Morgunblaðið - 03.07.2019, Qupperneq 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 2019
Ljósmyndir Rutar og Silju
Skipholti 31 • 105 Reykjavík • Sími 568 0150
Opið virka daga 10-17 • www.rut.is • Ljósmyndir Rutar og Silju
Fyrir ökuskírteinið,
passann, ferilskrána o.fl.
Góð passamynd
skiptir máli
Engar tímapantanir
Skjót
og hröð
þjónusta
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Rafbílar losa miklu minna
 Ný skýrsla ON um kolefnisspor rafbíla kynnt  Rafbílar góður kostur á Íslandi
Heildarlosun rafbíls á gróðurhúsa-
lofttegundum (GHL), frá því að hann
er framleiddur og þar til búið er að
aka honum 220 þúsund kílómetra við
íslenskar aðstæður, er 4-4,5 sinnum
minni en heildarlosun sambærilegra
bíla sem knúnir eru díselolíu eða
bensíni. Þetta kemur fram í nýrri
skýrslu Orku náttúrunnar (ON) um
kolefnisfótspor rafbíla á Íslandi. Hún
verður kynnt á opnum fundi á Bæjar-
hálsi 1 í Reykjavík kl. 8.30 í dag. Hús-
ið verður opnað kl. 8.00 og er boðið
upp á morgunhressingu.
Uppruni raforkunnar skiptir lykil-
máli í þessu sambandi. Á Íslandi er öll
raforka umhverfisvæn og þess vegna
þykir Ísland kjörið til rafbílanotkunar
út frá umhverfissjónarmiðum. Akstur
rafbíla á Íslandi er einn hreinasti
kostur sem völ er á. Þá þykir landið
henta einkar vel til að taka forystu í
rafbílavæðingunni.
Stærri rafhlöður (85 kW) hafa
meiri áhrif á umhverfið en minni raf-
hlöður vegna meiri losunar við fram-
leiðslu þeirra. Því skiptir máli að velja
sér rafbíl og rafhlöðu eftir þörf og
áætlaðri notkun, að því er segir í
skýrslunni.
Í rannsókninni var farið yfir heim-
ildir sem til eru um kolefnisfótspor
bensín-, dísil- og rafbíla. Miðað var við
að bílunum væri ekið 220 þúsund kíló-
metra á líftíma þeirra. Tekið var tillit
til losunar GHL við framleiðslu
bílanna og svo vegna notkunar þeirra
allan tímann. Ekki var horft til los-
unar GHL við förgun bílanna vegna
þess að menn eru ekki á einu máli um
hvort meta eigi áhrif förgunar rafbíla-
rafhlaðna sem jákvæð eða neikvæð.
Höfundar skýrslunnar eru Kevin
Dillman umhverfisverkfræðingur og
Dagný Hauksdóttir, doktor í iðnaðar-
verkfræði. Rannsóknin var gerð á
vegum ON og var unnið að henni í
tæpt ár. gudni@mbl.is
70
60
50
40
30
20
10
0
Ben
sínb
ílar
Díse
lbíla
r
Rafmagnsbílar
Losun gróðurhúsaloft-
tegunda á líftíma bíla
Heimild: ON
0 5 10 15 ár
Tonn CO2-ígílda
„Við höfum bent á það að þessi uppbygging hafi verið fjár-
mögnuð með einkarétti Íslandspósts ohf. til dreifingar á
bréfapósti, þótt augljóst megi vera að hún hafi alfarið kom-
ið til vegna samkeppnisrekstrar á sviði flutningastarf-
semi,“ segir í skriflegu svari frá Þórunni Ingu Ingjalds-
dóttur, markaðsstjóra Samskipa, um sókn Íslandspósts á
markað flutningastarfsemi. Morgunblaðið fjallaði um
meint undirboð Íslandspósts í gær, Þórunn segist kannast
við þau.
Þórunn segir að í skýrslu Ríkisendurskoðunar um Ís-
landspóst sem kom út í júní megi sjá með skýrum hætti
hvaða áhrif sókn fyrirtækisins hafi haft á markað flutn-
ingastarfsemi og sendibílaþjónustu. Þar segir að starfsemi
sem Íslandspóstur hafi einkarétt á standi undir öllum
kostnaði af henni en samkeppnisstarfsemi fyrirtækisins sé
ekki látin bera hlutdeild í sameiginlegum föstum kostnaði
þótt sú starfsemi nýti sér sömu framleiðsluþætti og starf-
semi sem fyrirtækið hefur einkarétt á. „Augljóslega
skekkir þetta samkeppnisstöðu keppinauta sem þurfa við
sína verðlagningu að reikna með bæði breytilegum og föst-
um kostnaði við þá starfsemi sem er í samkeppni við Ís-
landspóst ohf.,“ segir í skýrslunni.
