Morgunblaðið - 13.09.2017, Qupperneq 20

20 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 2017
Hoist Vinnulyftur • Víkurhvarf 4 • Sími 517 6000 • hoist@hoist.is • www.hoist.is
Umboðsaðili Alimak Hek á Íslandi
Turnlyftur
Sala og þjónusta
Sérhæfum okkur
í sölu og þjónustu
á lyftum af öllum
stærðum og gerðum
517 6000
Hrafn á að hengja og skjóta
höggva, stinga og brjóta.
Það er ekkert rugl,
þetta er andstyggðarfugl,
með söguna svarta og ljóta.
Í seinni féttum RÚV 6. sept sl. var
talað við Kristin Hauk Skarphéðins-
son fuglafræðing sem taldi brýnt að
alfriða hrafna því stofninn væri á
undanhaldi og í útrýmingarhættu er
fram líða stundir. Þetta hrafnadekur
fræðingsins er dapurlegt því fyrir
það fyrsta er fjarstæða að hröfnum
sé að fækka og nefni ég þar til
reynslu mína frá Hveragerði þar
sem ég var heilan vetur og leit varla
svo til lofts að þar væri ekki hrafna-
ger á sveimi. Eins er í Ísafjarðar-
kaupstað og yfir allri strandlengj-
unni þar sem ég fer iðulega um. Í
öðru lagi er hrafn versta illfygli og
hataður af okkur bændum, skaðvald-
ur í æðarvörpum, veldur stórtjóni á
heyrúllum um land allt og leggst á
afvelta og lifandi kindur, heggur
fyrst úr þeim augun, opnar síðan
huppinn og dregur garnirnar út um
allt og getur liðið langur tími þar til
fórnarlambið deyr. Í þriðja lagi er
hrafninn mikilvirkur eggja- og unga-
ræningi, samanber þetta lokaerindi
úr kvæði þjóðskáldsinsins:
Lóan heim úr lofti flaug
(ljómaði sól um himinbaug
blómi grær á grundu)
til að annast unga smá –
alla etið hafði þá
hrafn fyrir hálfri stundu.
Indriði á Skjaldfönn.
Velvakandi Svarað í síma 569-
1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Fækkum
fuglafræð-
ingum
Hrafnar Óhætt er að segja
að hrafninn (Corvus corax)
sé einn af einkennisfuglum
íslenskrar náttúru.
Að gefnu tilefni:
Enginn þéttbýlisstaður með við-
líka umferðarþunga að og frá um
háan fjallveg (Fjarðarheiði, 600 m)
hefur beðið jafn lengi eftir varan-
legum öruggum heilsárssam-
göngum. Vegna þessa hefur allri
þróun og eflingu atvinnulífs sífellt
verið ógnað. Fjárfestar sniðganga
staðinn, hann einangrast og
öryggisleysið sem fylgir leiðir til at-
gervisflótta. Nú er mál að linni ef
ekki á verr að fara (sjá umferðar-
tölur á vegagerdin.is).
Þróunin hjá einangruðustu þétt-
býlisstöðunum frá 1970 til dagsins í
dag er þessi:
Vestfirðir: Bolungarvík – Ísa-
fjörður = gerð þrenn jarðgöng.
Norðurland: Siglufjörður = gerð
tvenn jarðgöng. Ólafsfjörður =
gerð tvenn jarðgöng.
Austurland: Neskaupstaður
(Oddsskarð) = gerð tvenn jarð-
göng. Seyðisfjörður (Fjarðarheiði)
= engin varanleg lausn.
Færeyskar fólks- og bílferjur
hafa siglt frá 1975 til og frá Seyð-
isfirði, eða í 42 ár. Norröna hefur
siglt allt árið frá 2003 og kemur
vikulega til hafnar á Seyðisfirði.
Árlegur farþegafjöldi fram og til
baka nemur því að fylla rúmlega
eina Boeing-flugþotu alla virka
daga ársins. Vöruflutningar aukast
stöðugt.
