Feykir - 29.11.1995, Blaðsíða 5

42/1995 FEYKIR5
Að skynja tækifærin í „smugum'
þekkingariðnaðarins
Þorsteinn I. Sigfússon höfundur skynjaraverkefnis RKS
segir frá því hvernig verkefnið varð til
Á stúdentsárum niínum vann
ég á sumrin í frystihúsum í Vest-
mannaeyjum. Morgun einn í júlí
þegar fólk kom til vinnu hafði
vinnslusölum verið lokað vegna
ammoníaksmengunar. Sprungiö
hafði leiðsla um nóttina og starfs-
maður brennst illa við aó reyna að
loka kerfinu. Hann hafói verið
fluttur til Reykjavíkur í sjúkra-
flugvél. Atvikiö festist mér í
minni.
Tuttugu ámm síðar voru
nokkrir starfsmenn Háskólans og
Rannsóknarstofnunar fiskiðnað-
arins að vinna að athugun á beit-
ingu svokallaðrar hálfleiðara-
tækni til að greina gæði í ferskum
fiski. Minnugur reynslunnar úr
frystihúsinu tók ég hliðarspor
meðfram verkefninu og hannaði
einfalt skynjarakerfi sem gat mælt
ammóníak og freon í lofti. Skynj-
arinn var prófaður í frystihúsi og
reyndist vel. Hugmyndin var að
hann gæti numið leka t.d. að næt-
urlagi, sett aðvörunarkerfi í gang
og hringt sjálfvirkt til verkstjóra
eða vaktmanns. Ég kostaði þetta
sjálfúr vegna þess að heppnin var
ekki með mér í styrkumsókn til
rannsóknasjóðs.
Veðjað á lands-
byggðina
Þegar frumgerð tækis lá fyrir
var Ijóst að þama blasti líklega við
ágætt viðskiptatækifæri á sviði
hátækni. Æskilegt var að þróunar-
umhverfið innihéldi fisk-, kjöt og
mjólkuriðnað. Á þessu stigi tók
ég ákvörðun sem engin hefð var
fyrir og margir viðmælendur
töldu full djarfa. Fremur en að
stuðla aó þróun vörunnar í hlýju
Reykjavíkur hafði ég samband
við iðnráðgjafa á landsbyggðinni.
Fyrir valinu varð Noróurland
vestra, þar sem matvælafram-
leiðsla er töluverð en engin
reynsla var af hátækniffamleiðslu.
Iðnráðgjafinn stefhdi fulltrúum
rafmagnsverkstæðis Kaupfélags
Skagfirðinga suður á fund um
málið.
Við verkstæðið unnu á annan
tug manna og fengust við við-
gerðir og uppsetningarverkefni á
breiðu bili, allt frá kælitækjum til
sjónvarpskerfa. I fyrirtækinu var
mikill áhugi á þróunarverkefnum
með framleiðslu og markaðssetn-
ingu í huga.
I stuttu máli urðu viðbrögö KS
undraverð. Skipuð var stjóm
verkefnisins. Kerfin hlutu vöm-
merkið RKS. Strax var ráðist í ít-
arlega markaðskönnun og vöm-
þróun og fyrstu kerfin sköpuð á
innan við einu ári. Með aðstoð út-
flutningsráðs var unnið að erlend-
um samskiptum og náðist sam-
DHL-deildin í körfubolta:
Tvö töp í röð
Hvorki gengur né rekur hjá
Tindastólsmönnum í körfu-
boltanum þessa dagana. Lið-
ið tapaði fyrir Grindvíking-
um í Bikarkeppninni sl.
fimmtudagskvöld 75:100 í
leik sem fram fór syðra. Og
þrátt fyrir góðan leik gegn
Keflvíkingum suður með sjó
í DHL-deildinni á sunnu-
dagskvöldið urðu Tindastóls-
menn að játa sig sigraða.
Lokatölur þar urðu 76:87.
„Ég held að hafi vottað svo-
lítið fyrir þessari stemmningu
sem var í liðinu í haust í leikn-
um gegn Keflavík, þannig að
maður vonar að við séum á leið
uppleið“, sagði Hinrik Gunn-
arsson miðherjinn sterki í
Tindastólsliðinu og ekki veitir
af því Tindastóll fær efsta lið
deildarinnar, Hauka, í heim-
sókn annað kvöld, fimmtudag.
Bikarmeistarar Grindvík-
inga voru með sannkallaða
sýningu móti Tindastólsmönn-
um í 16-liða úrslitunum á
fimmtudagskvöldið, og norð-
anmenn vilja sjálfsagt gleyma
heimsóknunum tveimur til
Grindavíkur í vetur, en Suður-
nesjamenn vom einnig í stuði í
deildarleik fyrr í vetur. Enginn
lék þó betur aö þessu sinni en
Helgi Jónas Guðfinnsson sem
skaut Tindastólsmenn í kaf,
skoraði 36 stig. Torrey var
langatkvæðamestur Stólanna
með 22 stig, Arnar Kárason
gerði 14, Hinrik Gunnarsson
11, Atli Þorbjömsson 10, Omar
Sigmarsson 8, Pétur Guð-
mundsson 6 og þeir Oli Barð-
dal og Lárus Dagur 2 hvor.
Það var fjörugur leikur í
Keflavík á sunnudagskvöldið.
