Breiðfirðingur - 01.04.1990, Page 61

SKARÐVERJAR
59
e.t.v. svarað ýmsum spurningum um hana, t. d. hvar hún var
smíðuð.
Margar fleiri sagnir hafa safnast að Ólöfu ríku'. Rétt er að
geta þess, að hin svokölluðu skriftamál Ólafar ríku eru ekki
í neinum tengslum við hana, þótt undir þessu heiti séu
prentuð í Fornbréfasafni. Fern skriftamál eru til á íslensku
og eru öll sannanlega eldri en svo að Ólöf ríka hafi romsað
upp öllum þeim syndum. Það er á móti eðli skriftamála að
skjalfesta þau, og þessir textar hafa líklegast verið einhvers
konar form fyrir skriftaföðurinn eða syndarann. Ekki þótti
fært að prenta þetta efni án úrfellinga og nú á þessum sein-
ustu og verstu tímum þykir á mörkunum að það sé við
hæfi.43
Með Ólöfu ríku rofnaði karlleggurinn sem setið hafði á
Skarði óslitið frá Húnboga Þorgilssyni í byrjun 12. aldar.
Ekki setti staðurinn neitt niður við það, því að segja má að
allir karlar á Skarði fyrr og síðar hafi verið í skugga hennar.
Kvenleggurinn var áfram á Skarði, því að þar settist síðar
Solveig dóttir hennar.
Lengi hefur verið mér undrunarefni hvers vegna engin
kona eftir siðaskipti hefur verið talin svo mikilhæf að mögu-
legt þætti að segja af henni álíka sögur og Ólöfu ríku. Má
einnig minna á söguna af Grundar-Helgu sem getið var hér
að framan. Breyttist viðhorfið til kvenna svo mjög við siða-
skiptin?
Solveig Björnsdóttir
Frá Solveigu og Páli manni hennar er sagt í 16.-21. erindi.
Ekki hefur skáldið einu sinni vitað hvers son Páll var, en
hann var Jónsson og sonur Jóns Ásgeirssonar sýslumanns í
Ögri. Fau voru fjórmenningar og þurftu því Ieyfi páfavalds-
ins til að mega eigast.44 Áður en Solveig giftist Páli hafði hún
átt 7 börn með Jóni Þorlákssyni ráðsmanni sínum á Hóli í
Bolungavík. Bróðir hans samnefndur var mikill skrifari og
voru margar bækur með hans hendi til á Skarði og eru enn
varðveittar.45 Solveig er dáin fyrir 28. mars 1495, því að