Jökull


Jökull - 01.12.1987, Blaðsíða 34

Jökull - 01.12.1987, Blaðsíða 34
and fossil, is associated with the hyaloclastite ridges of Vesturháls and Sveifluháls and a fault running through Austurengjahver just east of Sveifluháls (Fig. 1). Ge- ologically the field is conveniently divided into two areas on the basis of the distribution of surface manifestations, the Sveifluháls area, including Austurengjahver, and the Vesturháls area. Steam-heated pools are confined to the Sveifluháls area. Except in Sog, acid surface alter- TABLE 1. Gas analyses from fumaroles in Krfsuvfk (mmoles/kg steam) Location co2 h2s H2 °2 CH4 N2 Ar 1 Kóngsnáman3 302.0 41.33 11.02 0.16 0.115 3.80 0.104 2 Kóngsnámanb 271.9 39.00 7.70 0.15 0.088 4.26 0.104 3 Seltunc 306.0 42.60 16.28 0.04 0.153 2.42 0.092 4 north of Seltún 253.0 32.78 16.36 0.04 0.156 1.65 0.093 5 Krfsuvfk, farm 279.4 15.32 0.38 0.03 0.027 1.34 0.063 6 Austurengjahver 205.7 20.49 9.06 0.06 0.100 3.31 0.150 7 north of Auste.hver 258.0 28.50 14.71 0.00 0.286 74.84 1.29 8 Hvammar 279.2 12.92 30.91 0.00 0.939 9.80 0.197 9 Nedri-Hveradalurc 245.6 16.85 9.24 0.10 0.044 1 .49 0.052 10 Nedri-Hveradalurc 258.0 15.43 8.82 0.13 0.052 1.76 0.044 11 above Nedri-Hverad. 278.9 17.72 6.76 0.05 0.029 1.61 0.060 12 Sveifluhálsb 282.9 16.18 7.12 0.04 0.059 5.42 0.144 13 Sveifluhálsc 258.4 16.08 0.78 0.10 0.072 4.18 0.120 14 Sveifluháls 272.5 23.30 7.09 0.07 0.067 2.50 0.069 15 Efri-Hveradalur 268.8 19.63 6.56 0.02 0.053 4.42 0.118 16 Efri-Hveradalurc 276.0 14.64 7.52 0.09 0.222 7.61 0.263 17 Efri-Hveradalur 286.5 19.15 4.78 0.02 0.049 1.79 0.091 18 Efri-Hveradalur 317.3 7.74 0.60 0.94 0.098 11.54 0.327 19 Efri-Hveradalur 241.3 19.48 4.50 0.07 0.025 1.79 0.069 20 Arnarvatnb 429.2 13.72 3.36 0.07 0.390 11.20 0.326 21 Ketillc 111.0 2.58 0.32 0.08 0.034 2.46 0.052 22 Sog 202.8 2.18 0.46 0.01 0.333 8.52 0.378 23 Hverinn Eini 965.7 82.51 8.71 46.95 - 336.5 5.81 Superscripts for sample sites designate replicate samples as follows: a = 7, b = 3, c = 2. TABLE 2. Composition of gas from hot pools in Krfsuvfk (mole %)a Location co2 h2s H2 °2 ch4 n2 Ar 24 Hvammar 70.9 0.7 13.6 0.00 0.53 13.4 25 north of Auste.hver 86.4 5.1 6.6 0.00 0.05 1.8 26 north of Auste.hverb 79.4 2.8 14.3 0.23 0.00 5.3 0.18 27 Kleifarvatn 72.7 2.8 15.9 1.6 4.10 2.9 28 Seltún 86.5 3.9 6.6 0.10 0.86 2.2 29 Seltúnb 68.9 6.1 8.6 0.00 0.12 17.8 0.25 30 Seltún 89.5 1.8 3.3 0.50 2.20 2.7 31 Sveifluháls 92.2 2.0 2.9 0.40 0.05 2.8 32 Nedri-Hveradalur 90.8 2.1 4.9 0.30 0.02 2.7 33 Efri-Hveradalur 90.5 1.9 4.7 0.70 0.04 3.9 34 Sveifluháls (Hattur) 86.0 0.3 3.8 1.20 0.15 7.9 35 Arnarvatn 85.6 0.9 3.6 1.50 0.15 7.9 36 Ketill 88.6 1.3 0.8 1.10 0.10 8.1 37 Efri-Hveradalurc 86.9 3.3 8.4 0.0 1 -4 38 Krfsuvfkc , 88.2 7.0 4.1 0.0 0.7 39 Austureungjahverd 66.7 22.5 7.1 0.6 0.0 3.1 40 Austurengjahvere 85.0 7.0 6.6 0.2 41 well 14f 81.3 12.5 4.5 0.0 42 well 14f 82.8 9.8 7.0 0.0 0.1 0.6 43 well 15e 89.3 5.7 3.6 0.1 44 well 16e 83.9 9.6 5.4 0.1 45 Sog 81.7 0.4 1.1 1.70 0.50 16.5 46 Trölladyngja 94.2 <0.1 2.5 0.20 0.17 3.3 47 Köldunámur 