Morgunblaðið - 04.12.2019, Síða 8

Gera meira
af því sem
gengur vel
lyftara. Upplýsingagjöfin er öll hugsuð til að
bæta skilning aðila á markaðnum á rekstri okk-
ar og til að auka traust. Við munum halda
áfram að bæta okkur á þessari vegferð.“
Eins og sagði hér að framan hafa miklar taf-
ir orðið á afhendingu tveggja stórra gámaskipa
sem eru í smíðum í Kína, Brúarfoss og Detti-
foss. Eins og komið hefur fram í Morgun-
blaðinu er smíði á fyrra skipinu, Brúarfossi,
langt komin en við undirbúning prufusiglingar
fyrr í haust kom upp bilun í ásrafal skipsins
sem seinkar afhendingu þess um 6-8 mánuði,
að sögn Vilhelms.
Eins og Vilhelm rekur í samtalinu við blaða-
mann er smíði skipanna liður í væntanlegu
samstarfi við grænlenska skipafélagið Royal
Arctic Line. Seinkun á afhendingu skipanna frá
Kína mun að sögn Vilhelms hafa áhrif á hve-
nær samstarfið getur hafist.
„Þetta er mjög leiðinlegt mál, en þetta eru
aðstæður sem við ráðum ekki við. Skipasmíða-
stöðin er með tvö skip frá okkur í smíðum og
eitt fyrir Royal Arctic Line. Nú reiknum við
með að fá skipið með bilaða ásrafalinn á þriðja
fjórðungi næsta árs. Þá er skip Royal Arctic
Line allt í einu orðið fremst í röðinni, og kemur
til þeirra snemma á fyrsta ársfjórðungi 2020.
Seinna skipið okkar er þá orðið númer tvö og
við reiknum með því fyrir lok fyrsta ársfjórð-
ungs. Ef þessar tímasetningar halda þá von-
umst við til að geta hafið samstarfið við Royal
Arctic Line á öðrum ársfjórðungi, en til þess að
það gangi upp þá þurfum við þrjú skip. Það
þýðir að við þurfum tímabundið að leigja eitt
skip sem við myndum þá skila 3-4 mánuðum
seinna þegar við fáum seinna skipið okkar af-
hent næsta haust.“
Hefur kostnað í för með sér
Vilhelm segir að allt þetta hafi kostnað í för
með sér. „Samningaviðræður okkar við skipa-
smíðastöðina eru tvíþættar núna. Annarsvegar
varðandi dagsetningar sem þeir geta staðið við,
og hinsvegar um tafabætur. Þær bætur eru
skrifaðar inn í samninga okkar og enginn
ágreiningur er um það. En við viljum ná meiri
árangri í ljósi þessa óhapps, því við munum
bera kostnað af því að leigja aukaskip. Þær við-
ræður standa yfir núna.“
Ég bið Vilhelm að fara stuttlega yfir ástæðu
þess að efnt var til samstarfs við grænlenska
skipafélagið. Hann segir að fyrir því séu nokkr-
ar spennandi ástæður. Samstarfið sé drifið
áfram af gagnkvæmum áhuga beggja aðila.
„Ríkisskipafélagið grænlenska, fyrir hönd
grænlensku þjóðarinnar, vill geta boðið upp á
miklu fjölbreyttari tengingar fyrir þeirra út-
flutningsvörur um allan heim en eru til staðar í
dag, og gera það að hluta til í gegnum okkar
flutninganet. Einnig er markmiðið að geta
fjölgað valkostum þegar kemur að nauðsynja-
vöru sem flutt er til landsins. Grænland er ekk-
Vegna verkfalls á Morgunblaðinu fyrir helgi
var ljósmyndari ekki með í för þegar blaða-
maður stefndi skóm sínum niður í höfuðstöðvar
Eimskips í Sundahöfn til fundar við Vilhelm
Þorsteinsson, forstjóra félagsins. Vilhelm segir
léttur í bragði þegar hann tekur á móti blaða-
manni á skrifstofu sinni að hann hefði þá rétt
eins getað sleppt því að mæta í sparifötunum,
fyrst engin yrði myndin í þetta skiptið, en
ákveðið var að reyna myndatöku strax eftir
helgina.
