Morgunblaðið - 22.03.2019, Page 24

Morgunblaðið - 22.03.2019, Page 24
24 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MARS 2019 ✝ Guðríður Snjó-laug Stefáns- dóttir fæddist á Norður-Reykjum í Hálsasveit í Borgarfirði 8. desember 1930. Hún lést á Heil- brigðisstofnun Vesturlands á Akranesi 9. mars 2019. Foreldrar henn- ar voru hjónin Stefán Þorvalds- son, bóndi á Norður-Reykjum, f. í Hægindi í Reykholtsdal 24. júní 1892, d. 28.október 1971, og Sigurborg Guðmundsdóttir, f. í Dyngju á Hellissandi 24. september 1899, d. 5. ágúst 1978. Guðríður var næstelst sex 1939, búsettur á Arnheiðar- stöðum sem er nýbýli út frá Norður-Reykjum. Kona hans er Þórunn Reykdal og eiga þau tvo syni. Þórður á fyrir dóttur og kjördóttur frá fyrra hjónabandi. Guðríður ólst upp og starfaði á búi foreldra sinna fram á þrí- tugsaldur. 1955 gerðist hún heimilishjálp hjá Guðmundi Ein- arssyni verkfræðingi og konu hans Unni Andreu Jónsdóttur og var hjá þeim á veturna fram til 1962, en fór heim í Borgar- fjörð og sinnti búskap á Norður- Reykjum á sumrin. Frá 1962- 1967 vann hún að bústörfum með foreldrum sínum, ásamt því að m.a. að selja vegavinnumönn- um fæði. Í 30 ár eða frá 1967- 1997 vann hún sem starfsstúlka í mötuneyti Héraðsskólans í Reykholti á veturna og lengst af einnig í gróðurhúsum á sumrin, fyrst á Sturlureykjum og síðar í Sólbyrgi á Kleppjárnsreykjum. Útförin fer fram frá Reyk- holtskirkju í dag, 22. mars 2019, klukkan 15. systkina. Systkini hennar eru: Jódís, f. 31. október 1927, d. 27. september 2009, maki hennar var Hálfdán Daði Ólafsson og áttu þau saman sex börn. Þorvaldur, f. 15. júlí 1932, bú- settur í Reykjavík. Kona hans var Sveinbjörg Jóns- dóttir, þau eignuðust fimm börn. Guðrún Sigríður, f. 30. mars 1935, búsett í Reykjavík, maki hennar var Óskar Ósvalds- son. Snæbjörn, f. 14. ágúst 1936, d. 5. janúar 2006. Snæbjörn átti fjögur börn með fyrrverandi konu sinni Helgu Benedikts- dóttur. Þórður, f. 15. október Til Guggu. Árið er 1986. Við erum stödd inni í stofu heima á Arnheiðarstöð- um og ég er miðpunktur athygl- innar á haustlituðum degi. Ætt- ingjar og nákomnir fylgjast með séra Geir Waage halda hendinni yfir enninu á mér á meðan þú heldur á mér tryggum höndum og horfir á mig, litla nýja bróðurson þinn. Þessi ljósmynd festir í tíma þá stund sem mun einkenna sam- band okkar þegar ég svo vex úr grasi: traust, kærleika og um- hyggjusemi. Ófáum stundunum varði ég sem gutti ásamt æskuvinum heima hjá þér í íbúð þinni í Reyk- holtsskóla þegar mamma var að kenna, og þá aðallega að borða pönnukökur þínar á minn sér- kennilega hátt sem þú hafðir svo gaman að (sem ég og enn geri!) eða að sprikla inni í íþróttasal skólans sem lá út frá forstofunni. Svo í hvert skipti sem mamma og pabbi voru í þann mund að keyra heim með mig í aftursætinu, þá kvöddumst við með okkar sér- staka hljóðlausa ópi ásamt tilheyr- andi handarvinki (ímyndið ykkur Ópið eftir Edvard Munch, nema bara mun friðsælla). Tilurð þess- arar kveðju var hins vegar okkur báðum hulin ráðgáta. Ekki minnkaði umhyggjan þegar unglingsárin tóku við. Hvort sem það var við vinnu í Reykholti eða við nám í Reykja- vík, þá sást þú til þess að ég væri vel