Skessuhorn - 08.12.2004, Qupperneq 22

22
MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 2004
^niisaunu...
Egilssaga með
öðrum augum
Nýstárleg leiksýning eftir Hallveigu
Thorlacius frumsýnd á söguslóðum
Egilssaga er ein af helstu
perlum íslenskra bókmennta í
fortíð og nútíð og kannski þess-
vegna hefur það vafist fyrir
mönnum að gera henni skil
með öðrum hætti en höfundur-
inn gerði á sínum tíma enda
kannski ástæðulaust að krukka
mikið í verk Snorra heitins
Sturlusonar. Það er því óhætt
að segja að Hallveig Thorlaci-
us, brúðuleikhússtjóri ráðist
ekki á garðinn þar sem hann er
lægstur með leiksýningunni
Egla í nýjum spegli, sem frum-
sýnd verður í Safnahúsi Borg-
arfjarðar mánudaginn 13. des-
ember næstkomandi.
Þótt sögupersónurnar hafi
verið uppi íyrir þúsund árum er
verkið nýstárlegt en þar er
blandað saman sögumannsleik-
húsi, brúðuleikhúsi, skugga-
leikhúsi og tónlist. Leikgerðin
Hallveig Thorlacius og nokkrar
persónur úr Eglu.
er eftir Hallveigu Thorlacius
og Þórhall Sigurðsson sem
jafnframt er leikstjóri. Hallveig
er sögumaður en brúður og
leikmynd eru eftir Helgu Arn-
alds.
Sýningin verður á ferðinni
um söguslóðir Egilssögu á að-
ventunni en eftir áramót fer
hún til Reykjavíkur. Frítt verð-
ur inn á frumsýninguna á
mánudag, meðan húsrúm leyf-
ir, í boði menningarmálanefnd-
ar Borgarbyggðar. GE
Heimildir um
horfinn tíma
Bókakynning Snorrastofu í samvinnu
við vefritið Kistan.is
Þriðjudagskvöldið 14. desem-
ber munu nokkrir rithöfundar
lesa upp úr nýútkomnum verk-
um sínum í Snorrastofu. Flestir
hafa þeir ritað bækur sem flokk-
ast sem ævisögur eða taka jafnvel
ævisögur eða sjálfsbókmenntir til
sérstakrar umfjöllunar eins og
Sigurður Gylfi Magnússon sagn-
fræðingur gerir í bók sinni,
Sjálfsbókmenntir á íslandi. Sig-
urður mun einnig kynna bók
sína, Snöggir blettir, sem er n.k.
sjálfsævisaga sem tengd er
myndefhi sem afi hans safnaði af
ákveðnum einstaklingum sem
settu svip sinn á bæjarlífið í
Reykjavík á síðustu öld.
Þórarinn Eldjárn mun lesa
upp úr bók sinni Baróninn, sem
fjallar um franska aðalsmanninn,
Charles Gaudrée Boilleau, sem
um tíma settist að á jörðinni
Hvítárvöllum í Borgarfirðinum.
Halldór Guðmundsson mun lesa
upp úr bók sinni um nóbelskáld-
ið Halldór Laxness en eftir þeirri
bók hefur verið beðið með mik-
illi eftirvæntingu. Steinunn O-
lafsdóttir leikkona mun lesa upp
úr bók Matthíasar Viðars Sæ-
mundssonar sem nefhist, Iléð-
inn, Bríet, Valdimar og Laufey,
en höfundurinn féll ffá fyrr á
þessu ári. Að lokum mun Inga
Dóra Björnsdóttir mannfræðing-
ur lesa upp úr bók sinni, Olöf
eskimói. Ævisaga íslensks dvergs
í Vesturheimi.
Að loknum upplestri mun
kirkjukór Reykholtskirkju og
Hvanneyrar syngja nokkur lög . I
hléi verður boðið upp á kaffi í
safhaðarsal kirkjunnar. Að því
loknu gefst gestum tækifæri á að
ræða við höfundana um verk
þeirra en umræðum stjórnar
Soffi'a Auður Birgisdóttir bók-
menntaffæðingur.
('fréttatilkynning)
Ekki íyrir löngu, á mælikvarða
jótanna, kom nppá svolítið
vandamál.
Jólasveinarnir vora flestir komnir
til byggða að sinna sínum uppáhalds
erindum. I helli sveinanna voru hins
vegar veikindi og kertasm'kir sem
síðastur kemur á aðfangadag gekk
illa að fá aðstoð við að undirbúa sig
til ferðar. Það styttist í að sveinki
þurfti að drífa sig af stað, hann var
orðinn frekar stressaður.
Hinir bræðurnir höfðu tekið
vélsleðana sem voru í lagi og sá
síðasti var bilaður. Hreindýrin voru
uppi við Kárahnjúka og
hreindýrasleðinn hafði ekki fengið
neitt viðhald í 17 ár.
Með nokkur farlama hreindýr,
fýrit sleðanum, sem ekki nenntu í
burt vegna elli, fór sveinki að hlaða
á sleðann sem brast undan
þunganum og allt fór út um allt.
Kertasníkir æddi inn til að fá sér
hálfkaffi (viskí og kaffi).
Hann komst að því að einhver
hafði drukkið viskíið og ekkert
annað var til.
Þá er bankað á heflisdyrnar, í
brjáluðu skapi strunsar sveinki til
dyra. Fyrir utan stendur engill með
jólatré.
"Hvar vilt þú að ég setji tréð?"
segir engillinn.
Og þannig kom það til, vinir
mínir, að engillinn er á toppi
jólatrésins.
l/éHtfihefyiitf
Mangarinn vann í myrkurjram
Staða Is-
lands í hinu
a 1 þ j ó ð 1 e g a
samfélagi hef-
ur löngum
orðið mönn-
um nokkurt
umhugsunar-
og deiluefni. Á
hagyrðinga-
kvöldi í Breið-
firðingabúð
fyrir skömmu orti Hermann Jóhannes-
son frá Kleifum:
Sumir vilja hafa her
og helst viö Kana binda trúss
og Halldór sjálfur oröinn er
einhverskonar míní Búss.
Magnús Olafson heyrði fýrir stuttu
utanríkisráðherra vorn í ræðustól Al-
þingis taka sér í munn athyglisvert ný-
yrði og varð það tilefni eftirfarandi
kveðskapar:
Ýtist til hœgri um örfáar gráöur
án þess sjái þaö nokkur.
Samfylkingin er þó sem áöur
afturhaldskommatittsflokkur.
Þormóður Isfeld Pálsson orti ein-
hverntíman á hernámsárunum:
Fjölga þjóöar minnar mein,
mikill skapast vandi.
Hafa fáir hlotiö nein
höpp frá Kanans landi.
Vissulega komust margir Vestur Is-
lendingar til þokkalegra lífskjara og
vafalaust betri en aðstæður hérlendis
buðu uppá á þeim tíma en fyrirhafnar-
laus var sú lífsbarátta ekki. Þorbjörn
Björnsson sem orti undir nafninu
Þorskabítur gaf Islendingum vestanhafs
þetta heilræði:
Þeim sem hér vill lifa í landi
lítilsháttar ráö skal veitt:
Aldrei aö vera óvinnandi
eta hrátt og gefa ei neitt.
Þeir amerísku hermenn sem hingað
komu á stríðsárunum hafa vafalaust
komið úr misjöfnu umhverfi og án efa
margir þurft að berjast fyrir lífinu frá
æsku þó ekki væri með vopnum. Allt um
það nutu soldátar þeir kvenhylli meiri
en siðavöndum Islendingum þótti hæfi-
legt og orti þá Jónas Jóhannsson í Oxn-
ey:
Islands meyjar eignast jóö
undan svörtum Könum.
Síöan viö uröum „sjálfstœö" þjóö
sinna þœr ekki Dönum.
Nokkuð hefur verið rætt að undan-
förnu um samráð olíufélaganna og að-
ferðir þeirra til að auka framlegð fjár-
magns síns. Mig minnir að Rannveig
Þorsteinsdóttir hafi á sínum tíma flutt
frumvarp á Alþingi um okurlán sem eru
ekkert annað en tilburðir einstaklinga til
að hámarka framlegð síns fjármagns og
það hafi orðið Böðvari Guðlaugssyni til-
efni í Rannveigar rímu Fjárplógsbana
sem hér birtist hrafl úr:
Mangarinn vann í myrkur fram
aö mögnuöu gróöaplani.
Aö honum réöst meö reiddan hramm
Rannveig Fjárplógsbani.
Kaupmenn hlógu og hœönisorö
heyröust ótal falla.
Rannveig hjó á bœöi borö,
beit og sló þá alla.
Inn í prúöa okrarabúö
oröa spúöi velling,
þung í úö meö þykkjusnúö
þrifleg púöurkerling.
„Hvað er sannleikur" var einhvern-
tíma spurt og við þeirri spurningu er
ekki til einfalt svar en ekki hefur Þorska-
bítur verið trúaður á að hann fyndist
fljótlega:
Þegar hógvœrö hrokann vinnur
og heimskan þegja kann.
Þá en ekki fyrri finnur
fólkiö sannleikann.
Það er sitt hvað gæfa og gjörfileiki og
margir af okkar bestu hagyrðingum hafa
ekki siglt sléttan sjó í lífinu og þó orð-
snilld þeirra hafi máske verið nokkurs
metin hefur hún oft verið létt í vasa. Við
andlát hins snjalla hagyrðings Jóns
Bergmann orti Valdimar Benónýsson:
Dauöinn leggur björk og blóm,
blandar dregg í skálar,
nærri heggur dauöadóm
dult á vegginn málar.
Dögum hljóöum dregur aö
dofnar gróöur Braga,
jóns viö Ijóö er brotiö blaö
Bergmanns þjóöarhaga.
Hinstu njólu fékk hann friö
feginn bóli náöa.
Bernskuhólinn heima viö
hlúöi skjóliö þráöa.
Ylur vaknar muna manns,
margt úr raknar leynum,
allir sakna söngvarans,
svellln slakna á steinum.
Þjóöin finnur aö hún á
yl frá kynningunni,
Ijóöin vinna löndin hjá
Ijúfu minningunni.
Margan bjó hann góöan grip
gjarnan sló í brýnu,
á þaö hjó hann sverösins svip
sem hann dró í línu.
Hreina kenndi lista leiö,
lag til enda kunni
Oröin brenndu og þaö sveiö
undan hendingunni.
Hans var tungan hörö og snjöll
hneigö aö Braga sumbli.
Standa formanns stuölaföll
stolt á dáins kumbli.
Eftirfarandi vísu nefnir Jón Bergmann
,,Lækning,“ þó nóttin verði mönnum
oft frekar verkjapilla en varanlegur bati:
Ef mér líöur ekki vel
eftir dagur hlýnar,
þá skal nóttin þegja í hel
þyngstu sorgir mínar.
Sláum svo botninn í þennan þátt með
stöku Adolfs Petersen um fjármálin:
Margir safna í sjóöi fyrst
og sífellt auka hraöann.
Þaö er raunhœf reikningslist
en röng er niöurstaöan.
Meö þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstööum
320 Reykholt
S435 1367 og 849 2715
dd@hvippinn.is