Feykir - 04.01.2006, Síða 3

01/2006 Feykir3
Hörður Ingimarsson tók saman
Kristnihald á Mælifelli
Kyrrð og tign hvíldi yfir
Mælifelli á 80 ára afmæli
kirkjunnar 5. júní sl.
Blíðviðrið skóp notalega
umgjörð og fólkið í sveitinni
gekk í helgidóminn og þétt
var setið. En eru göturnar
heim að Mælifelli að gróa
upp? Baráttan um brauðin
kraumar undir og þar er
ekkert dúnalogn.
Prestskapur í sveitum á
undir högg að sækja, skólar
loka, mannlífi hnignar. Kirkjan
og skólarnir hafa verið
kjölfestan í sveitunum síðustu
áratugi. ltreyttar samgöngur og
bættar leysa stundum upp
gamlar menningarheildir og
hefðir sveitanna og hvað kemur
í staðinn?
Hvað vill þjóðin? Hvað
viljum við ég og þú? Viljum við
ekki trausta búsetu í dreiíðum
byggðum íslands? Kristin
kirkja er einn hyrningar-
steinanna. I ræðu séra Ólafs
Hallgrímssonar á afmælisdegi
kirkjunnar í sumar sem leið
spurði hann hvort hið forna
kirkju- og frægðarsetur á
Mælifelli væri einhvern veginn
að gleymast og verða úr leið?
En látum séra Ólaf hafa orðið
og skoðum úrdrátt úr ræðu
hans. Hing.
„Nemið staðar við vegina og
litist um og spyrjið urn gömlu
göturnar, hver sé
hamingjuleiðin, og farið hana,
svo að þér finnið sálunr yðar
hvíld. Jeremía 6:16
Hingað heirn að Mælifelli lágu
gamlar götur. Þær hlykkjuðust
hér upp Reiðholtið og heim á
kirkjustaðinn, tjölfarnar götur
eftir hesta- og mannafætur.
Fólkið lagði leið sína hingað
á messudögum og aðra daga,
fjölmennti til rnessu, átti góðar
stundir, hittist, blandaði geði,
spurði frétta og þáði svo
góðgerðir, áður en heim var
haldið.
Þannig voru messudagar á
íslenskum sveitaprestssetrum í
gegnurn aldirnar, sannkallaðir
hátíðisdagar, prestssetrið mið-
punktur sveitarinnar.
En ofar allri hátíð var sú
ljúfa skyldurækni að sækja
kirkjuna sína, þá nressað var,
rækja trúna, ekki endilega af
því menn væru þeim mun
trúaðri þá en nú, heldur af
virðingu við trú og kirkju og
siði feðranna.
Mikil er sagan, sem hér
hefur gerst á fornhelgu kirkju-
setri heilags Nikulásar, vernd-
ardýrlings Mælifellskirkju. Frá
mörgu gætu steinarnir á
Mælifelli sagt, hefðu þeir málið.
Hér upplifðu menn bjarta
hamingjudaga, þegar sól skein
í heiði og allt lék í lyndi, en
einnig stundir þyngstu sorgar,
þegar hinsta förin var gerð
hingað heim. Það gerist á
sérhverjum kirkjustað. En það
birti alltaf aftur fyrir mátt
trúarinnar. Mikil er sagan hér á
Mælifelli.
í dag komum við saman og
fögnum 80 ára afmæli þeirrar
kirkju, sem nú stendur á
Mælifelli og vígð var 7. júní
1925. Áttatíu ár er ekki langur
tími í kristnihaldi á þessum
stað, sem staðið hefur óslitið
líklega frá upphafi kristni í
landinu. Engu að síður er
ástæða til að staldra við, gera
sér dagamun, rifja upp gömlu
minnin og hver sé
hamingjuleiðin.
Núverandi Mælifellskirkja
er ekki ýkja stórt hús, enda
byggð á erfiðum krepputíma
og minnkuð frá því sem
teikning gerði ráð fyrir. En hún
er stílhreint og vinalegt hús, og
myndverk dr. Magnúsar
Jónssonar og Hauks
Stefánssonar gefa henni sterkan
svip.
Við eigum vissulega erfitt
með að gera okkur í hugarlund,
hversu mikið átak það var fýrir
fámennan söfnuð að reisa
þessa kirkju á erfiðum tímum,
reisa allt hér úr rústum eftir
staðarbrunann haustið 1921,
bæ og kirkju. Þar rnæddi
vissulega mikið á sóknar-
prestinum, sr. Tr)'ggva H.
Kvaran, og hans fjölsk)'ldu. Við
höfum sungið sálminn hans
hér í dag í virðingu og þökk
fýrir arfleifð hans.
En kirkja er þó meira en hús.
Hún er fýrst og fremst fólkið í
söfnuðinum, við öll sém skírð
erum í nafni Jesú Krists hins
krossfesta og upprisna og
honum helguð. Við erum
kirkjan.
Flest er breytt frá því sem
áður var fýrir áttatíu árurn, er
þessi kirkja var reist.
Reiðgöturnar hingað heim að
Mælifelli eru ekki farnarlengur.
Það er löngu kominn bílvegur
og bílaplan, búið að fýlla upp í
gilið sem var einkenni
Mælifellsstaðar um aldir, þar
sem fólk tiplaði á steinbrú yfir
bæjarlækinn milli bæjar og
kirkju. Nútekurþað sóknarfólk
aðeins fáar mínútur að skreppa
til kirkju hingað að Mælifelli,
sem tók margar klukkustundir
fyrrum.
