Morgunblaðið - 27.10.2018, Qupperneq 52

Kvennakammerkórinn IMPRA held-
ur tónleika í Sjóminjasafninu í dag
kl. 13. Á efnisskránni eru verk eftir
Ásbjörgu Jónsdóttur, Birgit Djupe-
dal, Carolyn Chen, Jody Diamond
og Svanfríði Hlín Gunnarsdóttur
auk íslenskra og norskra þjóðlaga.
Listrænir stjórnendur kórsins eru
Ásbjörg Jónsdóttir og Birgit Djupe-
dal sem báðar hafa nýlokið meist-
aragráðu í tónsmíðum frá LHÍ. Að-
gangur er ókeypis.
Nýr kvennakammerkór
í Sjóminjasafninu í dag
LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 300. DAGUR ÁRSINS 2018
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
Í lausasölu 1.108 kr.
Áskrift 6.960 kr. Helgaráskrift 4.346 kr.
PDF á mbl.is 6.173 kr. iPad-áskrift 6.173 kr.
Sími: 569 1100
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is mbl.is: netfrett@mbl.is
„Áhorfendur leggja svo sannarlega
sitt lóð á vogarskálina og reyna að
hafa eins mikil áhrif á leikinn og
hægt er,“ sagði Arnór Þór Gunnars-
son, landsliðsmaður í handknatt-
leik, sem hlakkar til að mæta í
ljónagryfjuna í Ankara í Tyrklandi,
THF Spor Salonu-íþróttahöllina, á
morgun. Leikurinn er liður í undan-
keppni EM 2020. »1
Áhorfendur leggja sitt
lóð á vogarskálina
ÍÞRÓTTIR FÓLK Í FRÉTTUM
Veronika Steinunn Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
„Bíbí talar um sjálfa sig sem fatlaða
manneskju en ritsnilldin er þvílík í
handritinu að maður verður agndofa.
Það sýnir mjög vel ákveðna jaðar-
menningu og hvernig fólk sem er
sett á jaðarinn lifir af,“ segir Guðrún
Valgerður Stefánsdóttir, doktor í
fötlunarfræðum, sem rannsakar
handrit æviminninga Bjargeyjar
Kristjánsdóttur eða Bíbíar eins og
hún var gjarnan kölluð.
Guðrún Valgerður Stefánsdóttir
hélt erindi í Þjóðarspeglinum á Há-
skólatorgi í gær um æviminningar
Bíbíar en hún varð fyrir aðkasti
vegna útlits og skerðingar sinnar.
Guðrún setti söguna í samhengi við
femínískar kenningar um sam-
tvinnun og leitaðist við að varpa ljósi
á með hvaða hætti fötlun hennar,
kyn og stéttarstaða samtvinnast.
Bíbí var dóttir fátækra kotbænda,
fædd árið 1927 á bænum Berlín og
féll frá árið 1999. Hún skráði minn-
ingabrot í 19 bækur sem hún kallaði
Bíbíarbækur, en hver bók saman-
stendur af 100 handskrifuðum síð-
um. Þegar Bíbí var ung stóð fötluðu
fólki engin opinber þjónusta til boða
en fyrstu lög þess efnis, lög um fá-
vitahæli, voru sett á laggirnar árið
1936.
„Í bókunum sést að hún hafi verið
greind, það sést á orðfærinu sem hún
notar og hvernig hún vinnur úr sög-
unni. Henni var kennt heima svo að
því var trúað á því að hún gæti lært.
Eðli fötlunarinnar er óljóst en hún
veiktist þegar hún var barn. Hún var
smávaxin, greinilega hæg og hefur
borið einhver útlitseinkenni,“ segir
Guðrún.
„Eins og hún útskýrir það þá er
mismununin gegnumgangandi í sög-
unni. Hún gerði sér alveg grein fyrir
því að það var verra að vera kona
heldur en karl. Hún eignaðist bróður
þegar hún var 9 ára gömul, en fram
að því hafði hún verið einkabarn. Og
hún lýsir því í sögunni að hann hafi
verið tekinn fram yfir hana, hún seg-
ir það beinum orðum: það var bæði
af því að ég er fötluð og líka því ég er
stúlka.
„Sem dæmi komu femínískar
kenningar fram á 6. og 7. áratugnum
sem benda á að svartar konur sættu
ekki fordómum „bara“ vegna þess að
þær voru svartar heldur ennfremur
vegna þess að þær voru konur og af
lágri stétt, og að þessir þættir tvinn-
uðust saman,“ segir Guðrún.
Guðrún hefur lesið allar 19 bækur
Bíbíar og vinnur nú að því að ná sam-
bandi við fólk þekkti til hennar. Bíbí
lét engin börn eftir sig svo að leitin
að ættingjum er erfiðari en ella.
Handritið hafði gengið manna á milli
og hafði verið vélritað en endaði í
höndum Guðrúnar, eftir að hafa ver-
ið vistað á Þjóðskjalasafni Íslands.
„Bíbí vildi að bækurnar yrðu gefn-
ar út einn daginn, og það er það sem
hvatti mig til að halda rannsókninni
áfram,“ segir Guðrún.
Morgunblaðið/Eggert
Æviminningar Guðrún Valgerður Stefánsdóttir hefur lesið og rannsakað handrit Bíbíar, sem er um 2.000 síður.
„Ritsnilldin slík að
maður verður agndofa“
 Bíbí skráði minningabrot í 19 bækur  Glímdi við fötlun
 Hún vildi að æskuminningar hennar yrðu gefnar út
Ljóðlistin er lífsnauðsyn er yfir-
skrift málþings sem Forlagið
stendur fyrir um Sigurð Pálsson í
Veröld – húsi Vigdísar á morgun
kl. 15. Átta samferðamenn Sig-
urðar fjalla um skáldið, vininn,
kennarann og lærimeistarann. Er-
indi flytja Einar Kárason, Hlín
Agnarsdóttir, Pétur Gunnarsson,
Ragnar Helgi Ólafsson, Sigurbjörg
Þrastardóttir, Sjón, Sunna Dís
Másdóttir og Þórarinn Eldjárn.
Ingvar E. Sigurðsson les upp úr
nýútkomnu ljóðaúrvali
Sigurðar sem ber
heitið Ljóð muna
ferð. Kynnir er
Kristján Þórður
Hrafnsson. Aðgang-
ur er
ókeypis.
Málþing um Sigurð