Gistiskýrslur - 01.04.2003, Page 10

Gistiskýrslur 2002
Fimmti flokkur gististaða er svefnpokagististaðir. Þeir
geta verið sumarhótel, félagsheimili og skólar sem selja
gistingu í svefnpokum á gólfdýnum í stórum vistar-
verum.Ymis gistiheimili bjóða upp á svefnpokagistingu í
rúmum en sú gisting teist með gistingu í uppbúnum rúmum
gistiheimiianna. Víða er boðið upp á svefnpokagistingu í
tengslum við niðjamót, skólaferðalög og íþróttamót. Þegar
um niðjamót er að ræða er gjaldtaka sjaldnast í beinum
tengslum við fjölda gesta heldur eru húsin/salimir leigðir
út gegn föstu gjaldi og geta gestir þá valið um hvort þeir
gista inni eða í tjaldi. I þessum tilvikum hefur verið gefinn
upp fjöldi gesta á mótinu þannig að tjaldgisting í tengslum
við ættarmót er innifalin í svefnpokagistingunni. Þetta á
sérstaklega við um Suðurland þar sem mikið er um ættar-
samkomur. Mikilvægt er að hafa í huga að gistinátta-
talningin nær einungis til gistingar þar sem greiðslu er
krafist. Gisting skólabama í skólum og íþróttahúsum yfir
veturinn fellur því sjaldnast undir svefnpokagistingu.
Sjötti flokkur gististaða er tjaldsvœði og skálar. Til hans
teljast öll skipulögð tjaldsvæði og gistiskálar þar sem er
varsla og/eða gjaldtaka. Fram til ársins 1998 voru skálar
og tjaldsvæði á miðhálendi ekki flokkaðir eftir hinum
hefðbundnu landsvæðum heldur voru í sér flokki, mið-
hálendi. Arið 1998 var þessu breytt og gististaðir á hálendi
eru nú flokkaðir eins og aðrir gististaðir, þ.e. eftir hinum
hefðbundnu landsvæðum. Fram til ársins 1998 er greint
frá skálum á miðhálendi, nú skálum í óbyggðum, en til þess
flokks teljast einnig skálar í óbyggðum sem liggja utan
miðhálendisins.
Gistináttatalning Flagstofunnar nær ekki til orlofshúsa
fyrirtœkja ogfélagasamtaka. Fjöldi og stærð sumarbústaða
sem ekki eru í einkaeign er fenginn hjá Fasteignamati
ríkisins. I yfirlitstöflum 22 og 23 kemur fram fjöldi og
meðalstærð sumarhúsa í eigu stéttar- og starfsmannafélaga
og húsa í eigu fyrirtækja sem ekki reka gistiþjónustu heldur
leigja/lána húsin starfsmönnum og/eða viðskiptavinum
sínum.
Arið 1996 var í fyrsta skipti, samkvæmt öruggum
heimildum, hægt að áætla heildarfjölda gistinátta í öllum
tegundum gistingar. Aætiun fjölda gistinátta á gististöðum
sem ekki hafa sent Fíagstofunni gistiskýrslur er aðallega
byggð á vitneskju um gistirými og nýtingu. Gistirými er
þekkt á öllum gististöðum nema á svefnpokagististöðum
og tjaldsvæðum enda er oft erfitt að gera sér grein fyrir
gistirými á þeim stöðum. Aætlanir um gistingu á svefnpoka-
gististöðum sem ekki berast skýrslur frá eru aðallega
byggðar á samtölum t.d. við þá sem selja gistingu í félags-
heimilum og skólum, ferðamálafulltrúa, starfsmenn sveitar-
félaga og fleiri. Einnig er notast við eldri gögn þar sem þau
eru til. Aætlanir fyrir hálendisskála og tjaldsvæði eru, eins
og áætlanir fyrir svefnpokagististaði, mest byggðar á
samtölum við þá sem tengjast ferðaþjónustunni, einnig er
stuðst við eldri gögn ef til eru. Með mikilli innheimtu-
herferð hafa heimtur skýrslna aukist á síðastliðnum árum.
Arið 2002 skiluðu 90% tjaldsvæða inn skýrslum og 95%
skála. Svefnpokagististaðir voru með rúmlega 80% heimtur
og sama má segja um heimagististaðina. I flokknum orlofs-
húsabyggðir voru aðeins tveir staðir sem ekki skiluðu inn
tölum og farfuglaheimilin sem skiluðu ekki inn skýrslum
voru þrjú.