Höfnin er langstærsta skemmti-
ferðaskipahöfn Austurlands. Sú
fjórða á landsvísu. 45 skip koma nú
í ár. Það stefnir í 60 skipakomur
2018. Á einum sólarhring hafa t.d.
komið þrjú skip með um 5.000
manns. Margir fara dagsferðir til
Héraðs og til baka um Fjarðar-
heiði. Höfnin, með öfluga móttöku
ferðafólks og sjávarafurða, er lífæð
staðarins.
Egilsstaðaflugvöllur er varaflug-
völlur fyrir millilandaflug að og frá
Íslandi með vaxandi möguleikum í
flutningum. Samstarfs- og sam-
legðaráhrif við Seyðisfjarðarhöfn,
sem er önnur gátt inn og út úr land-
inu fyrir ferðafólk og vörur, er því
augljós. Öruggar heilsárssam-
göngur milli flugvallar og hafnar
skipta þar meginmáli.
Talið er að um 80% umferðar yfir
Fjarðarheiði sæki til Héraðs, á flug-
völl, áleiðis norður í Mývatnssveit,
suður Öxi eða til Borgarfjarðar
eystri. 20% umferðarinnar sækja yf-
ir Fagradal í Fjarðabyggð og áfram
suður firði.
Ferðamálastofa áætlar að til
Seyðisfjarðar komi 275.000 ferða-
menn í ár og um 17% þeirra gisti á
Seyðisfirði. Íbúar Seyðisfjarðar eru
650.
Með Fjarðarheiðargöngum verða
ca 18-20 km á flugvöll Egilsstöðum.
Fram og til baka 36-40 km.
Fjarðaleiðin svonefnda, suður úr
Seyðisfirði, leysir ekki Fjarðarheið-
ina. Hún kallar á tvenn jarðgöng (alls
12 km) með fjóra gangamunna. Til
Mjóafjarðar (5,5 km) og áfram(6,5
km) í ný Norðfjarðargöng til Eski-
fjarðar og Reyðarfjarðar, yfir Fagra-
dal til Egilsstaða, alls um 70 km. Það
gerir 140 km fram og til baka. Fyrir
akandi umferð er það lenging, miðað
við Fjarðarheiðargöng, um 100 km.
Þeirri leið hefur því alfarið verið
hafnað sem næstu forgangsfram-
kvæmd í jarðgangagerð á Austur-
landi.
Lengd Fjarðarheiðarganga, 12-13
km, er engin fyrirstaða í gangagerð í
dag. Lærdalsgöngin í Noregi, sem
eru helmingi lengri, 24 km, voru opn-
uð fyrir 17 árum. Nýlega er hafin
framkvæmd við Rogfastgöngin, 27
km löng neðansjávargöng, í Noregi.
Færeyingar eru byrjaðir á rúmlega
12 km löngum neðansjávargöngum
og eru með í undirbúningi til Sand-
eyjar neðansjávargöng sem verða
enn lengri.
Öllu tali um að Fjarðarheiðargöng
sem næstu göng þjóni ekki hags-
munum alls Austurlands, einungis
Seyðfirðingum, er vísað til föðurhús-
anna með vísan í framanritaðar stað-
reyndir. Ekki er talað um að ný
Norðfjarðargöng þjóni bara hags-
munum Norðfirðinga, enda fráleitt
að setja slíkt fram. Öruggar heilsárs-
samgöngur eru nútímamannréttindi.
Seyðfirðingar sækja í vaxandi
mæli þjónustu til Fljótsdalshéraðs,
sem er miðstöð verslunar, þjónustu
og samganga á Austurlandi. Sam-
vinna og samgangur hefur og er því
mikill milli sveitarfélaganna. Vaxandi
áhugi er á báðum stöðum fyrir því að
skoða enn frekari samvinnu og sam-
einingu sveitarfélaganna. M.a. hefur
verið rætt um að kalt neysluvatn og
heitt vatn frá Hitaveitu EF tengist til
Seyðisfjarðar í gegnum Fjarðarheið-
argöng, en kaupstaðurinn fellur und-
ir svonefnd „köld svæði“.
Sveitarfélögin á Austurlandi hafa
með árlegum samþykktum sínum
(SSA 2014-2015-2016) um jarðgöng á
Austurlandi ályktað að Fjarðar-
heiðargöng verði forgangsverkefni
að loknum Norðfjarðargöngum. Það
er svo ítrekað í nýrri, samhljóða,
samþykkt stjórnar SSA 29. ágúst sl.
Þingmenn Austurlands hafa allir sem
einn stutt þá forgangsröðun.
Niðurstaðan að velja Fjarðar-
heiðargöng, sem nú þegar eru í sam-
gönguáætlun, er byggð á ítarlegri
umfjöllun Austfirðinga og fagaðila til
fjölda ára og samanburða á lausnum
á samgöngumálum á Austurlandi,
með heildarsýn á málaflokkinn í
huga. Vilji Seyðfirðinga, bæjar-
stjórnar Seyðisfjarðar og sveitarfé-
laga á Austurlandi er að samgöngu-
yfirvöld og Alþingi Íslendinga virði
þessa niðurstöðu.
Við undirritaðir óskum öllum Aust-
firðingum til hamingju með opnun
Norðfjarðarganga nú í haust, Norð-
lendingum með opnun Vaðlaheiðar-
ganga þegar þar að kemur og Vest-
firðingum nú við upphaf
Dýrafjarðarganga.
Fjarðarheiðargöng –
einangrun Seyðisfjarðar rofin
Eftir fyrrverandi og núverandi
bæjarstjóra á Seyðisfirði frá
1974-2017
» Ferðamálastofa
áætlar að til Seyð-
isfjarðar komi 275.000
ferðamenn í ár. Um 17%
þeirra gista á Seyðis-
firði. Íbúar Seyðis-
fjarðar eru 650.
Jónas Hallgrímsson, bæjarstjóri
1974-1984, Þorvaldur Jóhannsson,
bæjarstjóri 1984-1998, Ólafur Hr.
Sigurðsson, bæjarstjóri 1998-2002 og
2006-2011, Tryggvi Harðarson,
bæjarstjóri 2002-2006, Vilhjálmur
Jónsson núverandi bæjarstjóri frá
2011.
Ljósmynd/Ómar Bogason
Samgöngur Seyðisfjörður úr Bjólfi.
Sunnudaginn 27.
ágúst sl. fór fram leik-
ur í úrvalsdeild knatt-
spyrnu, Stjarnan-FH.
Að leikslokum er það
venja að leikmenn
þakki dómurum leiks-
ins, á miðjum leik-
velli. Án þeirra væri
enginn leikur. Þarna í
lokin fengu allir
áhorfendur einhvers
konar aukaleik. Dómarar og leik-
menn FH voru umkringdir starfs-
mönnum og leikmönnum Stjörn-
unnar. Síðan hófust slagsmál.
Loksins þegar herkvínni lauk þá
fékk einn varnarmaður FH rauða
spjaldið. Í leiknum var hann kominn
með gult spjald, og síðan mikið
stjakað við honum í von um að hann
gleymdi sér og veitti andóf. Í her-
kvínni virðist hann hafa reynt að
verja sig gegn slagsmálasérfræð-
ingum Stjörnunnar, sem fengu rautt
eins og hann.
Þarna er í engu við dómarann að
sakast. Hann á að verja leikmenn
sína. Því fá margir rautt við að verja
sig.
Dómarinn fór því að
reglum. – Það sem
þarna birtist er nýtt for-
dæmi. Knattspyrnufélög
geta eftirleiðis haft til-
tækan slagsmálahóp að
leikslokum. Þetta verð-
ur verðugur leik-
spennuauki í framtíð-
inni.
Hvar og hvenær verð-
ur slegist næst? Þetta er
jú ódýrt: Rautt á þá sem
stýra áflogum, rautt á
andstæðinginn – með tilhlýðilegri
virðingu fyrir gestunum.
Lifi aukin fjölbreytni fótboltans!
Ný fordæmi
Eftir Ámunda
Ólafsson
Ámundi H. Ólafsson
»Knattspyrnufélög
geta eftirleiðis haft
tiltækan slagsmálahóp
að leikslokum. Þetta
verður verðugur leik-
spennuauki í framtíð-
inni.
Höfundur er fyrrverandi flugstjóri.
tea@vortex.is
Atvinna