Upplýsingagjöf Eimskips hefur verið með
mesta móti síðan Vilhelm mætti í brúna hjá fé-
laginu. Það er með ráðum gert að hans sögn.
Hafandi starfað í tuttugu ár hinum megin
borðsins, á fjármálamarkaði, nánar tiltekið á
fyrirtækjasviði Íslandsbanka, hafi honum fund-
ist að þarna mætti gera betur.
Í anda þessarar stefnu hafa fjárfestar og al-
menningur t.d. fengið endurteknar tilkynningar
um stöðu mála í Kína þar sem nú eru tvö stór
flutningaskip í smíðum fyrir Eimskip. Smíði
þeirra hefur tafist úr hófi, og oftar en einu
sinni hefur afhendingu verið frestað. Þá er
fyrirtækið farið að birta upplýsingar um við-
haldskostnað, auk ýmissa viðbótarfjárhags-
upplýsinga eins t.d. hvert markmið félagsins er
hvað eiginfjárhlutfall varðar. Það markmið var
birt samhliða birtingu níu mánaða uppgjörs fé-
lagsins nú á dögunum.
„Við höfum fengið góð viðbrögð við þessari
stefnu okkar. Um daginn, þegar níu mánaða
uppgjörið var kynnt, þá birtum við í fyrsta
skipti upplýsingar um fjármagnsskipanina. Við
sögðum frá því opinberlega að við stefndum að
því að lækka eiginfjárhlutfallið úr 45% í 40%,
og hafa skuldsetninguna 2-3 x EBITDA. Þessi
stefna hefur ekki verið til staðar hjá félaginu til
þessa, og því ekki opinber. Hvað viðhalds-
fjárfestingar varðar þá hefur það ekki verið
gert áður hér að birta viðhaldsfjárfestingar-
áætlunina. Við upplýstum einmitt um það um
daginn að sú áætlun hefði verið lækkuð í kjöl-
far sölu þriggja skipa í Noregi,“ segir Vilhelm
og á þar við nýlegar fréttir af því að Eimskip
seldi þrjú frystiflutningsskip félagsins í Noregi
fyrir 12 milljónir dollara, skipin Langfoss, Stig-
foss og Vidfoss.
Eftir söluna í Noregi verða frystiskip Eim-
skips fjögur þar í landi, þar af þrjú í eigu Eim-
skips, en félagið leigir eitt skipanna sem það
seldi til baka í tvö ár.
Ítarlegar upplýsingar um flutningstölur
„Annað sem er nýtt hjá okkur er að við
sendum frá okkur ítarlegri upplýsingar um
flutningstölur. Félagið hefur aldrei áður gefið
út hve mikið magn það flytur, heldur einungis
hver aukningin eða samdrátturinn er í prósent-
um talið. Nú segjum við frá hvorutveggja. Það
skýrir betur en ella fyrir almenningi af hverju
félagið þarf öll þessi vöruhús, skip, bíla og
ert ósvipað Íslandi að því leyti að þeir flytja út
fisk, en þurfa að flytja nánast allt annað inn. Í
dag koma allar þeirra innflutningsvörur í gegn-
um eina höfn, í Álaborg í Danmörku. Þá skiptir
engu hvort vörurnar eru að koma frá Banda-
ríkjunum, Asíu eða Evrópu og útflutningsvör-
urnar fara einnig sömu leið. En með því að
tengjast okkar kerfi þá eiga þeir möguleika á
að taka vörur frá Bandaríkjunum og Kanada
með okkar skipum sem sigla til Íslands og svo
áfram til Grænlands, sem hluti af þessu sam-
starfi.“
Vilhelm segir að Grænlendingar vonist til að
auka innflutning sinn á ferskmeti frá Íslandi,
vörum eins og grænmeti og mjólkurvörum.
Hann segir að því sé augljóslega um við-
skiptatækifæri að ræða fyrir Íslendinga.
