Vestfirska fréttablaðið - 11.06.1992, Blaðsíða 6

6
vrcTnncí/i
Fimmtudagur 11. júní 1992
;| FRÉTTABLAÐIÐ
Stefán Ingólfsson, trillukarl í Bolungarvík,
í viðtali við Gísla Hjartarson:
Setti fyrri konuna
í úreldingu og fékk sér
nýsmíði í staðinn
Stefán Ingólfsson eða Stebbi litli eins og hann er oftast kallaður
er fæddur 7da október 1947 í Bolungarvík. Foreldrar hans eru
þau Ingólfur Þorleifsson úr Bolungarvík og Kristín Guðrún
Sveinbjömsdóttir frá Uppsölum í Seyðisfirði í Djúpi. Stefán hef-
ur verið sjómaður allt sitt líf. Hann hefur mikið stundað beitningu
bæði í landi og á sjó. Einnig hefur hann verið á ýmsum bátum,
nokkuð mörgum. Nú rær hann einn á Ugga IS, 4ra tonna plast-
trillu, sem hann hefur nýlega endurnýjað. Aður átti hann annan
Ugga, 3ja tonna trébát, og fór hann oft margan brattann á
honum. Stefán er giftur Kristlaugu Björgu Sigurðardóttur frá
Seyðisfírði. Þau eiga fímm börn, Gunni Elísu, 12 ára; Sigurð
Anton, 11 ára; Auðbjörgu Elísu, 9 ára; Kristínu Höllu, 6 ára; og
Stefán Ólaf, 2ja ára. Hann segir að það sé komið nóg af börnum
og framleiðslu hætt. Stebbi litli þótti nokkuð snöggur í slagsmál-
unum í gamla daga og þorðu fáir Isfírðingar í hann. Hann segir
lesendum Vestfírska hér í bráðskemmtilegu viðtali, þar sem hann
dregur ekkert undan og gerir létt grín að sjálfum sér, frá ýmsu
sem á daga hans hefur drifíð. Hann segir frá sjómennskunni,
veiðiskap, slarki á Isafírði og ýmsum samferðamönnum þó hann
nafngreini ekki alla af augljósum ástæðum.
„Ég er Bolvíkingur í húð og
hár. Ég er fæddur hér og alinn
upp og hef eiginlega alltaf ver-
ið hér. Ég byrjaði að vera í
sveit 7 ára gamall á Ósi hjá
Högna og var þar í sjö sumur.
Ég var þar líka heilan vetur og
gekk í skóla þaðan. Högni og
Ebba á Ósi voru við mig eins
og þau væru foreldrar mínir
og maður var eins og heima
hjá sér. Mér þótti gaman að
elta rollurnar, helst ef þær
voru nógu styggar og vitlaus-
ar. Pað var líka smalað á vorin
til þess að taka af. Meðan þau
voru á Ósi, Högni og Ebba,
smalaði ég hjá þeim á hverju
hausti eftir að ég var þar í
sveit. Ég kláraði barnaskóla-
námið hér í Víkinni og var síð-
an einn vetur í Reykjanesi í
unglingaskóla. Ég var nú bald-
inn í skóla. Eftir það hætti ég
í skóla og fór til sjós því ég
byrjaði 14 ára að róa. Ég beitti
upp á hlut. Ég var búinn að
beita sem strákur með skól-
anum. Eitt vorið beitti égfjóra
bala á Baug fyrir Kalla Þórðar.
Annars byrjaði maður mjög
ungur að beita bala og bala
fyrir karlana. Ég byrjaði svo
upp á heilan hlut hjá Jakob
Elíassyni á Sigurfara. Síðan
hef ég verið við þetta, ýmist
við beitningu eða á sjónum.
Ég var mest í landi fyrstu árin.
HÁLFAN MÁNUÐ I KOJU
Ætli ég hafi ekki verið 17
ára þegar ég fór fyrst til sjós.
Þá fór ég á Heiðrúnu gömlu á
síld með Jóni Eggert, fyrst á
Suðurlandssíld og svo fyrir
austan. Ég var á síld á henni
tvö sumur og var lengi með
Jóni Eggert, beitti hjá honum
í fleiri ár og var yfirleitt mest
með honum þangað til ég fékk
mér bát sjálfur.
Þegar ég fór fyrst á síldina
var ég svo sjóveikur að segja
má að ég hafi legið í koju í
hálfan mánuð. Ég hafði ekki
lyst á neinu. Við vorum á
Suðurlandssíldinni í þetta
eitthvað 10 daga og fengum
ekkert og þá var farið austur.
