Feykir - 18.05.2005, Blaðsíða 4

4 Feykir 19/2005
Laxveiðiárnar í Húnavatnssýslum - seinni hluti
Einn aðili leigir
flestar bestu ámar
í fyrri hluta fréttaskýringar um laxveiðiárnar í Húnavatnssýslum
var fjallað um Hrútafjarðará- og Síká, Miðfjarðará, Tjarnará á
Vatnsnesi,Víðidalsá og Gljúfurá í Vestur Húnavatnssýslu. Tvær
dýrustu árnar eru leigðar af Árna Baldurssyni og samstarfsfólki hans.
Hann leigir að auki veiðiréttinn í þemur ám í Austur Húnavatnssýslu,
Laxá á Ásum, Blöndu og Hallá á Skaga.
Margir þeirra senr Feykir
ræddi við við gerð þessarar
fréttaskýringar lýstu yfir
áhyggjum urn að bestu
laxveiðiárnar væru að færast á
of fáar hendur. 1 því sambandi
var nefnt að til viðbótar við
bestu árnar í Húnaþingi væri
Árni Baldursson til dænris nreð
Rangámar, sem voru aflahæstu
laxveiðiárnar í f)Tra. Aðrir
töldu þróunina eðilega og að
bestu sölumennirnir gætu
einfaldlega greitt hæsta leigu.
Verðmætasta áin í Austur
Húnavatssýslu er hin fornfræga
Vatnsdalsá. Um 40 jarðir eiga
land að Vatnsdalsá. Pétur
Pétursson og hinn ffanski Guy
Geoffory leigja laxasvæðið en
veiðifélagiðleigirsilungasvæðið
sjálft. Sjö stangir á laxasvæðinu
og 10 á silungasvæðinu. I
heildina hefur áin verið að skila
inn 35-38 milljónum króna á
ári en samningurinn um ána er
bundinn í erlendu gengi sem
hefur eins og kunnugt er verið
óhagstætt gagnvart íslensku
krónunni undanfarin misseri.
Að auki hafa heimamenn haft
tekj ur af leiðsögn og ýmiskonar
þjónustu við veiðimenn.
Leiguverð Vatnsdalsár
þótti hátt á sínum tíma þegar
þeir félagar tóku ána á leigu
en þó vakti enn meiri athygli
að eingöngu var leifð veiði á
flugu í Vatnsdalsá og veiðinni
sleppt. “f upphafi voru menn
tilbúnir til þess að greiða meira
fýrir þetta. Nú álíta menn þetta
sé liagstæðara fýrir lífríkið
og ef þetta fer saman er það
hið besta mál,” segir Magnús
Ólafsson, formaður Veiðifélags
Vatnsdalsár.
Fleiri veiðihús
og meiri munaður
Magnús staðfestir það sem
fleiri viðmælendur Feykis hafa
sagt, að kröfur um aðbúnað og
þjónustu í veiðihúsunum hafi
aukist undanfarin ár. Til að
rnæta þessum kröfum byggði
Veiðifélagið við Flóðvang,
veiðihús Vatnsdalsár, vetur-
inn 1993-1994. Bætt var við
húsið 10 gistiherbergjum,
það klætt allt að utan og
skipt um þak og einangrun.
Framkvæmdirnar kostuðu um
80 milljónir króna. Að jafnaði
eru starfsmenn sex talsins, þrír
leiðsögumenn, tveir þjónar og
kokkkur. Þá er algengt að tvæir
veiðimenn séu um hverja stöng
þannig að í húsinu gista allt að
16 veiðimenn í einu.
Á aðalfundi Veiðifélags
Blöndu og Svartár á dögunum
var gistiaðstaða fýrir veiðimenn
til umræðu. Algengt er að
veiðimenn í Blöndu gisti á
Hótelinu á Blönduósi eða í
heilsárshúsum Glaðheima á
Blönduósi, en þar er glæsileg
aðstaða, húsin til að mynda
ýmist með heitum potti
eða gufúbaði. f máli Árna
Baldurssonar, leigutaka
Blöndu, sem greiðir um 15
milljónir króna á ári fýrir ána,
kom fram að þrátt fýrir þessa
góðu aðstöðu standi vilji
veiðimanna tilþess að reist verði
sérstakt veiðihús við Blöndu.
Nokkur atriði hafa verið nefnd
þessu til rökstuðnings. I fýrsta
lagi vilji menn vera meira útaf
fýrir sig, í öðru lagi hvíli menn
meira en áður og í þriðja lagi sé
stemningin í veiðihúsinu stór
hluti af veiðiferðinni.
Það er ekki einungis rætt
um nýtt veiðihús við Blöndu.
Pétur Pétursson, leigutaki
Vatnsdalsár,verðurvæntanlega
með Hópið í framtíðinni en
hann átti hæsta boð í svæðið
800.000 krónur. Samhliða er
rætt um að byggja veiðihús
við Hópið og samkvæmt
heimildum Feykis er verið að
leita að henntugri lóð.
