Morgunblaðið - 05.12.2018, Qupperneq 33

MENNING 33
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 2018
emmessis.is
ICQC 2018-20
Það virðist nokkuð samdómaálit fólks, ekki síst skrifandiog hugsandi fólks, að ansihreint margt í nútímanum,
í hversdagslegum veruleika okkar
allra, ekki síst í forréttindakima vest-
ræns millistéttarfólks, sé af hinu illa.
Mannskemmandi og sálarmyrðandi.
Þegar verst lætur ríða hvunndags-
raunirnar okkur á slig, eins og Megas
orðaði það svo eftirminnilega á Drög-
um að sjálfsmorði árið 1979. Þetta
var sem sagt orðið svona þá, þó engir
væru samfélagsmiðlarnir, hvað þá
Snapchat-stjörnur á borð við ferla-
fræðinginn Júlíu sem bakar bollakök-
ur við mikinn fögnuð sinna níu þús-
und fylgjenda. Hvað nákvæmlega
setur hana út af sporinu, spillir
tengslum hennar við mann, barn og
vinkonur og kippir hennar sjálfs-
öruggu og afskaplega dæmigerðu
fótum undan henni kýs Sóley Ómars-
dóttir að hafa nokkuð óljóst. Enda
væri eitthvað bogið við að benda af
öryggi og sannfæringu á eitthvað
eitt. Það er nefnilega svo margt í nú-
tímanum sem er sennilega óhollt fyr-
ir okkur, jafnvel einkum það sem
okkur finnst hvað skemmtilegast og
við getum síst hugsað okkur að vera
án. Einmitt það verður okkur fjötur
um fót.
Það virðist allt leika í lyndi hjá Júl-
íu og Berki þegar þau koma heim af
fæðingardeildinni með Þórdísi litlu.
Samhent og glöð, en auðvitað líka dá-
lítið stressuð og fyrstu mánuðirnir
taka sinn toll. Nokkrum árum síðar
er Börkur á leið í framhaldsnám er-
lendis og er farinn á undan með barn-
ið meðan Júlía hnýtir lausa enda í
fyrirtækinu. Hún hefur líka tekið að
sér að skipuleggja endurfundapartí
fyrir grunnskólabekkinn sinn með
bestu vinkonunni Hrefnu, sem hefur
dvalið langdvölum erlendis, farið allt
aðra leið í lífinu en ferlafræðingurinn
en er komin í stutta heimsókn vegna
veikinda móður sinnar. En það leikur
ekki allt í lyndi eins og smám saman
kemur í ljós.
Ákvörðun Sóleyjar að setja hrun
Júlíu ekki upp sem endapunkt skýrs
og vandlega útmálaðs orsaka-
samhengis hefur óneitanlega veikj-
andi áhrif á dramatískan áhrifamátt
sýningarinnar, sérstaklega þegar á
líður og ljóst verður að líf litlu fjöl-
skyldunnar er að liðast í sundur,
móðirin og eiginkonan við það að
segja sig úr lögum við hana. Líklega
hjálpar ólínulegur frásagnarhátt-
urinn heldur ekki til, en á móti kem-
ur að hann olli heldur ekki alvar-
legum ruglingi, enda ágætlega skýrt
haldið utan um framvinduna og tíma-
flakkið í handriti og í vinnu leikstjór-
ans, Árna Kristjánssonar.
Seint í verkinu, en snemma í sög-
unni, verður atvik sem mögulega má
skilja sem upphaf endalokanna, en
því er engu að síður haldið nokkuð
óljósu, en þó einkum nákvæmlega
hvernig það geti hafa sett hrunið af
stað þremur árum síðar. Til þess að
gera það hefði Sóley þurft að leggja
mun meiri rækt við að sýna okkur
samspil, tilfinningatengsl og valda-
togstreitu hjónanna ungu. Sá þráður
er of vannærður í textanum, það er
næstum eins og hafi verið tekin
ákvörðun að taka Börk „út fyrir
sviga“ í sögunni. Hann er meira og
minna í Noregi alla sýninguna og
hlustar á undanbrögð og hálfsann-
leik eiginkonunnar í gegnum Skype.
Langþreyttur en skilningsríkur, og
varla þátttakandi í atburðarásinni
sem er erindi sýningarinnar. Og án
mótspils og samhengis verða örlög
Júlíu illsýnanleg. Þetta er helsta
brotalöm verksins.
Öðru máli gegnir um hinn megin-
þráðinn, samband vinkvennanna sem
endurnýja kynnin eftir langan að-
skilnað í tilefni af fyrirhuguðu partíi
sem gefur verkinu nafnið. Í senum
Júlíu og Hrefnu tekst Sóleyju að búa
til sannfærandi dramatísk samtöl
sem afhjúpa persónurnar, sérstak-
lega þegar þær reyna að fela eitthvað
eða ota tilbúinni framhlið hvor að
annarri. Upprifjanir á fortíðinni eru
skemmtilegar, sem og allir litlu
árekstrarnir sem verða við það þegar
þær uppgötva hversu ólíkar þær eru
orðnar, og ólíkar þeim sem þær voru.
Þessar senur eru helsti styrkur
verksins. Sóley ofgerir þessum and-
stæðuleik aldrei, né heldur gengur
hún of langt í að láta stallsysturnar
vera fulltrúa ólíkra lífsviðhorfa eða
gilda, þó þess sjáist vissulega stað.
