Hugur og hönd - 01.06.2001, Qupperneq 4

Hörrækt
Smára Ólasonar og Ingibjargar Styrgerðar Haraldsdóttur
Hörplantan er talin upprunnin í Vestur-
Asíu. Hún er talin ein af fyrstu nytja-
plöntum sem menn nýttu sér. I Babý-
lóníu, Assýríu og Egyptalandi var hör-
plantan nytjajurt frá ómunatíð. Þaðan
barst þekking á notkun hennar til
Egypta, Grikkja, Rómverja og Frakka. I
grafhýsum Egypta hafa fundist vegg-
myndir sem lýsa í smáatriðum hvernig
hörplantan var ræktuð og nýtt og lík-
klæði múmíanna sýna fínspunninn hör
og þróaða vefnaðartækni.
Hugsanlegt er að hör hafi verið rækt-
aður á fyrstu öldum Islandsbyggðar þó
engar beinar sannanir séu fyrir því. En
allt frá því á 18. öld eru til greinagóðar
frásagnir um tilraunir til hörræktar. Má
t.d. um þær fræðast í ágætri grein
Áslaugar Sverrisdóttur textíllistakonu í
tímaritinu Hugur og hönd, árgangi 1982.
Hún nefnir þar m. a. nokkrar tilraunir
sem gerðar voru á 20. öldinni, s.s.
hörrækt Rakelar P. Þorleifsson, konu
Jóns Þorleifssonar listmálara, en þau
bjuggu í Blátúni við Kaplaskjólsveg í
Reykjavík. I garði þeirra hóf Rakel hör-
rækt 1935 og stundaði hana a.m.k. á
annan áratug. Hún hafði óbilandi trú á
möguleikum hörræktar á íslandi. Sveinn
Björnsson forseti stóð fyrir hörræktar-
Ingibjörg Styrgerður og Smári á hörakrinum (Ijósm. Ingibjörg og Smári).
4 HUGUROGHÖND