Jökull - 01.12.1987, Blaðsíða 31

Stefánsson, V. 1981. The Krafla geothermal field, Northeast
Iceland. Chapter 10 in Rybach, L. and Muffler, L.J.P. (Edi-
tors). Geothermal systems: Principles and case histories.
John Wiley and Sons Ltd., New York, 273-294.
Stefánsson, V. & Steingrímsson, B. 1980. Production character-
istics of wells tapping two-phase reservoirs at Krafla and
Námafjall. In Proc. 6th Workshop on Geothermal Reservoir
Engineering, Stanford Univ., Stanford, Calif., 49-59.
Steingrfmsson, B., Guðmundsson, A., Guðmundsson, G., Ar-
mannsson, H. & Benjamínsson, J. 1984 a. KRAFLA —
WELL KJ-3A, final report (In Icelandic). Report No.
OS-84043/JHD-08, 33 pp.
Steingrímsson, B., Guðmundsson, Á., Guðmundsson, G., Frið-
leifsson, G.Ó., Tulinius, H. & Sigurðsson, Ó. 1984 b.
KRAFLA - WELL KJ-23, final report (In Icelandic). Re-
port No. OS-84032/JHD-03, 35 pp.
Sæmundsson, K. 1974. Evolution of the axial rifting zone in
northern Iceland and the Tjörnes fracture zone,. Geol. Soc.
America Bull., 85, 495-504.
Sæmundsson, K. 1983. Fractures in the Krafla area (In Icelan-
dic). In "Ravens' congregation" on the status of the Krafla
geothermal power station, 2nd and 3rd March 1983, Krafla
Power Station, Akureyri, Iceland, 4-8.
Sœmundsson, K. 1984. The eruption history of the Krafla volca-
no during last 3000 years (In Icelandic). In “Ravens’ Congre-
gations”, on the status of the Krafla geothermal power sta-
tion, November 1-2, 1984, 9-25.
Thórarinsson, S., 1960. The postglacial history of the Mývatn
area and the area between Mývatn and Jökulsá á Fjöllum. In:
On the Geoiogy and Geophysics of Iceland (Ed. S. Thóra-
rinsson), Guide to Excursion No A2, Int. Geol. Congress,
Session XXI, Reykjavík, 60-69.
Tryggvason, E. 1980. Subsidence events in the Krafla area,
North Iceland, 1974-1979, J. Geophys., 47, 141-153.
Agrip
RANNSÓKNIR OG VINNSLA ÚR JARÐHITASVÆÐINU
VIÐ KRÖFLU
Á eldvirka beltinu norðan Vatnajökuls eru nokkur að-
greind sprungukerfi. Eitt þeirra er kennt við móbergs-
fjallið Kröflu norðaustan við Mývatn. Þar er megin-
eldstöð og á síðasta hlýskeiði er talið að öskjumyndun
hafi byrjað. Jarðsaga svæðisins endurspeglar virkni
megineldstöðvarinnar og eru móbergshryggir og hraun
tengd norður-suður misgengjum og sprungum einkenn-
andi. Jarðeldar hafa spúið eldi og eimyrju á 250-1000 ára
fresti að því er séð verður út frá öskulagaathugunum.
Hver umbrotahrina hefur líklega staðið yfir í 10-20 ár.
Síaðsta hrinan hófst í árslok 1975 og stendur enn. Jarð-
hitasvæðið, sem kennt er við Kröflu, er innan Kröflu-
öskjunnar og eru ummerki jarðhitans að sjá á um 15 km2
svæði. Mest ber á gufuaugum og leirpyttum, einnig gefur
litadýrð í jarðvegi víða til kynna leifar mikilvirkra hvera-
svæða.
Um miðja öskjuna er mikil viðnámslægð, sem nær
niður á 700-800 m dýpi, en tvö minni háttar lágvið-
námssvæði eru við sunnanverðan öskjurimann. Neðan
lágviðnámsins hækkar viðnámið hratt og fellur það vel
saman við breytingar í jarðlögum og ummyndun. Mó-
berg er ráðandi niður á um 800 m dýpi en þar neðan við
eykst hluti basaltlaga ásamt því að innskotatíðni hækkar
til muna. Á svipuðu dýpi verða háhitasteindir allsráð-
andi. Á grundvelli athugana á efnainnihaldi jarðhita-
vökvans voru þrjár uppstreymisrásir aðgreindar innan
jarðhitasvæðisins.
Frá því að ákvörðun um Kröfluvirkjun lá fyrir hafa
verið boraðar 24 borholur dýpri en 980 m. Holurnar eru
á þremur borsvæðum og eru þau hvert öðru ólík í
vinnslueiginleikum. Meginhluti jarðhitageymisins er við
suðumark og hefur hiti mælst um 350°C á 2000 m dýpi.
Vatnsleiðni er 1-4 millidarcy og er meðalflæði úr holum
hlutfallslega lágt. Líkanreikningar af vinnslusvæðunum
benda til þess að þau standi undir 55-60 MW raforku-
framleiðslu í að minnsta kosti 30 ár.
Rannsóknir, undirbúningur og gufuöflun fyrir virkj-
unina hafa mikið til staðið yfir í skugga eldsumbrota á
svæðinu. Kvikugös hafa ruðst inn í jarðhitageyminn og
valdið þar tímabundnu ójafnvægi við tvö af þremur meg-
inuppstreymissvæðum jarðhitasvæðisins. í kjölfar þess-
ara breytinga hefur óeðlilega mikil tæring og útfelling
orðið íborholum. Á undanförnum árum hafa kvikuáhrif
farið þverrandi á Kröflusvæðinu.
29