Ekki sækjast allir veiðimenn
eftir munaði. í veiðihúsinu við
Laxá á Ásum er ekki boðið upp
á þjóna eða matreiðslumann.
Reyndar fullyrti Séð og he\'rt
á sínum tíma að yngsta barn
bítilsins fýrrverandi Poul
Mcartny og eina barn hans
og núverandi eiginkonu hefði
komið undir í veiðihúsinu við
Laxá á Ásum. En það er önnur
saga sem verður ekki staðfest
hér. Hitt er Ijóst að ef miðað er
við verð á hverja stöng er Laxá á
Ásum dýrasta veiðiá landsins.
Lax-á ehf. og Árni
Baldursson leigja nú ána þriðja
árið í röð og borga rúmar
20 milljónir króna fyrir. Að
sögn Páls Þórðarsonar bónda
í Sauðanesi og formanns
Veiðifélags Laxár á Ásum eiga
fjórtán aðilar land að ánni.
Veitt er á tvær stangir í ánni
í tvo og hálfan mánuð og nú
eingöngu á flugu. Veiðin á
síðasta ári var óvenju slök en
þá bárust 466 laxar á land. Laxá
á Ásum er ekki hátt verðlögð
að ástæðulausu en hún er sú á
sem hefur gefið hvað flesta fiska
á hverja stöng. Meðaltalsveiði
síðustu 5-6 ára eru um 1000
laxar.
Ofan við Laxá á Ásum er
Frenrri Laxá. Stefán Jónsson
bóndi á Kagaðarhóli formaður
Veiðifélags Fremri Laxár segir
að félagið selji veiðileifi í eigin
nafni. Ekki er hægt að segja að
unr mikla laxveiðiá sé að ræða
en um 30-50 laxar koma á
land úr ánni á ári. Hins vegar
er Fremri Laxá athyglisverð
silungsveiðiá. I henni veiðast
um 3000 silungar á ári þar af
ffá 1500 upp í 2000 á stöng.
Fiskarnir eru 300-500 gr. upp í
rúmlega pund.
Þá eru ótaldar Svartá í
Svartárdal, sem leigð er
Stangaveiðifélagi Reykjavíkur
á unr 9 milljónir króna á ári,
Laxá á Refasveit og Hallá á
Skaga. Árni Baldursson er með
Hallá á leigu og hefur leigt
talsvert af dögum í Svartá af
Stangaveiðifélagi Reykjavíkur.
Er ekki talið ólíklegt að hann
bjóði í Svartá þegar samningar
verðalausirnæstasumar. Laxáá
Refasveit er leigð fýrir um þrjár
milljónir á ári og eru samningar
þar einnig lausir á næsta ári.
Leigutaki Helgi Ingvarsson,
framkvæmdastjóri í Reykjavík
og fleiri. Tvær stangir eru
leigðar út á laxasvæði og tvær
silungasvæði. Veiddust 154
laxar í ánni á síðasta ári en 26
jarðir eru skráðar með land að
henni. Þar hefur verið leyfilegt
að veiða á maðk flugu og aðra
hóflega gerfibeitu, spónn og síli
innan við 18 gr.
Óttast að boginn
sé of hátt spenntur
Eins og glöggt kernur
fram í þessari samantekt
eru Árni Baldursson og
fyrirtæki tengd honum orðin
mjög umsvifamikil í leigu
laxveiðiánnaíHúnavatssýslum,
með Miðfjarðará, Víðidalsá,
Laxá á Ásum, Blöndu og Hallá
á leigu og telja viðmælendur
Feykis líklegt að hann bjóði
einnig í Svartá á næsta ári. Ef
horff er yfir landið allt er ljóst
að Árni er með það margar af
bestu laxveiðiánum á leigu að
ákvarðanir hans hafa veruleg
áhrif á markaðinn. Kurr er
í röðum veiðimanna út af
hækkunun á Miðfjarðará
og Víðidalsá. Þetta staðfestir
meðal annarra Eggert Skúlason,
sem er ritstjóri Veiðimannsins,
málgangs Stangaveiðifélags
Reykjavíkur. En hverning
metur hann áhrifm af þessum
hækkunum á landsvísu.
"Áhrifin verða í fýrsta lagi
mjög mikil og í öðru lagi afar
neikvæð,” segir Eggert. “Þetta
mun skapa mikinn þrýsting á
nriklar verðhækkanir á öðrurn
veiðisvæðum. Þau áhrif eru
raunar þegar farin að koma í
Ijós. Ég átta mig ekki á hverjir
rnunu kaupa þessa leyfi.
Kostnaðarverð í Víðidalnum
er með þessari hækkun komin
upp í ríflega 70 þúsund krónur
fýrir dagstöngina. Þá er eftir
gisting og fæði. Og þetta verð
nriðastvið 100%nýtingu.
Útlendingar hafa dregið mjög
úr ferðum sínunr til Islands
til að veiða. Þar spilar mjög
inn í hátt gengi krónunnar
og þegar við bætast hækkanir
upp á tugi prósenta, þá horfa
rnenn einfaldlega annað,
til ódýrari veiðisvæða með