Morgunblaðið - 02.05.2018, Side 4

4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. MAÍ 2018
FALLEG OG VÖNDUÐ
LEIKFÖNG
Kíktu á netverslun okkar
bambus.is
Borgartún 3, sími 847 1660, www.bambus.is, bambus@bambus.is
bambus.is bambus.is • Opið mánudaga og fimmtudaga frá kl. 10-14
úr náttúrulegum efnivið,
tré og silki
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Ef ekki sjást merki um næstu ára-
mót um kerfisbreytingar í þágu
launafólks kemur til skæruaðgerða
á vinnumarkaði. Smærri hópar
verða sendir í verkföll á fullum laun-
um þannig að loka þurfi stofnunum,
hætta uppskipun og fleira. Þetta
sagði Ragnar Þór Ingólfsson, for-
maður VR, í ræðu sinni á baráttu-
fundi verkalýðsfélaganna á Ingólfs-
torgi í gær, 1. maí. „Okkur er
alvara,“ sagði formaðurinn sem boð-
aði baráttu sem ekki hefði sést í ára-
tugi.
Baráttan stendur
og fellur með fólkinu
Herskár tónn var í ræðum for-
ystumanna verkalýðshreyfingarinn-
ar sem töluðu á fundum hennar í
gær. Samningar á vinnumarkaði eru
flestir lausir snemma á næsta ári og
má segja að í gær hafi tónninn fyrir
kröfugerðina og baráttumálin verið
sleginn. Ragnar Þór Ingólfsson
gerði að umtalsefni hve aðstaða
fólks væri misjöfn. Á húsnæðis-
markaði væri samningastaða fólks
gagnvart leigufélögunum engin.
Lýsti formaðurinn yfir stríði á hend-
ur þessum félögum sem hann sagði
stunda kerfisbundna og viðbjóðs-
lega fjárkúgun. Því þurfi þjóðarátak
í húsnæðismálum og verði lífeyris-
sjóðir að koma að uppbyggingu á
húsnæðismarkaði. Þurfi sá mögu-
leiki líka að vera fyrir hendi að
launafólk geti notað hluta iðgjalda
sinna í sjóðina til að greiða inn á
húsnæðislán.
„Baráttan sem við stöndum
frammi fyrir mun standa og falla
með fólkinu. Ekki með því hvort ein-
hverjir verkalýðsforingjar geta úðað
í sig vöfflum með rjóma út á kinnar í
góðri sátt um hvaða brauðmola-
hagfræði virkar best þann daginn,“
sagði Ragnar sem vill baráttu gegn
verðtryggingu og fyrir lækkun
vaxta, breytingar á skattkerfinu
með áherslu á hækkun persónu-
afsláttar og regluverk til verndar
leigjendum. Einnig lög á starfsemi
smálánafyrirtækja sem beini sér
kerfisbundið að þeim sem höllustum
fæti standa.
„Við ætlum að teikna upp sam-
félagssáttmála til þriggja eða fjög-
urra ára sem við ætlum að bjóða
stjórnvöldum og atvinnulífinu sem
hafa stigið trylltasta dansinn í sjálf-
töku og ofurlaunum. Við ætlum að
bjóða sátt. En sú sátt fæst ekki gef-
ins eða með nýju samningamódeli.
Sú sátt kostar ekki endilega mikið
en mun skila langþráðu trausti á
kerfin okkar.“
Kaupmáttur aukist mikið
Það er óhætt að dusta rykið af
fjölda kröfuspjalda fyrri ára, sagði
Drífa Snædal, framkvæmdastjóri
Starfsgreinasambandsins, í ávarpi
sínu á baráttufundi í Ólafsvík. Hún
sagði að með samstöðu í verkalýðs-
hreyfingunni hefðu oft unnist
kraftaverk. Hins vegar hefði ekki
tekist að skapa samfélag þar sem
fullfrískt fólk gæti unnið fyrir sér.
Margir taxtar væri enn allt of lágir
og dygðu ekki fyrir framfærslu. Þó
hefði kaupmáttur aukist umtalsvert
síðustu misserin.
„Við verðum að krefjast þess að
skattkerfi séu notuð til að jafna
kjörin, að hætt sé að höggva í vel-
ferðarkerfið okkar og það byggt upp
af mannúð og sanngirni,“ sagði
Drífa og bætti við að daglega væri
leitað til stéttarfélaganna af fólki
sem þyrfti að sækja rétt sinn gagn-
vart atvinnurekendum. Mikið sé
reynt að svindla á starfsfólki og það
séu fyrirlitleg mál.
„En okkur langar líka að breyta
sjónarhorninu við og við og erum nú
að skoða möguleika á að votta fyrir-
tæki sem standa sig sem atvinnu-
rekendur. Fyrirtæki sem líta ekki
bara á fólk sem vinnuafl sem hægt
er að skipta út og endurnýja heldur
leggja metnað sinn í að fara að lög-
um og samningum, eru með aðbún-
að starfsfólks í lagi, bjóða upp á
möguleika til fræðslu og menntunar
og eru meðvituð um að sanngjarnt
samfélag sé gott fyrir okkur öll.“
Elín Björg Jónasdóttir, formaður
BSRB, fjallaði í ræðu sinni um
nauðsyn þess að stytta vinnuvikuna
og almennt draga úr spennu sem
leiddi af sér margt slæmt í sam-
skiptum fólks. Þá væri kominn tími
til að staldra við og spyrja sig hvort
sítenging fólks við vinnuna í gegn-
um síma og tölvupóst væri af hinu
góða.
Kvennastéttir dregist aftur úr
„Við hjá BSRB teljum algerlega
nauðsynlegt að við byggjum upp
fjölskylduvænt samfélag þar sem
launafólki er gert kleift að sam-
ræma einkalíf og atvinnu,“ sagði El-
ín Björg og minnti á að 50 ár væru
síðan ákveðið var að vinnuskylda í
viku hverri skyldi vera 40 stundir.
Nú hálfri öld seinna væri tímabært
að endurskoða þetta, svo miklar
breytingar hefðu orðið.
Um kjaramálin sagði formaður
BRSB óréttlætið blasa við. Á meðan
forstjórar og stjórnendur fái tuga
prósenta launahækkanir eigi aðrir
að sætta sig við hóflegar hækkanir í
nafni stöðugleika. „Okkur blöskraði
líka þegar Kjararáð hækkaði laun
ráðherra, þingmanna og stjórnend-
ur ríkisfyrirtækja, oft í nafni þess að
leiðrétta hafi þurft laun þeirra,“
sagði Elín Björg sem telur ákveðna
hópa hafa dregist aftur í launaþró-
un, ekki síst kvennastéttir. Á sama
tíma og verkalýðshreyfingin hafi
beitt sér fyrir því að bæta kjör lægst
launuðu hópanna hafi stjórnvöld
verið á annarri vegferð. Skattbyrðin
hafi aukist mest hjá tekjulægstu
hópunum og stjórnvöld dregið úr
jöfnunarhlutverki skattkerfisins.
Morgunblaðið/Hari
Laugavegur Ágæt þátttaka var í kröfugöngunni í Reykjavík þar sem var samkvæmt venju gengið undir blæstri lúðrasveita. Fánar voru á lofti og greinilegur baráttuhugur í fólkinu sem tók þátt.
Skæruaðgerðir og hörð barátta
 Átök boðuð og stríð á hendur leigufélögum  Vinnuvikan verði stytt  Fyrirtæki til fyrirmyndar fái vottun
Ræðumaður Bjóðum sátt sem kostar ekki endilega mikið en mun skila lang-
þráðu trausti á kerfin okkar, sagði Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR.
Trú á Alþýðusamband Íslands mun
ekki aukast nema nýr skipstjóri
komi í brúna á þingi sambandsins í
haust. Þetta sagði Aðalsteinn Árni
Baldursson, formaður Framsýnar –
stéttarfélags í Þingeyjarsýslum, á
baráttufundi félagsins á Húsavík í
gær. Hann segir ný sjónarmið nú
ráðandi í verkalýðshreyfingunni, í
forystu VR og Eflingar sé komið al-
þýðufólk sem talar mál sem almenn-
ingur skilur. Þessi tvö félög hafi
myndað bandalag með Framsýn og
Verkalýðsfélagi Akraness og hafi nú
53% vægi innan ASÍ. Krefjist þau
nýs samfélagssáttmála, harðari
verkalýðsbaráttu og breytingar í
forystunni með allsherjaratkvæða-
greiðslu.
Formanni Framsýnar varð tíð-
rætt um kjör almennings í saman-
burði við laun forstjóra stórra fyrir-
tækja. Á sama tíma hafi Kjararáð
ekki látið sitt eftir liggja og spreðað
taktlausum launahækkunum til
embættismanna. „Ég hef aldrei farið
leynt með þá skoðun mína að ef við
ætlum í raun að taka á þessari
gríðarlegu misskiptingu í íslensku
samfélagi þá verðum við að hætta að
semja í prósentum og semja þess í
stað eingöngu í krónutölum,“ sagði
formaður Framsýnar. sbs@mbl.is
Kallar eftir nýrri forystu ASÍ
 Fjögur félög
með 53% vægi
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Formaður Taka þarf á gríðarlegri misskiptingu, sagði Aðalsteinn Árni.
Baráttudagur verkafólks 1. maí