fóðraður með þínum einstaka bakstri. Ávallt beið mín skammtur af skinkuhornum, flatkökum og pörtum sem björguðu mér oftar en ég man eftir á erfiðum dögum í Reykjavík. Ekki nóg með það heldur treystir þú mér svo fyrir bláu Toyotunni þinni þegar þú ákvaðst að endurnýja fararskjót- ann, sem um leið varð minn fyrsti bíll og það vel fyrir bílprófsaldur. Sú gjöf er mér afar dýrmæt og er það sár eftirsjá að hafa aldrei náð að fara með þig á rúntinn á honum uppgerðum. Árin líða og ég átta mig á því hversu lík við erum í háttum og skapgerð. Bæði erum við róleg og yfirveguð, og ég leyfi mér að segja að jafnaðargeð okkar beri hvað hæst, því ekki man ég eftir að hafa séð þig skipta skapi að óþörfu. Skyldurækni þína við að þjónusta og aðstoða náungann finn ég einn- ig bærast innra með mér. Þegar endalok þín lágu fyrir vakti ég yfir þér fyrstu nóttina. Á þeirri stundu leit ég til baka yfir farinn veg og sú tilfinning sem bærðist mér hvað helst í brjósti var þakklæti. Ég vona svo innilega að þú hafir heyrt allt sem ég sagði og þakkaði þér fyrir. Öllum þeim góðverkum og nærgætni, sem þú sýndir mér, mun ég sjálfur reyna að miðla um ókomna tíð. Þið Sigga systir þín hafið sinnt ykkar hlut- verki sómasamlega sem sú amma sem ég aldrei átti. Að lokum vil ég minnast allra þeirra sem sáu um þig á seinni ár- um: Ættingjar, vinafólk og starfs- fólk við hjúkrunar- og dvalarheim- ilið Brákarhlíð í Borgarnesi, og HSV á Akranesi og í Stykkis- hólmi. Öll eigið þið mínar helstu þakkir. Elsku Gugga mín, þá er komið að því. Þeirri kveðjustund sem okkur hrýs öllum hugur við en kemur að endingu. Ég kveð þig því með einu loka hljóðlausu ópi og tilheyrandi handarvinki. Hvíldu þig núna og sofðu rótt. Þú átt það svo sannarlega skilið. Þinn bróðursonur, Ásgeir. Þegar ég var lítil að alast upp í Reykholti var ég ótrúlega feimin og samþykkti ekki hvern sem var og átti það til að skríða undir borð eða fela mig þegar það komu gest- ir í heimsókn og það var ekki auð- velt fyrir mömmu og pabba að fá einhvern til að passa mig, í raun mátti það enginn, en Gugga mátti alltaf passa mig. Ég á svo margar góðar minningar frá því að hafa verið í heimsókn hjá henni og fengið að velja mér dót úr kass- anum, sitja á stofugólfinu í róleg- heitum og fá svo klatta eða nýbak- aðar flatkökur og mjólk. Gugga gerði bestu flatkökur í heimi og hún gerði sér oft sérferð til okkar niður á Kvist til að gefa mér þær nýbakaðar og mamma þurfti að skammta mér þær svo ég myndi ekki borða yfir mig. Samveran heima í Reykholti og á Kvisti hvort sem það var á tíma- mótum, vinna í gróðurhúsunum eða bara í hversdagsleikanum, ferðalögin okkar saman þar sem við sátum tvær afturí og hún hlustaði þolinmóð á mig tala um allt og ekkert og jafnvel syngja hástöfum með ferðadiskóið í eyr- unum. Mamma, Imba, Gugga og ég, það var ekki óalgengt að ég fengi að fara með vinkonunum í Borgar- nesferð eða til Reykjavíkur. Eftir að mamma dó og ég flutti úr sveitinni minnkuðu samskiptin mikið og ferðirnar hafa verið mjög fáar í gegnum árin. Elsku Gugga, takk fyrir alla hlýjuna og góðu minningarnar. Mikið sem ég vona að þið mamma séuð sameinaðar og byrj- aðar að brasa eitthvað saman aft- ur. Elsku