Skólavarðan - 01.12.2005, Page 24
25
SKÓLAVARÐAN 8.TBL. 5. ÁRG. 2005
sagaerne“. Hann fjallaði meðal annars um
bókina Skallagrims sön (2001). Þar dregur
Bent Haller upp mynd af Agli sem er bæði
víkingurinn sem berst og skáldið sem
kveður. Þannig notar Egill kveðskapinn
til að segja frá tilfi nningum. Tungumálið
er svo mikilvægt og við þurfum að geta
skrifað hugsanir okkar á blað. Krafturinn
liggur í tungumálinu.
Bent Haller er eins og margir aðrir
listamenn sá sem opnar gluggann fyrir
okkur lesendur svo að við sjáum, skiljum
og viðurkennum. Bent Rasmussen fjallaði
einnig um að ekki mætti matreiða
sögurnar og viðfangsefnin þannig fyrir
börn að þau þyrftu ekkert að leggja á sig.
Það á að storka börnum svo að þau komist
alltaf aðeins lengra á þroskabrautinni.
Ekki vanmeta getu þeirra.
Hann bar fram spurninguna hvort
ekki mætti hrófl a við gömlu sögunum.
En eins og Bent Haller segir: „Listin hefur
okkur yfi r hversdagsleikann. Listin er ekki
veggfóður til skrauts, listin er eitthvað sem
á að nýta til frekari sköpunar.“
Þórarinn Eldjárn nefndi fyrirlestur sinn
„Snorri blir en människa“, en Þórarinn
hefur nýtt sér norræna menningararfi nn
í skrifum sínum fyrir börn. Skáldsagan
Snorra saga eftir hann kom út hjá
Námsgagnastofnun árið 2003. Fyrirlestur
hans fjallaði um tilurð hennar. Bókin er
vel til þess fallin að nota hana sem hluta
af námsefni á miðstigi grunnskóla. Hún
getur orðið kveikjan að því að börnin fái
áhuga á fornsögunum.
Föstudagur
Á föstudeginum fl utti Kristín Unnsteins-
dóttir fyrirlestur sem hún nefndi „Four
women storytellers from Fljótshlíð and a
comparative look on psychologigal, cultural
and social factors in their background“.
Athyglisvert var að hlusta á Kristínu segja
frá þessum fjórum konum sem tengdust
allar og bjuggu í Fljótshlíðinni. Þær hétu
Guðrún Arnbjarnardóttir (1826-1911),
Ástríður Thorarensen (1895-1985), Sara
Árnadóttir (1898-1987) og Unnur Sigurðar-
dóttir (1936- ). Kristín sagði frá bakgrunni
þeirra og velti fyrir sér hvað það væri sem
gerði þessar konur að góðum sagnakonum.
Þær höfðu áhrif hver á aðra og lærðu hver
af annarri. Í rannsóknum sínum á þessum
konum rakst Kristín meðal annars á tvö
ævintýri sem ekki höfðu verið gefi n út.
Þau heita Sagan af kisu kóngsdóttur og
Sagan af Gullinstjörnu.
Unnur Hjaltadóttir skólasafnskennari
í Hlíðaskóla í Reykjavík sagði frá reynslu
sinni af að nota frásögnina sem kveikju
að sögunámi í grunnskóla. Á skólasafnið
fær Unnur til sín alla árganga (1.-6. bekk)
einu sinni í viku og segir þeim sögur sem
gjarnan tengjast námsefninu. Sem dæmi
þar um má nefna Söguna um landvættina
sem tengist Íslandssögunni, sögurnar úr
Þúsund og einni nótt sem henta vel til að
öðlast skilning á menningu Arabaþjóða
eða þegar verið er að fjalla um stríðið í
Írak. Bækur um viðkomandi efni liggja
svo frammi á skólasafninu og nemendur
eru hvattir til að lesa þær. Þannig hefur
Unnur fundið leið til að varðveita fortíðina
með því að tengja hana nútíðinni á lifandi
hátt.