„Þeir búa ekki við neina lúxusflutninga á
ferskmeti til landsins. Það er takmarkað pláss í
flugvélunum sem fljúga þangað og siglingatím-
inn frá Danmörku er allt of langur. Ferskmeti
er einfaldlega ekki ferskt þegar það kemur 10
dögum seinna. Siglingin frá Íslandi tekur hins-
vegar bara tvo til þrjá daga, sem er allt annar
veruleiki fyrir Grænlendinga.“
Réttlætir fjárfestinguna
Vilhelm segir að samstarfið feli í sér það
tækifæri fyrir Eimskip að reka stærri skip,
með lægri einingakostnaði, sem sé áhugavert
fyrir félagið. „Það réttlætir enn frekar fjárfest-
inguna í þessum stóru skipum, sem eru allt í
senn áreiðanlegri valkostur í norðurhöfum,
umhverfisvænni og stærri, með plássi fyrir
fleiri gáma. Nú þurfa Kínverjarnir bara að
skila sínu sem fyrst, svo samstarfið geti hafist.“
Spurður nánar út í flutningana, segir Vilhelm
að Royal Arctic Line sé með einokun á flutn-
ingum til Grænlands. „Við verðum því með tvö
skip að sigla í þeirra umboði, milli Reykjavíkur
og Nuuk. Samstarfið gengur í smáatriðum út á
að þeir munu eiga einn þriðja af plássinu í
okkar skipum, og við tvo þriðju. Það sama á við
um þeirra skip.“
Það að reka skipafélag í litlu landi eins og Ís-
landi, og bjóða upp á góða tíðni ferða milli
heimsálfa, er ekki sjálfsagt. Vilhelm bendir á að
rétt eins og í fluginu, þar sem flugfélögin njóta
góðs af farþegum sem millilenda hér á leið
sinni yfir hafið, svokallaðri „via“-umferð, þá
njóti Eimskip góðs af því sama. „Við erum að
ná betri nýtingu á siglingakerfi okkar með
tengiflutningum yfir Atlantshafið. Það eru þá
vörur sem hafa í raun ekkert með Ísland að
gera. Þær eiga hér aðeins stutta viðkomu, eins
og ferðamennirnir í via-ferðunum,“ útskýrir
Vilhelm. „Við nýtum okkur þann möguleika að
selja frakt í þessi skip á þessum siglingaleiðum.
Þau koma með vörurnar hingað í Sundahöfn,
þar sem þær eru færðar yfir í annað skip á leið
til Kanada og Bandaríkjanna eða öfugt. Þetta
gerir að verkum að við náum betri nýtingu á
skipin sem eru á siglingaleiðinni Evrópa –
Skandinavía – Ísland, en gerir okkur á sama
tíma kleift að vera með vikulega þjónustu frá
Íslandi og vestur um haf. Magnið eitt og sér í
inn- og útflutningi til og frá Íslandi til Banda-
ríkjanna myndi aldrei réttlæta það að vera með
vikulega þjónustu. En þetta viðbótarmagn rétt-
lætir þessa miklu tíðni ferða. Það er til mikilla
hagsbóta fyrir íslenskan almenning og verslun
og þjónustu í landinu. Ég er ekki viss um að
margir átti sig á þessu.“
Eitt íslenskt félag
Samkeppni á flutningamarkaði hefur lengi
verið mest á milli tveggja stórra skipafélaga á
Íslandi, Eimskips og Samskipa. Vilhelm bendir
þá á þá staðreynd að í raun sé Eimskip eina ís-
lenska skipafélagið á markaðnum, þar sem
móðurfélag Samskipa sé hollenskt. „Samskip
eru helsti samkeppnisaðili okkar. Þeir eru með
fimm skip í áætlunarsiglingum til og frá Ís-
landi, en við erum með tíu skip. Þeir bættu við
Þóroddur Bjarnason
tobj@mbl.is
Vilhelm Þorsteinsson tók við keflinu sem nýr forstjóri flutningafélagsins
Eimskips í byrjun þessa árs. Ráðningin varð nokkrum mánuðum eftir að
Samherji Holding, dótturfélag útgerðarfélagsins Samherja, eignaðist
25,3% hlut bandaríska fjárfestingarfélagsins The Yucaipa Company í fé-
laginu fyrir 11,1 milljarð króna. Með því að einfalda reksturinn og hagræða
hyggst Vilhelm ná meiri arðsemi út úr félaginu.
Persónulega finnst mér að við verðum að passa okkur á að tala
okkur ekki niður í kreppu. Pendúllinn í umræðunni á það til að
sveiflast ansi hressilega. Efnahagsstærðir, og staða fyrirtækja
og heimila, gefa ekki tilefni til þess að hafa áhyggjur.
8 MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER 2019VIÐTAL