Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1987, Qupperneq 9

Formáli
Preface
Skýrsla sú um alþingiskosningar 25. apríl 1987, sem hér birtist, er hin 29. x röð útgefinna
skýrslna um kosningar á íslandi. í C-deild Stjómartíðinda árið 1882 var birt skýrsla um
alþingiskosningamar 1880 og aukakosningar 1881. Skýrslugerðin féll svo niður eftir það,
uns Klemens Jónsson samdi eftir fáanlegum heimildum skýrslu um allar almennar þing-
kosnir.gar 1874—1911, og birti í Landshagsskýrslum 1912. Við stofnun Hagstofunnar árið
1914 tók hún við gerð kosningaskýrslna og tóku fyrstu skýrslumar til alþingiskosninga árin
1908-1914 og vom birtar í ritröðinni Hagskýrslur Islands. I þeirri ritröð hafa verið gefin út
27 rit um kosningar. Af þeim em 22 um 27 almennar alþingiskosningar, þrjú um forseta-
kosningar og tvö um þjóðaratkvæðagreiðslur. Skýrslur um þrjár aðrar þjóðaratkvæða-
greiðslur fylgdu skýrslum um alþingiskosningar sem fóm fram á sama tíma, en fyrir kosn-
ingum landskjörinna þingmanna 1916-1930 og aukakosningum var gerð grein í skýrslu um
næstu almennar alþingiskosningar á eftir. Auk þessa hefur Hagstofan tekið saman skýrslur
um sveitarstjómakosningar 1930-1986 og birt í Hagtíðindum. Þess má geta, að á þeim hart-
nær 43 ámm, sem liðu frá stofnun lýðveldisins til síðustu alþingiskosninga, hefur verið kosið
14 sinnum til Alþingis. Fyrstu alþingiskosningamar eftir stofnun lýðveldisins fóm fram á
árinu 1946 og frá því hafa að meðaltali liðið 3 ár og 1 '/2 mánuður milli alþingiskosninga.
Skýrslur um alþingiskosningar hafa breyst talsvert í áranna rás, þótt skýrslugerðarefnið
hafi verið hið sama, og hefur það fyrst og fremst ráðist af breytingum á kosningalögum og
kjördæmaskipan. Vegna breytinga á stjómskipunarlögum árið 1984 og á kosningalögum það
ár og árið 1987 er þessi skýrsla með talsvert öðm sniði en verið hefur um alþingiskosningar
frá því kjördæmaskipaninni var breytt árið 1959. Auk þess sem greint er ítarlega frá fjölda
kjósenda á kjörskrá, framboðum, atkvæðagreiðslu og úrslitum kosninga, svo sem verið hefur,
hefur endurskipulagning skýrslunnar nú miðað að því fyrst og fremst, að það komi fram
hvemig þingsætum er úthlutað og endanleg úrslit fengin.
Heimildir þær um alþingiskosningamar 25. apríl 1987, sem þessi skýrsla byggist á, em
eftirfarandi:
1. Tölur um kjósendur á kjörskrá og greidd atkvæði em eftir skýrslum undirkjörstjóma,
sem þær gera á eyðublöð, sem Hagstofan lætur í té.
2. Upplýsingar um framboðslista, þ.m.t. nöfn, starfsheiti og heimilisföng frambjóðenda,
em eftir auglýsingum yfirkjörstjóma þar að lútandi, en þær hafa verið samræmdar. Þar sem
upplýsingaratriði hefur vantað í auglýsingu hefur þeim verið bætt í eftir öðmm heimildum,
svo sem frambjóðendum sjálfum eða starfsmönnum framboðsaðila. Fullt heimilisfang er
ritað ef það er í strjálbýli, en annars er aðeins getið þéttbýlisstaðar.
3. Töflur um kosningaiírslit og úthlutun þingsæta em fengnar úr skýrslum yfirkjörstjóma
til landskjörstjómar og úr skýrslum landskjörstjómar til Hagstofunnar, en hún hefur sjálf
skipulagt framsetningu efnisins.
A Hagstofunni hefur Guðni Baldursson, deildarstjóri, annast skipulagningu og gerð þessar-
ar skýrslu og búið hana til prentunar.
Hagstofa íslands, í ágúst 1987
Hallgrímur Snorrason