Samt er eins og fólk hafi
minni tíma en áður var, eða
finnist það hafa minni tíma,
þrátt fyrir tæknina. Margt tekur
upp tímann, margt er í boði og
mörgu að sinna. Við verðum
að velja og hafna. Messu-
dagurinn er ekki lengur sá
þýðingarmikli samkomudagur
í sveitinni sem hann áður var
og prédikunarstóllinn ekki
sami fjölmiðill og áður. Það
eru komnir aðrir fjölmiðlar til
sögunnar og taka ótæpilega
upp tíma okkar. Manneskjan
er sjálfri sér lík, hún gleðst og
hryggist, hlær og grætur, hún
þráir lífsfyllingu og frið í sál.
„Hjarta vort er órótt, uns það
finnur hvíld í þér,” mælti
Ágústínus kirkjufaðir forðum.
Það hefur ekki breyst, þrá
mannshjartans mun ekki
breytast þrátt fýrir allt. Og Guð
er hinn sarni.
En finnst þér þú eiga erindi
við hann?
Stundunr hefur mér komið
í hug nú síðustu árin, hvort
göturnar hingað heim að
Mælifelli séu að gróa upp, eða
öllu heldur hvort vegurinn sé
of lítið farinn af sóknarfólki á
messudögum eða í annan tíma.
Að hið forna frægðarsetur,
Mælifell, hafi verið einhvern
veginn að gleymast og verða úr
leið.
Vist snúum við ekki hjóli
tímans, hverfum ekki aftur til
þess sem einu sinni var, til
liðins tíma. Kirkjan, við öll,
verðum að halda áfram
göngunni frarn á veginn, hvort
okkur er það ljúft eða leitt,
aðlagast nýjum tímum. Það
hefur kirkjan jafnan gert og
mun gera.
En öll framtíð byggist á
fortíð, að við slítum ekki rótina
sem tengir okkur við hið liðna,
trú og menningu, heldur
leggjunr rækt við trúararfmn,
okkur sjálfum og samfélagi
okkar til heilla og blessunar,
spyrjum um „gömlu göturnar”
og förum þær, því þær hafa
verið hamingjuvegur
kynslóðanna. Það krefst vilja,
fyrirhafnar og ákvörðunar, að
við tökum afstöðu, veljum og
höfnum, leggjum rækt við
trúna.
Hér uppi á vegg getur að Iíta
slitur úr altarisklæði úr
kirkjunni sem brann, saumað
af frú Elínborgu Pétursdóttur.
Á því er þetta gamla vers:
Helgu altari hnegjumstað,
heyrnaðþyrstum
herra Kristi, svala
þú í þessum stað.
Gömlu göturnar hingað heim
að Mælifelli eru enn
hamingjuleið. Það hefur ekki
breyst þrátt fyrir allt. Gott er að
vita af einhverju sem ekki
breytist, einhverjum sem ekki
breytist, Jesú Kristi, sem er og
verður hinn sami að eilífu.
Mættum við öll finna og
fara hamingjuleiðina.
Það væri besta gjöfin sem
þið, safnaðarfólkið, gætuð
gefið kirkjunni ykkar á 80 ára
afmælinu og ykkur sjálfum um
leið.
Blessun og hjartans þökk
býr í hugum okkar á þessum
degi til þessa guðshúss, sem
opnað hefur dyr sínar fyrir svo
mörgum. Þökk sé góðum
Guði. Lofað sé heilagt nafn
hans.”
Ólafur Hallgrímsson
/ Hörður Ingimarsson
netkönnun
Hvað er yndislegast við
jólin?
Að heimsækja afa og ömmu
- pabba og mömmu! (17.4%)
Jólamessan með fjölskyldunni
og öllum hinum! (5.1%)
Þegar ég opna síðasta hólfið í
jóladagatalinu! (0.6%)
Að kveikja Ijósin á jólatréinu!
(1.6%)
llmurinn og síðan bragðið af
hátíðarmatnum! (31.8%)
Að opna jólapóstinn og kíkja á
kortin! (3.9%)
Pakkarnir, brosin, hláturinn og
kossarnir! (39.5%)
molar
Myndatexti rangur
Beðist er velvirðingar á því
að rangur myndatexti var
undir mynd vegna fréttar af
Byggingafélaginu Búhöldum
á Sauðárkróki í afmælisblaði
Feykis. Á myndinni voru þeir
Þórður Eyjólfsson formaður
Búhölda og smiðirn i r Þóri r og
Svavar. Rangi myndatextinn
gaf hins vegar til kynna að
Jóhannes Kjarval hafi málað
altaristöflu sem þótti vera
sögufölsun.
Hilmir Jóhannesson var
auðvitað snöggur til og gerði
vísu af þessu tilefni.
Frelsarar ennþá finnast
heims um hvel,
Feykir margt um slíka
skýrði vel.
Sögufölsun sannlega
ég tel
að segja þessa þrjá
frá ísrael.
Að komast í flugvél
...er heitið á nýrri heimildar-
mynd um líf fólks í
flóttamannabúðum á
Balkanskaga og íslenska
flóttamannaverkefnið, sem
sýnd verður á RÚV næsta
þriðjudagskvöld
Myndin er að segja má hálf
skagfirsk, höfundar eru Árni
Gunnarsson, Sauðárkróki
og Þorvarður Björgúlfsson,
kvikmyndatökumaður sem
framleiðir myndina.
Myndin er samtímaheimild
er veitir innsýn í líf og kjör
flóttamanna á Balkanska-
ga út frá einstaklingunum
sjálfum. Leitast er við að
útskýra með dæmisögum
hvernig venjulegt fólk verður
fórnarlömb stríðsátaka og
endar án framtíðar í flótta-
mannabúðum. Jafnframt er
varpað ljósi á framkvæmd
flóttamannaverkefna á
íslandi.