91.3 2.1 1.1 0.10 0.32 1.1 aIf not otherwise specified the data are from ARNÓRSSON (1971). bThis study. CBUNSEN (1847). dS0NDER (1941). eLÍNDAL (1951). fELÍSS0N (1967). ation is limited in the Vesturháls area. The thermal manifestations in this area are characterised by dis- persed steam emerging in permeable pillow breccias and post-glacial lava fields making impossible collection of steam samples free from air contamination. In fact sam- pling at Oddafell and north of Trölladyngja (see Fig.l) was unsuccessful. Today far the larger part of the natural steam discharge in the Krísuvík field is confined to a relatively small area in the vicinity of Seltún (Fig. 1). The hyaloclastite ridges of Sveifluháls and Vesturháls formed during sub-glacial fissure eruptions during the last glaciation (Jónsson, 1978) and are separated with a trough covered with post-glacial lava flows. The east- ernmost ridge, Sveifluháls, is composed of four eruptive formations and has possibly been built up during four volcanic episodes (Imsland, 1973) suggesting that the volcanic activity has for a period of time been concen- trated on relatively narrow zones represented by the two hyaloclastite ridges. The faults and fissures of the fissure swarm dissecting the Krísuvík field are much more dense in the two hyalo- clastite ridges than in the lava covered trough in be- tween. This may be due to longer exposure of the glacial formations to the tectonic processes than the post-gla- cial lava fields, but it is also possible that the tectonic activity has truly been concentrated on the ridges during and after the last glaciation. Fumaroles and hot ground are very often located by faults and fissures indicating that these near vertical structures control the upflow of the geothermal fluid. It may be that the two hyaloclastite ridges overlie hydr- ologically separate geothermal systems. Several explosion craters (maars) occur within the Krísuvík field but not in the surrounding area. They are often represented by small lakes (Fig. 1). Some magma and gabbroic xenoliths were brought to the surface dur- ing the formation of some of these craters, both in- dicating the presence of intrusives at depth. According to a conceptual model of the development of volcanic centers in Iceland (Steinthórsson et al., 1986) the Krísuvík field is in an early stage of evolution with no shallow major magma chamber. Minor volcanic edifices on fissures are abundant in the area of the Krísuvík field. Their composition is extremely homogeneous, slightly quartz normative tholeiites (Gunnlaugsson, 1975) in- dicating very slight crustal assimilation of mantle de- rived magma. By the model of Steinthórsson etal. (1986) magmas which are characteristic of evolved centers show frequently compositional features indicative of ex- tensive reactions with crustal rocks. It may be that rela- tively small dyke intrusions below the volcanic edifices represent the heat source to the geothermal field. Such a 32
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.