Það var bræla á leiðinni og mér
leið illa. Svo gekk ágætlega
fyrir austan og við fiskuðum
svipað og bátar af sömu stærð.
Sjóveikin lagaðist svo og mað-
ur varð frískari þegar maður
fór að vinna. Nú er ég oft sjó-
veikur eftir að hafa verið lengi
í landi og finn til ef ég fer á sjó
í brælu.
HAFÐI BAND UNDIR
RÚMINU SVO MENN
GÆTU FENGIÐ DRÁTT
Við lönduðum síldinni hjá
Sveini á Ströndinni á Seyðis-
firði. Það var oft líf og fjör í
landlegum. Við reyndum að
koma okkur vel hjá söltunar-
stelpunum og hjálpuðum þeim
við að salta í von um að það
kæmi okkur vel á næsta dans-
leik. Einu sinni lágum við á
Seyðisfirði í brælu og það var
ekkert ball nema uppi á Hér-
aði. Þetta var um haust og
komið myrkur. Við vorum að
þvælast um göturnar og gera
sprell í bröggunum. Einn okk-
ar fór með bæn undir einum
glugganum og þegar stelpurn-
ar heyrðu bænina komu þær
hlaupandi út í glugga á nátt-
fötunum. Ein á Ströndinni var
alltaf með band undir rúminu
og setti það út um gluggann
svo að alltaf var hægt að fá
drátt ef þurfti. Ég held að eng-
inn okkar hafi verið engill á
síldinni. Með Jóni Eggert var
alltaf mikið af ungum strákum
svo að mórallinn var alltaf
góður um borð. Við vorum all-
ir á svipuðum aldri og höfðum
gaman af að lyfta okkur upp.
Tóti Sigurðs í Súðavík var
kokkur um borð og hann var
oft hress. Hann var ekkert
síðri en við strákarnir. Rögn-
valdur sem fórst á Heiðrúnu II
var stýrimaður. Hann var
skemmtilegur karl og oft gam-
an að honum.
SMÁRI HARALDSSON
HELVÍTI DUGLEGUR
ÞEGAR HANN VAR UNGUR
Ég var á mörgum bátum. Ég
fór á útilegu á Guðmundi Pét-
urs og beitti þar. Annars var
ég mikið á smábátum á milli
vertíða. Ég var meira fyrir að
vera á smábátunum. Ég var
með Jóni Kr. á færum á
Bryndísinni á ísafirði. Þar var
gaman að vera. Smári
Haralds, núverandi bæjar-
stjóri á ísafirði, var þar og var
helvíti duglegur. Hann var
ekki nema 15 ára þá og hörku-
duglegur. Það væri gott ef að
allir forráðamenn væru líkir
honum.
Það var alltaf farið út strax
og búið var að landa. Einu
sinni vorum við 10-12 mílur út
af Kópnum að skaka. Það var
Færeyingur með okkur sem
kallaður var Elli Færeyingur.
Allt í einu byrjaði hann að láta
eins og helvítis fífl og klifraði
spangólandi upp í mastur. Þá
segi ég við Jón að nú sé Færey-
ingurinn orðinn ruglaður. Jón
sagði að þetta væri eðlilegt
því það væri alveg öruggt að á
morgun yrði komin bræla og
við þyrftum að fara í land.
Þetta passaði. Það gerði brælu
daginn eftir og við þurftum að
fara í land og vorum í landi í
viku. Elli fann alltaf á sér ef
það var að koma bræla því
honum þótti svo gott að fá sér
í glas. Hann hlakkaði alltaf
svo mikið til að geta sinnt
Bakkusi vini sínum. Hann var
hörkuskakari.
HIRÐUSAMIR MENN
Ég var víða og var lengi með
Gunnsa Júl. Ég var með báta
fyrir hann á sumrin. Ég var á
grásleppu með Vilmundi
Reimarssyni á Sædísinni. Með
honum var Kitti frændi hans.
Hann var hirðusamur og við
hirtum mikið af reka norður á
Hornströndum, rekavið, kúl-
ur og belgi og annað dót sem
varnýtilegteðaseljanlegt. Við
fórum í björgin í egg og þetta
var bara eins og sumarfrí að
vera með honum því ég hafði
verið á togara veturinn áður.
