Víkurfréttir - 08.03.2007, Blaðsíða 18

18 VÍKURFRÉTTIR Á NETINU • www.vf.is • LESTU NÝJUSTU FRÉTTIR DAGLEGA!VÍKURFRÉTTIR I 10. TÖLUBLAÐ I 28. ÁRGANGUR
�����������������
��������������� ������ �������������
������������������������������������
�����������������
��������������������������
����������������������������
��������������������������������������
�����������������������������������
������������������
����������
����������
�������������������������������������������������������
��������������������������������������������
����������������������
��������������������������
������������������������
��������������������
�����������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������
Í dag, 8. mars, á Alþjóðlegum baráttudegi kvenna, hefst
átak Reykja-
nes bæj ar og
fleiri sveitarfé-
laga á Íslandi
gegn heimilis-
ofbeldi. Mark-
mið ið er að
vekja athygli
almennings á
því vandamáli sem heimilisof-
beldi er og benda á leiðir til
lausnar og úrbóta í þessum
mál um. Í skýrslu frá 1997
kemur fram að 14% íslenskra
kvenna hafi verið beittar of-
beldi af hendi núverandi eða
fyrrverandi maka og 7% hafi
verið beittar mjög grófu of-
beldi. Í nýjum upplýsingum
frá Evrópuráðinu kemur fram
að 12-15% Evrópskra kvenna,
eldri en 16 ára, eru þolendur
heimilisofbeldis í samböndum
sínum, auk þess sem margar
halda áfram að vera fórnar-
lömb andlegs og kynferðislegs
ofbeldis af hendi þessara sömu
aðila eftir að hjónabandi eða
sambúð lýkur.
Heim il is of beldi á sér ýmis
birtingarform, þar á meðal ein-
angrun, efnahagslega stjórnun,
tilfinningalega kúgun, hótanir
og andlegt niðurbrot, kynferð-
isleg misnotkun og líkamlegt
ofbeldi. Líkamlega ofbeldið er
það sem er sýnilegast en oftast
er það andlega ofbeldið sem er
það erfiðasta að vinna úr. Við-
brögð umhverfisins við því að
opna umræðuna um heimilisof-
beldi hefur mikið að segja þegar
þolendur og gerendur vilja leita
sér aðstoðar og vinna úr sínum
málum. Það er auðvelt fyrir þá
sem þekkja ekki til að slá fram
frösum eins og Af hverju fer
hún bara ekki? Ég myndi ekki
láta bjóða mér þetta? Með
slíkum fullyrðingum gerum við
hlutaðeigandi erfiðar um vik að
gera eitthvað í sínum málum.
Við megum ekki gleyma því að
í ofbeldissamböndum er konan
nið ur brot in og sjálfs mynd
hennar í molum, hennar eigin
tilfinningar eru hættar að skipta
máli. Þegar hún íhugar kosti
sína í stöðunni speglar hún sig
í tilfinningum og viðbrögðum of-
beldismannsins auk þess að vera
oft háð honum efnahagslega. Í
flestum tilvikum bera konur það
ekki utan á sér ef þær búa við
heimilisofbeldi og því getur slík
aðstaða hafa verið svo vel falin
að jafnvel fólk úr nánasta um-
hverfi hefur ekki hugmynd um
það sem átt hefur sér stað innan
veggja heimilisins. Vanlíðan sem
heimilisofbeldi fylgir brýst oft út
í líkamlegum einkennum sem
leitað er til heimilislæknisins
með án þess að sannleikurinn
um stöðu mála komi fram. Það
er stórt skref að tala um vanda-
mál sín og getur tekið langan
tíma fyrir konuna að brjótast
útúr heimilisofbeldinu, en oft-
ast felst besti stuðningurinn í
því að hlusta á í trúnaði án þess
að dæma. Þar sem þolendur
upplifa oft að ofbeldið sé þeim
að kenna, heimilisofbeldið sé á
þeirra ábyrgð, er nauðsynlegt að
koma þeim skilaboðum á fram-
færi að ofbeldi sé aldrei réttlæt-
anlegt. Samfélagið verður að
vera tilbúið til að hlusta og ræða
málin, ekki síst atvinnurekendur
og samstarfsfólk. Það getur verið
mjög mikilvægt að breytingar
gangi hratt fyrir sig þegar þol-
andi ákveður að rjúfa vítahring-
inn, t.d. á launagreiðslum ekki
hvað síst í þeim tilvikum þar
sem laun viðkomandi hafa verið
lögð inná reikning makans.
Reykjanesbær tekur í samvinnu
við Hafnarfjörð, Garðabæ, Kópa-
vog, Mosfellsbæ og Árborg þátt
í útgáfu og dreifingu póstkorts
inn á öll heimili í sveitarfélög-
unum, með upplýsingum um
hvert þolendur og gerendur geta
leitað eftir aðstoð, auk þess að
dreifa veggspjöldum með slag-
orðum átaksins víða um bæinn
til að vekja athygli á málefn-
inu. Bókasafn Reykjanesbæjar
mun stilla upp sýningarstandi
með bókum og safnagögnum
um heimilisofbeldi og annað of-
beldi gegn konum og börnum.
Unglinga á leiklistarnámskeiði
Fjör heima munu í vik unni
flytja gjörning um málefnið, í
lífsleikni í 10. bekk Njarðvíkur-
skóla verður málefnið tekið til
umfjöllunar og í Fjölbrautaskóla
Suðurnesja verður umfjöllun
um heimilisofbeldi gerð skil í
átaksvikunni. En Reykjanesbær
vinnur ötullega að öðrum verk-
efnum í baráttunni gegn ofbeldi
og afbrotum gegn náunganum
og þá sérstaklega börnum. Má í
því sambandi nefna fyrirhugað
námskeið fjölskyldu-og félags-
þjónustu Reykjanesbæjar fyrir
starfsmenn bæjarins sem vinna
með börnum og unglingum.
Námskeiðinu er ætlað að efla
þekkingu starfsmanna á því
hvernig greina megi ofbeldi
gegn börnum og hvernig eigi
að bregðast við komi slík mál
upp á í þeirra starfi, auk þess
að efla þekkingu starfsmanna á
því í hvaða feril slík mál fara og
hvernig vinnuferli barnaverndar
er frá tilkynningu til úrræða.
Í sumum grunnskólum Reykja-
nesbæjar er verið að innleiða
Olweusaráætlunina gegn einelti
meðal barna og unglinga. Einelti
er staðreynd í íslensku samfélagi,
skaðleg fyrir hvern þann sem
fyrir því verður. Birtingarform
eineltis er bæði beint, s.s. högg,
spörk, blótsyrði eða niðurlægj-
andi og háðslegar athugasemdir
eða óbeint eins og t.d. illt umtal
og útilokun frá félagahópnum.
Í Noregi hefur verið sýnt fram
á að einelti hefur minnkað um
allt að helming í þeim skólum
sem tekið hafa upp Olweusar-
áætlunina.
Annað verkefni sem fór af stað
seinni hluta síðasta árs fyrir til-
stilli menningar-íþrótta-og tóm-
stundasviðs Reykjanesbæjar og
er hluti af aðgerðaáætlun Reykja-
nesbæjar gegn ofbeldi og vímu-
efnanotkun á skemmtistöðum
í Reykjanesbæ er námskeið
Lýðheilsustöðvar og Reykjanes-
bæjar “Rétt ákvörðun - skyn-
samleg við brögð fyrir veitinga-
húsamenn” Með námskeiðinu
er verið að efla þekkingu dyra-
varða og barþjóna til að koma í
veg fyrir ofbeldi með því að taka
rétt á málum við þær aðstæður
þegar ofbeldi gæti komið upp, í
tengslum við neyslu áfengis eða
annarra vímuefna, auk þess sem
verið er að styrkja veitingahúsa-
menn í þeirri aðgerð sinni að
virða og viðhalda reglum um
takmörkun aðgengis ungs fólks
að vínveitingahúsum og aldurs-
takmörk við áfengissölu.
Frekari aðgerða er að vænta og
er það til samræmis við aðgerða-
áætlun ríkis og sveitarfélaga
vegna ofbeldis á heimili og kyn-
ferðislegs ofbeldis gegn konum
og börnum sem tók gildi í ár og
gildir til 2011.
Nú er komið að okkur samborg-
urunum að standa saman gegn
heimilisofbeldi, hlusta án þess
að dæma og vera sá stuðningur
sem nauðsynlegur er til að ein-
staklingum og fjölskyldum sem
búa við heimilisofbeldi sé gert
kleift að rjúfa þögnina og leita
sér aðstoðar.
Árni Sigfússon bæjarstjóri
Stöðvum heimilisofbeldi
Árni Sigfússon, bæjarstjóri Reykjanesbæjar, skrifar: