Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1888, Blaðsíða 27

23
Athugasemdir
við skýrslur um efnakag sveitarsjóðanna árin 1882—85.
1. Tala þeirra, sevi leggja til sveitar, var:
1872- —75 að meðaltali 9986 manus
1876- _80 — 10744 —
Árið 1881 ... 11818 —
— 1882 ... 12116 —
— 1883 ... 12266 —
— 1884 ... 12291 —
— 1885 ... 12490 —
Tala Jpessara gjaldþegna kefur þannig fjölgað frá 1872—75 til 1885 um að tölunni
eða um 25.0 af liundraði, á sama tíma kefur fólkinu þó ekki fjölgað og keldur fækkað
en kitt, og sýna tölurnar því ljóslega, að gangurinn er sá, að láta alltaf fleiri og fleiri
kera byrgðina af sveitarþyngslunum. Af þeim sem gjalda til sveitar síðustu árin mun
ekki meira enn liðugur kelmingurinn vera bændur.
2. Afgjöldin af kristfjárjörðum hafa verið undanfarin ár:
1872—75 að meðaltali 2781 kr.
1876—80 —--------- 4331 —
Árið 1881................ 4386 —
— 1882................. 4402 —
— 1883................. 4801 —
— 1884................. 4798 -
— 1885................. 4936 —
Reiknuð í peningum, stígur þessi tekjugrein stöðugt öll árin ; frá 1872—75 til 1885 um
77.3 af hundraði; hækkunin stafar mest af verðlagsskránni, en jafnframt mun hún stafa
af því, að fyrstu árin hafa jarðarafgjöldin ekki verið svo nákvæmlega aðgreind, sem vera
skyldi, og þau því komið inn undir aðrar tekjugreinir að einhverju leyti. Eins og tekið
er fram í C-deild Stjórnartíðindanna 1885 bls. 44. og 45., voru hinar eiginlegu kristfjár-
jarðir alls 54 og sveitirnar áttu þess utan part í þremur jörðum öðrum; þessar jarðir eru
fastur köfuðstóll, sem ekki vex, nema verðlagsskráin hækki. En lóðarblettir í kaupstöð-
unum og bæir geta fjölgað og hækkað tekjugrein þessa, úr því þeir eru taldir með.
3. Vextir af peningum, sem sveitarsjóðirnir áttu, voru :
1872—75 að meðaltali 617 kr.
1876—80 —---------- 944 —
Arið 1881................ 1077 —
— 1882................ 1010 —
— 1883 ................. 920 —
— 1884.................. 958 —
— 1885.................. 953 —
Fimm ára tímabilið 1876—80 og fimm ára tímabilið 1881—85 er þessi tekjugrein
hjer um bil hin sama á pappírnum. Peningar þeir, sem sveitasjóðirnir virðast eiga, eru
öll þessi 10 ár frá 19—27000 kr. Meti maður jafnframt kristfjárjarðirnar til peninga
eins og þær rentuðu sig árið* 1885, þá munu eignir sveitarsjóðanna 1885 hafa numið í
Peningum á vöxtum hjer um bil.......................................... 25200 kr.
°g fasteiguum virtum til peninga á..................................... 123400 —
Samtals 148600 kr.