Norðurslóð - 13.12.1983, Page 15

Ingvar Gíslason:
Kynni af Kristjáni
Eldjárn
Framhald af bls. 13
Öldin okkar 1971-1975
ÖLDIN OKKAR 1971-1975. Gils
Guðmundsson tók saman. Helstu at-
burðirþessara ára eru raktir í hinu lif-
andi formi nútíma fréttablaðs: Þorska-
stríð, Vestmannaeyjagos, heimsmeist-
araeinvígi í skák, þjóðhátíð, þólitískar
sviþtingar og kvennafrt svo fátt eitt sé
talið. Ekki skal gleyma þeim smáu og
sþaugilegu atvikum sem krydda þjóðlíf-
ið á hverjum tíma. Allterþetta sagan í
fjölbreytileika sínum.
ALDIRNAR eru nú í tólfbindum og
gera skil sögu þjóðarinnar samfellt í
475 ár. Enginn íslenskur bókaflokkur
hefur öðlast slíkar vinsceldir. ALDIRN-
AR — LIFANDI SAGA LIÐINNA AT-
BURÐA í MÁLI OG MYNDUM. Sígilt
verk sem ekki má vanta í bókaskáþinn.
Athugtð hvort nokkurt fyrri bindanna
vantar. Þau eru:
Öldin sextánda I II 1501 — 1600
Öldin sautjánda 1601—1700
Öldin átjánda I II 1701—1800
Öldin sem leið I II 1801—1900
Öldin okkar I-IV 1901—1970
Vel færi á því að ein eða fleiri
af ræðum Kristjáns Eldjárns
yrði tekin upp í lestrarbækur
skólabarna sem dæmi um mælt
og ritað mál, sem stenst fyllstu
kröfur um vandað málfar og
listrænt form. íslenskir ungling-
ar ættu að læra utanbókar
einhverja ræðu hans með sama
hætti og sagt er að bandarísk
ungmenni læri Gettysborgar-
ávarp Abrahams Lincolns frá
orði til orðs. Reyndar áttu
þessir forsetar fleira sameigin-
legt en málsnilld og ást á móður-
máli sínu. Báðir voru sprottnir
upp úr alþýðumenningu ogáttu
þar ætíð rótfestu. Báðir áttu sér
draum um jöfnuð og jafnrétti
allra manna. Hvorugur þurfti
að hreykja sér til að öðlast
virðingu og traust, hvað þá til
að halda sjálfsvirðingu sinni.
Framhald af bls. 10
Þegar við vorum háttaðar
ofan í rúm hjá Snjólaugu á
Skáldalæk, sem okkur þótti
alltaf vænt um, tókum við til að
rifja upp bæjarnöfnin og nú var
listinn orðinn býsna langur.
Næsta morgun gengum við svo
yfir hálsinn, sem skilur á milli
Svarfaðardals og Árskógshrepps
og komum síðdegis i Hellu til
Sigurbjargar móðursystur okkar
og þá vorum við næstum því
komnar heim. Daginn eftir
tókum við mjólkurbílinn til
Akureyar og það stóð heima,
vika var liðinn frá því við
lögðum af stað í þessa miklu
göngu. Við vildum strax greiða
pabba „sögulaunin", settumst
inn á „kontórinn" hans og
þuldum bæjarnöfn og manna-
nöfn allt hvað af tók. Eitthvað
varð okkur á í messunni með
mannanöfnin, en bæjarnöfnin
mundum við í réttri röð og
fengum hrós fyrir.
Aldrei er hægt að þakka fyrir
slíka ferð og alla þá miklu
vinsemd og gestrisni, sem við
nutum í Svarfaðardal. Síðar í
lífinu hefi ég oft hugleitt, hve
vænt Svarfdælingum hljóti að
hafa þótt um föður minn, þótt
hann hyrfi þaðan ungur. Nafn
hans dugði okkur alls staðar. Það
var eins konar aðgangskort að
hjörtum og heimilum fólksins í
dalnum.
Anna Snorradóttir
Rjúpnaskytta aldarinnar Gestur
Hjörleifsson.
NORÐURSLÓÐ - 15