Iðjuþjálfinn - 01.06.1999, Side 21

þjónustu í samræmi við þarfir og
markmið skjólstæðinga
• veita þjónustu við hæfi og sem er
innan ramma samspils iðju, einstak-
lings og umhverfis
• meta þá þjónustu sem veitt hefur
verið
• stuðla að gæðaþróun í iðjuþjálfun
Námslíkan
Námslrkaninu er ætlað að sýna hvernig
þau sjónarmið er varða iðjuþjálfun og
nám eru samþætt markmiðum brautar-
innar. Líkan af námi í iðjuþjálfun við
Háskólann á Akureyri lýsir bæði inni-
haldi og ferli námsins (sjá 1. mynd).
Auk þess dregur það fram þau atriði í
umhverfinu sem hafa áhrif á mótun
nemanda og sýnir til hvaða vísinda-
sviða þekking og reynsla eru sótt. Þá
sýnir líkanið einnig hvernig samspil
þekkingar og reynslu á námsferlinum
gefur nemendum tækifæri til að byggja
upp sterka starfsímynd og fagvitund. I
líkaninu kemur fram hvernig námið er
leitt af fræðasýn iðjuþjálfa með iðju-
hugtakið að leiðarljósi. Þá endurspeglar
það einnig viðhorf iðjuþjálfa til heilsu og
hvernig þjónusta iðjuþjálfa byggir á
traustum hugmyndafræðilegum grunni.
Þetta líkan byggir meðal annars á hug-
myndum frá eldra líkani af íslensku
námi í iðjuþjálfun (Maguire o. fl., 1995)
og líkani af iðjuþjálfunarnámi við há-
Nám í iðjuþjálfun er bæði fræðilegt
og verklegt og ákveðið jafnvægi þarf
að ríkja milli breiddar og dýptar á
mismunandi þekkingarsviðum. Þekk-
ing iðjuþjálfa kemur frá iðjuvísind-
um, raunvísindum, hug- og félags-
vísindum og heilbrigðisvísindum.
skólann í Western Ontario í Kanada
(University of Western Ontario, 1997).
Kennsluaðferðir
í kennslu á iðjuþjálfunarbraut er tekið
tillit til þess að fólk lærir á mismunandi
hátt og nýtir sér því hina ýmsu kennslu-
hætti misvel (Kolb, 1984). Jafnframt er
lögð áhersla á að nemendur styrki þá
námshætti sem eru þeim síður tamir. Til
að koma til móts við mismunandi þarfir
nemenda er í kennslunni leitast við að
gefa nemendum viðfangsefni sem krefj-
ast bæði reynslu og rökhugsunar ásamt
því að hvetja ýmist til íhugunar eða að-
gerða.
Kennsla fer fram í ýmsu formi. Not-
aðir eru hefðbundnir fyrirlestrar, verk-
legir tímar, umræðutímar og sjálfvalin,
sjálfstýrð einstaklings- og hópverkefni.
Nemendur fá þjálfun í að gera grein fyr-
ir viðfangsefnum í bæði töluðu og rit-
uðu máli og skila verkefnum ýmist skrif-
lega eða munnlega. Töluvert er um ein-
staklingsleiðsögn, einkanlega í verk-
námi. Áhersla á sjálfstýrt nám eykst
er á námið líður og nemendur öðlast
meira öryggi ásamt því ráða yfir fjöl-
breyttari leiðum til úrlausnar. Jafn-
framt eru viðfangsefni í náminu
skipulögð á þann veg að þau gera sí-
auknar kröfur til gagnrýni í hugsun,
samskipta, rökleiðslu og faglegra
vinnubragða. Til að efla bæði sundur-
leita (divergent) og samleita (convergent)
hugsun eru notaðar mismunandi að-
ferðir við úrlausnir vandamála svo sem
PBL (problem-based learning) og vinna
með lesin, leikin eða raunveruleg skjól-
stæðingstilfelli. Samþætting þessara að-
ferða hvetur nemandann til að skoða
viðfangsefni út frá mismunandi sjónar-
hornum og íhuga ólíkar leiðir áður en
ákveðin leið er valin (University of
Western Ontario, 1997).
í verknámi er lögð áhersla á að nem-
endur kynnist mismunandi starfsum-
hverfi og skjólstæðingshópum er kunna
að kalla á ólíka nálgun og vinnubrögð.
Með því móti gefst nemendum tækifæri
til að þróa og samþætta mismunandi
leiðir í faglegri rökleiðslu (Mattingly og
Fleming, 1994).
Námsskipulag
Nám í iðjuþjálfun tekur fjögur ár og lýk-
ur með BS prófi. Námið er 120 námsein-
ingar eða um það bil 30 einingar á ári.
Nemandi verður að ljúka fyrri hluta, það
2. mynd:
Námsferli
Eininqar
2. ár 3. ár
4. ár Ein. samt. Verknám
og IV
IÐJUÞJÁLFINN 1/99 21