Morgunblaðið - 14.02.2019, Blaðsíða 9

Við verðum þó að gæta þess að tapa ekki þjón-
ustustiginu. Ísland er dýrt ferðamannaland og
við verðum að gæta að því að við erum að selja
gæðavöru, en það má oft gera á einfaldari og
um leið hagkvæmari máta,“ segir Hrönn.
Hún segir íslenska ferðaþjónustu nú á miklu
samþjöppunarskeiði. „Við erum að sjá fyrir-
tækin þjappast saman og verða að stærri og
sterkari einingum. „Jarðvegur fyrir sam-
þjöppun og samruna hefur gjörbreyst frá 2015.
Þá var erfitt að komast inn í félögin og margir
þeirra sem ég ræddi við voru með hugmyndir
um að þeir vildu ekki fá fjárfesti sem horfði til
skammtímagróða og færi fljótlega út, heldur
einhvern sem myndi vaxa með félaginu,“ segir
Hrönn. Segir hún eins ákveðna hreinsun hafa
orðið í ferðaþjónustunni. „Það var á uppgangs-
árunum talað um gullgrafara, kúreka og
skyndigróða, en ég held að mikið af þessum
aðilum hafi dottið út eða sameinast öðrum,“
segir hún og bætir við að á fyrstu árum Eld-
eyjar hafi félagið fengið mikið af kynningum
frá aðilum sem ætluðu sér að verða ríkir á
stuttum tíma.
Kaldari ákvarðanir fylgja fjárfestingum
Fjárfestingarstefna Eldeyjar felst í aðkomu
félagsins sem virkur fjárfestir. „Við setjumst í
stjórn fyrirtækjanna, skiptum okkur af rekstr-
inum og teiknum upp framtíðarstefnu. Við höf-
um lagt áherslu á góðar rekstrarupplýsingar í
fyrirtækjunum sem við komum inn í. Við byrj-
um á að byggja upp mánaðarlega stjórnarfundi
þar sem talað er opinskátt um reksturinn út
oft kompás stjórnenda. Fyrirtæki fara í alls
konar fjárfestingar og missa fókusinn í svona
miklum vexti,“ segir hún.
„2017 fór einnig vel af stað og menn töldu að
spár um samdrátt myndu ekki rætast. En svo
kom tímabilið mars og apríl 2017 þar sem töl-
urnar voru allt aðrar. Ferðamenn sóttu í ódýr-
ari afþreyingu. Til dæmis var víða boðið upp á
svokallaðar súperjeppaferðir sem voru dýrar
en engu að síður mjög vinsælar 2014, 2015 og
2016. Eftirspurnin eftir ferðunum nánast
þurrkaðist út þegar krónan byrjaði að styrkj-
ast. Á sama tíma jókst kostnaður svo það var
ekkert tækifæri til að lækka verðið í takt við
þessa gengisþróun,“ segir hún.
Að sögn Hrannar er athygli flestra ferða-
þjónustufyrirtækja á kjarnastarfsemi sína árið
2019. „Nú þarf að hlúa vel að mjólkurkúnni svo
hún skili þeirri afkomu sem hún á að vera að
skila. Við erum alls staðar að horfa til þess
hvar hægt sé að hagræða, jafnvel selja eignir
og draga úr starfsemi á einhverjum stöðum.
frá góðum rekstrarupplýsingum. Þá erum við
miklu fyrr að tækla vandamálin þegar þau
koma upp á yfirborðið,“ segir Hrönn.
Hún segir innkomu Eldeyjar hafa gengið
misvel eftir fyrirtækjum, oft taki tíma að stilla
hluthafa saman. „Við höfum tekið eftir að
menn vilja fá fjárfesti inn en halda að rekst-
urinn geti haldið óbreyttur áfram. Við höfum
þurft að beita styrk til að sýna að við séum að
stýra í aðra átt þegar menn hafa ekki gert sér
grein fyrir því fyrr en eftir á hvað allt breytist
við að fá utanaðkomandi fjárfesti inn í fyr-
irtækið. Sýn okkar er ekki bundin við tilfinn-
ingar, það skiptir mig sem fjárfesti meira máli
að arðsemin sé góð og félagið skili viðunandi
hagnaði en að félagið fái verðlaun eða við-
urkenningar þó svo að slíkt skipti að sjálfsögðu
líka máli,“ segir Hrönn „Sýn fjárfesta er oft
önnur en frumkvöðlanna, í lok dagsins geturðu
hlaðið þig viðurkenningum en ef þú ert ekki að
skila hagnaði þá lifir fyrirtækið ekki. Við tök-
um kaldari ákvarðanir en frumkvöðullinn hefði
endilega gert, ef einhver ferð hefur verið farin
í tuttugu ár og alltaf skilað tapi þá skiptir okk-
ur engu hvort hún sé gimsteinninn í kórónu
fyrirtækisins ef hún er rekin með tapi,“ segir
Hrönn.
