Morgunblaðið - 02.05.2018, Blaðsíða 18

Ársreikningur Borg-
arbyggðar fyrir árið
2017 sýnir að fjárhags-
staða sveitarfélagsins
hefur sjaldan verið eins
sterk og nú. Hann sýn-
ir líka með skýrum
hætti að aðgerðaráætl-
unin „Brúin til fram-
tíðar“ sem samþykkt
var af allri sveit-
arstjórn árið 2014 og
fól í sér endurskoðun á
rekstri sveitarfélagsins, hefur skilað
verulegum árangri. í.
Helstu niðurstöðutölur ársreikn-
ings ársins 2017 eru þær að veltufé
frá rekstri er hjá samstæðunni allri
536,6 m.kr. (A-hluta sveitarsjóðs
ásamt B-hluta fyrirtækjum). Lang-
tímalán eru greidd niður um 237
m.kr hjá A-hluta og 284 m.kr. hjá A-
og B-hluta. Handbært fé í árslok var
848 m.kr. í samstæðureikningi. Eng-
in ný langtímalán hafa verið tekin
undanfarin þrjú ár. Hlutfall veltufjár
frá rekstri er 13,7% af rekstr-
artekjum fyrir A-hluta sveitarsjóðs.
Veltufjárhlutfall er rétt um 2,0 sem
segir að lausafé er helmingi hærra en
skammtímaskuldir. Langtímaskuldir
A-hluta eru um 1,2 ma.kr. en lang-
tímaskuldir samstæðu eru um 3,0
ma.kr. Skuldahlutfall A-hluta er 72%
en skuldahlutfall samstæðu er
111,7%. Hluti Borgarbyggðar í upp-
gjöri sveitarfélaganna við lífeyr-
issjóðinn Brú var 244 m.kr. en þær
voru greiddar upp í febrúar sl. og
sparast um 60 milljónir króna sem
voru fyrirséðar í vaxtagreiðslur ef
Borgarbyggð hefði þurft að fjár-
magna það uppgjör með lántöku eins
og flest sveitarfélög þurfa. Eignir
voru seldar fyrir um 40 m.kr. á árinu
2017 sem er mun lægri fjárhæð en á
fyrra ári. Rekstrarniðurstaða í árs-
reikning var jákvæð um 298,5 m.kr.
Skuldahlutfall Borgarbyggðar hef-
ur lækkað verulega undanfarin ár og
er nú komið langt undir þau mörk
sem sett eru í reglum um fjármál
sveitarfélaga, sjá hér mynd:
Þessi árangur talar sínu máli. Á
sama tíma og góður árangur hefur
náðst í rekstri sveitarfélagsins þá
hefur ekki verið skert þjónustustig,
miklu frekar hefur það hækkað. Þar
má nefna að inntaka leikskólabarna
miðast nú við 12 mánaða aldur al-
mennt í stað 18 mánaða, grunnskól-
arnir okkar hafa eflst, í velferð-
armálum hefur verið gert stórátak í
atvinnumálum fatlaðra og áfram
mætti telja. Við íbúar Borg-
arbyggðar megum vera stolt af ýms-
um þáttum í okkar samfélagi og eru
hér aðeins nefnd örfá atriði því til
sönnunar.
Á árinu 2018 og á næstu fjórum ár-
um eru fyrirhugaðar töluvert miklar
framkvæmdir, bæði við skólamann-
virki og svo í kjölfar þeirra langþráð
upphaf að fram-
kvæmdum við íþrótta-
mannvirki. Í heild
hljóðar núgildandi
framkvæmdaáætlun til
ársins 2021 upp á um
1,8 milljarða króna sem
er verulega hærri fjár-
hæð en undanfarin ár.
Þrátt fyrir það er ekki
fyrirsjáanlegt, ef tekjur
og önnur þróun í
rekstrarumhverfi
Borgarbyggðar ná að
halda í horfi, að taka
þurfi lán til að fjármagna þessar
framkvæmdir, rekstrargrunnur
Borgarbyggðar er orðinn það traust-
ur. Það er ánægjuefni hve góður ár-
angur hefur náðst og má það þakka
mikilli samstöðu sveitarstjórnar allr-
ar, traustrar stjórnunar embættis-
manna í ráðhúsi, forstöðumanna
stofnana sem og allra starfsmanna
Borgarbyggðar.
Það eru bjartir og spennandi tímar
í Borgarbyggð. Atvinnulíf blómstrar,
íbúum er að fjölga og sú þróun hjálp-
ar til við að halda uppi öflugu þjón-
ustustigi. Það er von mín og trú að
Borgarbyggð haldi áfram að dafna,
því er mikilvægt að við íbúar stönd-
um saman og njótum þess að vera
stolt af okkar nærsamfélagi og um-
hverfi. Við eigum að láta okkur varða
um málefnin margvíslegu og ekki
síður þurfum við að leggja okkar af
mörkum við að halda umhverfinu
næst okkur hreinu og snyrtilegu,
saman getum við heilan helling í
þeim efnum.
Eins og fram hefur komið þá er
undirritaður að draga sig í hlé frá
störfum í sveitarstjórn Borg-
arbyggðar nú í vor og skipa ég 18.
sætið á kraftmiklum framboðslista
Sjálfstæðisflokksins fyrir komandi
kosningar. Undanfarin 16 ár hafa
verið viðburðarík á þessum vett-
vangi, skipst hafa á skin og skúrir
eins og gengur, en ýmislegt hefur
áunnist. Það er vonandi að komandi
kosningabarátta og síðan í kjölfarið
samstarf í sveitarstjórn Borg-
arbyggðar verði málefnalegt og gott
og að samstaða náist um þau stóru
mál sem framundan eru. Með þessu
er ég ekki að segja að allir eigi alltaf
að vera sammála, en þegar ákvörðun
og útfærsla liggja fyrir, þá þurfa
kjörnir fulltrúar að einhenda sér í
verkefnin og láta ekki stundarhags-
muni og stundarathygli ráða för.
Áfram Borgarbyggð !
Brúin til framtíðar
hefur reynst vel í
Borgarbyggð
Eftir Björn Bjarka
Þorsteinsson
»Á sama tíma og góður
árangur hefur náðst í
rekstri sveitarfélagsins
þá hefur ekki verið skert
þjónustustig
Björn Bjarki
Þorsteinsson
Höfundur er forseti sveitarstjórnar
í Borgarbyggð.
18 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. MAÍ 2018
Af og til birtast frá-
sagnar fyrrverandi
starfsmanna, þar sem
því er lýst, hvernig yf-
irmaður á vinnustað
eigi að hafa farið illa
með undirmanninn með
einum eða öðrum hætti
eða jafnvel lagt hann í
einelti. Spurning er þá,
hvort þessu kunni ekki
stundum líka að vera
öfugt farið eða beggja blands, þótt
ekki hafi heyrst í yfirmönnum varð-
andi þeirra viðhorf til málsins. Vænt-
anlega hafa þeir þá borið harm sinn í
hljóði.
Í mörg ár starfaði greinarhöfundur
í hlutverki yfirmanns á litlum vinnu-
stað sem svokallaður millistjórnandi
og hafði m.a. með stjórn og samskipti
við starfsfólkið að gera. Sjálfur var
maður að segja má alinn upp á síðu-
togurunum í gamla daga, sem hafði
sín mótandi áhrif. Þar var ekkert
rósamál talað og menn sögðu sína
meiningu umbúðalaust. Á sama hátt á
þessum tíma, þá svaraði starfsfólk á
vinnustöðum fyrir sig, beit frá sér
þætti því á sig hallað eða vera mis-
boðið í samskiptum við yfirmenn sína.
Reif kjaft ef því var að skipta, en rauk
ekki í stéttarfélag sitt eða fjöl-
miðlana, eins og þekkist oftar en ekki
í dag.
Rifji ég hér upp samstarfið við
undirmennina er margs að minnast.
Þar sem enginn fær neitt í krepptan
hnefann, þá þurfa yfirmenn auðvitað
að reyna að fara vel að starfsfólkinu
m.a. með það að leiðarljósi að reyna
að framkalla góðan vinnuanda og ná
fram að sama skapi góðum vinnuaf-
köstum. Ekki verður þá síst að hafa
það í huga, að persónuleiki fólks er af-
ar mismunandi og því nauðsynlegt
fyrir yfirmann á vinnustað að reyna
að átta sig, hvernig stendur á hjá
undirmönnunum þá og þá stundina
og hvað óhætt sé að segja við þá á
hverjum tíma og hvar þolmörkin
liggja.
Ekki er þó alveg víst að samstarfið
hafi alltaf tekist sem
skyldi í mínu tilviki
gagnvart sumum und-
irmönnunum og fékk
maður þá heldur betur
að heyra það og ekki
alltaf verið að draga af
sér við það. Auðvitað
tók maður því með jafn-
aðargeði, enda leið þá
viðkomandi betur á eftir
og vellíðan undirmann-
anna að sjálfsögðu alltaf
efst í huga okkar yfir-
manna. Ýmislegt þurfti
maður líka að láta yfir sig ganga, sem
reyndi þá á meðfædda þolinmæðina,
þegar undirmennirnir voru í ham og
voru ekkert að skafa utan af hlut-
unum. Má nefna hér sem dæmi af
handahófi um einstök samskipti. „Þér
tekst alltaf best upp, þegar þú stein-
þegir!“ Eða, sagt með miklum þunga:
„Jónas! Þú værir best geymdur í
dýragarði!“ Rétt er þó að útskýra hér
nánar tildrög þeirra ummæla. Það er
mánudagsmorgunn og við sitjum
tveir í kaffistofunni eftir erfiða helgi
og grúfum okkur þegjandi yfir kaffi-
bollana. Hún kemur inn og þá verða
þessi orðaskipti. „Hvað, það segir
enginn neitt. Það er svo leiðinlegt á
vinnustað, þar sem ríkir algjör þögn.“
„Jæja! Af hverju færðu þér þá ekki
bara vinnu á loftpressu?“ (Heyrnin
farin fyrir hádegi.) Góðlátleg ábend-
ing hjá mér hélt ég um nýtt atvinnu-
tækifæri. Þá kom þetta með dýra-
garðinn. Man ég hvað ég var hissa.
Hvernig vissi hún, að ég er svo mikill
dýravinur? Maður ber ekki slíkt utan
á sér. Þessi skilningur minn var þó
strax leiðréttur í löngu máli með
óþarflega mörgum dæmum til út-
skýringa við hvað væri átt, jafnframt
því sem ótengd atvik úr fyrri sam-
skiptum voru rifjuð upp í leiðinni og
dregin inn í málið. Kannski hafði
þetta verið kornið sem fyllti mælinn.
Hver veit? Allavega var betra að
reyna að gæta sín, hvað sagt var við
stundum dyntótta undirmennina og
hvernig stæði á hjá þeim í það og það
skiptið, sem tókst þó með misjöfnum
árangri.
Eitt verð ég þó að viðurkenna að
gat farið í taugarnar á mér í sam-
skiptum við starfsfólkið, en það var
þegar spéhræddir undirmenn voru að
reyna að lesa í andlitið á mér, kæmi
það fyrir í önnum dagsins, að það
glaðnaði yfir svipnum og maður gat
kannski brosað blítt út í annað.
„Segðu það bara!“, „Vertu ekki að
liggja á því!“, „Láttu það bara
flakka!“ Mátti halda að maður hefði
stundum ekkert annað að gera en að
fíflast með undirmennina og þeir það
eina, sem hægt væri að hugsa um,
þótt það gæti auðvitað komið fyrir á
góðum degi. Ekki gat maður verið
eins og freðýsa í framan öllum stund-
um, heldur reyndi frekar að gleðjast
yfir nærveru undirmannanna og
njóta hennar. Fallegt og saklaust
bros endrum og eins átti ekki að geta
skaðað neinn eða skemmt góðan
vinnuanda og óþarfi að taka það per-
sónulega til sín.
Að lokum vil ég árétta þetta. Starf
okkar yfirmanna er erfitt og van-
þakklátt. Stundum getum við þurft að
þola háð og spott undirmanna í máli
eða myndum eða hvorutveggja, eins
og dæmi eru um og er þá ekki verið
að tala um einelti af hálfu undirmann-
anna. Þá er það þolinmæðin og þraut-
seigjan sem gildir meðan þetta geng-
ur yfir okkur yfirmennina. Við
þurfum að halda uppi aga og festu á
vinnustaðnum og höfum okkar yf-
irboðara, sem við berum ábyrgð
gagnvart, nokkuð sem blækurnar
verða að skilja og hafa í huga. Auðvit-
að viljum við yfirmenn helst vera
elskaðir og dáðir af alþýðu manna, en
það verður bara ekki á allt kosið í
þessum efnum, þrátt fyrir góðan vilja
oftar en ekki.
Ps. Svona eftir á að hyggja, þá
hefði ég kannski átt að sleppa þessu
með loftpressuna.
Yfirmenn og undirmenn
Eftir Jónas
Haraldsson » Svona eftir á að
hyggja, þá hefði ég
kannski átt að sleppa
þessu með loftpressuna.
Jónas Haraldsson
Höfundur er lögfræðingur.
Atvinna