Það dregur úr slagkraftinum en eyk-
ur trúverðugleika sálræna raunsæis-
ins sem hér er unnið með. Þegar á
heildina er litið gengur Sóley of langt
í að halda öllu opnu og bæta of litlu
eldsneyti á bálið, á því tapar fjöl-
skyldudramað en vinkvennasenurnar
græða. Þær bara geta ekki verið
aðalatriðið, ekki þegar vanræksla
barns og sambandsslit móður við það
er hinn þráðurinn. Með svoleiðis efni
í bakgrunninum mun bakgrunnurinn
krefjast aðalhlutverks í huga áhorf-
andans, sama hvað.
Að þessu öllu sögðu þarf ekki að
koma á óvart að Sólveig Guðmunds-
dóttir og Sara Martí Guðmundsdóttir
njóta sín talsvert betur á þessu Rej-
úníoni en Orri Huginn Ágústsson,
sem vinnur þó mjög snyrtilega og
áreynslulaust úr rýrum efnivið í hlut-
verki Barkar. Flökkueðlið og nútíma-
legt frjálslyndi Hrefnu verður alveg
sannfærandi hjá Söru Martí og
niðurbrot Júlíu verður að teljast á
heimavelli Sólveigar Guðmunds-
dóttur, sem virðist vera sú leikkona
sem helst er hringt í ef konur á barmi
taugaáfalls birtast í handritinu. Hún
gerir þetta næsta óaðfinnanlega en
þarf að fara að fá hlutverk af öðrum
toga í bland. Samleikur þeirra Sól-
veigar og Söru er fallegur og
áreynslulaus og fínlegar tímasetn-
ingar vöktu oft hlátur.
Umgjörð Fionu Rigel og hljóð-
mynd Hörpu Fannar Sigurjóns-
dóttur eru þénugar og uppsetningar-
vinna Árna honum til sóma. Gaman
hefði verið að Skype-samtölin hefðu
fengið aðeins raunsæislegri umgjörð
en míkrófón fyrir Börk á hliðarpalli,
svona í ljósi þess að skjávarpi og tjald
eru til staðar og gegna veigamiklu
hlutverki við að sýna okkur Snapp--
drottninguna að störfum, sem var
skemmtilega gert hjá Inga Bekk.
Rejúníon hélt athygli minni allan
tímann og bestu sprettirnir eru höf-
undi, leikstjóra og leikendum til
sóma. Þegar á heildina er litið hefði
samt þurft meiri kraft og einurð og
skýrari stefnu um hvað verið væri að
segja, hvernig og hvers vegna mál
þróast svona hjá litlu læknis- og
ferlafræðingsfjölskyldunni.
Hvunndagsraunir
Ljósmynd/Julie Rowland
Afhjúpun „Í senum Júlíu og Sólveigar tekst Sóleyju að búa til sannfærandi
dramatísk samtöl sem afhjúpa persónurnar,“ segir í rýni um Rejúníon.
Tjarnarbíó
Rejúníon bbbnn
Eftir Sóleyju Ómarsdóttur. Leikstjórn:
Árni Kristjánsson. Hreyfileikstjórn: Vala
Ómarsdóttir. Leikmynd og búningar:
Fiona Rigler. Tónlist og hljóðmynd:
Harpa Fönn Sigurjónsdóttir. Lýsing:
Halldór Örn Óskarsson. Myndband: Ingi
Bekk. Leikarar: Sólveig Guðmunds-
dóttir, Sara Martí Guðmundsdóttir og
Orri Huginn Ágústsson. Leikhópurinn
Lakehouse frumsýndi í Tjarnarbíói
föstudaginn 30. nóvember 2018.
ÞORGEIR
TRYGGVASON
LEIKLIST
Kammerkór Seltjarnarneskirkju heldur sína
árlegu jólatónleika í Seltjarnarneskirkju í
kvöld kl. 20 undir stjórn Friðriks Vignis
Stefánssonar, organista Seltjarnarneskirkju.
„Á efnisskránni er bæði kórsöngur og ýmsir
kórfélagar munu einnig syngja einsöng.
Flutt verða jólalög og önnur tónlist frá ýms-
um tímum,“ segir í tilkynningu og á það
minnt að venju samkvæmt er aðgangur
ókeypis.
Kammerkór Seltjarnarneskirkju fagnar
Friðrik Vignir Stefánsson.
Aðalheiður S. Eysteins-
dóttir opnar málverkasýn-
ingu í Kompunni í Alþýðu-
húsinu á Siglufirði á
morgun, fimmtudag, kl. 16.
„Verkin eru unnin í
vinnustofudvöl í Svorbæk í
Danmörku á haustdögum
og bera yfirskriftina frjó.
Ár hvert hefur skapast sú
hefð að Aðalheiður setur
upp nýjustu verk sín í gall-
eríinu sem eru þá oft á til-
raunastigi. Þannig gefur
hún áhorfendum innsýn í
þróunarferli listsköpunar
og um leið opnar hún fyrir
samtal um það efni,“ segir í
tilkynningu frá sýningar-
stað.
Aðalheiður lýsir verkunum svo: „Undanfarin ár hef ég hugsað töluvert
um fegurðina sem fylgir hverju lífi sem kviknar og frjósemina sem ber það
síðan áfram blóm frá blómi, mann fram af manni. Blóm birtast okkur í öll-
um regnbogans litum og ótrúlegustu formum, og gefa sköpunarkraftinum
byr undir báða vængi. Í þessum tilraunum um málverk flæða litir og form í
frjálsum farvegi og mynda frjósemi og erótík sem er undirrót alls lífs.“
Aðalheiður opnar sýningu í Kompunni
Frjó Ein þeirra mynda sem sjá má á sýningunni.