Feykir - 28.06.1995, Side 4

4FEYKIR 25/1995
„Tel mér það til gildis að
vera sveitamaður"
segir Kristján Stefánsson frá Gilhaga sem er að gefa út
alskagfirskan geisladisk með lögum sínum og Ijóðum
„Þaó er reyndar mjög misjafnt hvemig kveóskapurinn
veróur til. Þetta er svona tvennslags eiginlega. Ef ég verð
áhorfandi aó einhverju spaugilegu þá dettur oft inn í hug-
ann ein tvær rímaóar hendingar um þaö. Þannig veróa nú
þessar gamanvísur til, sem oft veröa fleygar og fara fljótt
af staó. Veróa til á stundinni og staðnum. Aftur á móti er
þaó meó kvæóin eóa ljóóin aö þar eru mestu áhrifin frá
náttúrunni. Ég er ákaflega bundinn sveitinni og náttúmnni.
Flest öll mín ljóó, sem mér finnst eitthvaó varió í, eiga ræt-
ur aó rekja út í náttúruna og sveitalífió, enda hef ég oít sagt
þegar fólk er aó spyrja mig hvaö ég sé menntaður eóa
kunni fyrir mér, aó ég sé sveitamaóur og talið mér það til
gildis, enda er þaó fjölbreytt og lærdómsríkt mjög“, segir
Kristján Stefánsson frá Gilhaga, sem undanfariö hefur
staöió í stórræóum. A næstu dögum er von á geisladiski
sem Kristján gefur út á eigin spýtur. Hér er um alskagfirskt
framtak aó ræöa. Öll lögin og textamir em eftir Kristján.
Söngvarar og hljóófæraleikarar em allir skagfirskir, eóa
búa í Skagafirói, og upptökur fóm fram í HS hljóóveri á
Sauöárkróki. Aó sjálfsögóu er skagfirska stemmningu að
fínna í velflestum laganna. Þama er t.d. lag sem heitir
Laufskálarétt og annað sem heitir Varmahlíó.
Kristján Stefánsson þenur nikkuna.
Það hlýtur aö vera frekar ó-
venjulegt að laga- og textahöf-
undur gefi út lög sín og ljóð eins
og Kristján gerir. Til liðs við sig
fær hann bæði reynda söngvara
og efnilegt söngfólk úr héraðinu.
Þama eru Álftagerðisbræður allir
fjórir: Pétur, Sigfús, Gísli og
Oskar Péturssynir, frændi þeirra
Kristján Jósefsson, Ásgeir Ei-
ríksson, Helga Rós Indriðadóttir
og Margrét Stefánsdóttir. Hljóð-
færaleikarar eru auk Kristjáns
sjálfs: Stefán R. Gíslason, Hilm-
ar Sverrisson, Friðrik Halldórs-
son, Höróur G. Olafsson, Eiríkur
Hilmisson, Védís Torfadóttir og
Sveinn Sigurbjömsson.
Gamanvísumar lítils virði
„Það er nokkuö síðan að ég
fór að hugleiða þetta“, segir
Kristján þegar hann er spurður
um tilurð þessarar útgáfu. „Eg
var búinn að gera mikið af því að
yrkja gamanvísur, fara með svo-
leiðis efni, sem er eigninlega
bara einnota, það stendur ekkert
eftir þó þetta geri mikla lukku
það augnablik sem gamanvís-
umar em fluttar. Eg var búinn að
fá leiða á þessu, fannst gaman-
vísnagerðin svo lítils virði ein-
hvernveginn og fór að hugsa
meira um alvöru skáldskap, eftir-
mæli og þess lags sem stendur
eitthvað lengur. Eg á töluvert
mikið af þessum kveðskap, bæði
vísum og ljóðum alls konar og
kom til hugar að gefa það út í
bók, en svo þróaðist þetta bara
svona og leiddi hvað af öðm, allt
þangað til í vetur að Óskar Pét-
ursson fór að tala um þetta við
mig, hvort ég ætti ekki efni sem
væri hægt að vinna úr. Eg játaði
því, átti þá tilbúin nokkur lög, og
svo fórum við að skoða þetta
nánar. Ég átti líka mörg ófull-
gerð lög og ófullgerða texta og
fór að prjóna þetta saman.
Það má eiginlega segja að
Óskar sé upphafsmaðurinn að
þessu, en þeir höfðu verið að
hugleiða það bræðurnir að
syngja inn á hljómplötu, svona
til að eiga til minningar. Þegar ég
var búinn að safna saman lögun-
ALMANNATENGSL
ST OFAN _ nýjar hugmyndir,
Deborah J. Robinson
Stjórnsýsluhúsið
Sauðárkróki
S: 453 6281 F: 453 6280
- nýr sjónarhóll.
- nýjar leiðir.
Hafðu samband!
