Nesfréttir - Mar 2017, Page 8

8 Nes ­frétt ir
Jóhann Thoroddsen sálfræð-ingur spjallar við Nesfréttir að þessu sinni. Jóhann er fæddur í Reykjavík í október
1952 en fluttist ásamt foreldrum
sínu á Seltjarnarnes 17 ára gamall og
hefur búið þar síðan ef frá eru talin
námsár erlendis og nokkur Reykja-
víkur- og Akureyrarár. Jóhann hefur
einnig farið víða vegna starfa sinna
fyrir Rauða krossinn. Ferðasaga hans
er of löng og margbreytileg til þess
að hún verði skráð í stuttu viðtali
en hann féllst á að spjalla um Nesið
og grípa niður í starfssögu sína yfir
kaffibolla í Bókasafni Seltjarnarness
fyrir skömmu.
Fyrst var borðið niður við æskuna
á Nesinu."Ég var orðin það gamall
þegar ég flutti á Seltjarnarnes að ég
á enga skólasögu þaðan og það setur
svolítið mark á kunningjahópinn.
Ég var 17 ára þegar foreldrar mínir
byggðu sér raðhús við Látraströndina
en þau bjuggu áður við Barónsstíginn
í gamla Austurbænum í Reykjavík.
Ég var því búinn með grunnskólann
þegar við fluttum og tengdist
ungmennum á Nesinu mun minna en
krakkar sem nutu skólagöngu í Mýró
og Való. Ég gekk í Austurbæjarskólann
og átti æskuárin í umhverfinu austan
í Skólavörðuholtinu. Ég var kominn
í Menntaskólann við Tjörnina sem
síðar varð Menntaskólinn við Sund
og lauk stúdentsprófi þaðan 1974."
Og þá tók sálfræðin við. "Já ég fór í
sálfræði við Háskóla Íslands og lauk
BA-prófi þaðan 1977 og MA-prófi í
sálfræði frá Háskólanum í Gautaborg
í Svíþjóð 1981."
Kynntist fullorna fólkinu meira
Jóhann segist af þessum sökum
fremur hafa kynnst fullorðna fólkinu
á Seltjarnarnesi meira en krökkum
og ungmennum. „Þetta kom af sjálfu
sér. Maður var búinn með bernskuna
og eignaðist því meiri félagsskap í
þeim sem eldri voru. Eitt af því sem
varð til þess er að ég gekk snemma
í leikfélagið á Seltjarnarnesi og var
fljótlega valinn í stjórn þess. Þetta var
á blómatíma í starfi þess og í félaginu
kynntist ég mörgu mjög góðu fólki
sem var til í að hafa strákinn með.
Við settum t.d. barnaleikritið Gosa á
svið og í því lék ég Eldibrand sem var
einn af vondu köllunum. Við settum
líka upp verk fyrir fullorðna og ég man
til dæmis eftir Sköllóttu söngkonunni
eftir rúmenska leikskáldið Eugéne
Ionesco sem var einn af frumkvöðlum
absúrd leikhússins í Evrópu og síðan
Jóðlíf eftir Odd Björnsson sem gerðist
í móðurkviði þar sem uppvaxandi tví-
burar voru að búa sig undir að koma
út í veröldina. Leikfélagið gerði fleira
en að sviðsetja þekkt leikhúsverk.
Það var vinsælt að fá einhverja félaga
þess til þess að vera með sýningar eða
uppistand á samkomum á Nesinu - til
dæmis á þjóðhátíðardaginn 17. júní og
á þorrablótum svo dæmi séu tekin."
Fólk þekktist og talaðist við á
förnum vegi
En hvernig var fyrir miðborgarung-
menni að fara úr margmenninu út á
Seltjarnarnes á þessum árum. "Það
var ótrúlega gaman að flytja á Nesið.
Þá var minni byggð kominn á Seltjar-
narnes miðað við það sem er í dag.
Svæðið í kringum Valhúsarhæðina
var að mestu óbyggt og svo túnin í
kringum Nýjabæ allt út að Gróttu. Það
var ákveðinn þorpsbragur yfir byggð-
inni og í mannlífinu. Fólk þekktist og
talaðist við á förnum vegi Þetta var á
ýmsan hátt mikið frjálsara umhverfi
en í miðborginni sem oftast er kennd
við póstnúmerið 101 á síðari árum.
Mér leið strax vel á Nesinu og það
varð til þess að ég hélt áfram að búa
þar eftir að ég stofnaði sjálfur til fjöl-
skyldu. Konan mín heitir Katla Krist-
vinsdóttir og er iðjuþjálfi. Við eigum
þrjú börn, Dröfn, Jökul og Silju og þau
eru öll alin upp á Seltjarnarnesi. Þau
fóru ekki mikið niður í bæ á unglings-
árunum en héldu sig mest hér vestra.
Mér finnst eima sterkt eftir af þess-
um þorpsbrag á Seltjarnarnesi. Fólk
þekkist enn og talast við, stundar
áhugamál sín í ýmsum klúbbum og
félögum. Ég syng t.d. í Selkórnum
og trimma í Trimmklúbbnum. Þetta
kemur líka fram í uppeldismálunum
þar sem tekist hefur að ná góðum
tökum á uppvexti ungmenna. Óregla
og notkun fíkniefna sem vart hafði
orðið við á tímabili er nánast engin
hjá grunnskólanemum lengur. Svo
má einnig nefna samstarf heimila og
skóla og þá góðu útkomu nemenda af
Nesinu í könnunum á borð við PISA.“
Góður tími á Akureyri
En svo lá leið Jóhanns út í heim.
„Já - eftir að ég lauk BA prófinu
við Háskóla Íslands þá hugði ég á
framhald. Ég var búinn að kynnast
konu minni og við ákváðum að halda
til Svíþjóðar – til Gautaborgar þar
sem við bjuggum í fimm ár og við
lukum okkar námi. Eftir heimkomuna
fór ég að vinna hjá Styrktarfélagi
vangefinna eins og það hét á þeim
tíma. Fljótlega fékk ég símtal norðan
frá Akureyri og mér boðin staða
sálfræðing hjá Fræðsluskrifstofu
Akureyrar. Við ákváðum að slá til og
gefa landsbyggðinni tækifæri. Ég
starfaði þar í nokkur ár. Vann með
einum fjórum fræðslustjórum að því
mig minnir. Þetta var góður tími og
lærdómsríkur fyrir fjölskylduna. Við
kunnum vel við okkur og eignuðust
líka góða kunningja fyrir norðan sem
við hittum enn.
Mikil breyting á málefnum
fatlaðra
„En það var aldrei ætlunin að
ílengjast á Akureyri,“ heldur Jóhann
áfram, „og að því kom að við komum
suður. Ég fór að vinna á fræðsluskrif-
stofu Reykjavíkur og var þar í eitt ár
og síðan var ég hjá Svæðisskrifstofu
um málefni fatlaðra á Reykjanesi um
tíma. Eftir það lá leiðin til Leikskóla
Reykjavíkur þar sem ég varð yfir-
maður á ráðgjafadeildinni. Á þeim
tíma sem ég starfaði að málefnum
fatlaðra var mikil breyting að eiga sér
stað á aðbúnaði þeirra. Búsetuformið
var að breytast, fólk að flytjast af stóru
stofnunum í sambýliskjarna og íbúðir.
Þetta var því áhugaverður tími og
gaman að hafa fengið tækifæri til þess
að taka þátt í þessu. Eftir þetta starfaði
ég um tíma hjá SÁÁ en fór svo yfir til
Rauða krossins.“
Íran er á miklu
jarðskjálftasvæði
Jóhann segist ekki sjá eftir því að
hafa farið að vinna fyrir Rauða kros-
sinn en á vegum hans hefur hann
farið nokkuð víða og kynnst ýmsum
hliðum mannlífsins sem við höfum
ekki daglega fyrir augum. „Ég byrjaði
að starfa þar á árinu 2001 og kynntist
fljótt því mikla starfi sem unnið er að
á vegum félagsins jafnt innanlands
sem utan. Hér heima sá ég um allt
sem snéri að sálrænum stuðningi
hjá Rauða krossinum. Ég stjórnaði
áfallateymi félagsins, sá um gerð
bæklinga og annars fræðsluefnis,
hélt fyrirlestra og sá um þjálfun sjálf-
boðaliða í sálrænum stuðningi. Eins
varð ég sendifulltrúi fyrir félagið. Og
þá hófs flakkið ef svo má segja því
neyðin er víða. Ég var sendur til Íran
– ekki vegna stríðsátakanna þar heldur
vegna jarðskjálfta. Þetta var á árunum
2003 til 2004 og ég fór ásamt fleirum
til borgar sem hafði gereyðilagst í
jarðskjálfta. Um 97% af henni var
horfin í bókstaflegri merkingu. Íran
er mikið jarðskjálftaland vegna
þess að þar eru flekar að ganga
saman – ryðjast á móti hver öðrum
og þar geta orðið miklir árekstrar
í jarðskorpunni með tilheyrandi
afleiðingum á yfirborði hennar. Þetta
var afskaplega lærdómsríkt verkefni.
Síðan hef ég farið í mislangar ferðir
þar sem verk-efni mitt hefur einkum
verið að halda námskeið og veita
fræðslu. Ég hef m.a. farið til allra
Viðtal við Jóhann Thoroddsen
Jóhann Thoroddsen ásamt túlknum sínum í Kabúl.
Að starfa fyrir Rauða krossinn kennir
manni hvað við búum í góðu landi