Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1883, Síða 33

Stjórnartíðindi C. 7.
29
Fi'arotcljendur. Áætl. tekjur.
1879 1530 263,302 kr.
1880 1460 253,252
1881 1435 244,680 —
og að sama stapi hefur skattur af eign og hin skattskylda uppliæð lækkað um leið.
Orsökin til pessa liggur í rerðlagsskránni, annaðkvort eingöngu eða að mestu leyti.
Skatturinn, sem er goldinn árið 1879, er greiddur af tekjunum sem gjaldpegninn kafði
1877, skatturinn 1880 af tekjunum 1878 og skatturinn 1881 af tekjunum 1879, og
flýtur pað af tekjuskattslögunum 14. des. 1877 6. gr. Jarðarafgjöldin eru vanalegast
ákveðin í veturgömlum sauðum, í smjöri og eptir meðalalin. I íiskiveiðistöðum eru pau
einnig ákveðin í liski. Meðaltal verðlagsskrárinnar fyrir allt ísland var á premur kin-
um fyrstnefnðu liðum:
Veturgaml Súrt smjör, Meðalverð
sauðir, allra rn. v,
alin á: alin á: alin á:
1877 94 aur. 64 aur. 58 aur.
1878 91 — 61 — 57 —
1879 90 — 61 — 55 —
og eptir pessara ára reynzlu virðast kinar áætluðu tekjur falla um 8000—10,000 kr.,
meðan pessir liðir í verðlagsskránni allir til samans falla frá 3—4 aura, og tekjuskattur-
inn af eign falla af sömu ástæðu um 200—450 kr. ]>ess skal pó getið, að petta meðaltal
er langt frá pví að vera nákvæmt — og pað er meðaltal verðlagsskrárinnar aldrei —
pví pær verðlagsskrár sem giltu fyrir stór svæði (t. d. 3—4 sýslur) eru látnar gilda jafnt
verðlagsskrám fyrir lítil svæði (t. d. 1 eða 2 sýslur), en pegar litið er á kinar einstöku
sýslur og verðlagsskrárnar sem liafa gilt fyrir pær, styrkist sú skoðun mjög, að verðlags-
skránni sje mest um pað að kenna, kvernig kinar áætluðu tekjur ganga upp og niður.
]>ar sem tekjur af atvinnu ganga upp og niður og muna mjög miklu ár frá ári,
svo munurinn milli kæstu og lægstu tekja í prjú ár kefur verið c. 56,000 kr. pá stafar
pað frá tekjum kaupmannanna; tekjur embættismanna eru ár frá ári næstum kinar sömu;
um kaupstaðaborgara má segja pað sama, pví tekjur liandiðnamanna kafa pessi 3 ár
mjög lítið breyzt, en verzlunin er allt öðrum lögum undirorpin, og úr pví að tekjuskattur
kaupmanna er reiknaður af eins árs tekjum kjer á landi, en ekki t. d. tekinn af peim
tekjum, sem kaupmaðurinn liefur kaft að meðaltali síðustu prjú árin, eins og margir álíta
rjettast, pá verða tekjur kaupmanna stundum káar og stundum lágar, stundum alls engar.
Aðmeðaltali voru á öllu landinu pessi prjú ár 1475 manns, sem guldu tekju-
skatt af eign og pví köfðu minnst 50 kr. tekjur. Að meðaltali kafði liver pessara manna
árlega 170 kr. tekjur. Miklu fleiri voru pó fyrir neðan meðaltalið (kjer um bil 75 af
kundraði) en fyrir ofan pað. Sje nú til pess litið, kvernig pessum eigum er skipt, pá
kefur verið samin tafla yfir pað árið 1880 (tekjuárið 1878) og var pað ár valið af pví
að samskonar tafla kefur verið gjörð yfir lausafjáreign landsbúa fyrir árið 1878, og
skiptast tekjur af eign niður sem eptirfylgjandi tafla sýnir: