Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.03.2020, Blaðsíða 12
Fatima, Rita og Jwan
eru ánægðar á Íslandi.
A
li Alzirkani tekur glaðlega á móti
blaðamanni og býður inn í
snyrtilega en fábrotna íbúð þar
sem önnur fjölskyldan dvelur.
Það er boðið upp á mandarínur
og eldrauð og fersk jarðarber. „Gjörðu svo
vel!“ segir gestgjafinn Ali og réttir blaðamanni
lítinn kaffibolla með ilmandi arabísku kaffi.
Við borðið situr fjölskyldan, Ali Aljauoubi,
móðir hans Fadheelah, systir hans Weldan og
dæturnar Fatima, níu ára og Rita sex ára, Ali
Alzirkani, sem giftur er Weldan og dóttir
þeirra Jwan, níu ára.
Ali Alzirkani hefur orðið þó mágur hans Ali
Aljauoubi leggi einnig orð í belg. Flótti þeirri
hófst haustið 2017 þegar þau flúðu heimaland
sitt Írak, því einungis dauðinn beið þeirra þar.
Saga þeirra er martröð líkust.
Drápu bróður og föður
Stelpurnar þrjár sitja forvitnar á móti blaða-
manni. Jwan, Rita og Fatima ganga í Háaleit-
isskóla og una sér vel. Blaðamaður spyr þær á
móðurmálinu hvernig sé
í skólanum, og allar
svara þær á íslensku:
„Gaman!“ og brosa út að
eyrum. Þær segjast vera
að læra íslensku og ekki
er annað að heyra en að
það gangi vel. Þær
kveðja og skjótast bak
við vegginn þar sem bú-
ið er að stúka af her-
bergi með stórum kojum þar sem fjölskyldan
sefur. Þaðan heyrum við hjalið af leik stúlkn-
anna.
Fullorðna fólkið situr eftir, áhyggjufullt,
angistarfullt. Það býr nú í stöðugum ótta við
það að vera sent aftur til Grikklands þar sem
þau dvöldu í hreinasta helvíti í tvö og hálft ár.
En við byrjum á byrjuninni; hvað varð til
þess að fjölskyldan skildi allt eftir í Írak og
lagði allslaust á flótta?
„Ég heiti Ali Alzirkani og er 28 ára rútubíl-
stjóri frá Bagdad í Írak. Ég á konu og dóttur
og við bjuggum í húsi og áttum bíl. Ég vann
fyrir bandarískt hernaðarfyrirtæki. Það voru
hryðjuverkamenn sem sendu mér skilaboð um
að ég mætti ekki vinna fyrir þessa kristnu
menn. Það var ekki aðra vinnu að hafa. Þá fóru
þeir heim til mín og drápu pabba minn og
sautján ára bróður minn. Bara vegna þess að
ég vann fyrir Ameríkana. Þetta var í sept-
ember 2017,“ segir hann dapur í bragði.
„Þetta gerðist á meðan ég var í vinnunni og
þegar ég kom heim kom ég að þeim látnum.
Sama dag flúði ég með fjölskylduna til ann-
arrar borgar af því ég vissi að þeir ætluðu líka
að drepa mig og fjölskylduna,“ segir Ali sem
segir enga hjálp hafi verið að vænta frá banda-
rísku vinnuveitendum sínum.
Hann vissi þá að hann yrði að komast úr
landi.
Barinn í fangelsinu
Ali, kona hans, Weldan og dóttir þeirra Jwan
héldu af stað í átt til Tyrklands. Gangandi og
með bílum komust þau þangað á tveimur sólar-
hringum.
„Við komum til Izmir og hittum þar fólk sem
ég talaði við og ég sagðist þurfa að komast til
Grikklands með báti. Í tvo mánuði reyndum
við að komast yfir,“ segir Ali.
Ali Aljauoubi og fjölskylda höfðu einnig
flúið og hittust þau öll í Izmir. „Bróðir minn
vildi ekki flýja land og var drepinn. Það er
alltaf mjög hættulegt í Írak,“ segir Ali Al-
jauoubi.
Í Izmir gistu þau á hóteli og biðu eftir báti
en þeim var ekki fært að fara löglega til Grikk-
lands. Fyrstu skiptin sem þau reyndu, voru
þau öll handtekin og hent í fangelsi.
„Lögreglan setti okkur í fangelsi og við vor-
um þar í fimm daga. Það var hræðilegt. Við
fengum engan mat.
Einu sinni á dag feng-
um við smáskammt af
brauði. Við vorum öll
þarna, líka börnin. Við
vorum svo svöng,“ seg-
ir hann og hin taka
undir.
„Þarna var fullt af
öðrum hópum. Þetta
gerist reglulega þarna.
Okkur var sleppt og ég reyndi aftur að komast
til Grikklands en var aftur handtekinn. Ég var
kominn um borð í bátinn þegar lögreglan kom
og henti mér aftur í fangelsi. Svona gekk þetta
í tvo mánuði. Ég var barinn í fangelsinu,“ segir
Ali alvarlegur í bragði.
Öll börnin grétu
Að lokum tókst þeim að komast í gúmmíbát án
þess að lögreglan yrði þess vör. Framundan
beið þeirra þriggja tíma sigling á gúmmíbát í
úfnum sjó.
„Þetta var sjö metra langur gúmmíbátur og
í hann eru sett fimmtíu manns,“ segir Ali.
„Það var rosalegur öldugangur. Þarna voru
23 börn sem öll grétu. Og allir hræddir um að
drukkna,“ segir hann.
„Í Grikklandi tók lögreglan á móti okkur og
fór með okkur í flóttamannabúðir. Þarna voru
hvít tjöld úr plasti og hvorki rafmagn né renn-
andi vatn. Engar sturtur voru þarna, engin föt
og eini maturinn sem við fengum voru útrunn-
ar matvörur,“ segir Ali sem sýnir blaðamanni
myndir af útrunnum mat, skítugum klósettum
og hræðilegum vistarverum tjaldbúðanna.
„Þarna vorum við í tvö ár og fimm mánuði.
Börnin fengu ekki að ganga í skóla. Við feng-
um enga heilbrigðisþjónustu. Ekkert heimili.
Hírðumst þarna í sama tjaldinu allan tímann,“
segir hann og sýnir blaðamanni myndband þar
sem hellirignir í búðunum.
Vinirnir segjast hafa fundið fyrir mikilli
andúð frá Grikkjum, svo vægt sé til orða tekið.
Þegar þau voguðu sér í strætisvagn voru þau
látin sitja sér og helst standa og máttu alls
ekki setjast við hliðina á Grikkjum.
„Eina fólkið sem hjálpaði okkur voru sjálf-
boðaliðar frá Þýskalandi og Bretlandi. Eng-
inn frá Grikklandi. Ég er með sykursýki en
fékk enga læknishjálp og í eitt ár tók ég ekki
lyfin mín,“ segir hann.
„Kona mín var komin fjóra mánuði á leið en
missti fóstrið. Hún þurfti að fara svo langt til
að sækja vatn og datt á leiðinni. Hún fékk enga
læknishjálp, aðeins eina verkjatöflu.“
Hvenær verðum við sótt?
Að lokum gafst fjölskyldan upp á að bíða eftir
að grísk stjórnvöld myndu hjálpa þeim að lifa
mannsæmandi lífi. Þau ákváðu að Ísland yrði
fyrir valinu og keyptu sér flugmiða til Íslands.
Við komuna hingað var þeim vel tekið og fengu
íbúð eftir einn og hálfan mánuð. En íslensk
stjórnvöld eru ekki tilbúin að veita þeim al-
„Hvenær kem-
ur lögreglan að
sækja okkur?“
Írösku vinirnir og mágarnir Ali Alzirkani og Ali Aljauoubi
flúðu til Íslands ásamt fjölskyldum sínum úr hryllingi flótta-
mannabúða í Grikklandi. Á Íslandi leita þeir að öryggi og
menntun fyrir dætur sínar þrjár. Nú bíður fjölskyldan milli
vonar og ótta því til stendur að senda þau aftur til Grikk-
lands, í það helvíti sem þau sluppu úr fyrir átta mánuðum.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
’Hér hefur okkur liðið vel.Börnin ganga í skóla og égá hreint heimili. Stelpurnareru svo hamingjusamar og eru
farnar að tala íslensku. Þær
eiga vini. En hvenær kemur
lögreglan að sækja okkur?
FLÓTTAMENN
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15.3. 2020