„Við teljum að úttekt Ríkisendurskoðunar staðfesti
grun okkar um ósanngjarna umgjörð á innanlandsflutn-
ingamarkaði,“ segir Þórunn. Samskip vænta þess að Sam-
keppniseftirlitið taki málið upp.
Aðskilji rekstraruppgjör
Samkeppniseftirlitið birti í gær í framhaldi af fyrirspurn
Morgunblaðsins umfjöllun á vefsíðu sinni vegna fréttar
blaðsins um mögulega undirverðlagningu í sendibílaþjón-
ustu. Þar er bent á að skv. ákvörðun eftirlitsins um aðgerð-
ir til að styrkja samkeppnisaðstæður á póstmarkaði er Ís-
landspóstur skuldbundinn til að framkvæma aðskilin
rekstraruppgjör fyrir ýmsa samkeppnisstarfsemi, þ.á m.
akstursþjónustu og vöruflutninga. Hægt sé að beina kvört-
unum til eftirlitsnefndar ef keppinautar telja verðlagningu
póstsins fela í sér undirverðlagningu. ragnhildur@mbl.is
Uppbygging sögð fjármögnuð
með einkarétti Póstsins
 Samskip telja grun um ósanngjarna umgjörð staðfestan
Hafrannsókna-
stofnun leggur til
að sett verði bann
við beinum veið-
um á landsel hér
við land og leitað
verði leiða til að
draga úr meðafla
landsels við neta-
veiðar. Kemur
þetta fram í ráð-
gjöf stofnunar-
innar til sjávarútvegsráðherra sem
grundvallast á skýrslu Hafró og
Selaseturs Íslands um ástand stofns-
ins í kjölfar talningar á síðasta ári.
Landselsstofninn er talinn vera
um 9.400 dýr. Hefur hann minnkað
um 72% frá árinu 1980 þegar reglu-
bundnar talningar hófust en stækk-
að um 23% frá árinu 2016 þegar sam-
bærilegt stofnstærðarmat var síðast
unnið. Niðurstöður undanfarinna ára
benda til að stofninn sveiflist nú ná-
lægt sögulegu lágmarki.
Þau markmið eru sett um stjórnun
fyrir landsel að stofnstærð skuli ekki
fara niður fyrir 12 þúsund seli. Nið-
urstöður stofnmatsins benda til að
fjöldinn sé 21% undir því marki.
Takmarka truflun frá fólki
Sandra M. Granquist, deildar-
stjóri líffræðirannsóknadeildar Sela-
seturs Íslands og sérfræðingur hjá
Hafrannsóknastofnun, segir mikil-
vægt að grípa til aðgerða til að ná
þeim markmiðum sem stjórnvöld
hafa sett. Bendir hún á að ennþá sé
heimilt að veiða landsel en helsta
ógnin við stofninn sé þó drukknun
sela í grásleppunetum og öðrum
veiðarfærum. Beinar veiðar eru
hefðbundnar nytjar sem felast í vor-
kópaveiði og skotveiði, einkum í ná-
grenni við laxveiðiár.
Hafrannsóknastofnun leggur til að
banna selveiði en ef einhverjar veið-
ar verða leyfðar segir Sandra að
mikilvægt sé að innleiða veiðistjórn-
unarkerfi og að öll veiði verði skráð.
Hún segir að auk banns við veiðum
leggi Hafrannsóknastofnun til lág-
mörk um meðafla við netaveiðar
ásamt því að reynt verði að tak-
marka möguleg truflandi áhrif af at-
höfnum manna á landsel, sérstaklega
í maí til ágúst þegar selurinn kæpir
og skiptir um hár. Hún segir að það
mál þurfi að skoða frekar. Einnig
hugsanlegar breytingar á fæðufram-
boði vegna breytinga á umhverfi.
helgi@mbl.is
Bannað
verði að
veiða sel
Sandra M.
Granquist
 Stofn landsels í
sögulegu lágmarki
Nú er unnið að því hörðum höndum að endur-
nýja umferðarljós og göngu- og hjólaleiðir á
gatnamótum Snorrabrautar og Sæbrautar í
miðbæ Reykjavíkur. Verður þar einnig lýsing
bætt á gönguleiðum frá því sem áður var.
Á þessum umferðarþungu gatnamótum hefur í
áratugi verið hægt að beygja til austurs á hægri-
beygjurein og til vesturs á tveimur beygju-
akreinum. Með þessari framkvæmd verður
beygjureinin aflögð og beygjuakreinum í vestur-
átt fækkað um eina. Áfram verður þó hægt að
beygja bæði í austur- og vesturátt að fram-
kvæmdum loknum. Þegar ljósmyndari átti leið
um svæðið í gær var búið að moka jarðvegi yfir
gömlu beygjureinina í austur. khj@mbl.is
Fjölfarin beygjurein aflögð í Reykjavík
Morgunblaðið/Hari
Framkvæmdir við gatnamót Snorrabrautar og Sæbrautar í fullum gangi