Þorvaldur, Sigríður, Þórður, Tóta og fjölskylda, ég votta ykkur samúð mína. Elísabet María Pétursdóttir. Okkur systkinin langar að minnast í örfáum orðum Guðríðar Stefánsdóttur, eða Guggu eins og við þekktum hana. Gugga kom fyrst til hjálpar á heimili okkar ár- ið 1955 en þá var móðir okkar með fjögur ung börn, nýfædda tvíbura og það elsta tæplega sex ára. Fæddist fimmta barnið ári seinna og var þá enn frekari þörf fyrir að- stoð. Móðir okkar var af Sturlu- reykjaætt úr Reykholtsdal og tengslin í Borgarfjörðinn voru því sterk, sem hefur líklega auðveldað valið á Guggu til starfsins. Gugga var hjá okkur yfir vetrartímann en fór heim að Norður-Reykjum á sumrin til að hjálpa til á æsku- heimili sínu. Hún fylgdi fjölskyld- unni fyrstu æviár okkar og flutti með okkur frá Turner í Keflavík að Álfabrekku við Suðurlands- braut, og loks að Gimli í Garðabæ þar sem við bjuggum lengst af. Gugga og móðir okkar Unnur Andrea Jónsdóttir urðu mjög góð- ar vinkonur og varð það Guggu, eins og öðrum, mikill harmur þegar móðir okkar lést í febrúar 1962, aðeins 36 ára gömul. Gugga dvaldi hjá okkur fram á vor það ár, og flutti hún þá aftur í Borgar- fjörðinn. Í gegnum uppvöxt okkar hittum við Guggu allt of sjaldan um árabil. Við fréttum af henni starfandi í Reykholti og nú seinni árin fórum við að líta oftar til hennar þegar við áttum leið þar um. Tók hún ávallt mjög vel á móti okkur og lét okkur finna það hve glöð hún var að hitta okkur. Þegar Gugga var hjá okkur var snyrti- mennskan í hávegum höfð, alltaf mikil röð og regla á öllum hlutum á heimilinu og veitti hún okkur mikið öryggi á þessum erfiðu tím- um í lífi okkar. Hún var ströng, en á hlýjan og jákvæðan hátt. Gugga var mjög orðvör kona, samvisku- söm, dugleg, ákveðin og ábyggi- leg. Jafnframt létt í lund og stutt í brosið. Við nutum þess að hitta hana síðustu árin og heyra hana rifja upp minningar um dvölina hjá okkur. Gjarnan dró hún upp gamlar myndir til að sýna okkur og sagði okkur frá minnisstæðum atvikum. Það gladdi okkur mikið að sjá að öll þessi ár var hún með mynd af móður okkar á náttborði sínu, sem staðfesti fyrir okkur hversu góðar vinkonur þær voru. Nú er komið að leiðarlokum og kveðjum við Guggu með þakklæti í huga, og eftirsjá yfir að hafa ekki hitt hana oftar og ræktað vinskap- inn enn betur. Gugga fylgdist vel með börnum okkar, þó að hún hefði aldrei hitt nema örfá þeirra, hún mundi allt um alla og spurði um þau öll og maka okkar. Við erum þakklát fyrir þann tíma sem við áttum með henni og alla þá gæsku sem hún sýndi okk- ur á uppvaxtarárunum og um- hyggju gagnvart okkur og börn- um okkar alla tíð síðan. Blessuð sé minning góðrar konu og við sendum fjölskyldu hennar okkar innilegustu samúð- arkveðjur. Systkinin frá Gimli, Einar, Guðmundur, Karólína og Guðlaug Guðmundarbörn. Í dag kveðjum við Guðríði Stef- ánsdóttur, Guggu eins og hún var ævinlega kölluð. Leiðir okkar lágu fyrst saman þegar við fjölskyldan fluttum í Reykholt haustið 1980 en árin þar urðu samtals 12. Það má segja að Gugga hafi tekið okkur opnum örmum frá fyrsta degi og bar aldrei skugga á. Ef okkur vantaði pössun var kallað í Guggu. Þá kom hún oft færandi hendi, hafði þá