Skessuhorn - 22.03.2005, Síða 7
7
I
Oraunhæft að ætla sér
að útiýma minknum
segir Róbert Arnar Stefánsson, forstöðumaður
Náttúrustofu Vesturlands
í síðustu viku fluttd Róbert Amar
Stefánsson forstöðumaður Náttúr-
stofu Vesturlands fyrirlestur í
Möguleikhúsinu í Reykjavík um
rarmsóknir á íslenska minknum
tmdir yfirskriftinni: „Eru viðhorf til
minksins á rökum reist.“
Minnkurinn er vafalítið óvin-
sælasta dýr landsins. Reyndar má
kalla hann nýbúa hér á landi þótt
rúm sjötíu ár séu liðin frá því hann
nam hér land og má kaxmski segja að
þrátt fyrir að margir Islendingar af
erlendu bergi brotnir hafi mætt for-
dómum hér á landi þá hafi enginn
lent jafii illa í því og minkurinn.
Lengi hefur það verið yfirlýst mark-
mið margra að vinna að algjörri út-
týmingu þessa umdeilda rándýrs.
Nú hefur umhverfisráðherra
hinsvegar boðað að frumvarp sem
ráðherra lét semja um útrýmingu
eða verulega fækkun minks verði
ekki lagt ffam á Alþingi. Blaðamað-
ur Skessuhoms ræddi við Róbert
Amar og spurði um viðhorf hans
sjálfs og annarra til minksins. „Að
hluta tdl byggist álit almennings á
minknum á tilhæfulausum fordóm-
um. Það em til alls konar staðhæf-
ingar og ranghugmyndir og við
fáum til dæmis spurningar um
hvernig minkurinn fari að því að
sjúga blóðið í gegnum vígtennumar.
Þetta er að vísu eitt af ýktari dæm-
unum og skýrist kannski af því að
minkutdnn hefur átt það tdl að fara í
gegnum hænsnakofana og skilja eft-
ir sig hálsbitnar hænur á víð og
dreif,“ segir Róbert. Hann segir að
minnkurinn hafi réttilega verið sak-
aður um að drepa meira en hann
geti étdð á staðnum. Það sé hinsveg-
ar ekki daglegt brauð eins og marg-
ir virðist halda. „Þetta er að hluta til
sama eðlið og brýst út hjá okkur
mannfólkinu á útsölum. Við eigum
það tdl að kaupa miklu meira en við
höfum not fyrir. Eins á minnkurinn
til að missa sig við sérstakar aðstæð-
ur eins og þegar hann kemst í
hænsnakofa eða æðarvarp sem era
hans útsölur."
Aðspurður um hversvegna
minnkurinn verði fyrir meira aðkastd
en tófan sem einnig hefúr átt sök á
búsifjum hjá íslenskum bændum í
gegnum tíðina segir Róbert að það
sé bæði vegna þess að hann eigi til
að gjöreyðileggja fulgavörp og
einnig að hluta til vegna þess að
hann sé innfluttur og aðskotadýr í
íslenskri náttúm.
Veiðar skila lidu
Rannsóknir Náttúmstofú Vestur-
lands á minknum hafa staðið ffá því
árið 2001. Róbert segir rannsókn-
imar hafa byggst á því að skoða
stofústærð og samsetningu hans.
„Við höfum fengið minkahræ hjá
veiðimönnum um land allt og átt
mjög gott samstarf við þá. Síðan
höfúm við verið að skoða sérstaklega
stofnstærð minksins á Snæfellsnesi
og erum að vinna niðurstöður úr
þeim athugunum.“ Aðspurður um
hvort eitthvað hafi komið á óvart
það sem af er segir Róbert að vissu-
lega hafi menn búist við að veiðar á
Nokkrir minkar liggja hér í valnum.
mink síðustu sjötíu árin eða svo
hefðu haft meiri áhrif á stofústærð-
ina en raun bæri vitni. „Mcnti hafa
verið að veiða minkúm nánast alla
tíð síðan hann nam hér land og það
virðist ekki hafa haft þau áhrif sem
ætlast var til.“
Róbert kveðst ekld tdlbúinn tíl að
nefúa neinar tölur varðandi stofn-
stærðina á Snæfellsnesi en segir
hinsvegar að rannsóknimar sýni að
stofiiinn sé töluvert stærri en tahð
var. Aðspurður um næstu skref segir
hann að fi-amundan sé að nýta erfða-
vísindin til að meta stofústærðina á
landsvísu en það sé verkefúi sem taki
um 2 - 3 ár.
Róbert Amar Stefánsson.
Áhugavert dýr
Róbert kveðst ekki vera andstæð-
ingur útrýmingar á minknum þótt
hann hafi í raun atvinnu af því að
kanna tilvist hans hér á landi þessi
misserin aðallega. „Eg held hinsveg-
ar að það sé ekki raunhæft, allavega
ekki að svo stöddu. Það er ljóst að
það þyrfri að margfalda veiðiálagið
og síðasti minkurinn yrði ansi dýr.
Hinsvegar mætti endurskoða skipu-
lag veiðanna í þeim tilgangi að halda
minknum í skefjum þar sem þess er
helst þörf. Menn ættu þá að einbeita
sér að svæðum þar sem þarf að
vemda fúlgavörp og laxveiði t.d. en
ekki veiða bara til að veiða,“ segir
Róbert. Hann bætir því við að
skipulagðar rannsóknir á minka-
stofúinum geti gagnast við að taka á-
kvarðanir um veiðamar.
Þar sem Róbert hefúr verið í
meira návígi við minkinn en flestir
aðrir landsmenn er ekki úr vegi að
ljúka spjallinu á því að spyrja hann
um hans áht á þessu, að flestra mati,
hvimleiða kvikindi. „Eg held að við
sem stöndum í þessum rannsóknum
sjáum hann með öðrum augum en
flestir aðrir. Þetta er þannig dýr að
fáir fá tækifæri til að fylgjast með því
úti í náttúrunni. Það era þá helst
veiðimenn en þá er dýrið að berjast
fyrir h'fi sínu og hegðar sér kannsld
öðravísi en venjulega. Mér þykir
minkurinn skemmtdlegt og forvitni-
legt dýr og áhugavert ffá vísindalegu
sjónarmiði. Eg geri mér hinsvegar
fulla grein fyrir því tjóni sem hann
hefúr valdið," segir Róbert að lok-
um. GE
Skandinavísku ferðaverðlaunin til
Ferðaþjónustu bænda
Frá verðlaunaafhendingunni í Berlín.
Á ITB ferðakaupstefnunni í
Berlín þann 14. mars s.l. var Ferða-
þjónustu bænda veitt
skandinavísku Ferðaverð-
launin í flokknum „Besta
söluvaran í ferðaþjónustu
í norðri.“ Marteinn Njáls-
son, ferðaþjónustubóndi á
Suður Bár í Grundarfirði
er formaður félags Ferða-
þjónusmbænda og segir
hann samtökin hafa unnið
til verðlaunanna á for-
sendum umhverfisstefúu
sinnar og starfs í umverf-
is-, ímyndar- og gæðamál-
um.
„Þessi verðlaun em af-
rakstur vinnu sem byggir
á samstarfi Ferðaþjónustu
bænda, Félags ferðaþjón-
ustubænda og Háskólans
á Hólum. Samstarf þetta hefur
byggst á vinnu í umhverfismálum og
þar með talið vinnu í gerð umhverf-
isstefiiu fyrir ferðaþjónustubændur
og félagsaðildar að Green Globe 21
sem em félaga- og vottunarsamtök
fyrir fyrirtæki/samfélög í ferðaþjón-
ustu. Að þessari vinnu komu einnig
þau Guðrún og Guðlaugur heitinn
Bergmann á Hellnum, Snæfehsnesi
en þau hafa náð vottun Green Glo-
be 21 fyrir Hótel Hellnar og starf-
ræktu saman ráðgjafarfyrirtækið
Leiðarljós ehf.
Þessi verðlaun hafa vakið mikla
athygli á Islandi sem áfangastað og
munu samstarfsaðilar okkar í ferða-
þjónusm á Islandi njóta athyglinnar
með okkur. Ennffemur beina þessi
verðlaun athygli að sveitum landsins
og bændum sem nú hafa fengið fjöl-
þjóðlega viðurkenningu á sinni
vöm, þ.e. ferðaþjónustu bænda,“
segir Marteinn. GE
LÁTTU 0KKUR / , f 7|/m [ fl KOi
FÁÞAÐ ýT
ÓÞVEGIÐ Efnalaugin Múlakot ehf. Borgarbraut 55 310 Borgarnesi Sími 437 1930
Aðkreisfa
mjólk úr steini
Miðvikudaginn 30. mars og fimmtudaginn 31. mars
standa verkefnið Sóknarfæri til sveita,
Frumkvöðlafræðslan ses. og Lifandi landbúnaður,
félagsskapur kvenna í landbúnaði, fyrir kynningar- og
umræðufundum um nýsköpun og tækifæri í dreifbýli.
Á fundunum verður rætt um menntunarmöguleika,
viðskiptahugmyndir, stoðkerfi fyrir frumkvöðla þ.e.
fjármögnun og ráðgjöf, tengslanet, heimavinnslu og
sölu afurða beint frá býli, ferðaþjónustu, afþreyingu,
handverk og fleira allt eftir óskum fundargesta.
Fundarstaðir og tímasetningar eru:
Staðarflöt, Hrútafirði 30. mars kl 13:30 - 14:30
Sjálfstæðissalurinn, Blönduósi 30. mars kl 17:00-18:00
Reykhólaskóli 31. marskl 13:30-14:30
Dalabúð, Búðardal 31. mars kl 17:00-18:00
Fundimir eru haldnir í samvinnu við Búnaðarsamtök
Vesturlands og Ráðunautaþjónustu Húnaþings og
Stranda. Það leynast víða tækifæri. Við hvetjum fólk
til að koma og kynna sér þá þjónustu sem er í boði.
Tillaga að breytingu á
Svæðisskipulagi sunnan
Skarðsheiðar 1992-2012
Samvinnunefnd um svæðisskipulag sunnan Skarðsheiðar
auglýsir skv. 1. mgr. 14. gr. skipulags- og byggingarlaga
nr. 73/1997 m/síðari breytingum tillögu að niðurfellingu
Svæðisskipulags sunnan Skarðsheiðar 1992-2012.
Til að flýta fyrir og auðvelda auglýsingu og gildistöku
tillagna að aðalskipulagi í sveitarfélögunum Innri-
Akraneshreppi, Hval fj arðarstrandarhreppi, Leirár- og
Melahreppi og Skilmannahreppi er gerð tillaga um að
svæðisskipulagið í heild sinni verði fellt úr gildi, ásamt
síðari breytingum sem gerðar hafa verið á því.
Sveitarfélögin lýsa því jafnframt yfir að strax verði hafist
handa um gerð nýs svæðisskipulags.
Breytingartillagan verður til sýnis í Heiðarskóla, skrifstofum
sveitarfélaganna Skilmannahrepps á Innri Mel 2 í
Melahverfí, Innri Akraneshrepps í félagsheimilinu
Miðgarði, Hvalljarðarstrandarhrepps í félagsheimilinu
Hlöðum, bæjarskrifstofu Akraneskaupstaðar og á
Skipulagsstofnun frá og með fimmtudeginum 31. mars
n.k. og til og með fimmtudeginum 28. apríl 2005. Einnig
verður breytingartillagan birt á heimasíðunum
www.hvalfjordur.is,www.skilmannahreppur.is og
www.akranes.is.
Þeim sem telja sig eiga hagsmuna að gæta er hér með
. gefinn kostur á að gera athugasemdir við
| breytingartillöguna. Frestur til þess að skila inn
] athugasemdum rennur út miðvikudaginn 18. maí 2005.
I Senda skal athugasemdir á formann samvinnunefndar,
l Hallfreð Vilhjálmsson, skrifstofu Hvalfjarðarstrandarhrepps,
Hlöðum, 301 Akranes. Þeir sem ekki gera athugasemdir
við breytingartillöguna fyrir tilskilinn frest teljast samþykkir
henni.
16. mars 2005
Hallfreður Vilhjálmsson,
formaður samvinnunefndar
um svæðisskipulag sunnan Skarðsheiðar