Keflvíkingar náðu yfirhöndinni
snemma leiks en Tindastóls-
menn skomðu 10 stig undir lok
fyrri hálfleiks og komust síðan
yfir við upphaf þess síðari.
Heimamenn náðu síðan tökum
á leiknum á ný og um miðjan
seinni hálfleikinn höfðu þeir
náð 10-15 stiga forskoti sem
entist þeim út leikinn. Torrey
gerói 26 stig í leiknum, Hinrik
19, Láms 11, Pétur 8, Atli 5,
Ómar 5 og Amar 2.
band vió fúlltrúa danska kæli-
tæknifyrirtækisins Sabroe á al-
þjóðlegri kælitækjasýningu í
Númberg. Sabroe ákvað að velja
íslensku RKS-kerfin og óskaði
eftir aö setja þau inn í kælikerfi
sín, sem eiga tugmilljarða hlut-
deild í heimsmarkaði. Búist er við
nýjum reglum í Evrópu sem
skylda notkun viðvömnarkerfa í
kæliiónaði.
Málið hefur verið í stöðugri
sókn og notið aðstoðar ýmissa að-
ila hérlendis sem styðja slíkar
framkvæmdir. Byggóastofúun
aðstoðaði t.d. við verkefúið.
Kostnaður sem nú nemur um
tveimur tugum milljóna hefur
verið borinn að langmestum hluta
af KS. Hió nýja Rannsóknarráð
studdi hlutastöðu rafmagnsverk-
fræðings í fyrirtækið. Því starfi
gegnir nú nýútskrifaður raf-
magnsverkfræðingur frá HI.
Verkffæðifyrirtækið RT í Reykja-
vík vann að örtölvumálum kerfis-
ins.
Á Sauðárkróki flutti RKS í
nýtt og veglegt húsnæði. KS kom
sér á fót sérstakri stöðu gæða-
stjóra sem m.a. skyldi undirbúa
feril skynjaranna í gegn um nálar-
auga ISÖ 9000-gæðavottunar-
kerfisins. Þetta er einn af höfuð-
lyklum erlends markaðar. Allt
stjómunammhverfi fyrir norðan
hefur einkennst af fagmennsku.
Heimamenn ganga ótrauðir til
verks og ekki vottar fyrir van-
mætti hins smáa byggðarlags.
Þorsteinn I. Sigfússon t. h. staddur í Butler básnum á kælitækja-
sýningunni í NUrnberg.
Smugur fullar af
tækifærum
Þrotlaust starf er framundan
og aldrei laust við boðaföll; slíkt
er eðli metnaðarfullra verkefúa á
sviði hátækni. Viðtökur vömnnar
em góðar. Búist er viö aö RKS-
skynjaratækni verði hlutafélag lfá
áramótum. Þá verða liðin þrjú ár
frá upphafi þessarar samvinnu.
Ýmislegt bendir til að fyrirtækið
geti talist til stærri rafeindafyrir-
tækja landsins áður en langt um
líður.
Blessun þessa verkefnis hcfur
verið öguð samvinna margra að-
ila undir háleitu markmiói. Rann-
sóknarverkefúi sem skírskotaði til
markaðsreynslu reyndist farsælt.
Rótgróið fýrirtæki var tilbúió aö
hasla sér völl á nýju sviði þekk-
ingariðnaðar og lagði í það lang-
tímafjárfestingu. Stoóaóilar þró-
unar í landinu lögóu verkefúinu
lið.
Nokkum lærdóm má draga af
verkefninu. I þekkingariðnaði
sem þessum búa menn sér til eig-
in „smuguf‘. Þetta em smugumar
sem enskan kallar „niche“. Þar er
auðlindin ekki takmörkuð og
menn ráða sjálfir möskvastæró og
veiðiaðferðum. I þessum smug-
um þekkingariðnaðarins hygg ég
að liggi framtíðartækifæri þjóðfé-
lags með menntunar- og þróunar-
stig okkar Islendinga.
Þorsteinn I. Sigfússon.
(Höfúndur er prófessor við
Háskóla íslands og ffamkvæmda-
stjóri Verkffæðistofúunar HI.)
Húsnæðisnefnd Sauðárkróks
auglýsir eftirtaldar íbúðir til sölu:
Félagslegar eignaríbúðir
Víðigrund 26, 0302 fjölbýlishús 4 herb. 109,1 fermetra
Laugatún 7 efri hæð fjölbýlishús 5 herb. 119,0 fermetra
Raftahlíð 44 raðhús 5 herb. 233,2 fermetra
- Bílageymsla f. Raftahlíð samkv. reglum þar um.
Almennar kaupleiguíbúðir
Jöklatún 8
Laugartún 6
raðhús
parhús
4 herb.
5 herb.
108,3 fermetra.
129,5 fermetra
Lán til kaupa á félagslegum eignaríbúðum eru til 43ja ára og eru 90% af
kaupverði íbúðar, Vextir 2,4% auk verðbóta. Tekju- og eignamörk.
Lán til kaupa á almennum kaupleiguíbúðum eru til 43 ára og gilda eignamörk til
að fá 90% lán. Séu eigur yfir gildandi eignamörkum er heimilt að veita 70% lán.
Vextir 4,9% auk verðbóta.
Upplýsingar um verð og aðrar reglur, sem gilda um sölu á nefndum íbúðum, eru
veittar á bæjarskrifstofunni.
Sauðárkróki 27. nóvember 1995.
Húsnæðisnefnd Sauðárkróks.