Skólavarðan - 01.10.2004, Side 26

RÁÐSTEFNUR
26
SKÓLAVARÐAN 8.TBL. 4. ÁRG. 2004
Leikskólastjórum hjá Leikskólum Reykja-
víkur er boðið í náms- og kynnisferð ár-
lega. Í haust fóru níu leikskólastjórar
á ráðstefnu EECERA á Möltu þar sem
megin þemað var áhrif rannsókna á
námskrárgerð fyrir leikskólastigið.
European Early Childhood Education
Research (EECERA) eru alþjóðleg samtök
sem stuðla að kynningu á rannsóknum á
menntun og uppeldi yngri barna. Mark-
mið þeirra er að leiða saman stjórnmála-
menn, fræðimenn og kennara til að beina
sameiginlega sjónum að menntun barna
frá fæðingu til átta ára aldurs, stuðla
að akademískum vettvangi og breiða út
niðurstöður rannsókna á þessu sviði. Með
því er leitast við að auðvelda samvinnu og
efla samband milli evrópskra rannsakenda
á þessu sviði. Tímarit samtakanna, Europe-
an Early Childhood Research Journal,
kemur út tvisvar á ári og birtir greinar
eftir félaga EECERA. Það er á ensku með
útdráttum á frönsku, þýsku og spænsku.
Á dagskrá þingsins voru fyrirlestrar
og málþing. Fyrirlesarar frá Íslandi voru
Arna Jónsdóttir og Jóhanna Einarsdóttur
lektorar við KHÍ. Framlag þeirra var til
mikils sóma fyrir Ísland.
Á opnunarhátíðinni hélt dr. Carmel
Borg frá Möltu fyrirlestur. Fjallaði hann
um fyrirkomulag kennslu yngri barna
þar í landi, en hún hefst við þriggja ára
aldur og frá þeim aldri fá öll börn ókeypis
kennslu þrjár stundir á dag.
John Bennett frá OECD fjallaði um
námskrár forskóla í OECD löndunum
og greindi frá þeim sjónarmiðum sem
eru ríkjandi. Hann skýrði frá rannsókn
á menntun og þjónustu við yngri börn
sem yfir 20 lönd tóku þátt í (1998 - 2004).
Flestar þjóðir hafa námskrá og er eining
um mikilvægi þeirra í grundvallaratrið-
um en þó fara þjóðir mismunandi leiðir í
útfærslu þeirra. Nefna má skandinavísku
leiðina sem stundum er kölluð skólaleiðin
og tekur til þriggja til sex ára barna. Litið
er á menntun barnanna sem mikilvægan
undirbúning fyrir önnur skólastig en ekki
eingöngu félagslegt úrræði sem leysi
vandamál vinnumarkaðar. Mikill munur er
á viðveru í skóla, framsetningu námskráa
og metnaði sem birtist í stærð hópa á
hvern kennara og menntun þeirra.
Stefnt er að frekari rannsóknum með
vísun til niðurstaðna PISA-rannsóknarinn-
ar sem gefin var út í desember 2001, en
þar koma fram mikilvæg áhrif forskóla-
náms á námsárangur á efra skólastigi. Þá
er og aukinn áhugi
í þessum löndum á
námskrá fyrir börn
undir þriggja ára
aldri.
Kathy Silva, pró-
fessor við Oxford
háskóla, sagði frá
rannsókn á árangurs-
ríkum skilyrðum fyrir
forskólanámi. Þetta
er fyrsta meiriháttar
langtímarannsókn
í Evrópu á þróun á
aðstæðum barna á
aldrinum þriggja til
sjö ára. Rannsóknin
tekur til 3000 barna
og er safnað sam-
an víðtækum upplýsingum um þau, s.s.
um foreldra og heimilisaðstæður. Þá var
einnig fenginn til samanburðar hópur
barna sem ekki sækja forskólanám.
Niðurstöður benda til þess að pening-
um til leikskóla sé vel varið, sérstaklega
hvað varðar börn með sérþarfir sem farn-
ast betur í grunnskólum ef þau hafa verið
í „vel mönnuðum“ leikskólum.
Fyrstu niðurstöður sýna að reynsla
barna af því að vera í leikskóla þar sem
unnið er metnaðarfullt starf eflir alhliða
þroska þeirra ef borið er saman við börn
sem ekki ganga í leikskóla. Niðurstöður
sýna einnig að það skiptir máli hvernær
börn byrja leikskólanámið og hvort þau
eru í heilsdags leikskóla eða hluta úr degi.
Börn með sérþarfir eflast markvert á því
að sækja leikskóla með vel menntuðu
starfsfólki, sérstaklega ef skólarnir eru
blandaðir börnum frá mismunandi þjóðfé-
lagshópum. Það sýnir sig að gæði leikskóla-
starfsins hafa bein áhrif á vitsmuna- og fé-
lagsþroska barna sem sækja þá.
Ferry Laevers prófessor í Leuven-há-
skóla í Belgíu beindi sjónum að námskrá
leikskóla og uppbyggingu. Hann talaði
um tvenns konar nálgun í gerð námskráa,
annars vegar nálgun byggða á einfaldri
orsaka- og afleiðingatengingu; hins vegar
virka og heildstæða
nálgun.
Margaret Carr frá
Nýja Sjálandi fjallaði
um námskrá yngri
barna í heimalandi
sínu. Hún lagði
áherslu á mikilvægi
þess að börn yxu
upp sem hæfir og
öruggir nemendur,
heilbrigðir á líkama
og sál, öruggir um
sig og fullvissir um
að framlag þeirra til
þjóðfélagsins væri
mikilvægt. Sjálfs-
myndin byggðist á
mörgum uppistöð-
um og breytingar frá fyrri tímum væru
miklar. Í lok fyrirlestursins komu fram
nokkrar konur og sungu á maórísku. Það
er ógleymanlegt þeim sem á hlýddu.
EECERA geymir gagnasafn um félags-
menn, rannsóknasvið þeirra og yfirstand-
andi rannsóknir. Þetta er ein af leiðum
samtakanna til að mynda samskiptanet.
Formaður EECERA er dr. Tony Bertram frá
Bretlandi. www.worc.ac.uk/eecera
Næsta ráðstefna verður í Dublin á Ír-
landi dagana 31. ágúst - 3. september 2005
og ber heitið Young Children as Citizens:
Identity, Belonging, Participation. Ráð-
stefnan 2006 verður haldin á Íslandi.
Höfundur er Hildur Skarphéðinsdóttir. Hún
starfar hjá Leikskólum Reykjavíkur.
Ferð Leikskóla Reykjavíkur til Möltu á ráðstefnu
EECERA 1. - 4. september 2004
Einhugur um mikilvægi námskráa