Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1947, Blaðsíða 12

10
Alþingiskosningar 1946
1916 1934 0.3 °/o
1919 1937
1923 1942 6/i 0.6 —
1927 1942 ,9/io ...
1931 1944 O.o —
1933 .... l.o - 1946 O.i —
Þar seni slíkar utanhreppskosningar aðeins geta átt sér stað i sýs!-
unuin, en ekki i kaupstöðunum, sem eru sérstök kjördæmi, væri þó
réttara að bera tölu þessara atkvæða saman við greidd atkvæði utan
kaupstaðakjördæma. Með því móti hækkaði hlutfallstalan 194fi upp i 0.7%.
Af þeim, sem kusu á kjörstað utanhrepps 1940, voru 135 karlar en
111 konur. í töflu I (bls. 17) er sýnt, hve margir kusu á þennan hátl í
hverju kjördæmi á landinu, og í 1. yl'irliti (bls. 7), live margir það hafa
verið í samanburði við þá, sem atkvæði greiddu alls i kjördæminu. Til-
tölulega flestir hafa það verið í Austur-Skaftafellssýslu (2.5%).
4. Bréfleg atkvæði.
Votes par lettre.
Þeir, sem staddir eru, eða gera ráð fyrir að vera staddir, utan þess
hrepps eða kaupstaðar, þar sem þeir standa á kjörskrá, þá er kosning
fer fram, og ekki neyta hins almenna réttar til þess að greiða atkvæði
á öðrum kjörstað í sama kjördæmi, mega greiða atkvæði bréflega fvrir
kjörfund í skrifstofu sýslumanns eða bæjarfógeta eða hjá hreppstjóra
eða um borð í íslenzku skipi. Við kosningarnar 1916 greiddu bréflega
atkvæði 8 652 menn eða 12.?% af þeim, sem atkvæði greiddu alls. Við
undanfarandi kosningar hefur þetta hlutfall verið:
1916 ... 1.3 °/0 1934 .. 7.9 °/o
1919 1937 . . 12.2 —
1923 .. . . 13.o — 1942 s/7 . . 11.« —
1927 1942 19/io . . .
1931 1944 . . 18.8 —
1933 1946
Bréfleg alkvæðagreiðsla var langmest notuð við þjóðaratkvæða-
greiðsluna um sambándslögin 1944, er framundir V5 atkvæðanna voru
bréfleg atkvæði, enda voru þá leyfðar heimakosningar í mjög ríkum
mæli vegna sjúldeika, elli og heimilisanna. Áður hafa heimakosningar
aðeins verið leyfðar við einar kosningar, 1923, og þá aðeins þeim, sem
ekki voru ferðafærir á kjörstað sakir elli eða vanheilsu, en sú heimild
var aftur úr lögum numin 1924. Bréfleg atkvæðagreiðsla vegna fjarveru
hefur verið meiri 1946 heldur en nokkru sinni áður, 12.7% af öllum
greiddum atkvæðum. Næst mest var hún 1937, 12.2% af öllum greiddum
atkvæðum.