I júní árið 1995 var byrjað að safna upplýsingum um
fjölda næturgesta. Tilgangurinn með talningu næturgesta
er fyrst og fremst sá að afla upplýsinga um meðaldvalar-
lengd gesta en hún er mismunandi bæði eftir landsvæðum
og ríkisfangi. Auk þess geta tölur um næturgesti gefið góða
hugmynd um fjölda ferðamanna eftir einstökum svæðum.
Meðaldvalarlengd er reiknuð með því að tjölda næturgesta
er deilt upp í fjölda gistinátta. Þess ber að gæta að með
dvalariengd er átt við dvalarlengd á gististað en ekki lengd
dvalar í landinu eða á ferðalagi.
Hér á eftir fara helstu niðurstöður gistináttatalningar
Hagstofunnar, settar fram í yfirlitstöflum og myndritum
fyrir hvern flokk gististaða. Upplýsingar um gististaði,
gistirými og gistinætur eru birtar eftir árum. Gistinóttum
og nýtingartölum er einnig skipt eftir mánuðum þar sem
því verður við komið. Landinu er skipt í átta svæði: Höfuð-
borgarsvæði, Suðumes, Vesturland, Vestfirði, Norðurland
vestra, Norðurland eystra, Austurland og Suðurland. Fram
til ársins 1998 voru landsvæðin níu, níunda svæðið var
miðhálendið, en sem fyrr segir var gististöðum miðhálendis-
ins skipt niður á hin átta landsvæðin árið 1998.
3. Helstu niðurstöður
3. Main results
Heildarfjöldi gistinátta,Jjöldi nœturgesta og meðaldvalar-
lengd
Áætlaðurheildarfjöldi gistinátta var 1.861 þúsund árið 2002
sem er 7% aukning frá árinu 2001. Fjölgun gistinátta milli
áranna 2001 og 2002 átti sér stað á hótelum og gisti-
heimilum (7%), tjaidsvæðum (7%), farfuglaheimilum
(20%) og í orlofshúsabyggðum (60%). Gistinóttum fækkaði
í skálum í óbyggðum (8%), á svefnpokagististöðum (14%)
og á heimagististöðum (24%).
Árið 2002 voru 68% gistinátta bundin hótelum og
gistiheimilum og 18% tjaldsvæðum. Þetta hlutfall hefur
haldist stöðugt undanfarin ár. Val á tegund gististaða er
nokkuð mismunandi eftir ríkisfangi gesta (yfirlit 19-21).
Greinilegur munur er á vali íslendinga og útlendinga á
gististöðum og áfangastöðum á ferðalögum, t.d. voru 48%
gistinátta fslendinga á hótelum og gistiheimilum árið 2002
en 77% gistinátta útlendinga. Hlutfall fslendinga og
útlendinga helst svo til óbreytt milli áranna 2001-2002 í
öllum tegundum gististaða.
Þegar heildarfjöldi gistinátta er sundurliðaður eftir land-
svæðum kemur í ljós að árið 2002 voru tæp 40% gistinátta á
höfuðborgarsvæðinu líkt og árið á undan og árið þar á undan.
Rúmlega helmingur gistinátta útlendinga var á höfuðborgar-
svæðinu en töluverður munur er þó á vali á áfangastað eftir
rfkisfangi. Utlendingar gista hlutfalislega oftast á höfuðborgar-
svæðinu og eru ferðamenn frá Bandaríkjunum, Kanada,
Norðurlöndum, Bretlandi og írlandi þar mest áberandi.
Ferðamenn frá Evrópu eyddu ábilinu 14—21% gistinátta sinna
á Suðurlandi, Austurlandi og Norðurlandi eystra árið 2002
sem er mun hærra hlutfall en hjá öðrum útlendingum. Þá eru
undanskildir óskilgreindir ferðamenn í flokknum önnur lönd
sem eyddu rúmum 17% gistinátta sinna á Norðurlandi eystra
og 15% á Austurlandi árið 2002.
Hlutur útlendinga í gistináttafjölda hefur árið 2002 alls
staðar aukist frá árinu 2001 nema á heimagististöðum, í