Morgunblaðið - 27.07.2018, Side 22

Morgunblaðið - 27.07.2018, Side 22
22 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. JÚLÍ 2018 ✝ Áslaug Ragn-ars var fædd í Reykjavík 23. apríl 1943. Hún lést á líknardeild Land- spítalans af völd- um lifrarkrabba- meins 75 ára að aldri, hinn 18. júlí 2018. Foreldrar henn- ar voru frú Ólafía Þorgrímsdóttir fótaaðgerðafræðingur, f. 10.12. 1916, d. 23.10. 1997, og Kjartan Ragnars, hæstaréttarlögmaður og sendifulltrúi í utanríkisþjón- ustunni, f. 23.5. 1916, d. 7.1. 2000. Áslaug var elst fimm systkina, en hana lifa Bergljót listmálari, f. 1944; Hildur fv. móttökufulltrúi, f. 1947; Kjart- an hæstaréttarlögmaður, f. 1949; og Ragna hjúkr- unarfræðingur, f. 1958. Áslaug gekk árið 1964 í hjónaband með Magnúsi Þórð- arsyni, blaðamanni og síðar upplýsingafulltrúa Atlantshafs- bandalagsins. Þau Magnús skildu, en hún giftist tvisvar aftur, fyrst Jóni Ísleifssyni og síðar Aðalsteini Emilssyni. Þau skildu einnig. laug störf sem blaðamaður á Morgunblaðinu, lengi í erlend- um fréttum en einnig skrifaði hún um menningu og þjóðmál. Þá gaf hún sig að stjórnmála- störfum, var í forystu Hvatar, félags sjálfstæðiskvenna í Reykjavík, Varðar, fulltrúa- ráðs sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík og varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins fyrir Reykjavík 1974-78. Hún lét sig menningu miklu varða og tók þátt í margvíslegu starfi á þeim vettvangi, en einnig gaf hún sig að málefnum geðsjúkra. Hún ritaði tvær skáldsögur, Haustviku og Sylvíu, sem hlutu góðar viðtökur. Hún annaðist einnig margvíslega þáttagerð fyrir útvarp og sjónvarp, þar á meðal menningarþáttinn Gluggann í Ríkissjónvarpinu og eins var hún einn umsjón- armanna Kastljóss Ríkissjón- varpsins. Eftir hana liggja ýmis rit, þar á meðal vinsæl mat- reiðslubók, Maturinn hennar mömmu, um íslenskan heim- ilismat. Áslaug starfaði síðar fyrir ýmsa aðra fjölmiðla, svo sem Tímann og Dag, en hin síð- ari ár fékkst hún við ýmis rit- störf, þýðingar og útgáfu. Útför Áslaugar fer fram í Dómkirkjunni í dag, 27. júlí 2018, og hefst athöfnin klukk- an 13. Synir Áslaugar og Magnúsar eru 1) Andrés, fæddur 28.4. 1965, blaða- maður á Englandi. Barnsmóðir hans er Fjóla Ósk Gunn- arsdóttir, en barn þeirra er Iðunn Andrésdóttir, f. 1997. Eiginkona hans er Auðna Hödd Jónatans- dóttir blaðamaður og börn þeirra eru Anna Ceridwen, f. 1999, Ragnheiður, f. 2008, Magnús, f. 2011 og Jakob Þórður, f. 2011. 2) Kjartan, fyrrverandi borgarfulltrúi, fæddur 5.12. 1967; maki Guð- björg Sigurgeirsdóttir hjúkr- unarfræðingur og börn þeirra eru Snæfríður, f. 1999, Magnús Geir, f. 2001, og Oddný Áslaug, f. 2009. Áslaug ólst upp í Reykjavík og gekk í Laugarnesskóla og Kvennaskólann. Vegna starfa föður síns ólst Áslaug að miklu leyti upp erlendis og bar þess síðan merki sem heimskona. Heimkomin gerðist Áslaug flugfreyja hjá Loftleiðum, en upphafi 8. áratugarins hóf Ás- Það er skarð fyrir skildi við fráfall Áslaugar Ragnars, tengdamóður minnar. Áslaug var um margt sérstök kona sem sópaði að. Hún hafði eindregnar skoðanir á flestum málum og lét þær óspart í ljós. Börnum sýndi hún skilyrðislausa umhyggju enda var hún einstaklega barn- góð. Börnin okkar Kjartans voru ekki há í loftinu þegar þau voru farin að heimsækja hana upp á eigin spýtur enda bjó hún í næstu götu við okkur. Í þessum heimsóknum dekraði Áslaug við börnin á sinn hátt en siðaði þau líka til með ýmsum hætti. Hún fylgdist vel með því hvað krakk- arnir fengust við hverju sinni og sagði þeim álit sitt á því af hrein- skilni og hispursleysi en ætíð á jafnræðisgrundvelli. Oft varð ég þess áskynja að eftir heimsókn til ömmu Áslaugar voru börnin hugsi yfir einhverju sem hún hafði sagt þeim og sáu hlutina þá gjarnan frá nýju sjónarhorni. Slík samtöl voru oft um viðfangs- efni líðandi stundar eins og skólanámið, framkomu og klæðaburð en þau gátu líka verið um heimsmálin eða löngu liðna atburði í mannkynssögunni. Ein- hverju sinni spurðu börnin ömmu sína út í stöðu mála í Austurlöndum nær og fýsti að vita um ástæður hins þráláta ófriðar þar. Þar komu þau ekki að tómum kofunum enda hafði Áslaug skrifað margar fréttir og fréttaskýringar um þessi mál sem blaðamaður um árabil. Hitt kom börnunum á óvart að amma þeirra hafði ferðast um þennan heimshluta sem blaðamaður á sínum tíma og þannig komist ná- lægt átakasvæðum. Ferðaðist hún m.a. til Íraks á meðan styrj- öld geisaði á milli Íraka og Írana og sat þá blaðamannafund með Saddam Hussein, einræðisherra landsins og einum helsta illvirkja í þessum heimshluta um langt skeið. Áslaug hafði mikinn áhuga á matargerð og naut þess mjög að bjóða barnabörnunum í mat enda hefur ömmumaturinn ætíð verið í miklu uppáhaldi hjá þeim. Held ég að þessi matarboð hafi verið með helstu eftirlætisstund- um hennar. Árið 1991 sendi hún frá sér matreiðslubókina Matinn hennar mömmu því henni fannst vanta bók um gamla góða heim- ilismatinn, sem framreiddur hef- ur verið af mörgum kynslóðum mæðra þessarar þjóðar með góð- um árangri en gæti átt undir högg að sækja. Margar mat- reiðsluperlur eru í bókinni enda hefur hún notið mikilla vinsælda og var endurútgefin fyrir nokkr- um árum. Með bókinni hefur Ás- laug svo sannarlega lagt sitt af mörkum til varðveislu íslenskrar matargerðar og það hafa verið forréttindi að njóta leiðsagnar hennar í þessum efnum. Áslaug var ástríðufullur unn- andi sígildrar tónlistar og hafði mikið yndi af því að sækja tón- leika. Sjálf lék hún á píanó frá unga aldri og það veitti henni mikla ánægju að fylgjast með tónlistarnámi afkomenda sinna. Oft sat hún heima og las í bók eða fékkst við hannyrðir á með- an hún hlustaði á tónlistarperlur. Um síðustu áramót greindist Áslaug með þann illvíga sjúkdóm sem nú hefur lagt hana að velli. Frá því í febrúar var hún að mestu á sjúkrahúsi en tókst á við veikindin af miklu æðruleysi. Sem fyrr hafði hún mikla ánægju af því að hitta fólk og var þakklát fyrir allar þær heim- sóknir sem hún fékk. Það var glatt á Hjalla þegar við héldum upp á 75 ára afmæli hennar á Hávallagötunni í apríl og einnig hafði hún mikla ánægju af því að fara í föstudagskaffi hjá Blaða- mannafélaginu og skiptast þar á skoðunum við margt skemmti- legasta fólk landsins. Margar kærar minningar um Áslaugu geymast í hugskoti. Henni hefði eflaust þótt of per- sónulegt að tíunda þær hér enda hafði hún ákveðnar skoðanir á því hvað ætti heima í minning- argreinum og hvað ekki. Að leið- arlokum viljum við aðstandendur koma á framfæri kæru þakklæti til starfsfólks krabbameinsdeild- ar, meltingar- og nýrnadeildar og síðast en ekki síst líknardeild- ar Landspítalans þar sem Ás- laug naut frábærrar umönnunar síðustu mánuðina. Guð blessi minningu Áslaugar Ragnars. Guðbjörg Sigurgeirsdóttir. Áslaug systir mín er borin til grafar í dag. Hún var elst okkar fimm systkina, Bergljót rúmu ári yngri en hún, ég í miðjunni svo Kjartan og loks Ragna yngst okkar. Ég mun sakna hennar mikið. Þó að stundum slettist upp á vin- skap skapstórra systra var sterkur þráður væntumþykju á milli okkar. Áslaug var mörgum hæfileik- um gædd, hún skrifaði bækur, stjórnaði útvarps- og sjónvarps- þáttum, var flink í höndunum, prjónaði hér á árum áður flíkur sem voru engu líkar og bjó til dásamlegan mat. Hún var heimskona og valdi það sem hún vildi hafa í kringum sig af kost- gæfni og smekkvísi. Hún bar sterkan og mikinn persónuleika og hafði ákveðnar skoðanir á mönnum og málefnum og bjó líka yfir hlýju og kímnigáfu. Líf- ið var henni ekki alltaf auðvelt og hún fór dult með tilfinningar sínar. Það var ekki hennar stíll að kvarta, hún kvartaði aldrei. Undanfarin tvö ár eða svo voru henni afar erfið og mér er það ljóst svona eftir á að sjúkdóm- urinn var þá þegar líklega farinn að gerjast en krabbameinið greindist í janúar á þessu ári. Mjög fallegt og náið samband var milli Áslaugar og barna- barna hennar allra, en ekki síst Snæfríðar, dóttur Kjartans og Guðbjargar, sem var sólargeisl- inn í lífi hennar. Og það var fal- legt að sjá hvað synirnir Kjartan og Andrés reyndust móður sinni vel í veikindunum sem og alla tíð. Kjartani og Andrési og fjöl- skyldum þeirra votta ég mína dýpstu samúð. Megi hún hvíla í friði hún systir mín. Hildur Kjartansdóttir. Ég vil minnast Áslaugar Ragnars sem hefur verið sam- ferðarmaður minn í lífinu. Í hugskotinu geymi ég mynd af henni daginn sem hún gekk að eiga Magnús Þórðarson, móður- bróður minn. Myndin er ekki veruleikanum samkvæmt, því að þar stendur Áslaug á svölum húss sem ég veit að hefur aldrei haft svalir, en dagurinn er sól- bjartur því að minningin er góð. Nær sannleikanum er að Áslaug hefur verið hluti af mínu lífi eins lengi og mig rekur minni til. Þau Maggi frændi voru nágrannar okkar þegar ég var barn og þótt þau flyttu var það svo sem ekki langt. Þegar þar kom að hjónin skildu hélt Áslaug áfram að vera hluti af gangverkinu eins og sjávarföll eða árstíðir; eðlilegur hluti af tilverunni sem kom og fór, en þó aldrei lengra en svo að fullvíst var að birtist fljótlega á ný. Áslaug var af kynslóð foreldr- anna en samband okkar ein- kenndist þó af jafnræði; við kom- um okkur alltaf beint að efninu og það var gaman að tala við hana. Nokkrum sinnum bauð Ás- laug mér til sín og sagði að hana langaði að gefa mér eitthvað. Svo gaf hún mér hluti. Litla og fallega því að hún hafði fallegan smekk. Mér þótti vænt um þetta og um þessa hluti sem eru nú orðnir mér til minningar um líf. Um leið og ég kveð Áslaugu sendi ég Andrési og Kjartani sonum hennar samúðarkveðjur, barnabörnum og systkinum. Lára Magnúsardóttir. Mér var brugðið fyrir rétt rúmu hálfu ári er í ljós kom að Áslaug hefði fengið illvígan gest og að tími hennar væri líklega talinn í mánuðum frekar en miss- erum. Áslaug var gift Magnúsi móðurbróður mínum og var móð- ir góðvina minna og frænda, Kjartans og Andrésar. Ég var sem barn heimagangur á heimili þeirra Magnúsar á Hávallagötu og síðar eftir að þau skildu á heimili hennar á Mímisvegi. Nú hin síðari ár hafa samverustund- irnar jafnframt verið margar á vettvangi Sjálfstæðisflokksins enda var hún virk í starfi hans. Áslaug var áberandi þar sem hún fór, sköruleg og ákveðin en jafnframt mikill húmoristi. Hún var fróð og vel að sér, lét sig þjóðfélagsmál miklu varða, var hápólitísk og ófeimin við að viðra skoðanir sínar. Og það átti ekki einungis við um þjóðfélagsmálin heldur flest það sem fangaði hug hennar. Segja má að hún hafi verið ástríðumanneskja. Hún var listræn með afbrigðum, sem sást bæði á heimili hennar sem skart- aði fögrum munum, í þýðingum hennar og skáldskap, píanóleik og þá ekki síst í matargerð henn- ar. Hún var ekki einungis af- burðakokkur, maturinn varð að vera fallegur. Það er mér ógleymanlegt er ég fékk pitsu í fyrsta skipti árið 1978, en þá voru þær framandi matur. Aldrei hafði ég séð fallegri mat, svo ekki sé minnst á bragðið. Áslaug var ófeimin við að prófa nýja hluti en taldi mikilvægt að halda líka í hefðina. Allt sást þetta í mat- reiðslubókinni hennar Maturinn hennar mömmu sem var og er feikivinsæl, en þar festi hún á bók margar hefðbundnar íslensk- ar uppskriftir sem verra væri að féllu í gleymskunnar dá. Þó að Áslaug væri ekki sátt við óboðna gestinn sem tekið hafði sér bólfestu í líkama henn- ar, þá tók hún honum af æðru- leysi og jafnaðargeði. Hún var sátt og ánægð með það sem hún skilur eftir sig hér á jörðu. Vel gerða syni og mannvænleg, greind og fjörug barnabörn sem áttu huga hennar allan. Og sem voru einkar hænd að henni. Á síðasta fundi okkar, er ég heim- sótti hana á líknardeild, brosti hún og hló er talið barst að auga- steinum hennar, barnabörnun- um. Ég kveð Áslaugu með virkt- um og votta um leið fjölskyldu hennar innilegustu samúð mína og minna. Þórður Þórarinsson Þegar horft er yfir farinn veg síðustu rúma hálfa öld er nánast ótrúlegt hve stór hópur af hæfi- leikaríku fólki, konum og körlum, hafa komið við sögu á ritstjórn Morgunblaðsins á þessu tímabili. Þetta sama fólk hefur svo eftir atvikum horfið til annarra starfa í samfélagi okkar og markað þar spor, hvort sem er í stjórnmál- um, menningu eða atvinnulífi. Ein úr þessum hópi var Ás- laug Ragnars, en útför hennar fer fram í dag. Kynni okkar hófust reyndar áður en ég hóf störf á Morg- unblaðinu en á þeim árum var það eitt öðru fremur, sem hugs- anir ungs fólks snerust um, sem á annað borð hafði áhuga á þjóð- málum en það var kalda stríðið. Sennilega skilur ungt fólk í dag ekki í hve ríkum mæli það mótaði okkar kynslóð. Í þeim efnum var Áslaug „ein af oss“, ef svo má að orði komast. Leiðir þeirra Magnúsar Þórð- arsonar, sem þá var blaðamaður á Morgunblaðinu en síðar sér- stakur starfsmaður Atlantshafs- bandalagsins á Íslandi, lágu sam- an, en hann var án efa mesti ritsnillingur meðal ungra sjálf- stæðismanna í pólitísku dægur- þrasi þeirra tíma. Þau eignuðust tvo syni, Andrés og Kjartan, sem báðir áttu eftir að koma við sögu á ritstjórn Morgunblaðsins. Áslaug var traustur blaða- maður, sem var jafnvíg í umfjöll- un um erlend sem innlend mál- efni og kom reyndar líka við sögu í útvarpi og sjónvarpi. Það kom okkur samstarfs- mönnum hennar á óvart, þegar hún gaf út skáldsögu haustið 1980, Haustviku. Um hana sagði Guðmundur Gíslason Hagalín í umsögn í Morgunblaðinu: „Þessi skáldsaga er ekkert glingur... Hún hefur sem sé á blaðamennskuferlinum skerpt djúpskyggni athyglisgáfu sinnar með að bakhjarli eigin reynslu...“ Áslaug gaf út aðra skáldsögu tveimur árum síðar, Sylvíu. En hún var jafnframt virk í starfi Sjálfstæðisflokksins, fyrst meðal ungra sjálfstæðismanna en síðar í félagasamtökum sjálf- stæðiskvenna. Hún skipaði 12. sæti á framboðslista Sjálfstæð- isflokksins í Reykjavík í þing- kosningunum sumarið 1974, þeg- ar flokkurinn vann einn mesta sigur sögu sinnar undir forystu Geirs Hallgrímssonar. Síðar var hún reglulegur þátt- takandi á fundum Samtaka eldri sjálfstæðismanna í Valhöll og var á fundum þar í vor, þótt þá væri svo komið að veikindin sæktu fast að. Það er tryggð af því tagi, sem er enn kjölfestan í starfsemi Sjálfstæðisflokksins. Þegar horft er fram á veg á unga aldri er leiðin löng fram undan. Þegar horft er til baka er lífið ótrúlega stutt. Samstarfsmenn Áslaugar fyrr á tíð minnast hennar sem starfs- manns, sem hægt var að treysta á. Það skiptir máli í því arga- þrasi, sem einkennir líf á rit- stjórn dagblaðs á hverjum ein- asta degi. Áslaug bar það með sér í lífi og starfi að hún kom úr menn- ingarlegu umhverfi. Ég sendi sonum hennar og öðrum afkomendum samúðar- kveðjur. Styrmir Gunnarsson. Áslaug Ragnars hefur kvatt þennan heim. Það er sjónarsvipt- ir að henni. Ég átti samleið með henni um áratuga skeið, fyrst á vettvangi blaðamennskunnar og svo einnig í vinahópi. Áslaug var hreinskiptin og lét hlutina heita sínum nöfnum, hafði ákveðnar skoðanir en var jafnframt hlý og trygg manneskja. Ég minnist hennar ekki síst á stundu stolts þegar fyrsta barnabarn hennar, Iðunn Andrésdóttir, var skírð. Þar var ég gestur ásamt dóttur minni. Ég minnist hennar sem blaðakonunnar Áslaugar, dríf- andi og hugmyndaríkrar. Í ára- tugi hittumst við svo sex blaða- konur sem höfðum starfað saman á Morgunblaðinu á skemmtifundum. Blásið var til þessara funda með jöfnu millibili árið um kring á hinum ýmsu veitingastöðum borgarinnar. Það er skarð fyrir skildi að missa hana úr hópnum. Síðari árin lágu leiðir okkar Áslaugar einnig saman í „Föstudagsklúbbnum“ hjá Blaðamannafélagi Íslands. Þar var hún mikill fengur fá- mennum fulltrúum blaðakvenna. Gjarnan drógum við okkur sam- an í horn og spjölluðum. Þarna naut Áslaug sín, hnyttin og bein- skeytt. Hennar verður saknað á þeim vettvangi sem öðrum. Og seint gleymist þeim sem til þekktu æðruleysið sem hún sýndi í banalegunni. Blessuð sé minning Áslaugar Ragnars. Ég, fyrir hönd ýmissa samstarfskvenna og vina, sendi hennar nánustu innilegar sam- úðarkveðjur. Guðrún Guðlaugsdóttir. Fallin er frá mæt kona, Ás- laug Ragnars. Ég hafði heyrt Áslaugar getið, Vesturbæingur, blaðamaður og sjálfstæðismaður sem hún var. Fljótlega eftir að ég hóf þátttöku í starfi Sjálf- stæðisflokksins sá ég henni bregða fyrir á fundum, hún var ein af tryggari stuðningsmönn- um flokksins og mátti ganga að því vísu að hún sæti fundi í Val- höll eða legði flokknum lið í að- draganda kosninga. Eftir að ég tók við sem formaður Landssam- bands sjálfstæðiskvenna kynnt- ist ég Áslaugu betur. Hún var ein af þeim fyrstu til að gefa sig á tal við mig, hvatti mig til góðra verka og það var ljóst að hún bar hag landssambandsins fyrir brjósti sér. Við tókum iðulega tal saman þegar við hittumst, hún var dugleg að sækja viðburði landssambandsins þó að heilsan hefði gefið eftir og hún hringdi líka þegar hún vildi ræða málin. Áslaug var góður liðsmaður og kunni ég að meta hreinskilni hennar og sýn á stjórnmálin. Áslaug var einlæg og hlý og ég þakka fyrir góða samfylgd. Fyrir hönd Landssambands sjálfstæðiskvenna færi ég sonum hennar og fjölskyldu samúðar- kveðjur um leið og ég þakka Ás- laugu fyrir framlag hennar og stuðning við landssambandið. Formaður Landssambands sjálfstæðiskvenna, Vala Pálsdóttir. Nú falla þeir frá einn af öðr- um blaðamennirnir sem ég kynntist þegar ég byrjaði blaða- mennskuferil minn snemma á ní- unda áratug síðustu aldar. Ás- laug Ragnars var ein í samhentum hópi blaðamanna á ritstjórn Morgunblaðsins niðri í Aðalstræti á þeim tíma. Það voru sönn forréttindi að fá að kynnast og verða hluti af þeim góða hópi, enda ríkti einstakur andi og kraftur á ritstjórninni og á vinnustaðnum öllum, eins og þeir geta vitnað um sem þar áttu hlut að máli. Svo liðu árin og leiðir skildi eins og gengur. Áslaug hætti á Morgunblaðinu og hvarf til annarra starfa, sem þó voru ætíð tengd blaðamennsku og rit- störfum, og ég gerðist starfs- maður stéttarfélags blaðamanna þegar tímar liðu. Engin veit sína ævina fyrr en öll er. En svo gerðist það fyrir nokkrum árum að við gátum endurnýjað kynni okkar þegar Áslaug fór að venja komur sínar í svonefnt föstu- dagskaffi, sem við höldum hér vikulega í félagsaðstöðu Blaða- mannafélags Íslands, og erum með árið um kring, ef utan er skilið hásumarið. Föstudags- klúbburinn, sem svo er nefndur, er fimmtán ára um þessar mund- ir. Hann er vettvangur fyrir blaðamenn til þess að koma sam- an og ræða landsins gagn og nauðsynjar eða hvað eina sem hæst ber hverju sinni. Eðli máls- ins samkvæmt eru það einkum eldri blaðamenn, sem komnir eru á eftirlaun, og þeir sem eru í lausamennsku og hitta ekki starfsfélagana reglulega, sem koma á fundina. Það vita allir sem komið hafa að blaða- mennsku að djúp og gagnrýnin umræða er nauðsynlegur grunn- ur góðrar blaðamennsku, enda verða umræður oft ærið fjörug- ar. Sitt sýnist hverjum, en með skoðanaskiptum nálgumst við kjarna málsins. Áslaug auðgaði fundina með nærveru sinni og ljúfmennsku. Hún tók ævinlega mikinn þátt í umræðunni á sinn stillta og hógværa máta, en stóð fast á sínu og hljóp ekki eftir al- menningsálitinu. Ég fann að skoðanir okkar og áherslur fóru saman í mörgum atriðum og örugglega fleirum en þegar við vorum yngri. Fyrir mína hönd og föstu- dagsklúbbsins þakka ég Áslaugu fyrir samveruna og viðkynn- inguna á liðnum árum og bið henni Guðs blessunar. Sonum hennar og fjölskyldu votta ég samúð. Hjálmar Jónsson. Áslaug Ragnars

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.