Tíðindi um stjórnarmálefni Íslands - 01.01.1864, Side 729
UM KENNSLU í LÆLNISFRÆÐI.
721
innar 12. d. septemberm. f. á., ybur til leibbeiningar og til þess 1863.
|iér birtib þaö í umdœmi því, sem þér erub yfir skipabir, og 28. maim.
auglýsií) þab sérstaklega Hjaltalín jústizrábi, ab fyrst um sinn
duglegum lœkni í Kaupmannahöfn, sem, um lei3 og notuð væru þau
lijálparmeðul, scm annars eru til, sérstaklega ætti að gefa sig við þvi
að leiðbeina þeim mönnum, sein komið hafa til háskólans til að búa
sig undir að verða læ.knar á Islandi, og gætu þeir ef til vill þannig
komizt af mcð tninni sljrk, er þeir eigi þjrftu að borga neitt fyrir
leiðbeininguna, svo að þrír gætu orðið stj'rksins að njötandi í einu.
Að vísu gat það cigi dulizt dómsmálastjórninni, að hin vísindalcga
og verklega menntun í læknisfræðinni, sem fengizt gæti á Islandi, ef
larið væri eptir uppástungum alþingis, yrði í ýmsum greinuin mjög
svo ófullkomin, cinsog heilbrigðisráðið sýndi frain á; en þarsem cins
er ástatt og nú er á Islandi, er nálega hclmingur af Iæknisembættunum
í landinu eru óveilt, fjrrir þá sök að enginn sækir um þau, og ckki
verður við þvi búizt, að þessi embælti, scm nú eru laus, að minnsta
kosti fj'rst um sinn verði skipuð innlendum vísindalega menntuðum
læknuin frá háskólanutn, þá gat dómsmálastjórnin eigi bctur séð, en
að ástæða væri til að fara í aðalatriðunum eplir uppástungu alþingis
í máli þessu, þó svo, að þetta fj’rirkomulag beri aðeins að alíta
sem bráðabirgðarráðstöfun, er gjörð sé vcgna sérstaklegra
kringumstæðna. Að vísu var læknasjóðurinn, er slofnaður var
með konungsúrskurði 12. ágústm. 1818, og nú á í innstæðu hér um bil
40,000 rdl., eiginlega ætlaður til að fjölga læknaembættum á Islandi,
en meðan ckki eru lil læknar í þau embættin, sem þegar cru til, virðist
mega til sanns vcgar færa að verja lillum hluta af árstekjum sjóðsins,
sem nú eru hérumbi! 2800 rdl., til kennslu handa læknaefnum á is-
Iandi. En að takmarka kennsluna á þann hátt, sem konungsfulltrúi
stakk upp á, og binda hana cinungis við aðstoðarlækna, þótti dómsmála-
stjórninni ckki ráðlegt; því fyrst og fremst heflr sú raun á orðið, að
nálega enginn hefir hingaðtil notað þessa kennslu í þau 11 ár, sem
liðin eru síðan konungsúrskurðurinn frá 1848 kom út, og í öðru lagi
er það auðsætt, að slíkir læltnar ckki gætu bætt úr þeim Iæknaskorti,
sem nú á sér stað, er þeir eigi mega við hafa láikningar upp á sitt
eigið eindæmi, heldur aðeins eptir fyrirsögn héraðslæknisins, en enginn
héraðslæknir er til í þcim héruðum, sem mest eru þurfandi læknis-
hjálpar; en að veita þcim meiri rétt virtist óráð eptir þeirri menntun,
sem ætlazt var.til að þeir fengju. A hinn bóginn virtist dómsmála-
stjórninni eigi heldur vcrða farið eptir uppástungum hins konunglega
heilbrigðisráðs um fyrirkomulag á máli þessu. jþær uppástungurnar,
scm cru til færðar við bókstafina a, b og d, eru að mestu leyti hinar
sömu og þær, er fyrrum komu frá Schlcisncr doktori; varð þá eigi séð