Dagblaðið Vísir - DV - 17.11.2017, Blaðsíða 70

46 fólk Helgarblað 17. nóvember 2017
M
argrét Kristín Sigurðar-
dóttir (Fabúla) fagnar
tuttugu ára tónlistarferli
með stórtónleikum í
Gamla Bíói 30. nóvember. „Ég ætla
að halda upp á þetta ferðalag sem
hófst fyrir tuttugu árum og gleðj-
ast með þeim sem hafa verið sam-
ferða mér. Á tónleikunum flyt ég
lög af öllum fjórum plötunum mín-
um og einnig nýtt efni. Ég er með
sviðshönnuð og vídeólistafólk með
mér og við förum á flug með áhorf-
endum í sýningu sem verður mjög
sjónræn. Búum til ólíka heima fyrir
ólík lög. Við bjóðum líka upp á alls
kyns konfektmola í formi ólíkra og
óvæntra gesta.“
Margrét er þekkt undir lista-
mannsnafninu Fabúla og er spurð
af hverju hún hafi tekið sér það
nafn. „Ég hafði búið erlendis í fimm
ár, kom heim og hélt mína fyrstu
tónleika, djasstónleika, sem Magga
Stína, á Púlsinum. Þá var nafna mín
Blöndal komin í tónlistarbransann
undir þessu sama nafni sem olli
alls konar misskilningi.
Fabúlu-nafnið var upphaflega
hugsað sem tvíeykisnafn. Við vor-
um tvö saman að framleiða plötu
þar sem allir textarnir voru litlar
sögur og okkur fannst Fabúlu-
nafnið henta mjög vel. Svo þróað-
ist það þannig að Fabúlu-nafnið
var nefnt þegar plötuna, eða nafn
mitt bar á góma og ég ákvað að
leyfa þessu að þróast þannig.
Nafnið varð smátt og smátt mitt
og mér fór að þykja æ vænna um
það.“
Farvegur til að vinna úr sorginni
Byrjaðir þú snemma að syngja og
semja lög?
„Ég var alltaf með annan fót-
inn í tónlist, en í æsku minni var
ég ekki að semja lög heldur ljóð
og sögur. Ég byrjaði að semja lög
vegna þess að ég hafði þörf fyrir að
finna sögunum farveg. Lag og texti
verða oftast til samtímis, en orðin
eru þó skrefi á undan. Orðin leiða
mig áfram. Ég ætlaði að skrifa
skáldsögu þegar ég var 10 ára
og þetta varð svolítill doðrantur.
Sagan hét Brúskur og mamma
var voða hrifin. Hins vegar leyfði
hún sér að gera athugasemd við
endinn. Þá stakk ég bókinni eitt-
hvert inn í fataskáp og hún týndist.
Var óþolinmóð þá og er enn.
Kannski róast ég með aldrinum.
Ennþá hentar mér best að tjá mig
afmarkað og stutt, eins og í ljóðum
og lagatextum.“
Margrét hefur samið nokk-
ur lög við ljóð Gerðar Kristnýjar.
„Það kom upp hugmynd um að
setja upp leikverk byggt á ljóðum
hennar. Ég var beðin um að semja
tónlist við það, ég sökkti mér ofan
í ljóð hennar og er búin að semja
nokkur lög við þau og mun flytja
eitt þeirra á tónleikunum. Gerður
tvinnar saman sársauka, fegurð og
kaldhæðni á áhrifamikinn hátt.“
Á tónleikunum flytur Margrét
einnig lag sitt Diamond Boy sem
hún tileinkar vini sem var beittur
ofbeldi í æsku. „Ég var á ferðalagi
á Írlandi og hitti þar mann og við
fórum að spjalla saman. Hann
sagði mér að hann hefði orðið
fyrir einelti í skóla og á sama tíma
hefði faðir hans beitt hann ofbeldi.
Þegar ég kom upp á hótelherbergi
eftir að hafa talað við hann þyrmdi
yfir mig vegna sögu þessa drengs
sem hafði ekki átti sér öruggan
stað. Ég settist niður og samdi
lag sem ég tileinka honum og öll-
um þeim sem hafa orðið að þola
hörmungar eins og þessar. Mesta
meinsemd hvers þjóðfélags er að
börn skuli þurfa að alast upp við
ofbeldi.“
Hefur þú sjálf upplifað mikinn
sársauka á ævinni?
„Í æsku bjó ég við mikla ást og
öryggi. Tilveran hrundi hins vegar
þegar systir mín fyrirfór sér 29 ára
gömul, þá var ég 26 ára. Hún var
bráðþroska barn og hafði snemma
áhyggjur af mörgu og glímdi við
þunglyndi. Við vorum mjög nánar.
Þegar hún dó ég var ég í leiklistar-
námi í Noregi og var tvístígandi
hvort ég ætlaði að helga mig leik-
listinni eða tónlistinni. Ég valdi
tónlistina, hún varð minn farvegur
til að vinna úr sorginni.“
Þröngar áherslur skólakerfisins
Margrét er kennaramenntuð og
hefur starfað sem kennari með-
fram því að sinna tónlistinni. Hún
hefur sterkar skoðanir á skóla-
málum. „Um tíma vann ég sem
kennari í Hlíðaskóla og starfaði
við deild þar sem voru börn sem
engin úrræði voru fyrir í hefð-
bundnum skólum. Deildina köll-
uðum við vinnustofu, og þar
voru fimm nemendur með ýmsar
greiningar. Þeir voru miklir orku-
boltar og snillingar, en hæfileik-
ar þeirra lágu á ólíkum sviðum.
