Stjarnan - 01.09.1948, Blaðsíða 6

70
STJARNAN
vorum þá verðum vér að viðurkenna að
alþjóðastjórn er ekki lengur aðeins
hugsjón dreymandi manna eða stefna sér-
staks félagsskapar, sem stuðning hljóti frá
alslausum ákafamönnum. Alþjóðastjórn er
nú orðin ákveðin, hagkvæm og viðurkend
nauðsyn.”
Þessi hreinskilnislega staðhæfing var
álitin svo mikilvæg i augum ritstjóra tíma-
ritsins “Readers Digest” að hann endur-
prentaði hana á öllum tungumálum sem
ritið er prentað á í Október útgáfunni 1945
með fyrirsögninni: “Alþjóða stjórn eða
alþjóða eyðilegging,” skömmu seinna kom
fram sterkur stuðningur fyrir þetta mál
úr þeirri átt sem síst var að vænta. An-
thony Eden, sem er aðal leiðtogi stjórnar
andstæðinga á Englandi hélt ræðu í þíng-
inu og lét í ljós þá skoðun að hver vísinda-
lega uppfyndingin leiddi það annari betur
í ljós hvílík heimska væri fólgin í hinum
fornu stjórnar hugmyndum. Næsta dag
flutti Bevin, hinn nýi utanríkis ráðherra
ræðu í þinginu og sagði þetta meðal ann-
ars:
“Eg finn það glögt að vér erum miskun-
arlaust knúðir til þess að velja nýja leið:
það er nauðsyn til þess að kynna sér aðferð
til alheims stjórnar, sem kosin sé beinlín-
is af fólkinu sjálfu í öllum heimi . . . Eg er
fús til að vinna með hverjum sem er, af
hvaða flokki sem hann er, og hvaða þjóðar
sem hann er í því skyni að semja annað-
hvort reglur fyrir kosninga rétt eða stjórn-
arskrá—alveg eins og aðrar þjóðir hafa
gjört tii þess að koma á alþjóða þingi með
ákveðnu augnamiði — því augnamiði að
skapa frið”. Um sama leiti birtist ritstjórn-
argrein í Lundúna blaðinu “Economist”,
sem er strang' alvarlegt íhaldsblað, sem
mælti með einhverskonar alþjóðastjórn.
Blaðið kvaðst ekki sjá “nokkra aðra út-
gönguleið mögulega.”
Þessar uppástungur hafa í seinni tíð
áunnið sér mikið fylgi í Bandaríkjunum,
bæði meðal trúmála leiðtoga og stjórn-
málamanna. í ritinu “Atlantic Monthly,”
í November 1945 farast hinum fræga vís-
indamanni Albert Einstein orð á þessa
leið: “Leyndardómur sprengjunnar ætti
að vera opinberaður alþjóðastjórn, og
Bandaríkin ættu tafarlaust að láta í ljósi
fúsleika sinn til þess . . . Ef vér eigum að
koma í veg fyrir stríð þá verður þetta að
gerast nú þegar.”
Harold Stassen herforingi er merku mað-
ur og óx mjög að áliti fyrir þann þátt sem
hann átti í S. F. þinginu hann m æ 11 i
í ræðu sem hann hélt nýlega “Leyndar-
dómur sprengjunnar ætti að opinberast
alþjóðastjórn. Vér erum fúsir til að láta
af hendi nokkuð af sjálfsstjórn vorri til
þjóðasambandsins, til þess því auðnist að
framkvæma það, sem vér ætlum því að
afreka.”
Sami viljinn til samvinnu sést í því sem
hér birtist úr ræðu sem Douglas McArthur
hélt um það leiti sem Japanar gáfust upp.
Hann er hershöfðingi og mælti á þessa
leið:
“Hernaðarsamband, r í k j a samningar,
þjóðasambönd, alt þetta hefir brugðist. Síð-
asta tækifærið er á förum. Ef vér stofnum
ekki nú þegar einhverja meiri og hentari
stofnun, þá er það víst að hið síðasta ger-
eyðandi stríð er fyrir dyrum. Málefnið er
í eðli sínu trúfræðislegt og felur í sér þörf
fyrir ný andleg umbrot og endurbót mann-
legs eðlis sem komi samtímis vorri full-
komnustu vísinda þekkingu, listum, bók-
mentum og als konar efnalegum og menn-
ingarlegum þroska hinna síðustu tvö þús-
und ára. Ef vér eigum að geta bjargað voru
líkamlega lífi þá verður það að vera með
áhrifum vors andlega lífs.”
,Aðal spurningin er auðvitað sú hversu
mikið af sínu þjóðlega sjálfstæði þjóðirnar
væru viljugar til að láta af hendi skilyrðis-
laust til hinnar nýju alþjóðastjórnar.
“Takmarkaðan hluta,” segir Mr. Stassen.
En hversu mikinn, eða hversu takmarkað-
an?
Hingað til hefir engin þjóð boðist
til að láta af hendi nokkrar eignir eða
nokkur réttindi, hvort sem þau höfðu
hlotnast sem erfðafé eða höfðu verið tekin
með hervaldi. Það hefir aðeins verið þegar
allra mest þrengdi að, til dæmis þ e g ar
þjóð var að því komin að g e f a s t upp í
stríði, eða þegar óvinur hafði blátt áfram
lagt undir sig landið eða nokkurn hluta
þess. Já, einungis undir þesskonar kring-
umstæðum hafa þjóðir látið nokkuð af
hendi.
Ekki hefir nein hinna fimtíu þjóða, sem
teljast til þjóðbandalags komið fram með