Jens Kostrup, CC Rasmussen og Gert
Larsen, allir frá Danmörku, töluðu um efni
sem tengdist skólasöfnum og menntun
skólasafnskennara; hvernig hlutverk
skólasafnskennarans hefði breyst á liðnum
árum. Samt sem áður væru það skóla-
safnskennararnir sem reyndu að fi nna og
velja hið góða fyrir nemendur. Gert Larsen
benti á nokkrar krækjur sem vert væri að
skoða varðandi samstarfsverkefni:
Danmarks skolebibliotekarer
www.emu.dk/gsk/skolebib/index.html
Skoleforeningen i Norge
www.skolebibliotekarforeningen.no/
Nordisk skolebibliotekarforening
n-s-f.ismennt.is/
Ensil leitið að „ENSIL school library“ á
Google
IASL
www.iasl-slo.org/
IFLA
www.ifl a.org/
Það var athyglisvert að fylgjast með
kynningu þeirra á nýrri leið sem Danir eru
að fara í menntun skólasafnskennara. Þar er
lögð áhersla á að skólasafnskennarinn verði
fær um að taka þátt í samstarfsverkefnum
innan skólans. Inntökuskilyrði eru kennara-
menntun og að minnsta kosti tveggja ára
vinna í faginu. Það væri vel þess virði fyrir
okkur Íslendinga að fylgjast með þessari
þróun hjá Dönum.
Fyrirlestur Torfa Hjartarsonar nefndist
„School libraries promoting ICT and school
change – What does it take?“ Hann fjallaði
um hvað þyrfti til, svo að skólasöfn yrðu fær
um að takast á við breytingar í skólastarfi
og öra þróun upplýsingatækninnar. Hann
sagði einnig frá námUST könnuninni sem
gerð hefur verið á notkun upplýsingatækni
í skólastarfi ( namust.khi.is/ )
Jóhanna Karlsdóttir kynnti bókina
og námsvefi nn um Leif heppna sem
hún hannaði ásamt Fríðu S. Haralds-
dóttur og Margréti Sólmundsdóttur,
www.namsgagnastofnun.is/leifur/index.
html Efnið hefur verið notað á miðstigi
grunnskólans og er kjörið til að vinna
með söguaðferðinni. Hægt er að gera
möppur (portfolios) þar sem nemendur
safna sögum, teikningum, myndum,
rúnaletri o.fl .
Brynhildur Þórarinsdóttir fl utti fyrir-
lestur sem hún nefndi „Hvorfor gjorde
hans mor ikke noget?“ Brynhildur
hefur meðal annars skrifað bækurnar
Njálu (2000) og Eglu (2004) sem eru
myndskreyttar endursagnir Njáls- og
Egilssögu. Þessar bækur færa sögurnar
nær börnum og unglingum, en
fornsögurnar hafa ekki verið vinsælar
meðal þeirra. Hún taldi mikilvægt
að einfalda sögurnar án þess að þær
töpuðu einkennum sínum. Hún spurði
hvort við Íslendingar bærum ef til vill of
mikla virðingu fyrir Íslendingasögunum
til að fara að setja þær í annan búning.
Hins vegar mætti benda á þá staðreynd
að þær hefðu alla tíð tekið breytingum
við munnlegan fl utning milli manna hér
áður fyrr.
Auk fyrirlestranna var margt til gamans
gert, svo sem gengið á fjallið Grábrók
og að fossinum Glanna þar sem staldrað
var við í Paradís til að fá sér hressingu.
Möguleikhúsið kom og skemmti okkur
með sýningunni Völuspá, farið var í
rútuferð um söguslóðir og í siglingu
á Breiðafi rði. Ráðstefnan var Félagi
skólasafnskennara til sóma, þar var boðið
upp á metnaðarfulla dagskrá með góðum
fyrirlestrum og frábærri skemmtun.
Helga Á. Thorlacius
Höfundur er skólasafnskennari í Glerárskóla.
RÁÐSTEFNA SKÓLASAFNSKENNARA