Við lögðum fyrir sel og veidd-
um kópa því skinnin voru
verðmæt þá. Vilmundur lagði
grásleppunet á stöðum sem
selurinn kæpti á og fékk alltaf
nokkra kópa. Það voru teknir
nokkrir dagar í svona veiði-
skap og rekaferðir. Þetta var
ævintýri fyrir mig. Eitt sinn
vorum við að koma úr selaferð
í Þaralátursfjörð. Kitti var
búinn að flá tvo seli og lét
skinnin í kút. Morguninn eftir
var ætlunin að fara yfir til
Hornvíkur. Vilmundur gekk
sjálfur frá kútnum. Hann fór
með hann afturfyrir og batt
hann við gálgann. Það var
bræla fyrir Hornið og þegar
við komum inn á Hornvíkina
kom Kitti aftur fyrir. Þá sá
hann að kúturinn lá á hliðinni
og skinnin farin fyrir borð.
Hann varð alveg vitlaus og
sagði við Vilmund: „Þú er eins
og fermingarstrákur, helvísk-
ur bjáninn þinn. Geturðu ekki
gengið frá kútnum? Þú ert nú
meiri andskotans bjáninn!“
Við lögðumst svo inn á
Höfn í Hornvík. Pramminn
var aftaní Sædísinni og kom-
inn var sjór í hann. Villi fór til
að ausa hann og ég var í stýris-
húsinu. Þar svaf ég alltaf á
bekk. Þegar karlinn var búinn
að ausa ætlaði hann að kasta
fötunni upp á hekkið. Hún
lenti á rekkverkinu og í sjóinn.
Hann ætlaði þá að grípa föt-
una en stakkst á hausinn í sjó-
inn og hékk á bátnum á ann-
arri löppinni. Hann var í stórri
úlpu. Karlinn öskraði og ég
stökk út og náði undir hend-
urnar á honum. Hann var svo
þungur að ég gat ekki hreyft
hann svo ég kallaði í Kitta og
bað hann að koma strax. Þeg-
ar hann kom og sá hvers kyns
var að karlinn var í sjónum
sagði hann: „Hvern andskot-
ann varstu að fara? Ertu að
leita að skinnunum, eða
hvað?“ Ég hló svo mikið að ég
var nærri búinn að missa karl-
inn aftur í sjóinn.
GLÆFR ALEGIR
EGGJAKALLAR
Við fórum í Núpinn á Hæla-
víkurbjargi í eggin. Þar var
sigið fram af brúninni. Vil-
mundur seig sjálfur og Kitti
fór niður líka. Ég þorði ekki
fram af. Mér fannst þetta hálf
glæfralegt, allt saman, því við
vorum bara tveir á brún. Kitti
lá á fjórum fótum á brúninni
og kíkti fram af og karlinn
hékk í bandinu. Hann hefur
örugglega verið 100 kíló að
þyngd. Ég var oft að hugsa
þegar ég hélt í bandið að ef
karlinn hrasaði og Kitti lá
svona á brúninni, þá hefði
hann stungist á hausinn fram
af og ég farið á eftir eða sleppt
bandinu. Við náðum í 1.100
egg í þetta skipti og bárum þau
öll niður í Hælavík í einni
ferð. Þau voru borin á bakinu
í skrínum, trékössum með
axlaböndum. Það var helvítis
púl. Ég bar 320 egg.
Ég fór svo í bjarg seinna
með Guðmundi Jakobssyni úr
Reykjafirði. Það fannst mér
allt annað. Hann var mikið
varkárari. Það var ekki það,
þetta voru þrælvanir bjarg-
menn Goggarnir, en mér
fannst þeir bara oft fara óþarf-
lega glæfralega að. Það var
kannski gert til þess að láta
manni ofbjóða, ég veit það
ekki. En Guðmundur var
mjög gætinn.
Goggarnir á Sædísinni hirtu
rekann alveg frá Rit og austur
úr, alla leið í Þaralátursnes, án
tillits til hver átti. Það var allt
hirt sem nýtilegt var, belgir og
kúlur. Yfirleitt tóku þeir ekki
timbur nema í Bolungavík og
á Krosshamri.
ÞEGAR ÉG FÓR í SJÓINN
Ég fór suður til Keflavíkur
tvær vertíðar í beitningu. Mér
fannst nú lítið til þess koma.
Annars var ég bara hér heima
á bátunum. Þegar ég kom að
Stefán um borð í Ugga ásamt tveimur elstu börnum sinum Gunni Elísu og Sigurði Antoni.