Land & synir - 01.07.2002, Page 11

L&S: Hvernig viljið þið sjá þessa tegund kvikmyndagerðar þróast í nánustu framtíð?
BJARKI: Það þarf nauðsynlega að stórauka framleiðslu á íslenskum
myndum. DV myndirnar gætu hugsanlega gert okkur kleiít að framleiða
meira, fá meiri breidd og gera fleiri tilraunir.
ARI: Ég held að mynd sem er tekin upp með ódýrri tækni þurfi miklu
betra handrit en mynd sem getur falið sig á bak við eitthvað annað. Sá
tími er því miður liðinn að hægt sé að gera ódýrar myndir eins og t.d.
Dalalíf, sem gerð var algerlega án styrkja, ná inn 85.000 áhorfendum og
standa eftir með stórgróða. Ég held samt að það sé alveg hægt að
framleiða myndir sem beint er fyrst og fremst
að heimamarkaði. Hægt er að sjá fyrir sér að hér
væru gerðar myndir sem kostuðu svona 30-40
milljónir, allir fengju borgað fýrir sína vinnu,
framleiðslufýrirtækið fengi einnig greitt sitt.
Svona verkefni þyrfti um 20 milljónir í styrk frá
Kvikmyndasjóði, þá væri komin raunverulegur
grundvöllur fyrir þá sem vildu taka áhættu á að
ná einhverjum áhorfendum á Islandi. 30.000
áhorfendur gæfu þá svona 15 milljónir eftir að
búið er að greiða auglýsingar og annan dreif-
ingarkostnað. Mynd sem 30.000 Islendingar sjá
er í raun mjög góður díll fyrir 20 milljónir
króna. En þegar menn eru komnir með myndir
sem kosta yfir hundrað milljónir, þá eru bara
komnir allt aðrir hagsmunir í spilið.
ÞÓRIR: Ég er alveg sammála Ara með að Kvik-
myndasjóður komi þessu í einhvern farveg en
ég vildi líka sjá Sjónvarpið gera eitthvað eins og
t.d. sjónvarpsseríur og annað leikið efni. Það
vantar tilfmnanlega vettvang til að vinna fyrir
sjónvarp.
ARI: Að vinna fagmannlega á DV vélar opnar
alveg óendanlega möguleika varðandi sjón-
varpsefni. Og þá efni sem er ekki tekið í stúdíói
því að búnaðurinn er það léttur að hægt er að
taka hvar sem er, nýta sér hreyfanleika þessara
tækja, losna við að smíða leikmyndir en hafa
samt ágætis áferð á myndunum. Þarna opnast
líka möguleikar fyrir menn til að að þjálfa sig
upp, því kvikmyndagerð er ekkert annað en
þjálfun. Þessu má líkja við að ef þú ætlar að
verða meistari á skautum en ferð bara á skauta
á 10 ára fresti dettur þú alltaf á rassinn.
BJARKI: Sem forstöðumaður Kvikmyndasafns Islands stúderaði ég
íslenska kvikmyndagerð vítt og breitt á sínum tíma. Gríðarlegt hökt
einkennir flest íslensk framleiðslufyrirtæki. Ekkert þeirra virðist búa við
jafnan og öruggan rekstur. Reglan virðist sú að menn búa til mynd á um
3ja til 4ra ára fresti, alveg sama hvort þeir slá í gegn eða ekki, það er ekkert
samhengi þar á milli. Manni finnst auðvitað grátlegt hversu langan tíma
tekur að byggja upp einhvern kúltúr í greininni og hvað við neyðumst til
að draga stórar ályktanir af örfáum myndum. Þessvegna væri mjög
æskilegt ef í gangi væri tiltölulega öflug framleiðsla af ódýrum myndum.
Þar með er ég alls eldcert að segja að við eigum ekki líka að gera dýrari
myndir. Ég held að ef við settum markið örlítið hærra ykjust líkurnar á
góðri uppskeru. Þessvegna finnst mér mikilvægt að auka framleiðsluna en
það þarf að gera með raunhæfum hætti, eins og t.d. að styrkja vel ódýrar
myndir sem fyrst og fremst er beint á innanlandsmarkað. Mér finnst mjög
dónalegt að sjá hvað við leggjumst upp á erlendar þjóðir varðandi
fjármagn. Kvikmyndasjóður úthlutar ár eftir ár 5 -7 myndum sem allar
eiga að fá pening úr einhverjum erlendum sjóðum og það er alltaf verið
að lækka innlenda hlutfallið og ætlast til að útlendingarnir komi með
meira.
ÞÓRIR SNÆR: Já ég er sammála því að þessu þarf að koma í einhvern
farveg. Þetta “lotterísástand” á Kvikmyndasjóði er mikill galli, það er
engin leið að vita frá ári til árs hvað er í gangi. Ég held að þetta stefnuleysi
hafi bitnað mjög á áhorfendum síðustu 10 árin, með þeim afleiðingum að
bíókynslóðin núna, fólk frá ca. 15-25 ára, er mjög fráhverf íslenskum
myndum því hún hefur í rauninni ekki fengið neitt íslenskt bíó við sitt
hæfi. Gemsum var beint að þessum hóp en við rákumst þar á mjög
neikvæð viðhorf gagnvart íslenskum myndum.
ARI: Þetta sýnir hversu gríðarlega mikilvægt er
að leggja áherslu á að venja krakkana við
íslenskar myndir. Tökum leikhúsið sem dæmi.
Ég fór ungur að sjá Kardimommubæinn í
Þjóðleikhúsinu og skemmti mér konunglega.
Síðan hef ég alltaf haft mjög jákvæðar til-
finningar gagnvart Þjóðleikhúsinu. Ef fýrsta
íslenska myndin sem þú sérð sem barn eða
unglingur er alveg drepleiðinleg þá eru allar
líkur á að þú takir langan sveig framhjá
íslenskum myndum í framtíðinni. Við verðum
að rækta þetta frá upphafi, sinna börnunum og
unglingunum líka.
ÞÓRIR SNÆR: Maður vonar bara að
Kvikmyndasjóður og Sjónvarpið fari að vinna á
faglegri hátt, þannig að afstaða verði tekin til
verkefna út frá þáttum eins og hverjir koma að
þeim, hverjir eru möguleikar verkefnisins hérna
eða hvernig séns á myndin á erlendum mark-
aði. Það verður að vera í gangi “díalógur” á
milli mín sem framleiðanda og Kvikmynda-
sjóðs, á faglegum grundvelli. Ekki bara eins og
nú þegar maður leggur fram umsókn og fær
kannski ekkert svar, engar vísbendingar um
viðhorf til þess sem maður er að gera.
BJARKI: Ég held að þetta sé algjört höfuðatriði.
Sjóðurinn þarf að vera fýrirtækjavænni. Maður
eins og Þórir Snær er t.d. afar verðmætur fyrir
íslenska kvikmyndageirann. Ungur maður sem
einbeitir sér að framleiðslu og er að vinna með
leikstjórum og handritshöfundum á ýmsum
aldri. Það er algjört skilyrði ef Kvikmynda-
sjóður vill gera mikið gagn að hann styðji við
menn sem vinna faglega og hafa sýnt metnað í starfi.
ARI: Það þarf að bera virðingu fyrir framleiðslu og þekkingu, því að ekki
allir geta gert bíómyndir. Við þurfum líka að forðast að styðja endalaust
við fýrirtæki sem eru ekki að skila árangri. Ég get tekið dæmi af Norsk
Film sem fyrir nokkrum árum var að framleiða mikið af vondum mynd-
um. Þeirra viðhorf var að þeir væru með fullt af fólki í vinnu til að halda
fyrirtækinu gangandi og þyrftu bara að framleiða hvort sem handritin eru
góð eða ekki. Mörg fýrirtæki og stofnanir hafa tilhneigingu til að breytast
í svona ófreskjur sem bara éta peninga. Þá er betra að þau deyji. Það þarf
að vera einhver stefna en það þarf líka að fýlgjast mjög markvisst með
árangrinum. Það er ekki nóg að hafa track-record, það verður að vera gott
track-record og það þarf að bregðast við ef hlutirnir eru ekki að ganga. Og
byggja þetta á fólki með reynslu. Ekki gleypa við yfirlýsingum frá
einhverjum græningjum sem koma inn og segjast geta gert þetta 10
sinnum ódýrar heldur en aðrir og miklu betur þar að auki.
Á ncestu mdnuðum eru vœntanlegar eftirtaldar stafrænar DV-myndir: Veðmdlið, 1.
apríl, Þriðja nafnið, Maður eins og ég og Konunglegt bros. Fleiri munu og sjdlfsagt d
leiðinni.
1
I
I
I
I
s
I
I
ÞORIRSNÆR:
Sú spurning kom upp hvort við
hefðum átt að blása Gemsa upp á
filmu eða ekki. Sumir segja að það
hefði ekki breytt neinu að sýna
hana bara stafrænt. Mér finnst
þetta samt vera spurning um
trúverðugleika. Sé myndin sýnd á
filmu taka menn hana frekar
alvarlega vegna þess að enn vantar
alla staðla fyrir sýningu stafræns
efnis í kvikmyndahúsum.”
LAND & SYNIR 11