Skessuhorn - 14.07.2004, Blaðsíða 10

10
MIÐVIKUDAGUR 14. TULI 2004
oiii.s3unui..

Jón Bjamason
I höndum þjóðarinnar
Hinn 2. júní sl. beitti forseti
lýðveldisins heimild í 26. grein
stjórnarskrárinnar og synjaði
lagafrumvarpi staðfestingar. I
þessari grein stjórnarskrárinn-
ar stendur:
„Nú synjar forseti lagafrum-
varpi staðfestingar, og fær það
þó engu að síður lagagildi, en
leggja skal það þá svo fljótt
sem kostur er undir atkvæði
allra kosningabærra manna í
landinu til . samþykktar eða
synjunar með leynilegri at-
kvæðagreiðslu.
Þessi ákvæði eru einföld og
skýr. Með ákvörðun forseta
var staðfesting þessara laga
sett í hendur þjóðarinnar. Sú
ákvörðun er óafturkræf, þjóð-
aratkvæðagreiðslan skal fara
fram.
Þing um atkvæða-
greiðsluna
I samræmi við þessa ákvörð-
un forseta lýðveldisins var gef-
ið út svohljóðandi forsetabréf
og forsætisráðherra las við
upphaf þingfundar mánudag-
inn 5. júlí sl.
„Forseti Islands gerir kunn-
ugt:
Forsætisráðherra hefur tjáð
mér að nauðsyn beri til að
kveðja Alþingi saman til að
fjalla um tilhögun atkvæða-
greiðslu þeirrar sem ákveðið
hefur verið að fram skuli fara
um frambúðargildi laga um
breytingu á útvarpslögum nr.
53/ 2000 og samkeppnis lög-
um nr. 8 1993 , sem samþykkt
voru á stjórnskipulegan hátt á
Alþingi hinn 24. maí sl.
Fyrir því hef ég ákveðið
samkvæmt tillögu forsætisráð-
herra að Alþingi skuli koma
saman til framhaldsfunda
mánudaginn 5. júlí 2004 kl.
15.“
Það er því ljóst að fýrir
þessu þingi liggur einvörð-
ungu að kveða á um tilhögun
boðaðrar þjóðaratkvæða-
greiðslu.
Verjum kosninga-
réttínn
Það frumvarp sem ríkis-
stjórnin nú flytur miðar ein-
göngu að því að koma í veg
fýrir boðaða þjóðaratkvæða-
greiðslu. Til þess hefur ríkis-
stjómin engan rétt og Alþingi
ekki heldur. Með vinnu-
brögðum sínum er ríkisstjórn-
in með valdi að vanvirða kjós-
endur og vega að lýðræðinu.
Þjóðin á samkvæmt skýrum
ákvæðum stjórnarskrárinnar
að kveða upp dóm um málið í
þjóðaratkvæðagreiðslu. Hlut-
verk stjórnmálamanna í þessu
sambandi er einungis að
greiða fýrir að svo megi verða.
Málið er því afar einfalt og
hreinir útúrsnúningar að þyrla
um framkvæmdina því mold-
viðri sem nú er reynt.
„Með lögum skal
land vort byggja“
Þjóðin hlýtur að mótmæla
harðlega þeirri gerræðislegu
ætlan ríkisstjórnar Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks að
hafa af þjóðinni stjórnarskrár-
varinn kosningarétt með belli-
brögðum. Hrokinn og yfir-
gangurinn á sér engin tak-
mörk.
Væri þeim nær að minnast
orða Njáls á Bergþórshvoli að
„með lögum skal land vort
byggja“-
Jón Bjamason
Þingmaður vinstrihreyfmg-
arinnar grans framboðs
Brjósta-
haldarar
Miðaldra kona kom inn
í kvenfataverslun. Hún
ætlaði að fá brjósta-
haldara.
Afgreiðslustúlkan
spurði hvaða gerð það
ætti að vera: "hjálp-
ræðisherinn", "einræðis-
herrann" eða "blaða-
maðurinn"? En konan
skildi ekkert og spurði
hver munurinn væri á
þessum gerðum. Jú, sagði
afgreiðslustúlkan, "hjálp-
ræðisherinn" lyftir þeim
föllnu, "einræðis-
herrann" sankar að sér
eins miklu og hann getur
og "blaðamaðurinn"
gerir úlfalda úr mýflugu.
Með öngul í rassinum, argur og sár
Laxveiði hefur
átt stöðugum og
sívaxandi vin-
sældum að fagna
á undanförnum
árum og margir
veiðimenn sem
hugsa með mikilli
tilhlökkun til
sumarsins og
velta fyrir sér
hvort hægt sé að fá að bleyta öngul ein-
hversstaðar. Valgeir heitinn Runólfsson
orti einhverntíma í tilhlökkunarkasti:
Æfi mín er yndissnauð
ef engan fœ ég laxatitt.
Hún er löngu, löngu dauð,
löngunin að gera hitt.
Oðru sinni var Valgeir upptekinn við
skrifstofustörf en vissi af veiðfélaga sínum
í laxveiðitúr:
Misjöfn eru manna kjör,
að mörgum setur leiða,
en aðra rekur eðlisfjör
upp í sveit að veiða.
Krota ég beiðni og klóra mér,
kaffærður í skjölum,
en Bjössi laxabani er
að beita vestur í Dölum
Ingibjörg Guðmundsdóttir frá Berghyl
í Fljótum orti þetta erfiljóð um þá sem
oftast hafa fórnað lífi sínu fýrir laxveiði-
mennina:
Laxinn sér leikur á grynning
- það lygnir í nótt eftir spánni -
blessuð sé maðkanna minning
sem mennirnir drekktu í ánni.
Því miður man ég ekki í svipinn hver
það var sem heyrði prest nokkurn segja
frá langri og harðri baráttu sinni við stór-
lax en grun hef ég um að sá hafi velt fýr-
ir sér kenningum kristninnar um dýra-
vernd og jafnvel þörf þess að aflífa skepn-
ur fljótt og mannúðlega:
Það má segja þetta strax,
þarflaust virðist gaman,
kristnum manni að kvelja lax
klukkutímum saman.
Ekki gengur nú alltaf svo vel hjá lax-
veiðimanninum að það sé margra klukku-
tíma verk að þreyta veiðina. Að afloknu
misheppnuðu úthaldi við Haukadalsá í á-
gúst 1973 orti Valgeir:
Með öngul í rassinum, argur og sár
og aflalaus kem ég til baka,
vatnið er lítið og laxinn er smár
- og Ijótir þeir fáu sem taka.
Við líkar aðstæður í Flekkudalsá í júlí
1977 varð hugleiðingin á þessa leið:
Renni ég hart og reyni margt
með ríkri art að þreyt'ann.
Fœ þó vart að finna nart
þótt fallega skarti beitan
Oðru sinni þegar betur gekk, að vísu
eftir nokkra bið varð Valgeiri að orði:
Loksins fékk ég laxinn þráðan
lúsugan allsstaðar.
Það heyrði enginn hvað ég
hugsaði áðan
- heppinn var ég þar.
Það mun hafa verið Sveinn Valfells sem
setti saman eftirfarandi hugleiðingu á
bökkum Þverár:
Kom ég hér í Kirkjustreng,
kastaði flugu á grönnum þveng.
Fyrr en varði fann ég strax
að fengið hafði ég Þverárlax.
Stóð ég þar með stöng í keng,
starði ofan í Kirkjustreng
færið allt þá fór í þveng
og fór þá laxinn burt frá dreng.
Af má sjá að oft er sýnd
en ekki veiði gefin,
Þó veiðimanni sé veiðin týnd
er veiðimannsins gleðin.
Það getur verið ekki minni vandi að
gæta fengins fjár en að afla þess og enn á
ný leitum við á náðir Valgeirs Runólfs-
sonar og skyggnumst í gamla veiðihúsið
við Andakílsá þar sem eftirfarandi mun
hafa verið skrifað í gestabókina:
Vissara tel ég þið vitið það strax
sem verðið á Fossum að gista.
Það er hér köttur sem þjófstelur lax
og þyrfti að hengjast hið fyrsta.
Þar sem þessi kveðskapur er tekinn upp
úr mínum gömlu og slitnu heilasellum
langar mig að biðja þá Akurnesinga sem
kynnu að kunna þessa vísu réttari eða vita
betur um tildrög hennar að hafa samband
við mig.
Nú er mál að venda sínu kvæði í kross
og bjóða uppá tilbreytingu í andlegu
mataræði. Á kreppuárunum orti Hjálmar
frá Hofi og gildir þessi sannleikur enn:
Ef þig brestur auð og völd
ekki máttu gráta,
óhöppin og örlög köld
eru lífsins gáta.
Ekki er nú lífið tóin óhöpp þó stundum
sé erfitt að sjá fýrir hvað leiðir til hvers.
Kristján Kristjánsson kvað fýrir margt
löngu:
Ennþá mótar Amor sig
eins og Ijótur refur.
ennþá snótin yndislig
undir fótinn gefur.
Svokölluð ,,PíuböU“ eða vinnukonu-
dansleikir voru miklar og merkilegar
skemmtanir í Reykjavík á næstsíðustu öld
og kannske fram á þá síðustu og gáfu lít-
ið eftir Jörfagleði Dalamanna nema þær
stóðu ekki eins lengi. Pétur Olafsson
hattari kvað að morgni til eftir eina slíka
samkomu:
Þetta kvöld er mér í minni,
man ég varla þvílíkt rall,
það skal verða í síðsta sinni
sem ég fer á píuball.
Pétur bjó um hríð í Effersey (Örfirirs-
ey) og er hann flutti þaðan kvað hann fýr-
ir hönd eyjarinnar:
Einmana ég uppi stend
aum og veðurbarin.
Nú er mál að nefna Cvend,
nú er Pétur farinn.
Eftir snillinginn Jón Bergmann er svo
þessi ágæta vísa sem við látum verða loka-
orðin að sinni:
Þó mig langi að leika frí
laus af bangi kífsins
verð ég fangi innan í
öldugangi lífsins.
Með þökk jýrir lesturinn
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstöðum 320 Reykholt
S 435 1367 dd@hvippinn.is