostar óhemju fé og
vinnu. Ég mundi gera meira af þvi
ef ég hefði heimavistina trygga á
góðum kjörum en ekki þeim afar-
kostum sem ég er þvingaður til að
taka hana með nú. Ég hef farið með
bullandi tap út úr þeim rekstri.
Þetta er hæsta leiga sem þekkist
fyrir heimavistarhúsnæði í landinu.
Ég fór fram á að byggja við
hótelið álmu með 25 herbergjum
en fékk synjun. Það var talið að það
mundi skemma heildarsvip Aðal-
götunnar að byggja bak við húsið!
Alls staðar þar sem ég þekki til er
reynt að halda lífi í gömlu bæjar-
hlutunum. En hér er stefnt að því
að drepa niður allt líf. Það á að gera
norðurbæinn að draugabæ."
Kæmi ekki til greina að byggja
nýtt hótel?
„Bæjaryfirvöld vilja fara með
allt inn í nýja miðbæinn. Nú er víst
talað um að fara með hótelið bak
við svokallaða umferðamiðstöð
suður á móts við Ábæ. En þar yrði
grunnurinn svo dýr að hætt er við
að maður kæmist aldrei upp úr
jörðinni. Það gefur auga leið að
miklu ódýrara yrði að byggja álmu
við það Hótel sem fyrir er.“
Kæmi til greina að bæjaryfirvöld
eða t.d. Flugleiðir tækju þátt í
hótelbyggingu með þér?
„Nei, það held ég varla. Ef fleiri
en einn aðili eru um svona lagað
verður öll ákvarðanataka erfið og
hætta á árekstrum.“
Guðmundur kvað það mis-
skilning að hótelrekstur væri
gullnáma. Á Húsavík og Stykkis-
hólmi væru hótel rekin með miklu
tapi og væru baggi á bæjarfélög-
unum sem í hlut ættu. „Og á
Blönduósi tók sá sterki aðiii,
Ferðaskrifstofa ríkisins, að sér að
reka Edduhótel á ársgrundvelli, en
sá sér ekki fært að gera það nema í
eitt ár.“
Hvað heldur þú að verði ofan á í
hótelbyggingamálum á staðnum?
„Það er ómögulegt að segja.
Maður vonar að afstaða bæjaryfir-
valda til nýrrar álmu við hótelið hér
verði endurskoðuð. Ég er búinn að
eyða 10 milljónum i teikningar og
er ófús að gera meira af slíku fyrr
en eitthvað fer að skýrast.“
Aminning
til ritstjóra Feykis vegna 7.
tölublaðs 23/101981
Þó að daprist þér nú sýn
þessmábótavona.
Þetta er ekki myndin mín
mínerekkisvona.
Erum líkirekki ísjón.
Að þérskjátlast hafi
held ég, því að þetta er Jón
þaðerenginn vafi.
Því er lausnin það hver sér
þérégleyfiðveiti-
komdu og taktu mynd af mér
og mundu, hvað ég heiti.
Kr. St.
Sjá bls.
Oddvitinn:
Ég vil taka undir það sem ég sagði
áðan, að við verðum að binda vel
fyrir þann hnút.
4 . Feykir