verið að steikja parta eða baka flatbrauð eða baka heimsins bestu brún- tertu og ef húsfreyjan var ekki bú- in að pressa buxur húsbóndans þá tók hún til sinna ráða og pressaði þær með bros á vör. Gugga vann í mötuneyti Héraðsskólans í Reykholti og það var gaman að fylgjast með henni við vinnu. Það var enginn svikinn af störfum hennar, hún var óeigin- gjörn og samviskusöm í öllu sem hún tók sér fyrir hendur. Hún stjanaði við nemendur og í mötu- neytinu var hún oftast á harða- hlaupum og ekki gefin fyrir miklar setur í vinnutímanum. Þó gaf hún sér tíma til að ræða við nemendur og hafði mikinn áhuga að fræðast um æskustöðvar þeirra og gat ávallt tengt saman nafn og heima- haga allra sem í skólanum voru. Þetta skilaði sér á ferðalögum um landið sem veittu Guggu mikla ánægju. Gugga gat verið föst fyrir og þá varð henni ekki haggað, gilti það bæði um menn og málefni en eftir stendur minning um konu sem víl- aði ekkert fyrir sér, vildi ekki vera öðrum byrði, var nægjusöm og vinur vina sinna. Nú eru þær góðu konur Lulla, Dóra og Gugga horfnar á braut, konur sem settu svip sinn á Reyk- holtsstað, hver með sínum hætti. Það var gott að eiga Guggu að. Ég og fjölskylda mín sendum hlýj- ar kveðjur til systkina Guggu og afkomenda þeirra. Sara E. Svanlaugsdóttir. Guðríður, eða Gugga eins og hún að jafnaði var kölluð, kom inn í líf mitt þegar ég flutti í Borgar- fjörð haustið 1979 og hóf kennslu við Héraðsskólann í Reykholti. Gugga var verðugur fulltrúi sinn- ar kynslóðar, sem var trú og trygg uppruna sínum, nægjusöm, vinnu- söm, heiðarleg og hjálpsöm og tók mér af sínu einstaka ljúflyndi, boðin og búin að veita alla þá að- stoð sem í hennar mætti var. Segja má að ég hafi fengið Guggu í arf, því hún dvaldi ávallt á heim- ilinu um jólin, birtist eftir að skóla- nemendur voru farnir til síns heima og dvaldi fram yfir hátíðar. Fyrstu búskaparárin mín bjó ég við það, að þegar hún kom voru allar gardínur dregnar niður, hreinsað bak við alla miðstöðvar- ofna og heimilið tekið í gegn hólf í gólf, við misjafnar undirtektir mínar, sem vildi frekar nota tím- ann til dæmis til að sauma jólaföt á synina. Eftir nokkur ár tókst mér að sannfæra hana um að réttara væri að standa í þessum þrifum með hækkandi sól, enda sót eftir kyndingu og olíulampa ekki leng- ur til að dreifa, en rafmagn kom ekki í Hálsasveit fyrr en 1968 og fram að þeim tíma hafa aðstæður ugglaust kallað á ítarleg þrif. Þó ég skúraði á Þorláksmessu, þá skyldi eldhúsið skúrað aftur á að- fangadag og hlógum við að þessu síðar meir. Þegar synirnir fædd- ust auðgaðist tilvera okkar beggja, Gugga varð frænka með stórum staf, sem drengirnir hændust að, enda oft laumað góð- gæti, vettlingum eða sokkum að þeim stuttu. Það voru ekki bara synir mínir, sem hændust að henni og nutu góðvildar og gestrisni, einnig starfsmenn og margir nemendur Reykholtsskóla sem áttu hana að. Bestu vinir hennar voru nokkrir starfsmanna og kostgangara skól- ans og með sumum þeirra fór hún í eftirminnilegar ferðir, sem hún minntist oft með hlýju. Margir iðnaðarmenn, sem sinntu viðhaldi eða keyptu fæði í skólanum urðu hennar bestu vinir og lentu í þeim flokki, sem heimabökuðum flat- kökum og pörtum var gaukað að á aðventunni. Flatkökurnar hennar Guggu voru í sérflokki, þunnar og bragðgóðar og nú þurfum við sem eftir erum að reyna að leika þann bakstur eftir. Gugga var virkur félagi í Félagi eldri borgara í Borgarfjarðar- dölum og átti með þeim góðar stundir í Brún og ekki síst í ótal Guðríður Stefánsdóttir Hláturinn lengir lífið segir gamalt máltæki og finnst mér það hafa átt sérstaklega vel við hann föður minn. Hann varð rúmlega 100 ára og sagði oft, „ég elska lífið og skemmti mér“. Þegar ég minnist pabba míns nú koma einmitt upp margar og skemmtilegar minn- ingar. Minningar um mann sem var í senn mjög góður faðir, skemmtilegur samferðamaður og maður upplifði sem jafningja. Pabbi var farsæll sjómaður er hann var vestur á Ströndum. Bæði sem fiskimaður og svo var hann skipstjóri á flóabátnum Hörpu sem gekk hafna á milli á Strönd- um og yfir Húnaflóa að Hvamms- tanga. Pabbi sótti um starf vita- varðar á Sauðanesvita og fékk starfið árið 1959. Talið var að reynsla hans af sjómennsku væri jákvætt innlegg fyrir starfið. Fyrstu árin á Sauðanesi var Trausti Breiðfjörð Magnússon ✝ Trausti Breið-fjörð Magnús- son fæddist 13. ágúst 1918. Hann lést 7. mars 2019. Útförin fer fram frá Árneskirkju í Árneshreppi í dag, 22. mars 2019, klukkan 14. staðurinn ekki í vegasambandi og voru einu sam- gönguleiðirnar, gönguleið yfir Gjár, niður í Hvanneyrar- skál til Siglufjarðar eða þá sjóleiðin þeg- ar veður leyfði. Óli Brandar sýndi pabba svo fljótlega leið sem hægt er að fara utan í Stráka- fjalli að sumri til og er það mun fljótlegra en að fara Gjár. Pabbi var oft til í leiki með okk- ur krökkunum, ýmist fótbolta, stökkleiki, feluleiki eða annað skemmtilegt. Man líka eftir að þegar kraftadellan var að bera mig ofurliði ásamt vinum mínum, náði pabbi að slá okkur algerlega úf af laginu. Setti hann baggaband í 50 kg lóð og lyfti því með litla fingri. Var bandið það mjótt að sársaukinn bar okkur ofurliði er við reyndum að lyfta því. En það gerði gamli hvað eftir annað fyrir framan okkur og hló. Sagði: „Nú ég hélt að þið væruð kraftamenn?“ Þarna voru gamalgrónar vinnu- hendur hans með þykku siggi í sem gerðu gæfumuninn. Hendur sem höfðu fengið að vita af því að draga og dorga fyrir fiski í árarað- ir auk þess að setja árabáta upp í fjöru og önnur líkamlega erfið verk sem unnin voru á þessum árum. Pabbi var mjög barngóður og tók börn á læri sér og kvað og söng fyrir þau ýmis lög. Börn hændust yfirleitt fljótt að pabba og barnabörnin voru líf hans og yndi. Hann lumaði líka oftar en ekki á ýmsu „slikkeríi“ sem féll í góðan jarðveg. Pabbi var ágætur söngmaður og þegar nágrannar komu saman á bæjum var yfirleitt sungið af miklum krafti. Margar minningar eru af samsöng hans og vinar hans Péturs á Hraunum við slík tækifæri. Man líka að þegar „karlar“ á þessum árum komu saman við skemmtan var oftar en ekki stutt í að farið væri í íþróttir og söng. Man sérstaklega eftir Óla Brandar, Kela á Kambi, Bjössa Frímanns og fleiri mjög virkum við slíkar samkomur. Arfleifð pabba og minning er sterk hverj- um sem hann þekktu og voru hon- um blóðtengdir. Það er með sorg en jafnframt miklu þakklæti sem ég minnist pabba og vil þakka