Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1883, Blaðsíða 32

28
en pær ættu að vera, því sá maður, sem á að greiða tekjuskatt af eign af 75 kr. tekjum,
hefur sjaldnast einmitt 75 kr. um árið af eign sinni, heldur hefur hann eitthvað frá
75—99 kr. Hvar skattanefndirnar hafa haft pessa aðferð, má sjá af pví, að í peim
hreppum eru áætlaðar tekjur af eign nákvæmlega hin sama upphæð og skattskjldar
tekjur. Að öðru leyti má sjá pað af skattaskránum, að tekjur manna eru sjaldan settar
of hátt, pví fjöldi af skattanefndunum er vanur að skrifa pað vottorð á skrána, að engin
kœra hafi lcomið fram á móti lienni, og sýnir pað, að allir hlutaðeigendur hafa verið
ánægðir með álit nefndarinnar; pó kemur pað fyrir, að menn bera sig upp undan of
háum skatti við skattanefndina, en pað er sjaldan.
Á hinn bóginn er skattanefndunum ærin vorkunn, pótt pær geti ekki náð
yíir allar tekjur hreppsmanna, eða kaupstaðarbúa, pví pær vantar mikið til pann stuðn-
ing sem tekjuskattslögin 14. des. 1877 ætlast til að pær fái. J>ótt 13. gr. lagannabjóði
mönnum að gefa skýrslu um tekjur sínar á haustum, pá gjörir pað naumast tíundi
hver maður. í reglugj. 15. maím. 1878 er ákveðið, að hver einstök skattanefnd skuli til-
kynna hinum hverjar eignir, og hverja atvinnu lireppsbúar peirra hafi par í hreppi; petta
gjöra skattanefndirnar alloptast, að pví er sýnist, en af pví að samgöngurnar eru svo seinar,
pá koma pessar tilkynningar jafnan of seint, eða 1—3 mánuðum eptir að skattanefndin
er búin að leggja skrána fram, og pær koma pví ekki að liði fyrr enn árið eptir, og
pað pví að eins, að peim hafi verið haldið saman. Skattanefndirnar eiga pessutan að
finna út árstekjur hvers manns 'J/4 ári eptirá, sem mun opt gjöra að verkum, að ýms
atriði gleymist, og svo mun verðlagsskráin, sem telgurnar eru reiknaðar eptir, allopt gjöra
peim örðugra fyrir. |>að er enn fremur ekki öllum gefið, pó peir sjeu valdir í skatta-
nefnd, að vita kjör hvers manns í sveitinni eða bænuni, og pannig kemur pað fram á
íslandi, sem er viðurkennt allstaðar annarstaðar, að tekjuskattur er hinn erfiðasti að
innheimta.
Hinar áætluðu tekjur af eign voru árin 1879—1881 milli 263 og 244 púsunda kr.
og svarar pað til eigna á milli 6 millíóna og 6,600,000 kr. J>ó menn viti, hve mörg
jarðarliundruð einstakir menn eiga, og pað sje hjerumbil kunnugt, live mikið einstakir
menn eigi af skuldabrjefum, pá er parfyrir ekki unnt að segja, hvort hjer komi allar
pær eignir fram til skatts, sem eiga með rjettu að koma fram. Fyrst og fremst verður
ekki sagt með vissu, hve mikið jarðarhundraðið gefur af sjer að meðaltali yfir allt land,
pví að skýrslur um afgjöld jarða peirra, sem einstakir menn eiga vanta fyrir síðustu ár.
Eitt hundrað í umboðsjörðum gaf af sjer árið 1880:
í Yestnumnaeyj asýsl u 7 kr. 84 a.
í Skógastrandarumboði 4 — 25 —
í Húnavatnssýslu 4 — 60 —
í Skagafjarðarsýslu 4 — 4 —
áður en umboðslaun, og öll smáútgjöld voru dregin frá. Af pví pessi eptirgjöld eru öll
reiknuð eptir verðlagsskrá, breytast pau líka árlega, og svo eru eptirgjöldin af landssjóðs-
eignum ekki sú hæsta leiga sem fengist getur, pví fjöldi af leiguliðunum hefur auk
eptirgjaldsins pá skyldu á herðum, að gjöra nokkrar jarðabætur árlega. í öðru lagi koma
pær fasteignir og skuldabrjef ekki til greinan sem eru í höndum peirra manna, sem ekki
hafa 50 kr. tekjur um árið.
Við tekjuskatt af eign mun pað pykja undarlegt, að framteljendum fækkar ár
frá ári og hin áætlaða upphæð lækkar að sami skapi öll árin. J>annig voru: