Land & synir - 01.07.2002, Page 7

Hvaö er hægt að gera með nýjum Sjónvarpsmyndasjóði?
í skýrslunni er stillt upp nokkuð hóflegri en þó fjölbreytilegri framleiðslu leikins efnis í íslensku sjónvarpi. Miða er við að framleidd
sé á einu ári gamanþáttaröð (12 x 30 mínútur), sápa (12 x 45 mínútur), þrjár þáttaraðir (4x55 mínútur) og átta sjónvarpsmyndir (8
x 58 mínútur).
Tegund efnis Fjöldi þátta Lengd í mínútum Fjöldi mínútna Mínútuverð Kostnaður
Gamanþáttaröð 12 30 360 194.444 69.999.840
Sápa 12 45 540 194.444 104.999.760
Þáttaröö (3*4) 12 55 660 293.750 193.875.000
Sjónvarpsmyndir 8 58 464 293.750 136.300.000
SAMTALS 2.024 505.174.B00
(skýrslunni er einnig varpað fram hugmyndum um hvernig Ifklegt er að fjármagna mætti sjónvarpsframleiðslu fyrir rúmlega hálfan
milljarð:
Sjónvarpssj. Sjónvarpsst. Aðrir innl. aðilar Erl. sjóðir Erl. meðframl. Samtals
Fyrir innl. markað 85,0% 12,5% 2,5% 0,0% 0,0% 100,0%
Gamanþáttaröð 59.499.864 8.749.980 1.749.996 - - 69.999.840
Sápa 89.249.796 13.124.970 2.624.994 - - 104.999.760
Fyrir innl. og
erl markað 42,3% 20,8% 2,6% 14,5% 19,8% 100,0%
Þáttaröð 82.009.125 40.345.388 5.021.363 28.111.875 38.387.250 193.875.000
Sjónvarpsmyndir 57.654.900 28.364.030 3.530.170 19.763.500 26.987.400 136.300.000
Samtals 288.413.685 90.584.368 12.926.523 47.875.375 65.374.650 505.174.600
Miðað við ofangreindar forsendur um skiptingu fjármögnunar þyrfti að safna tæplega 290 milljónum til úthlutunar
Sjónvarpsmyndasjóðs til þess að framleiða leikið fslenskt sjónvarpsefni fyrir rúmlega hálfan milljarð. Búast mætti við rúmum 113
milljónum frá erlendum sjóðum og meðframleiðendum og rúmum 103 milljónum frá innlendum sjónvarpsstöðvum og öðrum
innlendum aðilum. Sjá nánar í skýrslu Aflvaka.
Samanlagðir árlegir styrkir til leikhúsa á Islandi eru að minnsta kosti
300 milljónum hærri en styrkir til kvikmynda. Efyfirvöld ákvæðu að setja
jafn mikið fé samtals í kvikmyndir og leikið sjónvarpsefni og þau verja nú
til að styrkja leikhús myndu opnast möguleikar á að stofna 300 milljóna
króna sjónvarpsmyndasjóð. Með þá upphæð í höndunum mætti hefja
framleiðslu á fjölbreyttu leiknu sjónvarpsefni, vönduðu afþreyingarefni
og stökum myndum og þáttaröðum, fyrir um hálfan milljarð. I mörgum
tilvikum væru að auki sölumöguleikar út fyrir landsteinana.
Telja má að fé sem varið er til framleiðslu á leiknu efni í sjónvarpi geti
skilað umtalsverðum upphæðum inn í tandið. Ef stjórnvöld legðu fram
tæplega 300 milljónir til framleiðslu leikins sjónvarpsefnis myndi það
ekki einungis leiða til byltingar í gerð þess. 113 milljónir gætu komið inn
í landið frá erlendum sjóðum og samframleiðendum. Þess má geta að
þetta fé kemur ekki nema sem mótframlag við innlent fé. Öflug innlend
framleiðsla er því forsenda fyrir því að það komi inn í landið. Leiða má
rök að því að yfirvöld fengju allt að 151 milljón af framlagi sínu til baka í
formi skatta en endurgreiddu að hámarki rúmlega 26 milljónir vegna
framleiðslunnar á grundvelli laga um tímabundnar endurgreiðslur vegna
kvikmyndagerðar. Lögin gilda til 2006. Endanlegur kostnaður ríkisins við
sjónvarpsmyndasjóð sem leiddi til framleiðslu fyrir rúman hálfan milljarð
yrði því tæplega 163 milljónir króna. Til viðbótar þessu gætu orðið til um
117 ný störf í íslenskri sjónvarps og kvikmyndagerð.
Sjónvarpsmyndasjóður hefði margvísleg jákvæð áhrif. Sjóðurinn gæti
orðið til þess að allar innlendar sjónvarpsstöðvar myndu framleiða leikið
efni. Hann myndi hafa gríðarleg, jákvæð áhrif á íslensk kvikmynda-
fyrirtæki sem mörg hver eiga undir högg að sækja. Þá eru ótalin þau
jákvæðu áhrif sem aukið fé til gerðar leikinna innlendra sjónvarpsverka
gæti haft á allar tengdar listgreinar, svo sem leiklist, tónlist og myndlist.
Til viðbótar hefðu svo íslensk fýrirtæki hag af því að geta birt auglýsingar
sínar með staðbundnu efni af sömu gæðum og það erlenda efni sem augl-
ýsingar sópast nú
hvað mest að.
Forvígismenn
kvikmyndagerðar-
manna og Bandalags
íslenskra listamanna
eru fýlgjandi því að
komið verði á fót
sjónvarpsmyndasjóði
til að efla gerð leikins
sjónvarpsefnis. Það
gæti orðið íslenskri
menningu mikill
styrkur á tíma þar
sem æ meira er sótt
að litlum málsam-
félögum. Aukið inn-
lent leikið efni myndi
treysta sjálfsvitund
íslendinga. Hliðar-
afurð yrði meira
erlent fé inn í
framleiðslu innlends
efnis, efld dagskrá
allra íslenskra sjón-
varpsstöðva, traustari
rekstur íslenskra
kvikmyndafyrir-
tækja og meiri og
íjölbreyttari atvinna
fyrir fólk úr öllum
listgreinum.
Með sjónvarpsmyndasjóði væri verið að leggja fé í gerð efnis, ekki
byggingar eða dreifikerfi. Með honum væri einnig verið að efla sjálfstæða
íslenska framleiðendur en á það er víða lögð áhersla í uppbyggingu
sjóðakerfa í dag. MEDIA, en það er nafn á átaksverkefni til eflingar
evrópsks kvikmynda- og sjónvarpsiðnaðar, veitir til að mynda styrkjum
sínum til sjálfstæðra framleiðenda vegna þess að forvígismenn
áætlunarinnar telja að þannig sé þeim best varið. Mikilvægt er þó að gæta
þess við uppbyggingu sjóðs af þessu tagi að frumkvæði og stefna
dagskrárstjóra sjónvarpsstöðvanna sé virt og ekki sé tekið fram fyrir
hendur þeirra.
Ástæða þess að ekki hefur gengið betur að framleiða innlent sjónvarps-
efni til þessa en raun ber vitni hefur verið skortur á þelekingu og fé. Eftir
gróskuna í íslenskum kvikmyndum undanfarin ár vantar nú einungis fé.
Kominn er upp kvikmyndaiðnaður á íslandi sem getur stutt og leitt
uppbyggingu í framleiðslu sjónvarpsefnis. Islenskir kvikmynda-
framleiðendur búa yfir þekkingu og hafa erlend sambönd. Þeir hafa burði
til að nýta hæfileika og fé vel. Þeir hafa einnig getu til og hag af að sækja
erlent samframleiðslufé.
Um skýrsluna og tilurð hennar
Skýrslan er unnin af Sigurði G. Valgeirssyni á vegum Aflvaka hf. og að tilhlutan Bandalags
íslenskra listamanna, Félags kvikmyndagerðarmanna, Framleiðendafélagsins SÍK og
Kvikmyndasjóðs íslands. Tilgangurinn er að sýna stöðu leikins efnis í sjónvarpi, meta
framtíðarhorfur að öllu óbreyttu og benda á leiðir til að styrkja þetta mikilvæga svið
menningar og sérþekkingar. Skýrslan er að sumu leyti framhald af skýrslunni
„Kvikmyndaiðnaðurinn á íslandi - staða, horfiir og möguleikar" sem unnin var af
Viðskiptafræðistofnun Háskóla íslands fyrir Aflvaka hf. og birt í september 1998. Ýmsir telja
að sú skýrsla hafi gerbreytt stöðu kvikmyndaiðnaðarins með því að opna augu stjórnvalda og
almennings fýrir þeirri miklu efnahagslegu, atvinnulegu og menningarlegu þýðingu sem
þessi vaxandi atvinnugrein hefur. í kjölfar skýrslunnar var Kvikmyndasjóður t.d. efldur og
sett lög til að ýta undir kvikmyndagerð hér á landi. Ekki þarf að deila um afraksturinn af
þeim aðgerðum.
LAND&SYNIR 7