Námið var sniðið að þörfum þeirra
og áhugamálum. Einn þeirra átti
t.d. talsvert erfitt með samskipti
en hafði mikla smíðahæfileika.
Við unnum því náið með smíða-
kennaranum, drengurinn fékk
auka smíðatíma og aðstoðaði líka
yngri börn. Í smíðastofunni var
sjálfsmynd hans sterk, þar naut
hann sín til fulls og það hafði áhrif
á alla líðan hans og samskipti. Al-
fræðiorðabækur og Lifandi vís-
indi voru svo alltaf við hendina
hjá okkur í vinnustofunni, því vís-
indaáhugi sumra þeirra var gífur-
legur. Einnig sökktum við okkur í
skáldsögur, lásum mikið saman og
tefldum og hreyfðum okkur. Svo
tókum við rútínuvinnu í námsbók-
unum í stuttum törnum.
Ég tel skyldu mína sem kennara
vera númer eitt, tvö og þrjú þá, að
sjá einstaklinginn, styrkleika hans
og gefa honum færi á að blómstra
á eigin forsendum. Því spyr ég
gjarnan nemandann: Hvenær ertu
glaðastur/glöðust? Hvað finnst
þér skemmtilegast að gera? Því
þar sem gleðin liggur, liggja gjarn-
an hæfileikarnir. Þar liggur styrk-
urinn og krafturinn.
Börn ættu að fá að velja miklu
fyrr. Við vitum innst inni hver við
erum ansi snemma. Svo er stund-
um eins og við týnum okkur á
unglingsárunum og finnum okkur
aftur síðar. Kannski myndum við
síður týna okkur ef við fengjum
viðurkenningu á því hver við erum
í skólakerfinu.
Ég myndi vilja breyta skóla-
kerfinu töluvert, koma með val
möguleika inn mun fyrr og byggja
það upp eins og smiðjur. Vísinda-
smiðju, bókmenntasmiðju, hand-
verkssmiðju, leiklistarsmiðju,
myndlistarsmiðju, stærðfræðis-
miðju o.fl. Nemendur gætu valið
sér smiðjur eftir áhugamálum og
fengið að grúska og blómstra, hver
á sínu sviði. Einhverja grunnþekk-
ingu og innsýn fengju allir á ólík-
um sviðum, en fengju að eyða mun
meiri tíma á áhugasviði sínu en nú
er. Þetta myndi gera öllum jafn hátt
undir höfði, byggja upp sjálfsmynd
og koma í veg fyrir að nemendur
finni sig alls ekki í skólakerfinu
og týni sér alveg. Hve margir hafa
ekki hrökklast út úr skólakerfinu,
upplifað sig sem tapara af því að
áherslur skólakerfisins hafa verið
of þröngar? Sem betur fer er nám í
grunnskólum orðið mun fjölbreytt-
ara en áður var og tillit til einstak-
linga meira, en við þurfum að
gera betur. Þegar ég hóf kennslu
við deildina í Hlíðaskóla, var hug-
takinu „einstaklingsmiðað nám“
mikið haldið á lofti. Á sama tíma
var ákveðið að koma á samræmd-
um prófum í 4. bekk. Þvílíkar hróp-
andi andstæður. Að láta öll 9 ára
börn á landinu taka sömu prófin er
skelfileg hugmynd. Þau eru hvert á
sinni leið og gjörsamlega tilgangs-
laust að vera að mæla hvar þau
standa hvert miðað við annað á ör-
fáum afmörkuðum sviðum.“
Leiklistarnám og
kvikmyndahlutverk
Það eru ekki einungis tónlistin
og kennslan sem heilla Margréti.
Fyrir tveimur árum lauk hún leik-
listarnámi í London. „Leiklistin
hefur alltaf verið hluti af mér,“
segir hún. Hún fer með hlutverk í
kvikmyndinni Taka 5 sem Magnús
Jónsson leikstýrir og skrifar hand-
rit að og verður frumsýnd 2018.
Hún fer einnig með lítið hlutverk
í annarri þáttaröðinni af Ófærð.
Margrét fer einnig við og við til
London að vinna við talsetningu
og á dagskrá er verkefni í desem-
ber sem hún segist ekki geta skýrt
frá að sinni.
Þú ert að fagna tuttugu ára tón-
listarferli. Ertu sátt við þá leið sem
þú valdir þér í listinni?
„Að einhverju leyti velur maður
meðvitað, en að öðru leyti leiðir
lífið mann. Ég hef samið tónlist
mína af einlægni og það hefur leitt
mig áfram. Einhvern tímann var
ég spurð hvort mér fyndist ég hafa
náð langt. Svar mitt er já, því ég hef
náð inn í hjörtu fólks og þangað
var ferðinni alltaf heitið.“ n
Orðin leiða mig áfram
Margrét Kristín Sigurðardóttir fagnar tuttugu ára tónlistarferli með stórtónleikum
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@dv.is „Ég hef samið tónlist mína af
einlægni og það hefur
leitt mig áfram.
Margrét Kristín Sigurðardóttir
„Ennþá hentar mér best að tjá mig
afmarkað og stutt, eins og í ljóðum
og lagatextum.“ Mynd Brynja