honum fyrir allt og allt. Jón Trausti Traustason. Engidalsáin rennur áfram sinn veg til sjávar rétt vestan við Sauðanes þennan daginn líkt og aðra og í Djúpuvík fellur fossinn Eiðrofi af klettabelti niður. Samt er tilfinningin að niður ár- innar og hljómur fossins sé annar í dag, að landið sjálft drjúpi höfði í virðingu og gefi sér tíma til að syrgja. Í dag verður borinn til grafar náttúrubarnið sem svo lengi fór um upptök fossins eða gekk meðfram ánni. Til að leita uppi jólamatinn, elta kindur eða finna steina. Þetta var hans svæði og hjartað sló í takt við hljóð nátt- úrunnar, mýktin hans spratt af sólríkum dögum þar sem lífið brosti og ákveðnin átti rót í þeim aðstæðum þegar hvessti. Í dag verður lagður til hinstu hvílu hann afi minn. Að hans ósk verður hvílustaður hans uppeldis- stöðvarnar sjálfar. Síðasta ferðin verður á Strandirnar hans, í Árneshreppinn sem hann grét að þurfa að kveðja og var sá staður sem kveikti blikið í augunum hans fallegu sem eru nú hluti minninga um ástríkan afa. Afi minn var alla ævi Stranda- maður og hann kenndi mér að vera stoltur af því að eiga þar ætt- artré. Mín kynni af honum hófust strax eftir fæðingu þegar hin unga móðir fór með mig heim á Sauða- nes þar sem afi var vitavörður í rúm 30 ár. Hann var vitavörður Íslands, elskaði starfið vitandi um mikilvægið fyrir þá starfsstétt sem var hans alla tíð þó að afla- brestur og lok síldarævintýris á Ströndum hafi rekið hann í land. Afinn sem ég upplifði var bónd- inn sem ræktaði jörðina á Sauða- nesi og Engidal og bjó fjölskyld- unni þannig betra líf. Það að hafa á unga aldri verið treyst fyrir verk- efnum með dýrin hafa verið góður grunnur undir það líf sem ég hef síðan valið mér, í þeim var hann góður kennari. Hann var kóngur og amma mín við hlið hans drottn- ingin. Það var ein mín lífsins gæfa að fá að alast upp að hluta við ást- ríki þeirra, fyrstu æviárin og hvert sumar til 17 ára aldurs dvaldi ég hjá þeim við störf og leik. Leiki kunni afi en mest fannst honum gaman að spila fótbolta. Allt sem mér hefur tekist tengt þeirri íþrótt á ég honum að þakka. Hann fór með mig á fyrstu æf- inguna, keypti fyrstu markmanns- hanskana og studdi öll mín verk í boltanum, hvort sem ég spilaði, þjálfaði eða dæmdi. Afi flutti í borgina stuttu á eftir mér og allt til hinsta dags glödd- umst við saman þegar við hitt- umst. Heilsan hans tók dýfur síð- ustu ár en það var ótrúlega mikilvægt fyrir hann og okkur að hann náði 100 ára áfanganum síð- asta sumar. Að því hafði hann stefnt og því náði hann, syngjandi kátur í orðsins fyllstu merkingu í fallegri veislu. Svo kvaddi „afi hetja“, eins og mamma mín kallaði hann, þetta jarðlíf á friðsælan hátt, saddur líf- daga. Oft og lengi höfðum við rætt um það hvað tæki við að þessu lífi loknu og hann hlakkaði til að kom- ast að því. Í dýpstu hjartarótum mínum vona ég að nú sé hann með mömmu minni og öðrum hjart- fólgnum ættingjum okkar á betri stað og þar sé söngurinn við völd og minni hann á nið Engidalsár- innar og hlátur eins og hljómur Eiðrofans sé alls ráðandi. Ég elska þig, afi minn – þangað til við hittumst næst! Magnús Þór Jónsson.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.