„Ég ætla að leyfa mér að vera bjartsýn fyrir
2019. Ég hugsa að hér verði ekki veltuaukning
en að arðsemi fyrirtækjanna batni. 2018 var
niðurskurðarárið og niðurskurði fylgir kostn-
aður. Við sjáum strax mun á afkomutölunum í
janúar á þessu ári samanborið við janúar
2018,“ segir Hrönn. „Ég á von á að það stand-
ist að ferðamönnum eigi eftir að fækka á árinu
en við verðum að gæta þess að falla ekki í
dauðadal, við erum að fá rétt yfir tvær millj-
ónir ferðamanna til landsins, eitthvað sem okk-
ur dreymdi ekki um fyrir tíu árum að yrði
raunin.“
Eldey var stofnað seinni hluta árs 2015 og
segir Hrönn að á þeim tíma hefði hugmyndin
um fjárfesta í afþreyingartengdri ferðaþjón-
ustu verið að gerjast víða. „Það var ljóst að það
vantaði fjárfesta í ferðaþjónustu, sérstaklega í
þeim hluta sem snýr að afþreyingunni. Fjár-
festar höfðu sótt í samgöngur, fluggeirann og
hótelin en haft minni áhuga á afþreyingargeir-
anum sem er svo mikilvægur grunnur þess að
ferðamenn komi til landsins,“ segir Hrönn.
„Þessar fjárfestingar voru nýjar af nálinni. Á
grundvelli þess að ferðaþjónustan varð heils-
ársatvinnugrein þá stækkuðu fyrirtækin ört og
mörg hver urðu of stór fyrirtæki í lítilli um-
gjörð. Fyrirtæki sem stofnuð höfðu verið af
frumkvöðlum eða fjölskyldufyrirtæki sem fóru
nánast úr því að vera rekin við eldhúsborðið
heima í frítímanum í að velta einum til tveimur
milljörðum á mjög skömmum tíma,“ segir
Hrönn.
Hluthafar í Eldey eru í dag þeir sömu og í
upphafi og hið sama má segja um stjórn félags-
ins. Stjórnin hittist mánaðarlega en auk hefð-
bundinna stjórnarstarfa gegnir hún einnig
hlutverki fjárfestingaráðs. Fjárfesting verður
að samþykkjast af öllum stjórnarmönnum.
„Við vorum með skýra sýn frá upphafi um
hvað við vildum gera og við höfum verið mjög
trú þeirri sýn. Ég held að að það sé styrkur
Eldeyjar í dag, að þó félögunum hafi á síðustu
tveimur árum ekki vegnað eins vel og við höf-
um viljað þá höfum við haldið okkar stefnu og
verið skýr í því hvað við ætlum okkur að gera,“
segir Hrönn. „Fjárfestingamarkaðurinn er til-
tölulega þröngur og fjárfestar í Eldey eru
einnig í öðrum ferðaþjónustutengdum fjárfest-
ingum þar sem reksturinn hefur einnig verið
erfiður, eins og hjá stóru dagsferðafyrirtækj-
unum og flugfélögunum. Það sem skiptir máli
er trúin sem hluthafar og fjárfestar Eldeyjar
hafa á stjórnendunum sem við höfum valið inn
í fyrirtækin okkar. Við höfum vandað valið á
framkvæmdastjórum og við vitum að við getum
knúið framkvæmdastjórateymið okkar áfram
til áframhaldandi góðra verka og þeir hafa
skilning á rekstrinum,“ segir hún.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
frekari sókn Eldeyjar
”
Nú þarf að hlúa vel að
mjólkurkúnni svo hún skili
þeirri afkomu sem hún á
að vera að skila. Við erum
alls staðar að horfa til þess
hvar hægt sé að hagræða,
jafnvel selja eignir og
draga úr starfsemi á ein-
hverjum stöðum.
67,31%
Hvalaskoðun frá
Húsavík og Hjalteyri,
ferðir í Scoresby-sund í
Grænlandi og veitinga-
rekstur á Húsavík.
Norðursigling á 29%
hlut í Sjóböðum á
Húsavík og 50% í Húsavík Adventures sem
bjóða upp á hvalaskoðun á rib-bátum.
rferðir í Silfru.
avel og
and
uti:
gúst
eland
keypt í júní
sameinað
Travel –
nd.
Dagsferðir
frá Reykjavík
og Akureyri á
minni rútum.
51%
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. FEBRÚAR 2019 9VIÐTAL