□ Erlend Samskipti
□ Fjölmiðlun
□ Námskeið
□ Kynningar □ Markaðsráðgjöf □ Fundir
□ Gagnasöfnun □ Bœklingagerð □ Ráðstefnur
□ Pýðingar □ Ferðamál □ Gestamóttökur
Helga Rós Indriðadóttir (nær) og Margrét Stefánsdóttir,
syngja inn á geisladiskinn.
um og textunum, þá var bara á-
keðið að byrja á þessu. Hann
benti þá á að það væri mjög
æskilegt til að auka fjölbreytnina
að fá stúlkumar til að syngja
þama með, Helgu Rós.og Mar-
gréti. Þá kom Ásgeir inn í þetta
líka, því þeir Álftageróismenn
syngja ekki bassa og Ásgeir er
mikið í kompaníi með stelpun-
um fyrir sunnan. Þetta leiddi
svona hvað af öóra. Mjög fljótt
var ákveðið að þetta yrði að öllu
leyti skagfirskt. Ég annaðist
hjóðfæraleikinn að talsverðu
leyti, bæði á harmonikku og
hljómborð, og þar að auki feng-
um við til liðsinnis hljóðfæra-
leikara hér heima fyrir. En þaó
getur sjálfsagt enginn látið sér
detta í hug hvað þetta er mikið
umfang. Hvaó mikið er í kring-
um þetta og sér í lagi með þessu
fyrirkomulagi að safna að sér
fólki sem búsett er hingað og
þangað um landið og stundar allt
vinnu, bæði virka daga og um
helgar. Þess vegna er það eigin-
lega alveg ótrúlegt að hægt
skyldi vera að koma þessu sam-
an og það hefði náttúralega ekki
tekist nema vegna þess að þetta
er einstaklega alúðlegt og sam-
vinnuþýtt fólk. Það er það fyrsta
sem mér dettur í hug; þakklæti til
þessa fólks, sér í lagi söngvara
og reyndar allra sem að þessu
komu“.
Ekki dómbær á þetta
Kristján hcfur unnið aó útgáf-
unni meira og minna frá áramót-
um, og hefur tekið sér frí frá
vinnu tvo síðustu mánuði til að
geta helgað sig henni. Til að hafa
upp í kostnað þurfa að seljast
þónokkuð yfir þúsund geisla-
diskar. Er gott útlit með að þaó
takist?
„Já, ég er nijög bjartsýnn á
það. Það era veralega góðar und-
irtektir. Margir sem spyrja um
þetta og eru spenntir, enda er
vinsælt fólk sem að þessu stend-
ur. Það er óhætt að segja að beð-
ið sé eftir disknum og hefúr ver-
ið strax frá því að það kvisaðist
aó þetta væri á döfinni".
Má búast við aó eitthvaó af
lögunum á disknum verði allt að
því klassísk?
,Já, ég hef mikla trú á því.
Fólk sem hefur heyrt lögin er
yfir sig hrifið. Mér finnst ég ekki
vera á nokkum hátt dómbær á
þetta sjálfur. Það era margir að
spyrja mig hvað mér þyki mest
varið í og hvað ég haldi að sé at-
hyglisverðast af lögunum. Ég get
ekki með nokkra móti gert mér
neina grein fyrir því. Mér þykir
bara vænst um það ljóð og lag
sem ég er að vinna að hverju
sinni. Mér er ómögulegt að raða
þeim í forgangsröð“.
Faldi sig bak við nikkuna
Aðspurður segist Kristján
vera nánast ómenntaður i tónlist-
inni. „Ég er fæddur með þessu.
Frá því ég hef nokkuð getað
hreyft mig eða gert, þá hef ég
bæði sungið og spilað á hljóð-
færi. Ég hef verið svona 7-8 ára
þegar ég byrjaði að spila á orgel
heima í Gilhaga. Ég hcld ég hafi
verió 10-11 ára þegar ég fór að
spila á böllum hjá kvenfélaginu.
Var þá lítill og feiminn og faldi
mig eins og ég gat bak við harm-
onikkuna.
Það er mjög langt síðan ég
byrjaði á vísnagerð og hefur nú
farið svona mismunandi mikið
fyrir henni. Ég fór mjög íjótt að
semja gamanvísur fyrir skemmt-
anir og þorrablót og tækifæris-
vísur við ýmis tækifæri. Svo var
eins og þetta félli niður um tíma,
bæði harmonikkuspil og þessi
vísnakveðskapur. Þetta þótti
ekkert sérstaklega merkilegt á
tímabili, en er svo aó vaxa fiskur
um hrygg aftur, bæði er eftir-
spurnin eftir harmonikku að
aukast og vinsældir hennar orðn-
ar miklar og eins er þessi alvöra
vísnagerð að færast í aukana. Ég
var nú aldrei mjög hrifinn af
þessum atómkveðskap eöa þessu
órímaða sem flæddi yfir á tíma-
bili í söng og dægurlagatónlist",
segir Kristján frá Gilhaga að
endingu.