Skírnir - 01.04.2004, Side 65

GUÐMUNDUR J. GUÐMUNDSSON
Grænland og umheimurinn
Norrænir menn á Grænlandi og samskipti þeirra
við umheiminn fram til 1400
Viðfangsefni þessarar greinar er samskipti Grænlendinga við
umheiminn og utanríkisverslun þeirra á miðöldum, einkum á 13.
og 14. öld.1 Þeir Helgi Guðmundsson og Lúðvík Kristjánsson
hafa sett fram athyglisverðar tilgátur um þetta efni. Lúðvík hefur
fært rök fyrir því að landnámsfloti Eiríks rauða hafi að stórum
hluta verið stórir bátar og nota hafi mátt slíka báta til Grænlands-
siglinga.2 í bók sinni Um haf innan setti Helgi fram þá djörfu til-
gátu að ísland, og þó einkum Breiðafjörðurinn, hafi verið veiga-
mikill milliliður í verslun með grænlenskar vörur. Hér verður
kannað hvort hægt sé að skjóta frekari stoðum undir þessar tilgát-
ur um leið og fjallað verður almennt um utanríkisverslun Græn-
lendinga fram til 1400. Hugað verður að skipakosti, flutningsleið-
um og verslunarvörum. Reynt verður að fylgja útflutningsvörum
Grænlendinga eins og kostur er eftir að þeim er umskipað í Noregi
og athugað til hvers þær voru notaðar.
Ut- og innflutningsvörur Grænlendinga á miðöldum
Hagkerfi það sem norrænir menn á Grænlandi á miðöldum
byggðu afkomu sína á var um margt svipað því íslenska. Höfuð-
atvinnuvegurinn var landbúnaður, nánar tiltekið kvikfjárrækt, og
1 Sagnfræðingarnir Gunnar F. Guðmundsson og Jón Þ. Þór auk ritrýnis Skírnis
lásu grein þessa yfir í handriti og bentu á fjölmargt sem betur mátti fara. Kann
ég þeim hinar bestu þakkir fyrir. - Gott yfirlit yfir útflutningsvörur Grænlend-
inga er í Konungssknggsjá, bls. 56-59.
2 Lúðvík Kristjánsson, „Grænlenzki landnemaflotinn og breiðfirzki báturinn”,
bls. 92-134.
Skímir, 178. ár (vor 2004)